Apvisqui Joram nipyesicsa co Israel
1 Aptimec nic nat Josafat apvisqui co Judá acvaycmo dieciocho años. Aptimesacpec nic nat Joram, Acab apquitca, apvisqui co Israel, acvaycmo doce años tingma pac Samaria. 2 Somcoc nic nat aptemaclha apanco napato Dios Visqui ignac, asilhte inyicje aptemaclha apmapsom. Avanjec nic nat apmapsom apyap ninga najan inquin ninga, apquinimquiscama nic nat mataymong quilaycmasquiscama Baal. Aptovasquic nic nat Joram as mataymong quilaycmasquiscama. 3 Am nic nat elvatasac Joram apquilsilhnanoncama enlhitaoc Israel, ayinyema ilhnic nat apvisqui Jeroboam, Nabat apquitca, eltimjic apquilayo quilaycmasquiscama.
Apquilimpocjay nipyesicsa moabitas
4 Apvisqui nipyesicsa moabitas nic nat apvisay Mesa. Metlaycaoc nic nat apnatoscama nipquesic. Apcanyacpec nic nat etlhaoc cien mil apnatoscama macmescama apvisqui co Israel, acvisay tributo, najan cien mil apnatoscama, colhic alyesescama apva. 5 Apquitsepquic nic nat apvisqui Acab. Yiplovcoc nic nat apquinmelhaycam apvisqui co Moab, apquilmasma apnatoscama. 6 Apmiyaclhec nic nat apvisqui Joram co Samaria, elanojo apyovoclhojo singilpilhtetemo nipyesicsa enlhitaoc Israel. 7 Apcapajasquic nic nat colhic altimnasa apvisqui co Judá, aptomja apcanya: Singinmelhaycam aptomja apvisqui co Moab. ¿Pa ya jepasmoc, ongillanac sat ningimpocjay nipyesicsa maa?— nic nat aptomjac Joram.
Apcatingmavoc nic nat apvisqui co Judá (Josafat): —Ongilpasmoc sat ningyovoclhojo, najan nalhapaoc najan nolhing apcapaoc. 8 ¿Co laa acpayjo amay, yoyam ongilimpocjac? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat apvisqui Joram: —Payjoc amay acyascama yoclhilhma actamopeycaoc Edom — nic nat aptomjac.
9 Apquilpasmeclhec nic nat apquilviscaa co Israel, najan co Judá najan co Edom. Apquilmiyaclhec nic nat amay siete acnim. Inyamasalhquic nic nat yingmin apyinaycaoc enlhitaoc najan apquilquinamtem.
10 Aptomjac nic nat apvisqui co Israel apquilanya: —¡Vamlha! Ayinayc coo jingilmoc sat cotnaja ingmoc moabitas, ayinyema Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac.
11 Aptomjac nic nat apvisqui Josafat apcanya: —¿Co laa acpayjo apna profeta Dios aplingascama, yoyam ongilmalhna? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat lhama singilpilhtetemo apvisqui israelita: —Apnec maa Eliseo, Safat apquitca, aptamjaycamó lhama Elías — nic nat aptomjac.
12 Apcatingmavoc nic nat Josafat: Naso, jingiltimnacsic sat yavamlha ontimjic napato Visqui ingac — nic nat aptomjac.
Apmiyaclhec nic nat apvisqui co Israel Josafat, aplhalhma alhta apvisqui co Edom, eltingya sat profeta Eliseo.
13 Aptomjac nic nat profeta Eliseo apcanya Josafat, apvisqui co Israel: —Mopasmejec sat coo. Itingya sat lhip profetas apancaoc apyap ninga najan inquin ninga — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat apvisqui co Israel: —Jave. Ayinayc coo jingilmoc sat cotnaja ingmoc moabitas, ayinyema Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac.
14 Aptomjac nic nat Eliseo apcanya: —Pac olhenic mepqui sicyeycajascaoc napato Visqui ingac. Acmiyovquic coo Josafat apvisqui co Judá, momyovejec coo lhip najan apquillhalhmaa. 15 ¡Eltingya siclho enlhit epayvacsic música! — nic nat aptomjac.
Appayvasquic nic nat enlhit música. Yejemoc nic nat apnaclho Visqui espíritu apanco apvalhoc Eliseo.
