1 ¿Yaqsa aqsok kagkések kéxegke eñama kélteme judío essenhan ekha enxoho kélyenyekhássesso nekha kélyempehek? 2 Xámók aqsok, xamók agko' chá'a katnehek éñamakxa ekpasmo. Amonye', apméssegkek axta appeywa Dios ma'a judíos. 3 Apkelyenseykmek axta Dios nápakha xa énxet'ák nak ¿Háxko sa' etnehek Dios? ¿Ekxáya sa'? 4 Ma', mekxáyhe'. Naqsók eyke chá'a katnehek aptémakxa appeywa m'a Dios, apkelmopwancha'a amya'a eykhe m'a apyókxoho énxet'ák; hakte temék eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e:
“Exénakpok sa' xép apteme
ekpéwomo aptémakxa
eñama m'a ektémakxa nak
chá'a appeywa,
emallánek sa' nahan xép ma'a
élánéxko enxoho amya'a.”
5 Awanchek agkok henxekmósek negko'o nentémakxa ekmaso, apteme ekpéwomo aptémakxa m'a Dios, ¿háxko sa' antéhek nempeywa? ¿Anxéneya sa' Dios megkapéwomo aptémakxa m'a senlegassásegkoho enxoho? (Ektemék ko'o sekpeywa m'a ektémakxal'a chá'a apkelpeywa énxet). 6 Ma', manxéne'. Kaxtemék axta megkapéwomo aptémakxa Dios, ¿háxko axta etnehek yepwának elyekpelkohok énxet'ák apheykha nak keso náxop?
7 Yánchásegkók agkok ko'o ektémakxa nak sekmowána amya'a m'a ekmámnaqsoho eñama nak Dios, kayánchesagkok nahan ma'a apcheymákpoho nak, ¿yaqsa eyke ektéma sélteméssessama ko'o sélyekpelchémo m'a kélteméssessamakxal'a mey'assáxma? 8 ¿Yaqsa eyke ektéma manláneykegko nak aqsok ekmaso yaqwayam enxoho kawak ma'a aqsok ektaqmela? Cháxa sexeyenma nak chá'a ko'o nápakha énxet sélxekmóssama xa, yaqwayam enxoho hexénmakha aqsa chá'a ekmaso; payhawók eyke kóllegássesagkohok xa aptéma nak énxet'ák.
Negyókxoho ekha mólya'assáxma
9 ¿Yaqsa eyke ekyetnama negko'o nenteme nak judíos senteméssessama maghémo m'a metnaha nak judíos? ¡Méko! Hakte nenxekmóssegkek negko'o ekteme naqsók sẽlmoma negyókxoho m'a mólya'assáxma, cham'a judíos nak, tén han ma'a metnaha nak judíos. 10 Hakte temék eknaqtáxésamaxche s'e:
“¡Méko xama enxoho apteme
ekpéwomo aptémakxa!
11 Méko xama enxoho
ekha apya'áseyak;
méko xama enxoho
apketamso Dios.
12 Apyókxoho apkelyetleykekxak
ma'a eyesagkexa nak;
apyókxoho
apnaqtawásamákpok.
¡Méko xama enxoho
apkelane aqsok ektaqmela!
¡Méko xama enxoho!
13 Máxa takhaxpop
megkólápeykekxa átog ma'a
apatña'ák nak,
ekmowána amya'a nahan ma'a
apkelxeyenma nak,
máxa nahan yéwa
ekmáskel'a hentakxek ma'a
apkelpeywa nak.
14 Láneyók nahan apatña'ák ma'a
aptakneyeykegkoho nak pók,
tén han megyésso ellók.
15 Yahamók nahan chá'a
emáwhok yaqhek pók
16 enaqtawasha chá'a aqsok
ma'a apkelmahágkaxa
enxoho chá'a,
meyke aqsok chá'a
etnéssásekxa',
17 melya'ásegkok nahan ma'a
ekyetnamakxa nak meyke
ektáhakxa egwáxok.
18 Megkaxének nahan apkelwáxok
eyéméxko yeyk ma'a Dios.”
19 Negya'ásegkók negko'o ekyókxoho ektémakxa nak ekxeyenma segánamakxa, apmopwána aqsa chá'a elmaha m'a apkelánémap nak chá'a elmaha, yaqwayam enxoho melxénmakha chá'a meyke apkeltémakxa apyókxoho énxet, keñe sa' apyókxoho énxet elyekpelchágwók apteme apkelsexnánémap nápaqtók Dios, 20 hakte méko sa' kawának kaxének élane m'a segánamakxa nak tén han kának exének Dios ekteme ekpéwomo ektémakxa, hakte wánxa eyke aqsa ekteme segya'assásegwayam negko'o nenteme mólya'assáxma m'a segánamakxa nak.
