Muerte de Abraham
1 Abraham tuvo otra esposa, llamada Queturá, 2 con la que tuvo los siguientes hijos:
Zimrán,
Jocsán,
Medán,
Madián,
Isbac,
Súah.

3 Jocsán fue el padre de Sebá y Dedán. Los descendientes de Dedán fueron los asureos, los letuseos y los leumeos.
4 Madián tuvo cinco hijos:
Efá,
Éfer,
Hanoc,
Abidá,
Eldaá.

Todos estos fueron descendientes de Queturá.
5-6 Mientras aún vivía, Abraham le dejó a su hijo Isaac todas sus riquezas, pero a los hijos de sus otras esposas les dio regalos y los apartó de Isaac, enviándolos al este.
7 Abraham vivió ciento setenta y cinco años, 8-10 y gozó de buena salud hasta el día en que murió. Sus hijos Isaac e Ismael lo enterraron junto a su esposa Sara en la cueva de Macpelá, que está cerca del bosque de Mamré. Abraham le había comprado esa cueva a Efrón.
11 Después de la muerte de Abraham, Dios bendijo a Isaac, quien entonces vivía cerca del manantial que se llama «Pozo del Dios que vive y todo lo ve».
Los hijos de Ismael
12-16 Esta es la lista de los descendientes de Ismael, el hijo de Abraham y de Agar, la esclava egipcia de Sara. Estos son los nombres de los doce jefes de las tribus de Ismael, por orden de nacimiento y en el orden de sus campamentos y territorios:
Nebaiot, que fue su hijo mayor;
Quedar,
Adbeel,
Mibsam,
Mismá,
Dumá,
Masá,
Hadar,
Temá,
Jetur,
Nafís,
Quedmá.

17 Ismael vivió ciento treinta y siete años, y al morir fue enterrado junto a sus antepasados. 18 Sus descendientes poblaron la región que va desde Havilá hasta Sur, cerca de la frontera de Egipto, en dirección a Asur, al otro lado de donde vivían sus parientes.
Historia de Isaac y Jacob
Los hijos de Isaac: Jacob y Esaú
19 Esta es la historia de Isaac. 20 Tenía Isaac cuarenta años cuando se casó con Rebeca, que era hija de Betuel y hermana de Labán, los arameos que vivían en Padán-aram.
21 Rebeca no podía tener hijos, así que Isaac le pidió a Dios por ella. Entonces Dios atendió a sus ruegos, y Rebeca quedó embarazada. 22 Ella se dio cuenta de que iba a tener mellizos porque los niños se peleaban dentro de ella. Por eso se quejó y dijo: «Dios mío, ¿por qué me pasa esto a mí?» 23 Y Dios le respondió:

«Tus hijos representan dos naciones.
Son dos pueblos separados
desde antes de nacer.
Uno de ellos será más fuerte,
y el otro será más débil,
pero el mayor servirá al menor.»

24 Cuando llegó el momento del nacimiento, 25 el primero en nacer tenía la piel rojiza y todo el cuerpo cubierto de pelo; por eso le pusieron por nombre Esaú. 26 Después de Esaú nació su hermano, al que llamaron Jacob porque nació agarrado del talón de Esaú. Isaac tenía sesenta años cuando los niños nacieron.
27-28 Esaú llegó a ser un buen cazador y le encantaba estar en el campo. Por eso Isaac lo quería más. Jacob, en cambio, era muy tranquilo y prefería quedarse en casa, por eso Rebeca lo quería más que a Esaú.
29 Un día, Jacob estaba preparando un sabroso plato de comida. En eso llegó Esaú del campo con mucha hambre, 30 y le gritó:

—¡Me estoy muriendo de hambre! ¡Dame ya de esa sopa roja que estás cocinando!

Por eso a Esaú se le conoce también con el nombre de Edom.
31 Jacob le respondió:

—Dame tus derechos de hijo mayor, y yo con gusto te daré de mi sopa.