16 Aptomjac nic nat profeta appayvam: —Eycaso appayvam apanco Visqui ingac: Ellana sat quellhip as alvata represas amay netin. 17 Cotnejic sat mepqui alhcajayam, najan mepqui acmamay. Elvitac sat quellhip ayinyema yingmin alvata aclaneyo. Elyinamcoc sat quellhip najan apnatoscama najan apquilquinamtem. 18 Eycaso ayinyema Visqui ingac, malha simpilapquiscama ayitcoc. Cotnejic sat moc simpilapquiscama, apquilyimnatem sat eltimjic quellhip nipyesicsa cotnaja ingmoc moabitas. 19 Elnatovacsic sat quellhip tingma apquilvanyam, najan mataymong apjalhtam tingma. Elyatemenic sat quellhip yamtaa acma acyilhna. Elyamacsic sat actiyapmaclha yingmin, etlhaoc sat mataymong lhalhma anco amyip apquilcaycaoc.
20 Secaseclha ilhnic nat intomjac. Pilapcasquic nic nat apquilvita yingmin alvata, ayinyema ilhnic nat inquilhe yoclhilhma Edom, ayapma ilhnic nat nalhpop. Intomjac nic nat hora macmescamaclha asoc Dios congne tingma apponquinomap. 21 Inlingalhquic nic nat amyaa nipyesicsa moabitas, yoyam elimpocjac sat apquilviscaa najan apquillhalhmaa. Yejemoc nic nat apquilanyacpo apquilyimnanic najan acma apquilmaycam, elpenacsojoc sat, ingyaniclhac sat nicja yoclhilhma. 22 Secaseclha ilhnic nat intomjac, apnalhaticja apyovoclhojo. ¡Pilapcasquic nic nat apquilvita actiyapma acnim tacjalhit yingmin, malha actomjayclho ema, cas acyilhvasem! 23 Apquilpamejitsacpec nic nat: ¡Ema nac lha! ¡Nasoc lhaja apquilnapomap nipyesicsa maa apquilviscaa najan apquillhalhmaa, apticyovquic lhaja! ¡Noc maa, quellhip moabitas! ¡Ongilansiclhac sat apquilnatam najan apquilmaycam apquilyamasma apticyovam! — nic nat apquiltomjac.
24 Apquilimpocjac nic nat moabitas nipyesicsa israelitas apnaycam carpa tingma. Apquilnapacpec nic nat israelitas. Apquilinyajamquic nic nat moabitas. Apquilminlhinacpec nic nat, apticyovquic nic nat maa. 25 Apnatovasquic nic nat israelitas tingma apquilvanyam cotnaja ingmoc. Apquilhaquic nic nat mataymong amyip ninganma. Apquilyamasquic nic nat actiyapmaclha yingmin acyovoclhojo. Apquilyatemenquic nic nat yamtaa acma acyilhna. Am nic nat etvasacpoc lhama tingma apvisay Kir-haseret. Apquilvocjac nic nat maa, apquilimpocjac nic nat enlhit apquilmaycam honda, apquilmam nic nat tingma.
26 Apvitac nic nat apvisqui co Moab aptomja meyimnatem. Apcapajasaclhec nic nat setecientos singilpilhtetemo nalhapaoc, elnapacpoc sat apquillhalhmaa apvisqui co Edom. Am nic nat eyimnac. 27 Yejemoc nic nat aptingyac apquitca aptiyam apmamyi, apyantamaclho netin mataymong tingma apjalhtam. Apcanyacpec nic nat apquitca etniclha apvisqui apya'monquiscama apyap. Apmatnec nic nat apquitca netin mataymong apjalhtam, etnejic macmescama quilaycmasquiscama dios apancaoc. Apquillovquic nic nat israelitas apquilvita. Apquilvatsamquic nic nat apquilimpocjay. Apquiltajaclhec nic nat apquilaoclha Israel.
Reinado de Jorán de Israel
1 Jorán hijo de Ajab comenzó a reinar sobre Israel cuando Josafat tenía dieciocho años de reinar sobre Judá, y reinó doce años en Samaria.
2 Pero hizo lo malo a los ojos del Señor, aunque no al grado de su padre y su madre, pues quitó las estatuas de Baal que su padre había hecho.
3 Sin embargo, se entregó a los mismos pecados con que Jeroboán hijo de Nabat hizo pecar a Israel, y no se apartó de ellos.
