Apquilimpocjay nipyesicsa filisteos
1 Am nic nat etnajac apquitcoc Saúl, aptimesomap apvisqui nipyesicsa apnaymacoc israelitas. Dos años nic nat aptimem apvisqui. 2 Apquilyacyesquic nic nat Saúl tres mil apnaymacoc israelitas. Apquilnaclhec nic nat tingma Micmas dos mil enlhitaoc, najan payjoc Betel. Poc nic nat mil enlhitaoc apquilnaclho tingma Gabaa, tribu Benjamín. Aplhalhma ilhnic nat Jonatán. Poc apquilaymomap nic nat apquilapajasa eltajiclha, apcanama ilhnic nat Saúl. 3 Apcajac nic nat Jonatán filisteo apna tingma Gabaa. Inlingalhquic nic nat amyaa nipyesicsa filisteos. Apcanayquic nic nat Saúl colhic acpayvasa trompeta, elyasamcojo amyaa enlhitaoc hebreos.
4 Apquillingac nic nat israelitas aptomjaclha Saúl tingma Gabaa. Apquillovquic nic nat filisteos, apquillinga. Apcaneclhec nic nat tingma Gilgal apyovoclhojo apnaymacoc Saúl. 5 Apcaneclhec nic nat filisteos elnapacpoc sat israelitas. Inquilyipsatalhquic nic nat treinta mil carros najan seis mil nolhing apcapaoc. Najan enlhit nalhapaoc mongmovan ongilyipsitic. Apquilmiyaclhec nic nat tingma Micmas. Apquillanac nic nat carpa tingma payjoc Bet-aven, nicja actiyapmaclha acnim.
6 Avanjec nic nat ayay apquilvalhoc israelitas. Apquilacac nic nat apquilimpocjay cotnaja ingmoc. Apquilyilhanmec nic nat avalhoc mataymong, najan congne malhic, najan mataymong alvinatem, najan alvata najan yamyamilquit. 7 Apquinyajamquic nic nat poc, apquilmilanem vatsam Jordán, payjoc Gad najan Galaad. Apnec nic nat mocjam Saúl tingma Gilgal. Avanjec nic nat apquilay apnaymacoc israelitas. 8 Apquiljalhnec nic nat siete acnim Saúl, acno ilhnic nat apcanama Samuel. Am nic nat emyaclha Gilgal Samuel. Apquilhpanec nic nat apnaymacoc Saúl.
9 Aptomjac nic nat Saúl apquilanya: —Jeltingyasquis apnatoscama, yoyam ongillana asoc macmescama Dios, najan macmescama Dios actemaclha singasicjayclha mocjam — nic nat aptomjac.
Apquillanac nic nat Saúl asoc macmescama Dios acyanmongam melyascalhma.
10 Pilapcasquic nic nat apvitacpo Samuel, appenesa Saúl asoc macmescama Dios. Apquilamyilhamquic nic nat Saúl epayvacsic Samuel.
11 Aptomjac nic nat Samuel apcanya Saúl: —¿So actomja yi apquillana nac lhip? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Saúl: —Acvitac lhac apquilhpaneycam enlhitaoc, naysicsa mevactamo lhip. Apcaneclhec filisteos tingma Micmas, ellanac apquilimpocjay. 12 Incacoc enquenyic jingilnajapvotac tingma Gilgal, yicpintama ningillanay asoc macmescama Dios. Eycaso ayinyema coo ajanco silanay asoc macmescama Dios acyanmongam mongilyascalhma — nic nat aptomjac Saúl.
13 Apcatingmavoc nic nat Samuel: —¡Lhip aptomjayclho malha ayanem! Yitnec sat ancoc lhip apquilyajayquiclho Dios apcanamaclha. Cotningvomejec sat nelha lhip aptimem apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. 14 Paj inyicje. Copvanquejec lhip etnejic mataa apvisqui. Etingyac sat Dios poc, aptomja apyisponcama. Etnejic sat apyimtalhnamo nipyesicsa apnaymacoc. Am alhta elyajaclhoc lhip apcanamaclha Dios.
15 Apquimpaclhec nic nat Samuel tingma Gilgal, aptajaclho mocjam. Apquilyiplaclhec nic nat Saúl enlhit apquilaymomap, yoyam elimpocjac maa. Apquilyinyovquic nic nat tingma Gilgal, apquilvoclho tingma Gabaa, tribu Benjamín. Apquilyipsatacpec nic nat seiscientos apquillhalhmaa enlhitaoc. 16 Apquicjingvocmec nic nat apquillhalhmaa najan Saúl najan apquitca Jonatán, payjoc tingma Gabaa apquilmolhama tribu Benjamín. Apquicjingvocmec nic nat filisteos tingma Micmas. 17 Innec nic nat alapajasa apnatqui grupos filisteos apquilminyilhma. Lhama grupo apquilmiyaclho ilhnic nat tingma Ofra yoclhilhma Sual. 18 Poc grupo apquilmiyaclho ilhnic nat Bet-horón. Mocjam poc grupo apquilmiyaclho ilhnic nat inquilhe payjoc Zeboím, nicja yoclhilhma actamopeycaoc.
