Macponquinquiscama (sicaa) aptiyam apmamyi
1 Aptomjac nic nat Dios Apyimtalhnamo apcanya Moisés: 2 —Iponquinquis (ilyacyes) moclhama sicaa (apquinavo) aptiyam apmamyi, etnejic ajanco. Iponquinquis moclhama aptoscama aptiyam apmamyi, otnejic ajanco — nic nat aptomjac Dios.
3 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya apnaymacoc: —Colyit apatic (noncolvonquim nasa) as acnim apquilantiyapma quellhip as yoclhilhma Egipto. Apquiltimesaycam alhta quellhip malha apquilmomap. Apmopvan apanco Dios Apyimtalhnamo apquilyinyovquiscama quellhip Egipto. Noeltovaoc nasa quilpasmongam ayincajay apquimpascaoc. 4 Apquilantipquic quellhip as acnim apvisay Abib (marzo - abril). 5 Ellana sat fiesta as acnim acyitnama ingatic yoclhilhma apquilvoycamlha. Enaliclhac sat quellhip Dios Apyimtalhnamo yoclhilhma actomja apancaoc enlhit cananeos, najan enlhit heteos, najan enlhit amorreos, najan heveos najan jebuseos. Aplhanma Dios Apyimtalhnamo actomja nasoc anco ellhovamcoc apquilyeyjamcaa as yoclhilhma. Malha acyitnamaclha yingmin sat cotnejic leche ningyam najan yamyovjene, mepqui ninsovjomo. 6 Eltovaoc sat pan mepqui apquimpascaoc acvaycmo 7 acnim. Vocmec sat ancoc 7 acnim, ellana sat fiesta, colhic ayaco Dios Apyimtalhnamo. 7 Eltovaoc sat 7 acnim, pan mepqui apquimpascaoc. Sicmasma coo asoc ayincajay. Copvanquejec apyovoclhojo enlhitaoc eytic pan apanco. 8 Eliltimnas sat apquitquic as acnim actema nac jay: —Eycaso acyitnama ingatic singilantipquiscama yoclhilhma Egipto Dios Apyimtalhnamo — sat eltime. 9 Cotnejic sat asoc monquinatquiscama apectong enlhit, tasic lha payjaclha napaat. Quellhip sat ellingacsic singanamaclha Dios. Apmopvan apanco Dios Apyimtalhnamo Jehová apquilyinyovquiscama quellhip yoclhilhma Egipto. 10 Elyiplovquis sat moclhama año ellana fiesta nac jay, mepqui apquilyeycajascama as acnim.
11 Dios Apyimtalhnamo aplhanma ilhnic nat mepqui apyeycajascaoc napatavo quellhip najan apquilyeyjamcaa. Aplhanma nic nat yoyam ellhocac quellhip yoclhilhma apquilaoclha cananeos. 12 Apquilvocmec sat ancoc quellhip as yoclhilhma, elyiplovquis sicpayvam silanya quellhip: —Elponquinquis apquitca quilhva aptiyam apmamyi, colhic sat acmesa Dios Apyimtalhnamo. Acno apnatoscama, apquitcoc aptiyam apmamyi, colhic sat acmesa Dios Apyimtalhnamo. 13 Intiyacmec sat ancoc yamelyeyjaycoc ayitcoc (inquinavo), colhic sat acmesa Dios Apyimtalhnamo (yataay) nipquesic apquitcoc. Cotnejic sat acya'mongam macmescama yamelyeyjaycoc ayitcoc. Am sat ancoc coyitnac acya'mongam macmescama, ingyintas sat ayispoc, yoyam cotsapoc. Elhnasojo sat actema nac jay, apquitca quilhva aptiyam apmamyi, nipyesicsa quellhip. 14 Moc acnim sat etnejic ingyanic apquitca: —¿Tata, so acvisay qui? — sat etnejic ingyanic. Ingyatingmojo sat lhip: —Dios Apyimtalhnamo apmopvan apanco singnalovsingveclho yoclhilhma Egipto, ningiltimesaycamcaclha alhta malha ningilmomalhca. 15 Am alhta cotamilam apvalhoc faraón aptemaclha apmasma, jingilyinyovsic yoclhilhma. Yejemoc alhta apcanama Dios Apyimtalhnamo ematong co Egipto apquitcoc quilhva aptiyam apmamyi, najan apnatoscama apquitcoc aptiyam apmamyi. Eycaso ayinyema nintemaclha ningmescama Dios Apyimtalhnamo. Acvisay ningmescama ninatoscama appaliyam apmamyi apquilinava macmescama Dios Apyimtalhnamo. Najan maa acya'mongam inquitquic appaliyam apmamyi, colhic sat acmesa nintoscama apquitcoc. 16 Cotnejic sat malha asoc monquinatquiscama ingectong, najan malha acyipitcay payjaclha ningaat. Ayinyema alhta Dios Apyimtalhnamo apmopvan apanco singnalovsingveclho yoclhilhma Egipto — sat itne ingyatingmojo — nic nat aptomjac Dios Apyimtalhnamo.
