Tingma apponquinomap as nalhpop najan tingma apponquinomap netin
1 Yitnec nic nat monquinatquiscama apmayjayoclha Dios aplhanma nano aclhamoclhojo altemaclha singanamaclha. Enlhit nic nat apquillanay tingma apponquinomap. 2 Yitnec congne tingma apponquinomap lhama apvalhoc apvisay “apponquinomap”. Inquinmec maa congne ayapongmateyquiclhilha, najan lhama mesa apnaycamcolha quilpasmongam apponquinomap.
3 Yitnec alhta anit apjalhtamomap apava. Yitnec najan moc apvalhoc anit apjalhtamomap tap, apvisay “apponquinomap apanco”. 4 Yitnec alhta maa alvatnamalhquilha asoc acmasis allanomalhca oro asoc alyinmom. Yitnec najan maa yamit aysicsic acnaycamcolha singanamaclha Moisés, oro asoc alyinmom alhta ayimpejic. Yitnec alhta avalhoc yamit aysicsic ingjaycoc oro asoc alyinmom. Yitnec alhta avalhoc ingjaycoc maná nintom nano. Yitnec najan avalhoc yamit aysicsic lhama yamit acma ilhnamoc nic nat siclho, Dios apquilancam Aarón yamit apanco. Yitnec najan avalhoc yamit aysicsic anit mataymong alpayjem acnatalhesomalhca actemaclha singanamaclha Moisés. 5 Innamquic alhta anit quilaycmasquiscama netin yamit aysicsic malha ángeles alhta quilaycmasquiscama. Eycaso actomja monquinatquiscama actomja apmaclha Dios. Inpayesaclhec alhta aplhimpancoc netin yamit aysicsic, acpayjo acmascosomalhquilha mongilyascalhma. Am ongiltamjoc mocjam quilhvoc ongillhenic moclhama asoc acnaycamcolha.
6 Eycaso actemaclha alhta congne tingma apponquinomap: Apquilantalhnec mataa aclhamoclhojo acnim Dios apquilancam congne tingma apponquinomap, apvisay lhama apvalhoc yoyam ellanac asoc apyilanyomap ellana. 7 Apvamlha Dios apquilancam apquimja apmamyi apvanquic etlhic apvisay anit apvalhoc. Acvamlha lhama aptalhningvayclha lhama año. Copvanquejec etalhningvoclha mepqui apsayclha ema, ayinyema asoc acticyovam acyanmongam meyascalhma apanco najan acyanmongam melyascalhma enlhitaoc. 8 Espíritu Santo aptomja singillhicmoscama mongmovan ongilantilhic anit apvalhoc apvisay “apponquinomap apanco”. Ayinyemaclha singilyascamalhma apvisay lhama apvalhoc apyitna amamyi. 9 Eyca as lhama apvalhoc actomja acyitsomalhca yoyam ongilyasamcojo as ningvamlha nac jay. Apquilmasquic mataa as congne Dios apquilancam asoc acticyovam najan moc asoc actemaclha macmescama Dios. Copvanquejec mataa as asoc cotnesquisic actamilaycam apquilvalhoc enlhitaoc. 10 Yitnec maa aclhamoclhojo actemaclha nintoycaoc najan actemaclha ningyinaycaoc najan actemaclha ningyapascama mataa yingmin. Comascoc sat aclhamoclhojo actemaclha, acvocmo sat acnim yoyam ongvita actamila anco actemaclha, am colhno siclhoc anco.
11 Apvaac alhta Cristo aptomja Dios apquilancam apyimtalhnamo, apmopvan jingilvomsic tap. Cristo aptimem Dios apquilancam apyimtalhnamo congne tingma apponquinomap apyiviy apanco najan aptamila apanco, am elhnoc siclhoc anco. Jave enlhit apquillanay as tingma apponquinomap, am ingyinyemac as nalhpop. 12 Aptalhningvoclhec alhta Cristo moc apvalhoc tingma apponquinomap, apvisay “apponquinomap apanco”. Acvamlha lhama aptalhningvoyam alhta Cristo. Am alhta esaclhac em pac yataay apquitcoc najan vayqui ayitcoc acyanmongam melyascalhma enlhitaoc. Apsaclhec alhta Cristo em pac apanco. Eycaso actomja acyanmongam singvomquiscama tap nincoo cotmongvoycamlha nelha. 13 Apquilmec mataa Dios apquilancam ema ac asoc acticyovam, ayinyema yataay apquinavo najan vayqui inquinavo najan vayqui tajap ac acmeta. , Apquililhpajac mataa Dios apquilancam apyimpeoc enlhitaoc melyascalhma yoyam eltimjic apquilponquinomap najan yoyam comascoc comasis apyimpeoc. Eycaso ayinyema acmovan ema ac asoc acticyovam. 14 Acyiviy acmovan em pac Cristo, am colhnoc acmovan ema ac asoc acticyovam. Apmesacpec alhta apanco Cristo actemaclha macmescama Dios actomja actamila anco. Eycaso ayinyema apmopvan Espíritu Santo apquilmilaneycaoc. Cristo em pac actomja ayalhnascama ingvalhoc najan acmascoscama actemaclha ingvalhoc nano. Ingvanquic sat ongilanam Dios aptomja apquilmilaneycaoc.
