Apvisqui Joacaz
(2~R 23.31-35)1 Apquiltingyac nic nat enlhitaoc apvisqui apjalhnancoc. Aptimesacpec nic nat Josías apquitca Joacaz, etnejic apvisqui tingma Jerusalén, apya'monquiscama apyap ninga. 2 Vocmec nic nat veintitrés años aptiyascam Joacaz, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo tres piltin. 3 Apvaac nic nat apvisqui co Egipto, apquilvatesquisa aptimem apvisqui tingma Jerusalén. Apquilanyacpec nic nat enlhitaoc elyinyoc acyanmongam tributo tres mil trescientos kilos plata najan treinta y tres kilos oro asoc acmamnave. 4 Apcanama ilhnic nat apvisqui co Egipto etnejic apvisqui Eliaquim nipyesicsa co Judá najan Jerusalén. Joacaz apyalhing nic nat Eliaquim, apquiltimem moc apvisay Joacim. Apyantamacpec nic nat Joacaz yoclhilhma Egipto.
Apvisqui Joacim
(2~R 23.36—24.7)5 Vocmec nic nat veinticinco años aptiyascam Joacim, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo once años. Somcoc nic nat aptemaclha Joacim napato Dios Visqui ingac. 6 Apvaac nic nat apvisqui co Babilonia apvisay Nabucodonosor, aptomja apquilimpocjay. Apmacpec nic nat Joacim, apyantamacpo ilhnic nat appilhtetomap cadenas yoclhilhma Babilonia. 7 Appatmaoclhec nic nat Nabucodonosor nicja apquilmaycam acnaycaoc tingma apponquinomap, apninquinayclho tingma pac (apponquinomap) Babilonia.
8 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha Joacim, aptomja apsilhnanomap apanco napato Dios, acvisay vaycajac apquilviscaa co Israel najan co Judá. Aptimesacpec nic nat apquitca Joaquín etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap.
Apvisqui Joaquín apmomap
(2~R 24.8-17)9 Vocmec nic nat dieciocho años aptiyascam Joaquín, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo tres piltin najan diez acnim. Somcoc nic nat aptemaclha Joaquín napato Dios Visqui ingac.
10 Vocmec nic nat acmamayaclha as año (primavera). Aptomjac nic nat apcanama apvisqui Nabucodonosor, colhic acyantamaclho Joaquín tingma Babilonia. Elsavojoc sat apquilmaycam acmamnave acnaycaoc congne tingma apponquinomap, elpatmaoclhac sat maa. Aptimesacpec nic nat Joaquín apmolhama apvisay Sedequías, etnejic apvisqui nipyesicsa co Judá najan co Jerusalén.
Apvisqui Sedequías
11 Vocmec nic nat veintiún años aptiyascam Sedequías aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo once años. 12 Somcoc nic nat aptemaclha Sedequías napato Dios Visqui ingac. Aplingac nic nat inyicje profeta Jeremías appayvam ayinyema Dios, am nic nat ellaniclhac apvalhoc. 13 Apquinmelham nic nat aptanova apvisqui Nabucodonosor. Aplhanma ilhnic nat Sedequías mepqui apyeycajascaoc napato Dios, yoyam epasmoc mataa apvisqui Nabucodonosor. Am nic nat ellaniclhac apvalhoc, am nic nat etnajac apcayo Dios, Visqui apancaoc Israel. 14 Apquilvatsamquic nic nat apquilyiplovquiscama singanamaclha Dios apyovoclhojo apquilviscaa mayayo co Judá, najan sacerdotes, najan enlhitaoc. Apquilvajanamquic nic nat mataa apquiltemaclha metnaja israelitas apquilayo quilaycmasquiscama, apquiltomja apquilvennéycam tingma apponquinomap, Dios nic nat apponquinquiscama payjoc tingma Jerusalén. 15 Avanjec nic nat apmasma Dios tingma apponquinomap, apquilapajasa mataa profetas apquillingascama nipyesicsa enlhitaoc, yoyam elmiyovacpoc enlhitaoc najan tingma apponquinomap. 16 Apquilasmesacpec nic nat soycam amyaa Dios apquillingascama. Invennalhquic nic nat appayvam ayinyema Dios, apquilasmesacpo profetas Dios apquillingascama. Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac apvita apquiltemaclha apancaoc, aclhanma ilhnic nat apvalhoc melmiyovejec sat mataa enlhitaoc.
