Absalón quiere ser rey
1 Tiempo después, Absalón andaba en un carro jalado por caballos; lo acompañaban cincuenta guardaespaldas. 2 Todos los días se levantaba muy temprano y se paraba a un lado del camino, a la entrada de la ciudad. Si alguien iba a ver al rey para arreglar sus problemas, Absalón lo llamaba y le preguntaba de dónde venía. En cuanto aquel le decía de qué tribu era, 3 Absalón le aseguraba:

—Lo que pides es muy justo, pero el rey no tiene a nadie que atienda estos asuntos. 4 Si yo gobernara este país, los atendería y les haría justicia.

5 Además, a los que se acercaban a saludarlo y se inclinaban ante él, Absalón los levantaba, los abrazaba y los besaba. 6 Y así lo hacía con todos los que iban a ver al rey. De esa manera, fue ganándose a la gente.
7-8 Así pasaron cuatro años. Un día, Absalón le dijo al rey:

—Cuando yo vivía en Guesur, le prometí a Dios que si él me permitía volver a Jerusalén, yo iría a Hebrón para adorarlo. Yo te ruego que me dejes ir allá para cumplir mi promesa.

9-11 El rey le dijo que podía irse tranquilo, y Absalón se fue acompañado de doscientos hombres. Pero ninguno de ellos conocía los planes de Absalón. Desde Hebrón mandó a decir a todas las tribus de Israel: «Cuando oigan sonar la trompeta, griten: “¡Absalón ha sido coronado rey en Hebrón!”»
12 Mientras Absalón presentaba sus ofrendas a Dios, mandó llamar a Ahitófel, que era uno de los consejeros de David y vivía en la ciudad de Guiló. Mientras tanto, cada día era más la gente que se unía a Absalón, de modo que la rebelión contra David fue cobrando fuerza.
David huye de Jerusalén
13 Un mensajero fue a decirle a David: «Absalón se está ganando la simpatía de todos los israelitas, y ahora ellos lo apoyan».
14 Entonces David le dijo a todos los asistentes y consejeros que estaban con él en Jerusalén:

—Vámonos de aquí, pues de lo contrario ya no podremos escapar. En cualquier momento Absalón va a atacar la ciudad, y nos matará.

15 Sus asistentes le dijeron:

—Nosotros estamos a las órdenes de Su Majestad.

16-17 El rey David huyó con su familia y toda su gente. Solo dejó en su palacio a diez de sus mujeres. Al salir de la ciudad, se detuvieron en la última casa. Los asistentes de David se pusieron a su lado, y toda la gente marchó delante de David. 18 Primero pasaron los quereteos, seguidos de los peleteos y de seiscientos geteos. Todos estos soldados filisteos habían seguido a David desde Gat.
19-20 Entonces David le dijo a Itai de Gat:

—¿Y tú, por qué vienes con nosotros? Regrésate con tu familia a vivir con el nuevo rey. Hace poco que estás entre nosotros, y tú mismo eres extranjero, así que no te harán ningún daño. No puedo permitir que andes como yo, huyendo de un lado a otro. Anda, regresa, ¡y que Dios te ayude y te acompañe!

21 Pero Itai le contestó:

—Juro por Dios y por la vida de Su Majestad, que a donde usted vaya iré yo. Aunque me cueste la vida, yo estoy al servicio de Su Majestad.

22 Al oír esto, David dejó que los acompañara. 23-30 Cruzó entonces con toda su gente el arroyo de Cedrón, y comenzaron a subir por el Monte de los Olivos. Todos ellos iban llorando, y con la cabeza cubierta y descalzos.
Estaban por salir de Jerusalén cuando llegaron Abiatar y Sadoc con todos sus ayudantes, y estos llevaban el cofre del pacto de Dios. Los ayudantes pusieron el cofre junto a Abiatar, hasta que pasó toda la gente. Entonces el rey le dijo a Sadoc:

«Lleva el cofre de vuelta a la ciudad. Si Dios me tiene compasión, volveré a ver su cofre. Eso tú debes saberlo, pues eres profeta. Pero si no es así, que sea lo que Dios quiera. Tú y tu hijo Ahimaas pueden regresar a Jerusalén en paz, junto con Abiatar y su hijo Jonatán. En cuanto a mí, andaré por los caminos del desierto. Allí podrás hacerme llegar cualquier mensaje».