Nélwagkásamáxche teyp eñama magya'ásseyam
21 Keñe kaxwo', senxekmóssama negko'o Dios senxeyenma nenteme ekpéwomo nentémakxa meyke m'a segánamakxa, ekxeyenma agko' nahan ma'a segánamakxa nak tén han Dios appeywa apkellegasso. 22 Melya'ásseyam Jesucristo chá'a keñamak apteméssessama Dios ekpéwomo apkeltémakxa m'a ektáha nak chá'a melya'ásseyam. Hakte méko apyeykhamap pók; 23 apyókxoho apkeláneykegkok mólya'assáxma, teyépek nahan apheykegkaxa m'a Dios ekha nak apcheymákpoho. 24 Apteméssessegkek eyke aqsa Dios ekpéwomo apkeltémakxa meyke ekyánmaga eñama ektaqmeleykha apwáxok apkelányo, apkelmallahanchessama axta m'a élmoma axta, eñama m'a Cristo Jesús. 25 Apteméssessegkek axta Dios Cristo yaqwayam etnehek apmassésso mólya'assáxma, cham'a apyegkenma axta éma apagkok. Magya'ásseyam akke aqsa chá'a hegwetaksohok xa megkólyaqmagkáseykekxa nak nentémakxa. Cháxa aptémakxa axta Dios apmáheyo henxekmósek ektémakxa senteméssesso ekpéwomo nentémakxa, meyaqmagkáseykekxa nentémakxa mólya'assáxma nenlane axta m'a nanók axta, 26 hakte apkelenmáxamákpók aqsa m'a nentémakxa. Apmáheyók henxekmósek negko'o ektémakxa senteméssessama ekpéwomo nentémakxa s'e kaxwo' nak, hakte cham'a aptémakxa nak apteme ekpéwomo aptémakxa, teméssessegkek chá'a ekpéwomo apkeltémakxa m'a apteme nak chá'a melya'ásseyam Jesús.
27 ¿Háxko ekyetnámxa kaxwók ektémakxa nak eyeymáxkoho apwáxok énxet nápaqtók Dios? Kélmassésseykmek kaxwo'. ¿Yaqsa ektéma? Háwe eñama apkeláneyak ma'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa, akke m'a aptamhéyak nak melya'ásseyam. 28 Cháxa keñamak negya'ásegweykmo nak negko'o apxeyenma Dios apteme apkelpéwomo m'a énxet'ák eñama melya'ásseyam, háwe eñama apkeláneyak ma'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa.
29 ¿Wánxa enxeykel'a judíos Dios apagkok ma'a Dios? ¿Háweya nahan Dios apagkok ma'a apyókxoho pók aptémakxa nak énxet'ák? Neykhe anhan Dios apagkok ma'a apyókxoho pók aptémakxa énxet'ák nak, 30 hakte Dios aqsa apteme wánxa xama; cham'a Dios apteméssessamól'a ekpéwomo apkeltémakxa m'a ekha nak melya'ásseyam, meyke apkelányo m'a ekha nak kélyenyekhássesso nekha apyempehek essenhan ma'a meyke nak. 31 ¿Magya'ásseyamya keñamak nentemessáseykekxo chá'a negko'o mékoho m'a segánamakxa nak? Ma', nenxeyenmeyk eyke chá'a negko'o ekteme naqsók agko' ma'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa.
1 Vamos a ver: ¿Vale la pena ser judío? ¿Conviene circuncidarse? 2 ¡Claro que sí! Porque el mensaje de Dios se les dio a los judíos antes que a nadie. 3 Y aunque es verdad que algunos de ellos no hicieron caso del mensaje, eso no significa que Dios dejará de cumplirles todo lo que les prometió. 4 ¡De ninguna manera! Aunque todo el mundo miente, Dios siempre dice la verdad. Así lo dice la Biblia:

«Todos reconocerán
que siempre dices la verdad.
Por eso ganarás el pleito
cuando te acusen ante los jueces.»

5 Todo lo malo que hacemos demuestra que Dios es justo cuando se enoja y nos castiga. No por eso vamos a decir que Dios es injusto. 6 ¡De ninguna manera! Si Dios no fuera justo, ¿cómo podría decidir quiénes son malos y quiénes son buenos? 7-8 Alguien podría pensar que no merece ser castigado, ya que sus mentiras hacen que la verdad de Dios se vea con mayor claridad. En tal caso, podría alegarse que es mejor hacer lo malo, ya que Dios convierte lo malo en bueno. Pero no se equivoquen. Pensar así es un error. Además, no es eso lo que quiero enseñar, aunque algunos me acusan de hacerlo. En todo caso, Dios es justo, y castigará a esos mentirosos.
Nadie es justo
9 ¿Quiere decir todo esto que nosotros, los judíos, somos mejores que los demás? ¡Claro que no! Como ya les dije, seamos judíos o no lo seamos, todos somos pecadores. 10 La Biblia nos lo dice:

«Nadie es justo.
11 Nadie entiende nada,
ni quiere buscar a Dios.

12 Todos se han alejado de él;
todos se han vuelto malos.

Nadie, absolutamente nadie,
quiere hacer lo bueno.

13 Solo dicen cosas malas;
solo saben decir mentiras.

Hacen tanto daño
con sus palabras,
como una serpiente
con su veneno.

14 Hablan con amargura
y maldicen a la gente.

15 Fácilmente se enojan
y matan a cualquiera.

16 A dondequiera que van,
todo lo destruyen
y lo dejan destrozado.

17 No saben vivir en paz,
18 ni respetan a Dios.»

19 Sabemos que la ley de Moisés tiene valor para los que se someten a ella. Y lo que la ley dice, es para que nadie pueda declararse inocente; es para que todo el mundo se reconozca culpable ante Dios. 20 El cumplimiento de la ley no nos hace inocentes ante Dios; la ley solo sirve para que reconozcamos que somos pecadores.
La confianza en Jesucristo
21 La Biblia misma nos enseña claramente que ahora Dios nos acepta sin necesidad de cumplir la ley. 22 Dios acepta a todos los que creen y confían en Jesucristo, sin importar si son judíos o no lo son. 23 Todos hemos pecado, y por eso estamos lejos de Dios. 24 Pero él nos ama mucho, y nos declara inocentes sin pedirnos nada a cambio. Por medio de Jesús, nos ha librado del castigo que merecían nuestros pecados. 25-26 Dios envió a Jesucristo para morir por nosotros. Si confiamos en que Jesús murió por nosotros, Dios nos perdonará. Con esto Dios demuestra que es justo y que, gracias a su paciencia, ahora nos perdona todo lo malo que antes hicimos. Él es justo, y solo acepta a los que confían en Jesús.
27-28 Ante Dios, no tenemos nada de qué estar orgullosos. Pues Dios nos acepta porque confiamos en Jesucristo, y no por obedecer la ley de Moisés. 29 Dios no es solamente Dios de los judíos; en realidad, él es Dios de todos, sean o no judíos. 30 Hay un solo Dios, y es el Dios que acepta a todos los que confían en Jesucristo, sean judíos o no lo sean. 31 Pero si confiamos en Jesús, eso no quiere decir que la ley ya no sirva. Al contrario, si confiamos en él, la ley cobra más valor.