Dios hace una promesa
1 Además, Dios bendijo a Noé y a sus hijos, y les dijo:

«Quiero que tengan muchos hijos, y que sus descendientes llenen la tierra. 2 Pongo bajo el dominio de ustedes a todos los animales de la tierra, a todas las aves del cielo, a todos los reptiles y a todos los peces del mar. Ante ustedes, todos ellos temblarán de miedo. 3 Yo les entrego todo lo que tiene vida, y todas las plantas verdes, para que les sirvan de alimento. 4 Pero no coman nunca carne que todavía tenga sangre, pues en la sangre está la vida.
5-6 »Yo hice al hombre y a la mujer semejantes a mí mismo. Por eso, si algún animal los mata a ustedes, ese animal también tendrá que morir; y si alguno de ustedes mata a otra persona, también tendrá que morir.
7 »Lo que yo quiero es que ustedes tengan muchos hijos, y que sus descendientes llenen la tierra».

8 También les dijo Dios:

9 «Ahora mismo les hago una promesa a ustedes y a sus descendientes. 10 Esta promesa incluye a todas las aves y a todos los animales domésticos y salvajes que estaban con ustedes en la casa flotante. 11 Y esta es mi promesa: Nunca más volveré a destruir la tierra con una inundación tan terrible».

12-13 También dijo Dios:

«Acabo de hacerles una promesa a ustedes y a todos los seres vivos de esta tierra, que incluye también a los que todavía no han nacido. Como prueba de esta promesa, pongo mi arco iris. 14 Cuando yo traiga nubes sobre la tierra, el arco iris aparecerá, 15-17 y me acordaré de mi promesa. Jamás volverá a haber una inundación tan grande como para acabar con toda la vida. El arco iris es la señal de esta promesa».
Los hijos de Noé
18 Los tres hijos de Noé que salieron con él de la casa flotante fueron Sem, Cam y Jafet. Cam tuvo un hijo llamado Canaán. 19 Con los descendientes de los hijos de Noé volvió a poblarse toda la tierra.
20 Noé era un hombre de campo, y fue el primero en cultivar uvas. 21 Un día bebió vino, se emborrachó y se quedó desnudo dentro de su tienda de campaña. 22 Cuando Cam vio desnudo a su padre, salió corriendo a contárselo a sus dos hermanos. Recordemos que Cam es el antepasado de los cananitas. 23 Entonces Sem y Jafet tomaron una manta para cubrir a su padre. Para no verlo desnudo, caminaron de espaldas llevando la manta, y la dejaron caer sobre su padre.
24 Cuando Noé despertó de su borrachera y supo lo que su hijo Cam le había hecho, 25 dijo:

«¡Malditos sean los cananitas,
tus descendientes!
¡Serán los esclavos
de los descendientes de Sem y Jafet!»

26 Y dijo también:

«¡Bendito sea el Dios de Sem!
¡Los cananitas serán sus esclavos!

27 »¡Que Dios haga más grande
el territorio de Jafet!
¡Que viva Jafet en las tiendas de Sem!
¡Los cananitas serán sus esclavos!»

28 Después de la inundación, Noé vivió trescientos cincuenta años más. 29 Así que murió cuando tenía novecientos cincuenta años.
Dios tén han Noé ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho
1 Keso aptáhakxa axta appeywa Dios apkeltamho kataqmelhok apha Noé, tén han apketchek se'e: “Kólxámásekxa sa' kélketchek, kólsawheyásekxoho sa' ekyókxoho yókxexma keso náxop. 2 Káwhok agko' sa' chá'a kéxegke ekwet'a enxoho ekyókxoho aqsok nawha'ák élleykha nak keso náxop, kóltemésses sa' chá'a kélmakókxa enxoho chá'a kólteméssesek ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák, cham'a náta, tén han ma'a élleykha nak náxop, keñe han neygmen. 3 Kélwanchek kóltók ekyókxoho aqsok nawha'ák, tén han ma'a ekyókxoho aqsok kélcheneykekxa namyep. Ekméssek ko'o xa. 4 Eyke megkólwanchek kóltók ma'a ápetek ekyetlómo nak éma, hakte cha'a ekyetnamakxa ekyennaqte m'a. 5 Añássesagkohok sa' ko'óxa m'a énxet apchaqhe nak chá'a pók, tén han aqsok nawhak eyaqhe nak chá'a énxet. Wának sa' chá'a emátog ma'a énxet apchaqhe nak chá'a pók.