Entonces Sadoc y Abiatar, y los ayudantes que llevaban el cofre de Dios, regresaron a Jerusalén y se quedaron allí. Por su parte, David y su gente se fueron al desierto. En el camino, quienes los veían se ponían a llorar a gritos.
31 Más tarde, David supo que Ahitófel se había unido al grupo de traidores que andaban con Absalón. Entonces dijo: «Dios mío, te ruego que eches a perder los planes de Ahitófel».
32 Cuando llegaron a la parte alta del cerro, que era donde se rendía culto a Dios, Husai el arquita fue a ver a David. Iba con la ropa toda rota, y se había echado polvo en la cabeza para demostrar su tristeza. 33 Al verlo, David dijo:

«Si te unes a mí, me vas a complicar la vida. 34 Mejor regresa a Jerusalén y ponte a las órdenes de Absalón, como antes te pusiste a las mías. Así echarás a perder los planes de Ahitófel. 35-36 Además, en Jerusalén contarás con la ayuda de los sacerdotes Sadoc y Abiatar, y de sus hijos Ahimaas y Jonatán. Cuéntales a ellos todo lo que oigas en el palacio, para que ellos me lo hagan saber».

37 Así fue como Husai, el amigo de David, regresó a Jerusalén y llegó en el momento en que Absalón entraba a la ciudad.
Absalón opu'ã David rehe
1 Ohasa umi ára ha Absalón oguerekóma ikárro ñorãirõrã ha ikavaju kuéra; ha 50 kuimba'e oñangarekóva hese omoirũ chupe. 2 Opu'ã jepi ko'ẽ mboyve ha oñemoĩ tape ykére upe táva reiképe; ha opa umi oguahẽvape mburuvicha guasu rendápe oguerúvo chupe iñangekói, ohenói jepi ha oporandu chupe kuéra moõguápa. Ha umi he'ívape ha'eha peteĩva umi Israel ñemoñaregua, 3 Absalón he'i chupe: Upe joavy perekóvape, pene rembijerure oĩ hína hekoitépe. Mburuvicha guasu guio katu ndaipóri avave ohendu vaerã pene angekói ha omoĩ vaerã opa mba'e hekópe. 4 Ha upéi ombojoapy jepi: “Che nga'u ra'e pe mbojovakehára ko tetãme, ou haguã che rendápe opa umi ojoavýva, ikatu haguã amohenda chupe kuéra hekópe.” 5 Ha oĩrõ oñembojáva omomaiteívo chupe, Absalón ombohasa chupe ipo, oñañuã ha ohetũ chupe. 6 Upéicha ojapo jepi opa Israel pegua ndive oúva mburuvicha guasu rendápe ombojovake haguã chupe kuéra ijoavy oguerekóvape. Upéicha opa Israel pegua ohayhu eterei chupe.
7 Ohasa rire 4 áño, Absalón he'i mburuvicha guasúpe:
—Che ruvicha guasu, ahase Hebrónpe apaga haguã che promesa ajapo vaekue Ñandejárape. 8 Aimérõ guare sírio retãme, táva Guesúrpe, ame'ẽ vaekue che ñe'ẽ Ñandejárape ohejárõ aju jey Jerusalénpe, amomba'e guasutaha chupe.
9 —Tereho katu py'a guapýpe, —he'i chupe mburuvicha guasu.
Upérõ Absalón oho Hebrónpe. 10 Ha upekuévo omondo avei hembijokuái opa Israel ñemoñaregua rupi ha he'ika chupe kuéra, ohendu vove turu pu, omoherakuã haguã Absalón ojupi hague mburuvicha guasúrõ Hebrónpe. 11 Ohenói avei 200 karaípe omoirũ haguã chupe Hebrónpe. Umíva oho hendive oimo'ã'ỹre mba'eve ivaíva. 12 Absalón ohenoika avei peteĩ umi David irũ nguéravape, oĩva David ndive oporandu haguã chupe kuéra mba'épa iporã ojapo; upéva héra Ahitófel, oikóva itáva Guiló héravape.He'i chupe: ‘Jaha che ndive Hebrónpe’. Péicha upe ñepu'ã mburuvicha guasúre imbareteve ohóvo ha hetave avei ohóvo umi omoirũva Absalónpe.
David osẽ Jerusaléngui ha okañy
13 Peteĩ ñe'ẽ rerahaha he'i Davídpe Israelgua oñemoirũha Absalón ndive. 14 Upérõ David he'i opa mburuvicha kuérape oĩva hendive Jerusalénpe.