32 Esaú exclamó:

—¡Te los regalo ahora mismo, pues me estoy muriendo de hambre!

33 Jacob le exigió a Esaú renunciar, bajo juramento, a sus derechos de hijo mayor. Esaú se lo juró, 34 y Jacob le dio un poco de pan y de la sopa de lentejas que estaba preparando. Esaú comió y bebió; luego se levantó y se fue sin darle importancia a sus derechos de hijo mayor.
Abraham aptawán'ák neptámen tén han Queturá
(1 Cr 1.32-33)
1 Aptegyeykekxeyk axta makham mók aptáwa' Abraham, ekwesey axta Queturá. 2 Keso apketchek ekwetasso axta s'e: Zimrán, Jocsán, Medán, Madián, Isbac, tén han ma'a Súah. 3 Jocsán axta apketchek ma'a Sebá tén han Dedán, Dedán aptawán'ák neptámen axta m'a asureos, letuseos, tén han leumeos. 4 Keso Madián axta apketchek se'e: Efá, Éfer, Hanoc, Abidá, tén han ma'a Eldaá. Queturá axta atawán'ák natámen xa apyókxoho nak. 5 Isaac axta apkelxaweykekxak ekyókxoho aqsok apagkok axta m'a Abraham. 6 Aqsok apkelmésso naqsa axta aqsa apkelmeyáseykegkok Abraham ma'a mók apnaqteyegka'a étchek nak, apyetnakhassegkek axta eyke apketche Isaac, apyennaqtamakxa axta makham, apcháphassama m'a yókxexma ekteyapmakxa ekhem.
Abraham apketsapma tén han kélátawanye
7 Ciento setenta y cinco apyeyam axta weykmok apha Abraham, 8 apwányamók apagko' axta han aptemék apketsapma, appáxaqweykekxeyk axta m'a apyapmeyk nano' axta. 9 Apchátawanyeyk axta apketchek, cham'a Isaac tén han Ismael ma'a meteymog áxwa nak Macpelá, ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem teyp Mamré, xapop apagkok axta m'a Efrón, apketche axta Sóhar, aptáha nak hitita. 10 Cháxa Abraham axta han apma xa xapop nak, apagkok axta m'a hititas. Axta kélátawanyak han Abraham ma'a, ekyetnamakxa axta aptáwa' Sara. 11 Aptaqmelchessessek axta apha Dios Isaac natámen axta apketsapma Abraham, apheykmo axta m'a nekha yámelchet ekwesey nak “Memassegwayam tén han seté.”
Ismael aptawán'ák neptámen
(1 Cr 1.28-31)
12 Keso apketchek axta Ismael se'e, Abraham axta apketche, tén han ma'a Agar, Sara axta eyásenneykha naqsa m'a kelán'a nak Egipto, 13 ektémakxa axta chá'a appalleyam: Nebaiot axta apketche átnaha apketkok, tén axta m'a Quedar, Adbeel, Mibsam, 14 Mismá, Dumá, Masá, 15 Hadar, Temá, Jetur, Nafís, tén han Quedmá. 16 Cháxa apkelwesey axta doce apketchek ma'a Ismael, cháxa apkelwesey axta han kéltemessáseykekxo axta han chá'a élwesey m'a xapop apagkok, tén han ma'a apheykegkaxa nak. Xama axta han chá'a apkemha apmonye' apagkok ektáhakxa nak chá'a énxet'ák apagkok.
17 Ciento treinta y siete apyeyam apagkok axta weykmok Ismael apketsapma. Appáxaqweykekxeyk axta apyapmeyk nano'. 18 Apkelheykmek axta aptawán'ák neptámen ma'a teyp nak yókxexma Havilá, halep nak Sur, keto' nak Egipto, ámay ekmahéyak nak Asiria. Axta apkelheykmok ma'a neyseksa axta eykhe megkalmopmenyého m'a apnámakkok.
Esaú aptéyam tén han Jacob
19 Keso ektémakxa axta apha Isaac se'e, Abraham axta apketche. 20 Cuarenta apyeyam apagkok axta weykmok Isaac apmoma axta m'a Rebeca, Betuel axta apketche, Labán axta apyáxa', énxet'ák arameos, apheykencha'a axta m'a Padán-aram. 21 Megkate étche axta han ma'a Rebeca, keñe axta Isaac apkelmaxnéssessama Wesse' egegkok ma'a. Aplegayak axta han apkelmaxnagko Wesse' egegkok, keñe axta ektéma lóso' ma'a Rebeca. 22 Xama axta ekyekpelchama aptéma apqánet étchek ma'a Rebeca, tén han apkelnápomákpo chá'a kañe' awáxok, keñe axta élchetama awáxok. “Temék sa' agkok xa ektáha nak, tásek watsapok.” Keñe axta ekya'aweykxo Wesse' egegkok éltamho kay'asagkohok ektáhakxa'. 23 Aptáhak axta apchátegmowágko s'e:

“Ánet apchókxa
pók aptémakxa
énxet'ák hágkok
kañe' awáxok.
Apqánet énxet
apkelnápékpok
amonye' appalleyam.
Xama sa' etnehek
apyennaqte apagko',
mexók sa' ma'a pók nak,
apchásenneykha sa'
etnehek átnaha
apketkok ma'a
apsexyo nak.”

24 Wokmek axta ekhem yaqwánxa katnehek naqláwa Rebeca, wet'ak axta apqánet appalleykmoho étchek. 25 Ekyexwase apwa' axta m'a apmonye' aptéyam, sawheykekxók axta áwa' apyempehek, Esaú axta kéltemessásak apwesey. 26 Keñe axta apteyekmo han ma'a apyáxeg, apmásseságkek axta apáhak ma'a Esaú, axta keñamak kélteméssesa apwesey Jacob. Sesenta apyeyam apagkok axta weykmok Isaac, ektéma axta naqláwa m'a Rebeca.
Esaú apyenyeykekxa ektémakxa axta apteme átnaha apketkok
27 Apkektegkek axta xa wokma'ák apketkók nak, ekmátsa eweynchamha yókxexma axta han aptemék ma'a Esaú, apmopwána enempaqwók, keñe axta Jacob aptéma xama énxet meyke appekhe, atsek axta aqsa exek ma'a appakxanma nak. 28 Axta han apchásekhayókxa apagko' Isaac ma'a Esaú, hakte apmenyeyk axta chá'a etwok ma'a aqsok apchaqhe apnempaqwayam, keñe axta Rebeca ekpeheweykmo eyásekhayo m'a Jacob.
29 Xama ekhem axta apwákxo Esaú apyampayo apkenyekto m'a yókxexma, chaqhawók axta han aphanakxa apto m'a Jacob 30 aptáhak axta apcháneya s'e:
—Heyák han ko'óxa xa aphanma ekyexwásamo nak, meyk agko' ko'o etnahak. (Cháxa keñamak apkeltamhomakpo nak Edom ma'a Esaú.)
31 —Hegkés sekxók ko'o apteme nak átnaha apketkok kélketche —axta aptáhak apchátegmowágkokxo m'a Jacob. 32 Tén axta Esaú aptáha s'e:
—Meyk agko' ko'o etnahak, mehepasmehek ko'o ektémakxa nak sekteme kélketche átnaha apketkok.
33 —Hetnésses naqso' peya hegkések se'e kaxwo' nak —axta aptáhak ma'a Jacob.
—Apkelyahákxók axta han ma'a Esaú, apmeyásekxeyk axta Jacob ma'a ektémakxa nak apteme kélketche átnaha apketkok. 34 Tén axta Jacob apmésa kelpasmaga m'a Esaú, yetlo m'a aphanma yágkeleyke aktek. Xama axta appenchesa apto Esaú, tén han apyá, apkempákxeyk axta néten apxega, meyke ekyetnakhayo apwáxok apteme kélketche átnaha apketkok.