15 Jesús aptomja singyipitcasquiclha Dios ayinyema monquinatquiscama apmayjayoclha Dios aplhanma alhnancoc. Apmascosquic Jesús mongilyascalhma nano naysicsa acyitnama monquinatquiscama apmayjayoclha Dios aplhanma nano, ayinyema apquitsepma acyanmongam mongilyascalhma. Ongillhoveclhac sat ningilmayclha comasquingvoyam. Ongillhoveclhac sat ninlhamoclhojo ningiltomja ningilanyomalhca, malha singilevoycam Dios. 16 Yitnec sat ancoc vaycajac actalhesomalhca apquilnatam enlhit yoyam ongillhoveclha sat, incaymalhquic emasquingvomoc siclho aptomja apquilnatam. 17 Mongvanquejec ongilmiclha apquilnatam. Apquitsepquic sat ancoc aptomja apquilnatam, natamin ongillhoveclhac sat apquilnatam, acno aclhanma actalhesomalhca. 18 Am nic nat comalhcac monquinatquiscama apmayjayoclha Dios aplhanma siclhoc anco mepqui ema ayinyema asoc acticyovam. 19 Eycaso ilhnic nat aptemaclha Moisés: Apquilyipsatquic nic nat siclho napatavo enlhitaoc vaycajac acyitna aclhamoclhojo singanamaclha Dios. Apmec nic nat Moisés yamit hisopo actong najan yatepepa acmoc. Aplovcasquic nic nat navá congne ema macyatmeyquiclha yingmin. Ayinyema ilhnic nat ema asoc acticyovam. Apquilhpajac nic nat siclho vaycajac singanamaclha Dios najan aplhamoclhojo enlhitaoc aptomja apcaneyquiclha. 20 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya enlhitaoc: “Eyca as ema actomja asoc monquinatquiscama apmayjayoclha Dios aplhanma alhta yoyam colhejec acyascacmo, Dios alhta apquillanescama quellhip” —nic nat aptomjac. 21 Apquilhpajac nic nat Moisés ema tingma apponquinomap najan aclhamoclhojo asoc apquilmaycam mataa Dios apquilancam congne tingma apponquinomap. 22 Apquilhpajac nic nat ema aclhamoclhojo asoc, inquitlhincasquic nic nat esavojo. Eycaso ayinyema ilhnic nat singanamaclha Dios. Comascosalhquejec mataa mongilyascalhma mepqui ema acyinquinomalhca.
Cristo aptomja macmescama Dios yoyam colmascosalhca mongilyascalhma
23 Incaymalhquic sat ancoc elhpajac ema tingma apponquinomap, aptomja malha quilaycmasquiscama tingma apponquinomap apyitna netin. Incaymalhquic colmesalhca netin altamila anco asoc macmescama Dios, am colhnoc asoc acticyovam as nalhpop. 24 Aptalhningvoclhec alhta Jesús tingma apponquinomap cotnaja enlhit apquillanay. Ayinyemaclha tingma apponquinomap as nalhpop aptomja malha quilaycmasquiscama ayinyema “apponquinomap apanco” netin. Aptalhningvoclhec alhta netin Cristo yoyam etnejic singilmalhnesquiscama napato Dios. 25 Aptalhningvoclhec mataa Dios apquilancam Leví apmolhama tingma apvalhoc apvisay “apponquinomap apanco” moclhama año yoyam esaclha ema ac asoc acticyovam, cotnaja em pac apanco. Lhama apmesomap apanco alhta Cristo, jave aclhamoclhojo años. 26 Copvanquejec alhta Cristo ingyitsapoc mataa aclhamoclhojo años ayenmo siclhoc nic nat allanomalhca as nalhpop. Acvamlha lhama apvoy alhta Cristo yicpintama actomjaclha nelha ningvamlha nac jay. Apmesomacpo apanco actemaclha macmescama Dios yoyam emascocsic mongilyascalhma. 27 Mongvanquejec nincoo ontimjic moc actemaclha, acvamlha lhama yoyam ongitsapoc, natamin coyiplovjoc sat acma singyicpilquemo. 28 Acno alhta aptemaclha Cristo: Acvamlha lhama alhta apmesomap apanco actemaclha macmescama Dios yoyam emascocsic melyascalhma aplhamoclhojo enlhitaoc. Evotac sat mocjam Cristo, jave yoyam emascocsic mongilyascalhma, eyca yoyam jingilvomsic tap ningiltomja ningiljalhanma.