—Pya'éke ñakañy Absalóngui ko'agãite voi, cháke ñande rupytýrõ ñande jukapáta opavave ko távape ñaimévape!
15 Ha'e kuéra he'i mburuvicha guasúpe:
—Roime rojapo haguãicha nde eréva ore ruvicha guasu.
16 Upérõ David osẽ opa hogagua ndive, ha oheja 10 ikuña kuéravante, oñangareko haguã pe óga guasúre. 17 Ha osẽ rire mburuvicha guasu opa iñirũ nguéra ndive, opyta hikuái pe ógape oĩva táva rokẽ ypýpe. 18 Ijykére oñemoĩ opa mburuvicha kuéra, ha upe aja opa ceretéo ha peletéo kuéra oñangarekóva mburuvicha guasúre ha umi 600 getéo omoirũ vaekue chupe Gat guive ohasa henonde rupi. 19 Upérõ mburuvicha guasu he'i Itai, upe Gat guápe:
—Mba'ére piko reju nde avei ore ndive? Iporãve reho jey ha repyta mburuvicha guasu pyahu ndive. Ipahápe niko nde peteĩ mombyrygua reikóva mombyry ne retãgui. 20 Kuehénte reguahẽ, ha piko che ajeruréta ndéve reju haguã ore ndive, ku che voi ndaikuaáiva mamópa aháta! Iporãve reho jey ramo ha reraha ne ndive ne retã guápe. Ñandejára ta nde rovasa ha ta ne moirũ opa ára!
21 Itai he'i chupe:
—Ñandejára rérape ha nde rérape, che ruvicha guasu, ame'ẽ ndéve che ñe'ẽ, mamo nde reimehápe, taha'e reikove haguã taha'e remano haguã, upépe oĩta avei ne ndive ko ne rembijokuái.
22 —Upéicharõ eju ore ndive, he'i chupe David.
Upéicha Itai ha opa hendivegua oho David ha iñirũ nguéra ndive. 23 Opavave hasẽ soro. Ohasa hikuái ysyry Cedrón; upéi ohasa mburuvicha guasu, ha opavave oho henonderã yvy ojeiko'ỹha rape gotyo. 24 Oho avei pa'i Sadoc opa levíta kuéra ndive ogueraháva Ñandejára karameguã ñe'ẽ ñome'ẽ rehegua Upéva oheja hikuái pa'i Abiatar ykére, osẽ meve opavave pe távagui. 25 Mburuvicha guasu katu he'i Sadócpe:
—Eraha jeýnte Ñandejára karameguã upe távape. Ñandejára oma'ẽrõ che rehe, che rerojere jeýne ahecha haguã pe karameguã oĩva hendápe. 26 Ha he'i ramo chéve nda che rayhuveiha, ipópe aime ojapo haguã che hegui ha'e oipotaháicha.
27 Mburuvicha guasu he'i avei pa'i Sadócpe:
—Nde ha Abiatar tapeho jeýnte Jerusalénpe mokõive pende ra'y kuéra ndive. Ndé nde ra'y Ahimaas ndive ha Abiatar ita'ýra Jonatán ndive. 28 Upe aja che apytáta yvy ojeiko'ỹha rupi oguahẽ meve momarandu pende hegui.
29 Sadoc ha Abiatar ogueraha jey Ñandejára karameguã Jerusalénpe, ha opyta upépe. 30 David ojupi yvyty olívo rape rehe pynandi ha hasẽ ohóvo ha iñakã ojaho'i mba'e mbyasýgui. Opa iñirũ nguéra ojaho'i avei iñakã ha hasẽ ohóvo hendive. 31 Oñemombe'úvo Davídpe Ahitófel opu'ãha avei hese oñemoirũvo Absalón ndive, ojerure Ñandejárape ombyai haguã opa mba'e Ahitófel oguerekóva iñakãme.
32 David oguahẽvo upe yvyty ru'ãme oñemomba'e guasuhápe Ñandejára, osẽ huguãitĩvo Husai, arquíta kuéra ñemoñaregua, ijao soropa ha yvy iñakãre mba'e mbyasýgui. 33 David he'i chupe:
—Rejúrõ che ndive nde pohýita chéve; 34 reho jeýrõ Jerusalénpe katu, upe guive che pytyvõta rembyai haguã umi mba'e oguerekóva iñakãme Ahitófel. Tereho Jerusalénpe ha ere Absalónpe: ‘Che ruvicha guasu, ko ne rembiguái omba'apóta ndéve guarã, omba'apo haguéicha nde rúpe guarã’. 35 Upépe oĩ pa'i Sadoc ha pa'i Abiatar; umíva che ndivegua. Chupe kuéra emombe'u opa mba'érendúva mburuvicha guasu rógape. 36 Ita'ýra kuéra Ahimaas ha Jonatán oĩva hendive kuéra, tou tomombe'u chéve opa mba'e oĩva.
37 Husai, David irũ tee, oguahẽ Jerusalénpe Absalón oike vove upe távape.