Aptémakxa axta Abraham
1 ¿Háxko antéhek anxének ma'a apwetaya axta Abraham, egyáp nano' axta? 2 Kaxtemék axta apxénamap ekpéwomo aptémakxa Abraham eñama m'a ektémakxa axta aqsok apkelane, keytek axta yaqwánxa etnehek keyxkohok appeywa exénakpekxohok apagko', háwe eyke nápaqtók Dios. 3 Hakte temék eknaqtáxésamaxche s'e: “Axta ey'ásseykmok Dios ma'a Abraham, axta keñamak apyekpelchémo aptémakxa, apxeyenmeyk axta nahan apteme ekpéwomo aptémakxa.” 4 Aptamháha agkok xama énxet, háwe apxawe naqsa m'a kélyánmagkasso nak aptamheykha, wánxa m'a ekpayhawo nak exka'. 5 Keñe m'a mey'ásseyam nak chá'a Dios, cham'a Dios apxeyenmól'a chá'a apteme ekpéwomo aptémakxa m'a mey'assáxma nak, emok chá'a takha' ektémakxa mey'ásseyam yaqwayam etnéssesek apteme ekpéwomo aptémakxa neyseksa eykhe melane xama enxoho m'a aqsok ekpayhawo nak kataqmalmakha apwáxok elanok ma'a Dios. 6 David apagko' axta nahan apxeyenma apteme apkeleñémo énxet apxeyenma nak Dios apteme appéwomo, meyke apkelányo m'a ektémakxa nak aqsok apkelane. 7 Axta aptemék David se'e:
“¡Apkeleñémo agko' énxet'ák
meyaqmagkáseykekxa nak Dios
apkeltémakxa ekmaso,
tén han melányo nak
ma'a melya'assáxma!
8 ¡Apkeleñémo agko' énxet
melyetsetcháseykekxa nak Dios
aptémakxa mey'assáxma!”
9 ¿Wánxaya aqsa apagkok ekha nak kélyenyekhássesso nekha apyempehek xa apkeleñémo nak, kawakxohok enxoho sa' eykel'a nahan ma'a meyke nak kélyenyekhássesso nekha apyempehek? Nenxeyenmeyk axta negko'o apmoma takha' Dios eñama mey'ásseyam ma'a Abraham yaqwayam enxoho exének apteme ekpéwomo aptémakxa. 10 ¿Yaqsa axta ekhem apmomakpo takha' m'a? ¿Natámen kélyenyekhássesso nekha apyempehek Abrahamya axta, essenhan amonye'? Háwe axta natámen, amonye' axta. 11 Yehémek axta kélyenyekhássessama nekha apyempehek m'a Abraham, kélyenyekhássessegkek axta eyke nekha apyempehek magkenatchesso apxeyenma Dios apteme appéwomo eñama mey'ásseyam. Axta keñamak Abraham aptéma apyáp apyókxoho m'a ekha nak chá'a melya'ásseyam, axta eykhe kólyenyekhassáseykegkok chá'a nekha apyempe'ék; cháxa aptémakxa axta Dios apkelxeyenma aptamhéyak ekpéwomo apkeltémakxa xa énxet'ák nak. 12 Abraham nahan apyáp ma'a énxet'ák ekha nak kélyenyekhássáseyak nekha apyempe'ék, apkelyetleykekxo nak ma'a ektémakxa axta mey'ásseyam ma'a egyáp nano', ekyetnama axta m'a megkólyenyekhássessamakxa axta makham nekha apyempehek.
Dios appekkencháseykekxa appeywa Abraham aptawán'ák neptámen
13 Hakte apkeltennassegkek axta Dios ma'a Abraham tén han aptawán'ák neptámen egkeyásekxak keso náxop; háwe eyke eñama apkelane m'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa, akke m'a ekpéwomo nentémakxa ektekkesso nak magya'ásseyam. 14 Hakte temék agkok ekmáheyo nak elxewekxak aqsok ma'a apkelyaheykekxoho nak éltémókxa antéhek segánamakxa, keñe sa' katnehek eyaqhémo m'a magya'ásseyam nak, mékoho sa' nahan katnekxak ma'a sempekkencháseykekxa axta appeywa Dios. 15 Hakte sẽllegassáseykegkoho chá'a katekkesek ma'a segánamakxa; hakte cham'a meykexa nak segánamakxa, méko nahan katnehek eksexnánémaxche élmexma m'a segánamakxa.
16 Cháxa keñamak ektéma nak éñamakxa magya'ásseyam ma'a appekkeneykekxa axta appeywa Dios, yaqwayam enxoho katnehek apkelxawéyak naqsa meyke ekyánmaga apyókxoho m'a Abraham aptawán'ák neptámen. Háwe eyke ekwánxa agkok appekkencháseykekxa appeywa Dios ma'a apkelyaheykekxoho nak ektémakxa segánamakxa, akke nahan ma'a énxet'ák apteme nak melya'ásseyam, ekhawo nak ektémakxa mey'ásseyam ma'a Abraham. Axta keñamak aptéma egyáp negyókxoho m'a, 17 ekhawo ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche s'e: “Ekteméssessek xeyep apyáp ma'a apyókxoho énxet'ák nak.” Cháxa Dios aptéma axta mey'ásseyam Abraham xa, cham'a Dios apnaqxétekhásseykmohol'a chá'a m'a apkeletsapma, apkeláneyól'a m'a aqsok megkalánteyapma nak makham.
18 Aptemegkek axta mey'ásseyam ma'a Abraham, axta eyke eyenseykmok apteme mey'ásseyam neyseksa ekmassegwayam élhaxnamáxche aqsok, axta keñamak aptéma “apyáp apyókxoho énxet'ák”, ekhawo aptémakxa axta apkenagkama Dios, aptéma axta s'e: “Sa' exhok apxámokma exchep aptawán'ák neptámen xa apwánxa nak.” 19 Axta kayelqamáxchek apteme mey'ásseyam ma'a Abraham, xegkessegkek axta eykhe kammok cien apyeyam apagkok, apyekpelchegkek axta anhan ketók ekmáheyókxa yetsapok tén han ma'a Sara, élwányamók axta anhan tamheykegkok yaqwayam enxoho kalwetak étchek. 20 Axta eyenseykmok apteme mey'ásseyam ma'a appekkencháseykekxa axta appeywa m'a Dios, yágweykmók axta aqsa ekyennaqte mey'ásseyam. Apcheymákpoho axta apteméssessók Dios, 21 mey'ásseykmo Dios ekyetna apmopwána elának ma'a apkeltennassama axta elána'. 22 Axta keñamak Dios apyekpelchémo keñe apxeyenma apteme ekpéwomo aptémakxa.
23 Háwe axta nahan apwánxa apagko' Abraham ektáxésamaxko weykcha'áhak, cham'a apyekpelchémo axta aptémakxa Dios; 24 negko'o axta nahan nélxénamaxchek ma'a eknaqtáxésamaxche nak, hakte apkelányók nahan negko'óxa ektémakxa magya'ásseyam ma'a Dios, magya'ásseykmo enxoho m'a apxátekhásseykmo axta Jesús, Wesse' egegkok, 25 kélyamasma axta yaqwayam emátog eñama mólya'assáxma, tén han kélxátekhásseykmo axta yaqwayam enxoho ólxénaxchek nenteme meyke nélsexnánémaxche'.
El ejemplo de Abraham
1 Pensemos en lo que le pasó a Abraham, nuestro antepasado. 2 Si Dios lo hubiera aceptado por todo lo que hizo, entonces podría sentirse orgulloso ante nosotros. Pero ante Dios no podía sentirse orgulloso de nada. 3 La Biblia dice:

