La esclavitud
Los egipcios esclavizan a Israel
1-5 Cuando Jacob llegó a Egipto, iba acompañado de sus hijos Rubén, Simeón, Leví, Judá, Isacar, Zabulón, Benjamín, Dan, Neftalí, Gad y Aser. Todos ellos llegaron con sus propias familias, y eran un total de setenta personas. José ya vivía en Egipto. 6 Pasado el tiempo murieron Jacob, José y todos los que habían llegado a Egipto. 7 Pero, como habían tenido muchos hijos, sus descendientes llegaron a ser un pueblo muy fuerte y numeroso. ¡Por todo Egipto había israelitas!
8 Años después, hubo un nuevo rey. Como ese rey no sabía nada de lo que José había hecho para ayudar a Egipto, 9 le dijo a su pueblo:

«Fíjense en los israelitas. Ya son más fuertes que nosotros, 10 y si no los manejamos con cuidado, van a seguir aumentando. Entonces, cuando haya guerra, se unirán a nuestros enemigos, pelearán contra nosotros, y luego se irán del país».

11 Para humillar a los israelitas, los egipcios los pusieron a las órdenes de capataces, y los obligaron a construir las ciudades de Pitón y Ramsés. En esas ciudades el rey de Egipto guardaba sus provisiones. 12 Pero mientras más maltrataban los egipcios a los israelitas, más crecían ellos en número.

Tanto era el miedo que los egipcios sentían frente a los israelitas, 13-14 que los trataban con mucha crueldad y los hacían trabajar muy duro. Hasta los pusieron a mezclar barro para hacer ladrillos, y también a trabajar en el campo.
El rey ordena matar a los niños israelitas
15 Había en Egipto dos mujeres que ayudaban a las madres israelitas cuando iban a tener un hijo. Una de ellas se llamaba Sifrá, y la otra se llamaba Puá. Las dos eran hebreas. El rey de Egipto las llamó y les dijo:

16 —Cuando ustedes ayuden a las hebreas a tener sus hijos, fíjense si nace un niño o una niña. Si les nace una niña, déjenla vivir; si les nace un niño, ¡mátenlo!

17 Pero Sifrá y Puá respetaban a Dios, así que no obedecieron las órdenes del rey. 18 Entonces el rey las mandó a llamar y les preguntó:

—¿Qué les pasa? ¿Por qué están dejando con vida a los niños?

19 Las dos mujeres le respondieron:

—Es que las mujeres israelitas no son como las egipcias. Al contrario, son tan fuertes y saludables que tienen sus hijos ellas solas, sin nuestra ayuda.