Yipjopay ayimja najan talha actotseycaoc
17 Invocmec alhta acnim, yoyam elapajacsic enlhitaoc apvisqui faraón. Apnalaclhec alhta Dios Apyimtalhnamo moc amay. Jave actomjaclha ningato yoclhilhma filisteos. Inlhenquic nic nat apvalhoc Dios Apyimtalhnamo: Elacac sat enlhitaoc, apquilvita inlhojo apquilnapomacpilha. Eltajojoc sat mocjam yoclhilhma Egipto — nic nat intomjac apvalhoc. 18 Apnalaclhec nic nat Dios Apyimtalhnamo moc amay, elmilanic yoclhilhma actamopeycaoc elyipjongvomoc vatsam Yingmin Acyilhvasem (Mar Rojo). Apquilyinyovquic nic nat Egipto enlhitaoc Israel. Malha singilpilhtetemo apquilsoycam apquilmaycam. 19 Apquilsovquic nic nat yamit aysicsic apyitnaclha José apjápac. Aplhalhma ilhnic nat Moisés. Aptomjac nic nat siclho José apquilanya: Naso, Dios Apyimtalhnamo elvomsic tap quellhip. Elmiyov sat quellhip elhquipcoc (ejápac), yoyam elvomsic maa — nic nat aptomjac José. Am nic nat elyeycajasac apquillhanma enlhitaoc apnaymacoc.
20 Apquilyinyovquic nic nat amyip Sucot, apquilyipjongvocmo yoclhilhma actamopeycaoc amyip Etam. 21 Aplhalhma apquimja apmamyi ilhnic nat Dios Apyimtalhnamo. Naysicsa yipjopay ayimja ilhnic nat apnalaclho acnim anco. Naysicsa talha ayimja netin nic nat apnalaclho alhtaa. Actomja ilhnic nat talha ayimja netin ayitsasquiscama olhma. 22 Am nic nat covonquepac mataa yipjopay ayimja. Am nic nat covonquepac mataa talha ayimja amamyi.
Consagración de los primogénitos
1 El Señor habló con Moisés, y le dijo:
2 «Conságrame todo primogénito. Todo el que abra matriz entre los hijos de Israel, lo mismo de los hombres como de los animales, me pertenece.»
3 Moisés le dijo al pueblo:
«Tengan presente este día, en que han sido liberados de la esclavitud de Egipto. El Señor los ha sacado de aquí con mano fuerte; por lo tanto, no deben comer pan leudado.
4 Ustedes salen hoy en el mes de Aviv.
5 Y en este mismo mes harán esta celebración, cuando ya el Señor los haya introducido en la tierra que destila leche y miel, es decir, en la tierra de los cananeos, hititas, amorreos, jivitas y jebuseos, la cual prometió a los padres de ustedes que les daría.
6 Durante siete días comerán pan sin levadura, y el séptimo día será de fiesta en honor del Señor.
7 Durante esos siete días se comerán panes sin levadura, y en ninguna parte de su territorio debe verse nada leudado, ni levadura.
8 Cuando llegue ese día, les contarán esto a sus hijos. Les dirán: “Esto se hace por lo que el Señor hizo con nosotros cuando nos sacó de Egipto.”
9 Y será para ustedes como una señal en su mano, y como un recordatorio delante de sus ojos, de que ustedes deben tener en los labios la ley del Señor, pues el Señor los sacó de Egipto con mano fuerte.
10 Por lo tanto, ustedes deben celebrar esta ceremonia cada año, en su momento debido.
11 »Cuando el Señor te haya introducido en la tierra de los cananeos, y ya te la haya entregado, conforme al juramento que a ti y a tus padres les hizo,
12 dedicarás al Señor todo aquel que abra matriz, lo mismo que toda primera cría de tus animales. Todos los machos serán del Señor.
13 A las primeras crías de los asnos las redimirás con un cordero; pero si no las redimes deberás romperles el cuello. También deberás redimir a tu primogénito.
14 Y el día de mañana, cuando tus hijos te pregunten: “¿Y esto qué significa?”, les dirás: “Con mano fuerte, el Señor nos sacó de Egipto, donde éramos esclavos.
15 Como el faraón se empecinó en no dejarnos ir, el Señor hirió de muerte a todos los primogénitos que había en Egipto, es decir, tanto a los primogénitos humanos como a las primeras crías de los animales. Por eso yo ofrezco en sacrificio al Señor todo primogénito macho, y redimo al primogénito de mis hijos.”
16 Así que esto te servirá de señal en la mano, y como recordatorio delante de tus ojos, pues el Señor nos sacó de Egipto con mano fuerte.»
La columna de nube y de fuego
17 Cuando el faraón dejó ir a los israelitas, Dios no los llevó por el camino de la tierra de los filisteos, que estaba cerca; porque pensó: «No vaya a ser que haya guerra, y el pueblo se arrepienta de haber salido y se regrese a Egipto.»
18 Más bien, Dios los hizo dar un rodeo por el camino del desierto del Mar Rojo.
De Egipto, los hijos de Israel salieron armados.
19 Moisés, por su parte, se llevó los huesos de José, pues él había hecho que los hijos de Israel se comprometieran con él cuando les dijo: «Ciertamente Dios vendrá a visitarlos. Cuando eso sea, ustedes se llevarán de aquí mis huesos.»
20 Los israelitas partieron de Sucot y acamparon en Etam, que es donde comienza el desierto.
21 Durante el día, el Señor iba delante de ellos y los guiaba mediante una columna de nube; durante la noche, los alumbraba con una columna de fuego. Así podían avanzar de día y de noche,
22 y en ningún momento del día se apartó de ellos la columna de nube, ni tampoco de noche se apartó la columna de fuego.