David libera a la ciudad de Queilá
1 Los filisteos atacaron la ciudad de Queilá y se llevaron el trigo recién cosechado. Cuando David lo supo, 2 le preguntó a Dios:

—¿Debo ir a atacar a los filisteos?

Y Dios le contestó:

—Ve y atácalos. Salva a la ciudad de Queilá.

3 Sin embargo, los hombres que andaban con David le aconsejaron:

—No vayas. Si estando aquí en Judá, que es nuestra tierra, tenemos miedo, con mayor razón si vamos a Queilá y atacamos al ejército filisteo.

4 David volvió a preguntarle a Dios si debía ir o no, y Dios le contestó: «Ya te dije que vayas, pues yo te ayudaré a derrotar a los filisteos».
5 David fue con sus hombres a Queilá y peleó contra los filisteos. Los venció y les quitó sus rebaños. Así salvó a la gente de Queilá.
6-8 Cuando le informaron a Saúl que David estaba en Queilá, pensó: «Dios me está ayudando a atrapar a David. Se ha metido en una ciudad que se cierra con portones y candados, y no va a poder escapar».
Enseguida Saúl reunió a todo su ejército, y se puso en marcha hacia Queilá para capturar a David y a su gente. Pero Abiatar, el hijo del sacerdote Ahimélec, tenía un chaleco sacerdotal, que usaban los sacerdotes para conocer la voluntad de Dios. Lo había llevado consigo cuando huyó de Saúl y se unió a David en Queilá. 9 Cuando David supo que otra vez Saúl quería matarlo, llamó a Abiatar y le pidió llevar el chaleco. 10 Entonces David le consultó a Dios:

—Dios de Israel, sé que Saúl va a venir a Queilá, y que por mi culpa va a matar a toda la gente. 11 ¡Dime si esto es verdad!

—Es verdad —contestó Dios—. Saúl vendrá.

12 David volvió a consultar a Dios:

—Y la gente de Queilá, ¿nos traicionará?

—Así es. Los traicionará —contestó Dios.

13 Entonces David y sus seiscientos hombres se fueron de Queilá, y empezaron a huir de un lado a otro.
Cuando le informaron a Saúl que David se había ido de Queilá, ya no atacó la ciudad.
David se esconde en el desierto
14 Desde entonces David se escondía en las cuevas bien protegidas que había en el desierto de Zif. Y aunque Saúl lo buscaba todo el tiempo, Dios no dejaba que lo encontrara.
15 Una vez David estaba en Hores, en el desierto de Zif, y llegó a saber que Saúl lo andaba buscando para matarlo. 16 Pero Jonatán fue a Hores para ver a David, y lo animó a tener confianza en Dios. 17 Le dijo:

—No tengas miedo. Mi padre no va a poder encontrarte. Además, hasta él sabe que tú vas a ser rey de Israel, y que yo seré menos importante que tú.

18 Ese día renovaron su pacto de amistad delante de Dios. Después de eso, David se quedó en Hores y Jonatán regresó a su casa.
19-20 En otra ocasión, algunas personas de Zif fueron a Guibeá y le dijeron a Saúl:

—David está escondido en nuestra tierra, en las cuevas de Hores. Cuando Su Majestad quiera venir, se lo entregaremos. Está en el cerro de Haquilá, al sur del desierto.

21 —¡Que Dios los bendiga por tenerme compasión! —les dijo Saúl. 22 Vayan y fíjense bien dónde está, pues me han dicho que es muy listo. 23 Vean bien dónde se esconde, y regresen a decírmelo. Entonces yo iré con ustedes y, si David está allí, lo atraparé, ¡aunque tenga que buscarlo entre todas las familias de Judá!