Aptovasomap tingma apponquinomap
(2~R 25.8-21Jer 39.8-10Jer 52.12-30)17 Apcapajasquic nic nat Dios elimpocjac caldeos (apvisqui Nabucodonosor) nipyesicsa co Judá. Apticyovquic nic nat apquilyimnanic congne tingma apponquinomap, am nic nat ingyaymacpoc lhama. Apticyovquic nic nat apquilyimnanic najan quilvanaa ayitcavoc, najan apquilvanyam najan melyimnatem. Am nic nat elmiyavac Dios Visqui ingac. 18 Apquilpatmaoclhec nic nat tingma Babilonia apvisqui caldeos, apsovjomo apquilmaycam acnaycaoc tingma apponquinomap, najan ayitcoc najan alyivey apquilmaycam, najan asoc acmamnave congne tingma apponquinomap, najan acnaycaoc apvisqui najan enlhit mayayo tingma apancaoc. 19 Apquilvatnec nic nat talha tingma apponquinomap. Apnatovasquic nic nat mataymong tingma apjalhtam Jerusalén. Apquilvatnec nic nat talha apvisqui tingma pac najan tingma apquiltamila, apnatovasquic nic nat actomja actamila.
20 Innec nic nat acnalaclho tingma Babilonia apyovoclhojo apquilaymomap mepqui apticyovam. Apquilanyacpec nic nat apquilmomap eltimesam nipyesicsa maa, najan eltimesam nipyesicsa apvisqui aptovana. Acvaycmo ilhnic nat acnim, etnejic apvisqui apvisay co Persia. 21 Eycaso ilhnic nat appayvam ayinyema Dios aplingascama ilhnic nat profeta Jeremías: Cotnejic sat año apancaoc apquillovquiscama apquilyampay, moc acvisay año de reposo, acvaycmo setenta años. Colhojoc sat mepqui siclho apquilyiplovquiscama najan mepqui apquiltamilquiscama moclhama año de reposo, acvaycmo setenta años.
Apcanamaclha apvisqui Ciro
(Esd 1.1-11)22 Aptimec nic nat apvisqui co Persia apvisay Ciro. Vocmec nic nat primer año, apcanama ilhnic nat colhic aclingasa, najan colhic alapajasa cartas amyaa apcanamaclha. Eycaso ilhnic nat ayinyema Dios aplingascama ilhnic nat profeta Jeremías. Intomjac nic nat apvisqui appayvam: 23 Coo sicvisay Ciro visqui co Persia. Elaylhojo sicpayvam: Dios Visqui ingac apna netin setnesquiscama sicyimtalhnamo ajanco lhalhma anco as nalhpop. Ayanyalhquic coo ongillanac lhama tingma apponquinomap tingma Jerusalén, payjoc yoclhilhma Judá. ¡Quellhip apquiltamjamap Dios apquilyacyescama, eltajiclha sat tingma apquilaoclha! ¡Dios Visqui apancaoc epasmoc sat quellhip! — nic nat aptomjac apvisqui Ciro.
Reinado y derrocamiento de Joacaz
(2 R 23.31-35)1 Entonces el pueblo de la tierra tomó a Joacaz hijo de Josías, y lo proclamó rey en lugar de su padre, en Jerusalén.
2 Joacaz tenía veintitrés años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén tres meses,
3 pues el rey de Egipto lo quitó del trono de Jerusalén y condenó al país a pagarle tres mil trescientos kilos de plata y treinta y tres kilos de oro,
4 e impuso como rey de Judá y Jerusalén a Eliaquín, hermano de Joacaz, a quien le cambió el nombre y lo llamó Joacín. A Joacaz mismo, Necao lo tomó cautivo y lo llevó a Egipto.
