Mepqui apquilpalhcomap mocjam co Israel najan co Judá
(1~R 12.1-24)1 Tingma Siquem nic nat apyasac Roboam. Apcaneclhec nic nat maa enlhitaoc Israel, yoyam eltimesquisic apvisqui Roboam. 2 Aplingac nic nat amyaa Jeroboam, Nabat apquitca. Apyinyovquic nic nat mocjam yoclhilhma Egipto, yoyam etajiclha. Apquinyec nic nat siclho ayinyema apcay apvisqui Salomón.
3 Innec nic nat altimnasquiclho Jeroboam. Apvoctac nic nat Jeroboam apcaneyquiclhilha enlhitaoc Israel. Apquiltomjac nic nat apquilanya apvisqui Roboam: 4 —Ingilajaclhec alhta mataa acyimtalhnama lhip apyap ninga. Itnescasiclha sat ayilhyevay ningiltamjaycam, malha alhta ningilpatam acyimtalhnama. Ongiltimjic sat lhip apquilancam — nic nat apquiltomjac.
5 Apcatingmavoc nic nat Roboam: —Eltajiclha siclho. Elvota sat mocjam acvocmo natqui acnim — nic nat aptomjac.
Apquiltajaclhec nic nat enlhitaoc. 6 Apcansaclhec nic nat apvisqui Roboam apquilayo apquilpamejitsomap apvisqui Salomón, mengyitsepmaclha nic nat.
Aptomjac nic nat apquilanya: —¿Co laa apquiltomja quellhip, yoyam ongvatingmojo enlhitaoc? — nic nat apquiltomjac.
7 Apquilatingmavoc nic nat enlhit apquilpamejitsomap: —Ilyejiclhojo sat lhip apquiltomjaclha enlhitaoc. Itamilsojo sat mataa appayvam napatavo. Eltimjic sat mataa apquilancam as enlhitaoc — nic nat apquiltomjac.
8 Am nic nat ingyasicjac apvisqui apquilpayvam apquilpamejitsomap. Apcansaclhec nic nat apquilyimnanic, aptomja apquictingaycamcó lhama, yoyam elpamejitsacpojoc. Apquilancam nic nat apquiltomjac apquilyimnanic.
9 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya: —¿Co laa apquiltomja quellhip ongvatingmojo enlhitaoc? Aclingac alhta apquilpayvam: Ingilajaclhec alhta mataa acyimtalhnama lhip apyap ninga. Itnescasiclha sat ayilhyevay ningiltamjaycam, malha alhta ningilpatam acyimtalhnama — nic nat aptomjac apvisqui.
10 Apquilatingmavoc nic nat apquilyimnanic aptomja apquictingaycamó lhama: —Ingyatingmojo sat lhip as enlhitaoc ayinyema apquilpayvam: Itnescasiclha sat ayilhyevay ningiltamjaycam, malha ningilpatam acyimtalhnama — alhta apquiltomjac. Itne sat lhip elanic: Oyimtalhnicsojoc sat tap apquiltamjaycam quellhip, colhoyc sat aptemaclha apyimtalhnescama tata ninga Salomón. 11 Quip elaylhojo. Apquilajaclhec alhta mataa acyimtalhnama coo tata ninga. Oyimtalhnicsojoc sat tap apquiltamjaycam quellhip. Apquillingamcoc alhta quellhip quilyicpilhquitma tata ninga. Ellingamcojoc sat silyicpilhqueteycam quellhip, malha yitaja singmoctay sat cotnejic — sat itne elanic — nic nat apquiltomjac.
12 Invocmec nic nat natqui acnim. Apcansaclhec nic nat Jeroboam aplhamoclhojo enlhitaoc. Apquilmiyaclhec nic nat apnaclha apvisqui Roboam. Eycaso actemaclha ilhnic nat apcanama: Elvota sat mocjam acvocmo natqui acnim — nic nat aptomjac.
13 Cayjec nic nat appayvam apvisqui apquilanya enlhitaoc. Am nic nat ingyasicjac apvisqui apquilpayvam apquilpamejitsomap. 14 Apyiplovcasquic nic nat apquilpayvam apquilyimnanic. Aptomjac nic nat apquilanya enlhitaoc: —Apquilajaclhec alhta mataa acyimtalhnama coo tata ninga. Oyimtalhnicsojoc sat tap apquiltamjaycam quellhip. Apquillingamcoc alhta quellhip quilyicpilhquitma tata ninga. Ellingamcojoc sat silyicpilhqueteycaoc quellhip, malha yitaja singmoctay sat cotnejic — nic nat aptomjac apvisqui.