1 Ahora bien, incluso el primer pacto tenía reglas para el culto, y un santuario terrenal.
2 En efecto, el tabernáculo estaba dispuesto así: en la primera parte, llamada el Lugar Santo, estaban el candelabro, la mesa y los panes de la proposición.
3 Tras el segundo velo estaba la parte del tabernáculo llamada el Lugar Santísimo,
4 el cual tenía un incensario de oro y el arca del pacto, totalmente recubierta de oro; en el arca había una urna de oro que contenía el maná, la vara de Aarón que reverdeció, y las tablas del pacto.
5 Por encima del arca estaban los querubines de la gloria, los cuales cubrían el propiciatorio. Pero de esto no se puede hablar ahora en detalle.
6 Con todo esto dispuesto así, los sacerdotes entran continuamente en la primera parte del tabernáculo para celebrar los oficios del culto;
7 pero en la segunda parte entra únicamente el sumo sacerdote, y esto sólo una vez al año, y siempre llevando sangre, la cual ofrece por sí mismo y por los pecados involuntarios que el pueblo comete.
8 Con esto el Espíritu Santo nos da a entender que, mientras la primera parte del tabernáculo siga en pie, el camino que lleva al Lugar Santísimo aún no estará abierto.
9 Todo esto es un símbolo para el tiempo presente, de que las ofrendas y sacrificios que allí se presentan no pueden perfeccionar la conciencia de los que adoran así,
10 ya que tienen que ver solo con comidas y bebidas, y con diversas ceremonias de purificación y ordenanzas externas, cuyo valor tiene vigencia hasta que llegue el tiempo de reformarlo todo.
11 Pero Cristo vino ya, y es el sumo sacerdote de los bienes venideros, a través del tabernáculo más amplio y más perfecto, el cual no ha sido hecho por los hombres, es decir, que no es de esta creación,
12 y no por medio de la sangre de machos cabríos ni de becerros, sino por medio de su propia sangre. Entró una sola vez y para siempre en el Lugar Santísimo, y así obtuvo para nosotros la redención eterna.
13 Si la sangre de los toros y de los machos cabríos, y las cenizas de la becerra rociadas sobre los impuros, santifican para la purificación de la carne,
14 ¡cuánto más la sangre de Cristo, que por medio del Espíritu eterno se ofreció a sí mismo sin mancha a Dios, limpiará de obras muertas nuestra conciencia, para que sirvamos al Dios vivo!
15 Por eso Cristo es mediador de un nuevo pacto, para que los llamados reciban la promesa de la herencia eterna, pues con su muerte libera a los hombres de los pecados cometidos bajo el primer pacto.
16 Porque cuando hay un testamento, es necesario que haya constancia de la muerte del que lo hizo,
17 ya que un testamento no tiene ningún valor mientras el que lo hizo siga con vida.
18 Por eso, ni siquiera el primer pacto se estableció sin sangre,
19 porque después de que Moisés anunció todos los mandamientos de la ley a todo el pueblo, tomó la sangre de los becerros y de los machos cabríos junto con agua, lana escarlata y una rama de hisopo, y roció el libro de la ley y a todo el pueblo.
20 Entonces le dijo al pueblo: «Esta es la sangre del pacto que Dios les ha mandado.»
21 Además de esto, con la sangre roció también el tabernáculo y todos los vasos del ministerio.
22 Según la ley, casi todo es purificado con sangre; pues sin derramamiento de sangre no hay perdón.
El sacrificio de Cristo quita el pecado
23 Por lo tanto, era absolutamente necesario que las réplicas de las cosas celestiales fueran purificadas así; pero las cosas celestiales mismas necesitan mejores sacrificios que estos,
24 porque Cristo no entró en el santuario hecho por los hombres, el cual era un mero reflejo del verdadero, sino que entró en el cielo mismo para presentarse ahora ante Dios en favor de nosotros.
25 Y no entró para ofrecerse muchas veces, como el sumo sacerdote, que cada año entra en el Lugar Santísimo con sangre ajena.
26 Si así fuera, Cristo habría tenido que morir muchas veces desde la creación del mundo; pero ahora, al final de los tiempos, se presentó una sola vez y para siempre, y se ofreció a sí mismo como sacrificio para quitar el pecado.
27 Y así como está establecido que los hombres mueran una sola vez, y después venga el juicio,
28 así también Cristo fue ofrecido una sola vez para llevar los pecados de muchos; pero aparecerá por segunda vez, ya sin relación con el pecado, para salvar a los que lo esperan.