19 Am nic nat elhnac enlhit apmopvan ticpamaclha tava apac nipyesicsa israelitas. Apquilmiyovquic nic nat filisteos, yoyam colhic allaná apquilmaycam nipyesicsa hebreos, sovjeva najan sovo alvinatem. 20 Apquiltingyac nic nat israelitas nipyesicsa filisteos ticpamaclha tava apac. Apquilltingyac nic nat apquilmalhnaycam acmajamtic vayqui alhpejic, najan yamsovo, najan tava, najan aptaclheycaoc. 21 Apquilyinyovquic nic nat mataa acyanmongam solyayem siclho, apquilvita inlhojo acmajamtic apquilmaycam vayqui alhpejic, najan yamsovo, najan tava, najan aptaclheycaoc. 22 Am nic nat coyitnac apquilmaycam enlhit apquillhalhmaa Saúl najan Jonatán. Mepqui ilhnic nat sovo acvinatem mepqui najan sovjeva, yoyam elnapacpoc. Yitnec nic nat apquilmaycam apquilvamlha apcanit, Saúl najan Jonatán. 23 Apquilapajasacpec nic nat grupos filisteos, payjoc paso de Micmas.
Guerra contra los filisteos
1 Cuando Saúl tenía … años y había reinado ya dos años sobre Israel,
2 escogió a tres mil israelitas; a dos mil los tenía en Micmas y en el monte de Betel, y mil estaban con Jonatán en Gabaa de Benjamín; al resto del pueblo lo envió de regreso a su casa.
3 Jonatán atacó la guarnición filistea que estaba en la colina, y los filisteos lo supieron. Entonces Saúl ordenó tocar la trompeta por todo el país para que lo supieran los hebreos.
4 Todo Israel supo que Saúl había atacado la guarnición de los filisteos, y supo también que Israel se había vuelto odioso a los filisteos, así que se unieron y marcharon a Gilgal para seguir a Saúl.
5 Pero también los filisteos se reunieron para pelear contra Israel. Contaban con treinta mil carros de guerra, seis mil soldados de caballería, y un ejército incontable como la arena del mar. Subieron y acamparon en Micmas, al oriente de Bet Avén.
6 Y cuando los soldados de Israel se vieron acorralados (porque el pueblo estaba en apuros), se escondieron en cuevas y en fosos, y en peñascos y tras las rocas y en cisternas.
7 Algunos de los hebreos cruzaron el Jordán en dirección a la tierra de Gad y de Galaad, pero Saúl se quedó todavía en Gilgal. Todo el pueblo lo seguía, pero iba temblando de miedo.
8 Saúl esperó allí siete días, de acuerdo con el plazo que Samuel le había fijado, pero como no llegaba, el pueblo empezó a desertar.
9 Entonces Saúl ordenó: «Que traigan un holocausto y ofrendas de paz», y ofreció el holocausto.
10 Saúl estaba terminando de ofrecer el holocausto cuando llegó Samuel; Saúl salió a darle la bienvenida,
11 pero Samuel le dijo:
«¿Qué es lo que has hecho?»
Y Saúl respondió:
«Me di cuenta de que el pueblo estaba desertando y, como tú no venías y los filisteos estaban reunidos en Micmas,
12 pensé: “Ahora los filisteos van a venir a Gilgal para luchar contra mí, y yo no he implorado la ayuda del Señor.” Así que me armé de valor y ofrecí el holocausto.»
13 Pero Samuel le dijo a Saúl:
«Lo que has hecho es una locura. No obedeciste lo que el Señor tu Dios te ordenó hacer. Si hubieras obedecido, el Señor habría confirmado para siempre tu reinado sobre Israel.
14 Ahora tu reinado no durará mucho. El Señor ha buscado un hombre que actúe como a él le agrada, y ya lo ha escogido para que reine sobre su pueblo, ya que tú no pudiste obedecer lo que él te mandó.»
15 Enseguida, Samuel se levantó y se fue de Gilgal a Gabaa, tierra de Benjamín. Luego Saúl contó a la gente que estaba con él, y vio que eran como seiscientos hombres.
16 Y Saúl y Jonatán, su hijo, y todos los que estaban con ellos, se quedaron en Gabaa de Benjamín, y los filisteos acamparon en Micmas.
17 Entonces salieron del campamento filisteo tres escuadrones de espías; uno de ellos marchaba por el camino de Ofrá hacia la tierra de Sual,
18 otro se dirigió a Bet Jorón, y el tercero avanzó en dirección al desierto, hacia la región que está frente al valle de Zeboyin.
19 Resulta que en todo el territorio israelita no había herreros, porque los filisteos querían evitar que los hebreos hicieran espadas o lanzas.
20 Por esa razón todos los israelitas tenían que ir con los filisteos para afilar las rejas de sus arados, su azadón, su hacha o su hoz.
21 El precio era alto, pues por las rejas de arado y los azadones pagaban casi ocho gramos de plata, y tres gramos más por afilar las hachas o por componer las aguijadas.
22 Por eso el día de la batalla ninguno de los que estaban con Saúl y Jonatán llevaban espadas ni lanzas; solamente Saúl y Jonatán las tenían.
23 Y la guarnición de los filisteos avanzó hasta el paso de Micmas.