20-21 Como Sifrá y Puá honraron a Dios, él las trató bien y les permitió tener muchos hijos. Y como los israelitas seguían haciéndose más numerosos, 22 el rey de Egipto le ordenó a todo su pueblo: «¡Echen al río a todos los niños israelitas que nazcan, para que se ahoguen, pero dejen con vida a las niñas!»
Israelitas apkellegeykegkoho yókxexma Egipto
1-2 Keso apkelwesey axta israelitas apkelwayam yetlo Jacob ma'a Egipto. Xama énxet axta chá'a ekyetlómo apnámakkok apagko': cham'a Rubén, Simeón, Leví, Judá 3 Isacar, Zabulón, Benjamín, 4 Dan, Neftalí, Gad, tén han ma'a Aser. 5 Setenta axta apyókxoho m'a Jacob aptawán'ák. Nanók axta eyke aphayam José m'a Egipto.
6 Apketsekkek axta m'a José tén han ma'a apkelpepma, tén han ma'a apyókxoho ektáha axta apkektegeykegkoho xamo'. 7 Apxámeykegkek apagko' axta nahan ma'a israelitas, hakte apxámok axta m'a apketchek. Apkelyennaqte axta nahan aptamheykegkok, apláneyók axta m'a apkelókxa apheykegkaxa axta.
8 Yáma néwomók axta anhan aptépeykxo makham pók wesse' apwányam ma'a Egipto, háwe axta nahan apyekpelchémókxa m'a José. Aptáhak axta nahan apkeláneya énxet'ák apagkok se'e: 9 “Kóllano, apxámok apagko' kaxwók israelitas, egyeykhásseykmok nahan ekwánxa apkelyennaqte negko'o. 10 Kéméxcheyk agya'asagkohok nenteméssesakxa antawássesha apxámeyák, hakte lapmaxcheyk kexa katnehek katyapok kempakhakma, epasmekxak ma'a sẽlenmexma nak yaqwayam hẽlnapakpok, tén elxog elántépok se'e negókxa nak.”
11 Axta keñamak apnegkenma chá'a apkelámha apmonye'e egipcios apxegkessesso apkeltamheykha yaqwayam egkések chá'a apkeltamheykha ekyentaxno agko' ma'a israelitas. Apkeltémók axta enaqxétekhasagkok tegma apkelyawe, cham'a Pitón tén han ma'a Ramsés, apxátamakxa chá'a nento m'a wesse' apwányam faraón. 12 Yágwokmók axta agkok chá'a kélhe apkeltamheykha m'a énxet'ák nak, exámagwomhok apagko' axta chá'a. Axta keñamak apkeláya ekwányam agko' ma'a egipcios.
13 Apkeltemessáseykha axta chá'a egipcios ma'a israelitas ekyetlómo apnaqtawáseykegkoho. 14 Apkelméssegkek axta élmáske agko' apyempe'ék apkeltemessáseykencha'a ekyentaxno agko' apyelpagkasso m'a yelpa', tén han apkelánéyák ma'a yátaphémekcha'ák apwetek, tén han ma'a ekyókxoho ektémakxa nak apkeltamheykha ekyentaxno m'a yókxexma. Kélnaqtawáseykegkók axta chá'a m'a israelitas. 15 Apkelpaqhetchessek axta nahan wesse' apwányam Egipto m'a Sifrá tén han ma'a Puá ekteme axta hebreo kelán'ák ektegkessesso chá'a mók étche. Aptáhak axta apkeláneya, s'e:
16 —Kélláneyha sa' agkok chá'a xama hebreo kelán'a kamáwho katnehek naqláwa, kóllano sa' chá'a m'a étche ektéyámxohol'a. Kelwána sa' agkok ma'a, kólho sa' aqsa kawana', apkenna sa' agkok ma'a, ¡kólaqha sa'! —axta aptáhak apkeláneya.
17 Maxta eyke katneheykegkok apkeltémókxa axta chá'a katnahagkok wesse' Egipto xa kelán'ák nak, hakte keláyak axta m'a Dios, chahayók axta aqsa chá'a aptéyeykmo m'a sakcha'a apkenna nak. 18 Tén axta m'a wesse' apwányam Egipto, apkeltamho kólnaqlósawakxa'. Aptáhak axta apkeláneya s'e:
¿Yaqsa ektéma kélhayo nak aqsa chá'a kéxegke aptéyeykmo m'a sakcha'a apkenna nak?
19 —Tén axta ektáha élátegmowágkokxo s'e: Eyke ñémekxa megkaxnémo nak hebreo kelán'a m'a Egipto kelán'a, kalyéha'awók agko'. Nanók han chá'a katnehek naqláwa m'a amonye' enxoho chá'a negko'o nélwayam yaqwayam anlanha.
20-21 Axta keñamak israelitas apxámeykegkoho apagko' ma'a; yágweykmók axta aqsa anhan aptamhéyak apkelyennaqte. Apméssegkek axta nahan apxámeykekxa námakkok Dios ma'a kelán'ák nak ektáha axta chá'a ektegkessesso mók étche, hakte axta ñémekxa éláyo. 22 Tén axta faraón aptáha apkeláneya apyókxoho apkeláneykha s'e: “Kólchexa sa' wátsam ma'a apyókxoho hebreo wokma'ák apketkók nak, keñe sa' ma'a kelwán'ák étkók nak, kólho sa' aqsa kalweynchamha.”