6 “Apchaqhak sa'
agkok pók énxet,
énxet sa' nahan
yaqhek ma'a,
hakte apkelánamákpek
axta énxet aphawo
aptémakxa nak Dios.
7 ¡Kéxegke eyke
kólxámásekxa kélketchek,
kólsawheyásekxoho sa'
ekyókxoho yókxexma
keso náxop!”

8 Aptáhak axta makham Dios apcháneya Noé s'e, tén han ma'a apketchek nak: 9 “Apekkenchesek sa' ko'o kéxegke ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ahagkok, tén han ma'a kéltawán'ák nak kéxegke, 10 tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák élyáqtama nak xamók kéxegke, cham'a élánteyapma axta yántakpayhe: náta, tén han ma'a aqsok megkalmeymentakcha'a nak, tén han ma'a élmeymentakcha'a nak, tén han ekyókxoho aqsok nawha'ák élleykha nak keso náxop. 11 Mayaqmagkassemek sa' mók sekpekkenchesa nak ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho kéxegke: mamasséssemek sa' kaxwók énxet'ák tén han aqsok nawha'ák, magwaheyk sa' kaxwók yegmen ekyawe. Megkateypekxók sa' chá'a kaxwók yegmen ekyawe, yaqwayam kamasséssók keso náxop. 12 Keso ektáha magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, sélánésso meyke néxa kéxegke, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák nak. 13 Ekpekkenchek ko'o pemhet ahagkok ma'a neyseksa nak yaphope, cháxa yaqwayam sa' katnehek magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ahagkok sélánésso ko'o keso náxop. 14 Ektekkessek sa' agkok chá'a ko'o yaphope néten, etyapok sa' chá'a pemhet ahagkok. 15 Keñe sa' kaxénwakxohok chá'a ko'o ewáxok ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésso axta ko'o kéxegke, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák nak, megkawátamók sa' chá'a kaxwók xama enxoho yegmen ekyawe yaqwayam kamasséssók. 16 Aptekkek sa' agkok chá'a pemhet ma'a neyseksa yaphope nak, keñe sa' ko'o sekwet'a enxoho, kaxénwakxohok chá'a ewáxok ekyetna ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésso axta ko'o meyke néxa apyókxoho énxet, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák élleykha nak keso náxop. 17 Cháxa magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sekpekkenchesso ko'o apyókxoho énxet'ák, tén han aqsok nawha'ák keso náxop.” Cháxa aptémakxa axta Dios appaqhetchessama m'a Noé.
Noé tén han apketchek
18 Keso Noé apketchek apkelánteyapma axta kañe' yántakpayhe s'e: Sem, Cam, apyáp nak Canaán, tén han Jafet. 19 Cháxa apqántánxo apketchek axta m'a Noé, apxámaseykekxo axta aptawán'ák neptámen apheykha keso náxop.
20 Apcheynawók axta apkelcheya m'a Noé, apkenákxeyk axta anmen yámet. 21 Xama ekhem axta apyena Noé anmen yámet égmenek, chaqhak axta han, apyetnákxeyk axta meyke apáwa m'a kañe' appakxanma. 22 Xama axta apwet'a apyáp Cam apyetna meyke apáwa, cham'a Canaán apyáp nak, apkeltennássekxeyk axta m'a Sem tén han Jafet. 23 Tén axta Sem tén han Jafet apma xama yát'apáwa, apkelaqxegágkokxeyk axta neptámen apsawa keñe apchaqlasa m'a apyáp, apkelaqxegágkokxeyk axta aqsa apkelenmexo mók nekha yaqwayam enxoho melanók meyke apáwa.
24 Xama axta apxatakha'a Noé éllágwokmo eyaqhe, apya'ásegkók axta ektáha apteméssesso m'a apketche apsexyo nak. 25 Keñe axta aptáha s'e:
“¡Aptaqnómap sa'
xép etnehek Canaán!
¡Kélásenneykha mékoho
apagko' sa' etnehek
nepyeseksa m'a
apqánet apkelpepma nak!”

26 Tén axta aptáha han se'e:
“Apcheymákpoho sa'
kólteméssesek Wesse' egegkok
Sem nak Dios apagkok,
apchásenneykha naqsa
sa' etnehek ma'a Canaán.
27 Dios sa' egkések
Jafet apketchek apmopwána
esawhekxohok yókxexma,
exek sa' han ma'a
apxagkok nak Sem,
apchásenneykha naqsa
sa' etnehek ma'a Canaán.”

28 Aphákxeyk axta makham Noé trescientos cincuenta apyeyam, natámen axta m'a yegmen ekyawe. 29 Novecientos cincuenta apyeyam apagkok axta weykmok apketsapa.