«Dios aceptó a Abraham
porque Abraham confió en Dios.»

4 Ahora bien, el dinero que se le paga a alguien por un trabajo no es ningún regalo, sino algo que se le debe. 5 En cambio, Dios declara inocente al pecador, aunque el pecador no haya hecho nada para merecerlo, porque Dios le toma en cuenta su confianza en él. 6 David nos habla de la felicidad de aquellos a los que, sin hacer nada para merecerlo, Dios declara inocentes por confiar en él. Así lo dice en la Biblia:

7 «¡Qué felices son aquellos
a los que Dios perdona!
¡Dios ya se ha olvidado
de los pecados que cometieron!

8 »¡Qué felices son aquellos
a los que Dios perdona
de todo lo malo que han hecho!»

9 Pero esta felicidad, ¿es solo de los que están circuncidados, o también de los que no lo están? Ya dijimos que Dios aceptó a Abraham, porque él confió en Dios. 10 Y no hay duda de que Dios aceptó a Abraham antes de que fuera circuncidado. 11 En realidad, Abraham fue circuncidado para demostrar que Dios ya lo había aceptado por confiar en él. Fue así como Abraham se convirtió en el padre de todos los que confían en Dios, aunque no estén circuncidados. 12 Pero Abraham es también el padre de los que están circuncidados, y que a la vez confían en Dios, pues con esto siguen el ejemplo de Abraham antes de que fuera circuncidado.
Promesa a los que confían en Dios
13 Dios le prometió a Abraham que a él y a sus descendientes les daría el mundo. Se lo prometió, no porque Abraham hubiera obedecido la ley, sino porque confió en Dios; esto hizo que Dios lo aceptara. 14 Si la promesa de Dios fuera para los que obedecen la ley, entonces de nada serviría confiar en Dios, y su promesa no valdría de nada.
15 Dios castiga a los que desobedecen la ley; pero cuando no hay ley, nadie es culpable de desobedecerla. 16 Por eso, para que la promesa de Dios tuviera valor para los descendientes de Abraham, Dios no pidió nada a cambio. Hizo la promesa para todos los que confiaran en él. No solo para los que obedecen la ley, sino también para los que confían como Abraham. Por eso Abraham es el padre de todos nosotros. 17 En la Biblia, Dios le dijo a Abraham que llegaría a ser el antepasado de gente de muchos países. Esta promesa se la hizo Dios a Abraham porque Abraham creyó en él, que es el único Dios con poder para resucitar a los muertos y para crear cosas nuevas.
18 Cuando Dios le prometió a Abraham que tendría muchísimos descendientes, esto parecía imposible. Sin embargo, por su esperanza y confianza en Dios, Abraham llegó a ser el antepasado de gente de muchos países que también confían en Dios. 19 Aunque Abraham tenía casi cien años, y sabía que pronto moriría, nunca dejó de confiar en Dios. Y aunque sabía que su esposa Sara no podía tener hijos, 20 nunca dudó de que Dios cumpliría su promesa. Al contrario, su confianza era cada vez más firme, y daba gracias a Dios.
21 Abraham estaba completamente seguro de que Dios tenía poder para cumplir su promesa. 22 Por eso Dios lo aceptó. 23 Y cuando la Biblia dice que Dios aceptó a Abraham, no se refiere solo a él 24 sino también a nosotros. Dios es el mismo que resucitó a Jesús nuestro Señor, y nos acepta si confiamos en él. 25 Dios entregó a Jesús para que muriera por nuestros pecados, y lo resucitó para que fuéramos declarados inocentes.