Eliseo predice la victoria sobre Moab
4 El rey Mesa de Moab poseía muchos rebaños, y entregaba al rey de Israel cien mil corderos y cien mil carneros.
5 Pero a la muerte de Ajab el rey de Moab se rebeló contra el rey de Israel.
6 Entonces el rey Jorán salió de Samaria y pasó revista a todo Israel.
7 Luego mandó a decir al rey Josafat de Judá:
«El rey de Moab se ha rebelado contra mí. ¿Me acompañarás a luchar contra Moab?»
Y Josafat respondió:
«Por supuesto que iré. Tú eres como si fuera yo mismo; tu pueblo es como mi pueblo, y tus caballos son como los míos.
8 ¿Qué camino tomaremos?»
Y Jorán respondió:
«Tomaremos el camino del desierto de Edom.»
9 Fue así como el rey de Israel y el rey de Judá, junto con el rey de Edom, tomaron el camino del desierto, pero después de siete días les faltó agua para el ejército y para las bestias.
10 Entonces el rey de Israel dijo:
«¡Vaya! El Señor ha convocado a estos tres reyes para entregarlos en manos de los moabitas.»
11 Pero Josafat dijo:
«¿No hay por aquí algún profeta del Señor? ¡Podríamos consultarlo por medio de él!»
Uno de los oficiales del rey de Israel respondió:
«Por aquí está Eliseo hijo de Safat, que era ayudante de Elías.»
12 Y Josafat dijo:
«En él habrá palabra del Señor.»
Y los tres reyes fueron a verlo.
13 Pero Eliseo le dijo al rey de Israel:
«¿Qué tengo yo que ver contigo? ¡Anda a ver a los profetas de tu padre y de tu madre!»
Pero el rey de Israel le respondió:
«No, no voy a ir con ellos. El Señor nos ha reunido a nosotros tres, para entregarnos en manos de los moabitas.»
14 Eliseo dijo entonces:
«Juro por el Señor de los ejércitos, en cuya presencia me encuentro, que de no ser por el respeto que le debo al rey Josafat rey de Judá, a ti ni siquiera te dirigiría la mirada.
15 Pero, bueno, ¡tráiganme un tañedor!»
Y mientras el tañedor tocaba, la mano del Señor vino sobre Eliseo,
16 quien dijo:
«Así ha dicho el Señor: “Caven en este valle muchos estanques.”
17 Y el Señor también ha dicho: “Aunque ustedes no vean ningún viento, ni ninguna lluvia, este valle se llenará de agua, y beberán ustedes, y sus bestias y sus ganados.”
18 Esto, a los ojos del Señor, no es nada difícil; también va a poner a los moabitas en las manos de ustedes.
19 Y ustedes destruirán todas sus bellas ciudades fortificadas, y talarán todo árbol frondoso, cegarán todos los pozos, y sembrarán de piedras todos los campos arables.»
20 Al día siguiente por la mañana, a la hora del sacrificio, un repentino aluvión llegó desde Edom y toda esa región se inundó.
21 Y al saber los de Moab que los reyes se disponían a atacarlos, todos ellos se juntaron, desde los que apenas podían ponerse la armadura hasta los más experimentados, y tomaron sus puestos en la frontera.
22 Y al día siguiente, cuando los moabitas se levantaron, vieron a la distancia que el reflejo del sol sobre las aguas las hacía verse rojas como sangre.
23 Entonces gritaron:
«¡Esto es la sangre de una batalla! Seguramente los reyes han luchado entre sí, y han matado a sus propios compañeros. ¡Vamos, moabitas, al botín!»
24 Pero cuando los moabitas llegaron al campamento de Israel, se levantaron los israelitas y los atacaron, y aunque los moabitas trataron de huir, los israelitas los persiguieron y los mataron;
25 y asolaron las ciudades, y en todos los campos fértiles esparcieron piedras, y cegaron también todos los pozos, y derribaron todos los árboles frondosos; solo quedaron piedras en Quir Jaréset porque los honderos rodearon esa ciudad y la destruyeron.
26 Cuando el rey de Moab vio que había perdido la batalla, tomó consigo a setecientos hombres hábiles con la espada y quiso atacar al rey de Edom, pero no lo consiguió.
27 Entonces tomó a su primogénito, el que habría de reinar en su lugar, y lo ofreció en holocausto sobre la muralla. Y fue tan grande el enojo contra Israel, que estos decidieron retirarse y volver a su tierra.