15 Am nic nat ingyajalhnoc apvisqui enlhitaoc apquilpayvam. Eycaso ayinyema ilhnic nat Dios Visqui ingac, yoyam esovjongvomoc actemaclha aplhanma siclhoc nic nat napato profeta Ahías co Silo. Aplingac nic nat Jeroboam, Nabat apquitca. 16 Apquillingac nic nat aplhamoclhojo enlhitaoc actemaclha melyajayquiclho apvisqui. Apquiltomjac nic nat enlhitaoc apquilanya:
Am ongiltamjoc lhip ontimjic visqui ingac David aptavin niptamin.
Mongilpasmejec sat mataa lhip aptomjac Isaí aptavin niptamin.
¡Quellhip enlhitaoc Israel, eltajiclha! — nic nat apquiltomjac enlhitaoc.
Apquiltajaclhec nic nat aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. 17 Aptimec nic nat apvisqui Roboam nipyesicsa enlhitaoc apquilvamlha Judá apquilmolhama, apnaycam tingma apvanyam. 18 Yatapvisqui ilhnic nat Adoram. Apcapajasacpec nic nat nipyesicsa enlhitaoc. Apvisqui Roboam nic nat apcapajascama. Apquillovquic nic nat enlhitaoc apquilvita. Apquilyicnac nic nat mataymong. Apquitsepquic nic nat Adoram. Yejemoc nic nat apquinamta carro pac apvisqui Roboam. Tingma Jerusalén nic nat apyasac apquinyaja. 19 Inmasquec nic nat enlhitaoc Israel apquilpalhcomap co Judá, apquilvisay David aptovana niptamin, acvaycmo acnim actalhesomalhca as vaycajac.
Rebelión de Israel
(1 R 12.1-24)1 Roboán fue a Siquén, porque en Siquén se había reunido todo Israel para hacerlo rey.
2 Jeroboán hijo de Nabat estaba en Egipto, adonde había huido a causa del rey Salomón, pero cuando supo esto volvió de Egipto,
3 pues mandaron a llamarlo. Al llegar Jeroboán, él y todos los israelitas hablaron con Roboán y le dijeron:
4 «Tu padre hizo muy pesado nuestro yugo. Aliviana un poco la dura servidumbre y el pesado yugo con que tu padre nos oprimió, y te serviremos.»
5 Pero él les dijo:
«Vengan a verme dentro de tres días.»
En cuanto el pueblo se fue,
6 el rey Roboán les pidió consejo a los ancianos que habían estado al servicio de Salomón, su padre, cuando este vivía. Les dijo:
«¿Qué me aconsejan ustedes responder a esta gente?»
7 Ellos le contestaron:
«Si te conduces bien con ellos, y eres de su agrado, y les hablas amablemente, ellos te servirán siempre.»
8 Pero Roboán no hizo caso del consejo de los ancianos, sino que les pidió consejo a los jóvenes que se habían criado con él y que estaban a su servicio.
9 Les dijo:
«¿Qué me aconsejan ustedes responder a esta gente? ¡Han venido a decirme: “Aliviana un poco el yugo con que tu padre nos oprimió”!»
10 Los jóvenes que se habían criado con él le contestaron:
«Pues a esa gente que ha venido a decirte: “Tu padre hizo muy pesado nuestro yugo, así que aliviana tú nuestra carga”, vas a decirle: “Mi dedo meñique es más grueso que los lomos de mi padre.
11 Y si mi padre hizo pesado su yugo, yo voy a hacerlo aún más pesado; si mi padre los castigó con azotes, ¡yo los voy a castigar con látigos!”»
12 Al tercer día Jeroboán y todo el pueblo fueron a ver al rey Roboán, puesto que él les había dicho que volvieran tres días después.
13 Pero el rey Roboán les respondió con aspereza, pues dejó de lado el consejo de los ancianos
14 y les habló siguiendo el consejo de los jóvenes. Les dijo: «Si mi padre les hizo pesado su yugo, yo lo voy a hacer más pesado; si mi padre los castigó con azotes, ¡yo los voy a castigar con látigos!»
15 Y el rey no le hizo caso al pueblo porque esto provenía de Dios, para que el Señor cumpliera lo que le había dicho a Jeroboán hijo de Nabat por medio de Ajías el silonita.
16 Al ver todos los israelitas que el rey no les había hecho caso, reaccionaron contra él y le dijeron:
«¿Qué tenemos nosotros que ver con David? ¡No tenemos nada que ver con el hijo de Yesé! ¡Vamos, israelitas, regresen a sus campamentos! ¡Y tú, David, ocúpate de tu casa!»
Fue así como todos los israelitas se fueron a sus tiendas.
17 Pero Roboán siguió reinando sobre los israelitas que habitaban en las ciudades de Judá.
18 Luego el rey Roboán envió a Hadorán, que estaba a cargo de los tributos, pero los israelitas lo apedrearon, y así murió. Entonces el rey Roboán subió en su carro y a toda prisa huyó a Jerusalén.
19 Fue así como los israelitas se apartaron de la casa de David, hasta el día de hoy.