Reinado de Joacín
(2 R 23.36—24.7)5 Joacín tenía veinticinco años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén once años. Pero hizo lo malo a los ojos del Señor su Dios.
6 Y el rey Nabucodonosor de Babilonia lo atacó y lo llevó a Babilonia cautivo y encadenado.
7 Nabucodonosor también se llevó a Babilonia los utensilios del templo del Señor, y los depositó en su templo, en Babilonia.
8 Los demás hechos de Joacín, y sus repugnantes prácticas, y otras cosas que en él se hallaron, se hallan escritos en el libro de los reyes de Israel y de Judá. En su lugar reinó Joaquín, su hijo.
Joaquín es llevado cautivo a Babilonia
(2 R 24.8-17)9 Joaquín tenía dieciocho años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén tres meses y diez días. Pero hizo lo malo a los ojos del Señor,
10 así que un año después el rey Nabucodonosor mandó por él para que lo llevaran a Babilonia, juntamente con los objetos preciosos del templo del Señor, y como rey de Judá y Jerusalén impuso a Sedequías, hermano de Joaquín.
Reinado de Sedequías
(2 R 24.18-20Jer 52.1-3)11 Sedequías tenía veintiún años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén once años.
12 Pero Sedequías hizo lo malo a los ojos del Señor su Dios, y no se humilló delante del profeta Jeremías, que le hablaba de parte del Señor.
13 Además, se rebeló contra Nabucodonosor, al cual había jurado servir, y se empecinó en no volverse de corazón al Señor, el Dios de Israel.
14 También, todos los principales sacerdotes y el pueblo aumentaron la iniquidad e imitaron todas las repugnantes prácticas de las naciones, y contaminaron el templo del Señor, que él había santificado en Jerusalén.
15 El Señor y Dios de sus padres no dejaba de enviarles su palabra por medio de sus mensajeros, pues amaba a su pueblo y el lugar donde habitaba.
16 Pero ellos se burlaban de los mensajeros de Dios y de sus profetas, y menospreciaban sus palabras. Finalmente, la ira del Señor se encendió contra su pueblo, y ya no hubo remedio.
Cautiverio de Judá
(2 R 25.8-21Jer 39.8-10Jer 52.12-30)17 El Señor lanzó contra ellos al rey de los caldeos, que en el templo de su santuario mató a filo de espada a sus jóvenes, sin perdonar a jóvenes ni doncellas, ni a anciano ni decrépitos, sino que a todos los entregó en sus manos.
18 Así mismo, el rey de Babilonia se llevó a su país todos los utensilios del templo de Dios, grandes y chicos, y los tesoros del templo del Señor y los tesoros del palacio del rey y de sus príncipes.
19 Sus tropas quemaron el templo de Dios, derribaron la muralla de Jerusalén, prendieron fuego a todos sus palacios, y destruyeron todos sus objetos más preciados.
20 Los que escaparon de morir a filo de espada fueron llevados cautivos a Babilonia, y hasta el reinado de los persas fueron siervos del rey y de sus hijos,
21 hasta que la tierra disfrutó de reposo. En efecto, la tierra descansó todo el tiempo que estuvo desolada, hasta que se cumplieron los setenta años, en cumplimiento de la palabra del Señor pronunciada por Jeremías.
El decreto de Ciro
(Esd 1.1-4)22 Pero, para que se cumpliera también la palabra del Señor pronunciada por Jeremías, en el primer año del rey Ciro de Persia el Señor despertó el espíritu de Ciro para que por todo su reino pregonara, de palabra y por escrito, lo siguiente:
23 «Así dice Ciro, rey de los persas: El Señor, el Dios de los cielos, me ha dado todos los reinos de la tierra, y me ha ordenado edificarle un templo en Jerusalén, que está en Judá. Si hay entre ustedes alguien que sea de su pueblo, que el Señor su Dios lo acompañe, y vuelva a Jerusalén.»