24-25 Aquellas personas regresaron a Zif, y Saúl y sus hombres se fueron tras ellas para buscar a David.
David y su gente estaban al sur del desierto de Maón. Cuando David supo que Saúl lo buscaba, bajó a la roca que estaba en el desierto de Maón.
Saúl supo dónde estaba David, y fue a perseguirlo. 26 Por un lado del cerro iba Saúl, y por el otro iba David. Cuando Saúl y su ejército estaban a punto de alcanzar a David y a su gente, 27 llegó un mensajero y le dijo a Saúl: «¡Regrese usted de inmediato, porque los filisteos nos están atacando!»
28 Saúl tuvo entonces que dejar de perseguir a David, y se fue a pelear contra los filisteos. Por eso a aquella roca se le conoce como «la roca del escape».
29 29 (24.1) Después de eso, David se fue a vivir por un tiempo a las cuevas protegidas de En-gadi.
David apkelwagkasso teyp énxet'ák apheykha tegma apwányam Queilá
1 Apketámegkek axta filisteos ma'a tegma apwányam Queilá, apkelmágkek axta hótáhap apaktek kaxwe kélchexakkasso apyempe'ék. Xama axta kéltennásencha'a David xa, 2 apxegkek axta apkelpaqhetchásekpoho Wesse' egegkok. Aptáhak axta apcháneya:
—¿Ewancheya sa' ko'o alnapaxchek filisteos?
Apchátegmowágkek axta Wesse' egegkok:
—Éhay, elnapap sa', elwagkas sa' teyp ma'a énxet'ák apheykha nak tegma apwányam Queilá.
3 Keñe m'a énxet'ák David apkelxegexma'a, aptáha apcháneya s'e:
—Nélmeneykha negko'o neyseksa negheykha s'e Judá, ¡kayágwomhok sa' aqsa nélmahágko enxoho Queilá ólnapaxchek ma'a sẽlpextétamo filisteos!
4 Keñe axta appaqhetchásekxo makham Wesse' egegkok ma'a David, tén axta aptáha apchátegmowágko Wesse' egegkok se'e:
—Emhók sa' ma'a Queilá, hakte agkések sa' ko'o exchep yaqwayam elmok ma'a filisteos.
5 Apxegkek axta David apmahágko Queilá yetlo apkelxegexma'a, apkelnápekpek axta m'a filisteos, apkelnapchek axta han apxámokma apagko', apkelmágkek axta m'a aqsok apnaqtósso. Cháxa ektáhakxa axta apkelwagkasa teyp David ma'a énxet'ák apheykha nak Queilá.
6 Keñe axta m'a Abiatar, Ahimélec axta apketche, cham'a apkenyahama axta apxegánekmo ekxeyenma apwáxok épetchegwakxak David ma'a yókxexma Queilá, apseykekxeyk axta m'a efod. 7 Keñe axta Saúl kéltennassama apheykmo David ma'a Queilá, keñe axta ektáha apwáxok se'e: “Egkéssek ko'o Dios yaqwayam amok, hakte xama axta aptaxna m'a tegma apwányam, apkelápegkokxeyk axta atña'ák neptámen.”
8 Yetlókok axta han apkeltémo kólnaqlósawakxak apyókxoho sẽlpextétamo apagkok ma'a Saúl, yaqwayam elmahagkok ma'a Queilá, tén han ewakhegwók ma'a David yetlo apkelxegexma'a. 9 Xama axta apleg'a amya'a David ekxéna apwáxok ektámegmak ma'a Saúl, keñe apkeltamho esantagkasek efod ma'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Abiatar, yaqwayam enxoho elmaxneyha m'a Wesse' egegkok. 10 Aptáhak axta David se'e:
—Wesse', Dios nak Israel, ekya'ásegkók ko'o apmáheyo emyógmak Saúl se'e Queilá yaqwayam emasséssók, ko'o eñama sekha s'e. 11 ¿Naqsóya apmáheyo hey'áwak ko'o Saúl sekleg'a axta amya'a? ¿Yánaya sa' ko'o hemok énxet'ák apheykha nak se'e Queilá? ¡Éltamhók ko'o héltennaksek, Wesse', Dios nak Israel, hakte ko'o sekteme xép apkeláneykha!
Keñe axta Wesse' egegkok aptáha apchátegmowágko s'e:
—Exegmak sa' Saúl.
12 Keñe axta David aptáha apkelmaxneyáncha'a makham se'e:
—¿Yánaya sa' negko'o ólmaxchek ma'a énxet'ák Queilá, ko'o, tén han sélxegexma'a nak, hẽlmések ma'a Saúl?
Keñe axta Wesse' egegkok aptáha apchátegmowágko s'e:
—Éhay, yohok sa' kólmaxche'.
13 Tén axta David yetlo apkelxegexma'a apkelántepa m'a Queilá, ketók seiscientos axta han apyókxoho, apkelweynchámeykha axta aqsa. Xama axta apleg'a amya'a Saúl apxeganakmo aptepa David ma'a Queilá, apkelwátéssekmek axta yaqwayam ey'ammok.
David aphayam yókxexma meykexa énxet
14 Apheykmek axta David xama tegma apyennaqte apheykegko axta m'a egkexe meykexa énxet nak Zif, apketamsegkek axta eykhe Saúl yókxoho ekhem, axta eyke eltémók emok ma'a Dios. 15 Apcháyak axta David ma'a Saúl, hakte apketamsegkek axta apmáheyo yaqhek. Axta keñamak apheykmo m'a yókxexma Hores, meykexa nak énxet Zif.
16 Xama ekhem axta apyo'ókmok Jonatán, Saúl axta apketche m'a David, aphamakxa axta yókxexma Hores, yaqwayam ewasqakkásekxoho tén han énnaqtésseshok mey'ásseyam ma'a Dios. 17 Axta aptáhak apcháneya s'e:
—Nágkatneykha aqsa apwáxok, méteyekxeyk xép ma'a táta, Saúl. Xép sa' etnehek wesse' apwányam Israel, keñe sa' ko'o sektéteyak. Apya'ásegkok han táta xa, cham'a Saúl.
18 Keñe axta apqánet apheyásawo mók apkelpaqhetchásamákpoho, apteméssessek axta han apweteykegkoho m'a Wesse' egegkok. Tén axta Jonatán aptaqháwo makham apxagkok, keñe axta David aphákxo makham ma'a Hores. 19 Apkelmahágkek axta eyke Guibeá m'a apheykha nak Zif, yaqwayam elpaqhetchesakpohok ma'a Saúl, axta aptáhak apcháneya s'e:
—Apyexánegweykmok xama tegma apyennaqte David ma'a yókxexma egagkok nak, cham'a apheykegko nak egkexe Haquilá, ekpayho nak Hores, teyp nak meykexa énxet ekpayho nak nepyeyam. 20 Appekheyha sa' agkok wesse', hẽlyetlakxa sa', agmések sa' negko'o.
21 Axta aptáhak apkeláneya Saúl se'e:
—¡Dios sa' epasmok kéxegke eñama ektaqmeleykha kélwáxok séllányo ko'o! 22 Éltamhók eyke ko'o kaxwo' kóltaqhoho', tén han kóllanok ekpayhókxa enxoho aphakxa, tén han yaqsa énxet apweteya apha m'a, hakte eklegayak chá'a ko'o apxénamakpo apmopwána yaqwánxa chá'a etnehek. 23 Kóltaqmelchesho sa' kéllányo m'a apmeyeykekxexa enxoho chá'a éxanmok, keñe sa' hélyo'ótak héltennássetak ekpayhókxa', keñe sa' alyetlakxak ko'o kéxegke. Naqsók sa' agkok apha m'a yókxexma nak, aktamok sa' ko'o nepyeseksa apyókxoho m'a Judá apnámakkok nak.
24 Apkeltaqháwok axta makham ma'a énxet'ák apkeleñama Zif, amonye' apxega axta m'a Saúl. Axta aphak David ma'a meykexa énxet nak Maón yetlo apkelxegexma'a, ekpayhegweykenxa nak xapop teyp meykexa énxet ekpayho nak nepyeyam, 25 apxegkek axta Saúl yetlo apkelxegexma'a yaqwayam ektamok ma'a. Xama axta kéltennasa David, apmeyánteyk axta m'a émhakxa nak meteymog ekyawe, émha nak ma'a meykexa énxet Maón. Xama axta apleg'a Saúl, apmahágkek axta m'a meykexa énxet nak Maón apkemhágko m'a David. 26 Xama nekha egkexe axta han apxegak ma'a Saúl yetlo apkelxegexma'a, keñe axta han David mók nekha nak egkexe yetlo apkelxegexma'a, apkelápaqheyncha'a apkelxegawo yaqwayam eyenyók makhawo' ma'a Saúl. Xama axta peya ewakhekxak Saúl yetlo apkelxegexma'a m'a David, tén han ma'a apkelxegexma'a nak David, ketók axta yaqweykenxa elmok, 27 apwokmek axta xama apseykha amya'a aptáha apcháneya Saúl se'e:
—¡Wesse', etaqhoho sa' ekmanyehe agko', hakte apkelántaxneyk negókxa m'a filisteos!
28 Keñe axta Saúl apkelwátéssekmo apyaqmasso m'a David, apketámegkokxo aqsa apkelnápekpo m'a filisteos. Cháxa keñamak kélteméssessama nak ekwesey xa yókxexma nak ‘Meteymog ekyawe sẽlyenseykemxa sẽlyaqmasso’.
David megyaqhe Saúl
29 Cháxa apkeñamakxa axta han David apmaheykegko apheykmo m'a tegma apkelyennaqte nak En-gadi.