Kempakhakma apkelenmexma m'a filisteos
1 Apwányam axta aptemék Saúl apkeynawo apteme wesse' apwányam ma'a Israel; yáma wenaqtémók axta apteme wesse' apwányam, 2 keñe apkelyéseykencha'a tres mil sẽlpextétamo m'a nepyeseksa nak énxet'ák Israel. Dos mil axta han apkelheykekxo xamo' ma'a Micmás, élaqneykegkaxa egkexe m'a Betel, keñe axta han mil apkelhákxo xamo' Jonatán ma'a Guibeá, ekpayho nak Benjamín. Tén axta nápakha apkeláphasa eltaqhekxak apxanák ma'a Saúl. 3 Apsawhomók axta han apmassésseykmo Jonatán ma'a sẽlpextétamo filisteos, apheykha axta m'a Guibeá, apkelleg'ak axta han ma'a pók filisteos. Apkeltamhók axta han Saúl kólpáwássesek kélaqkahasso m'a ekyókxoho apheykegkaxa nak, yaqwayam enxoho eltennasagkok ma'a hebreos.
4 Apkelleg'ak axta apyókxoho israelitas apmasséssekmo Saúl ma'a sẽlpextétamo filisteos, axta keñamak apkeltaqnaweykegkoho apagko' israelitas ma'a filisteos, apchaqnákxeyk axta sẽlpextétamo yetlo Saúl ma'a Guilgal. 5 Apchaqnákxeyk axta han filisteos apmako yempakhak ma'a israelitas. Yetneyk axta treinta mil yátnáxeg apkelyenyawasso apagkok apkenchesso nak kempakhakma, seis mil sẽlpextétamo apkelchánte nak chá'a yátnáxeg, tén han apxámokma apagko' apkelxega nak náxop, ekweykenxal'a ekxámokma yagkamex ma'a neyáwa wátsam ekwányam. Keñe axta apkelmahágko m'a Micmás, apkelpakxenwokmek axta han ma'a ekteyapmakxa ekhem nak Bet-avén.
6 Xama axta apkelwet'a eyesagko ektáhakxa m'a israelitas, hakte apkellókók apagko' axta apketámegko m'a filisteos, apkelyexánegwokmek axta chá'a meteymog áxwa, tén han maxcha'a, keñe han neyseksa meteymog élyawe, tén han xóp élyapwate, keñe han yámelchet. 7 Apxámok axta han apkelyeykheykekxa m'a Jordán, ekpayho nak yókxexma Gad tén han Galaad; aphákxeyk axta eyke aqsa makham Saúl ma'a Guilgal, apkelmeneygkók apagko' axta han ma'a apyókxoho sẽlpextétamo apkelyetlo axta. 8 Axta apkeleyxwomhok han Saúl ekweykmoho siete ekhem ma'a, apkeltennasakxa axta m'a Samuel; axta eyke ewokmok Samuel ma'a Guilgal, apkeltaqhákxeyk axta chá'a nápakha énxet'ák. 9 Tén axta Saúl aptáha s'e:
—Hélnaqlantagkas aqsok kélnaqtósso yaqwayam sa' kalwatnaxche', tén han aqsok ektekyawa segwetassamo nak sẽlásekheykekxoho.
Apkelwatno apagko' axta han aptáhak.
10 Chaqhawók axta han appenchesakxa apwatno aqsok kéltósso Saúl, apwákxo Samuel. Apkelanyexágkek axta Saúl peya emok takha', tén han epeykesek, 11 keñe axta Samuel aptáha apcháneya s'e:
—¿Yaqsa ektáha apkelana nak xa?
Apchátegmowágkek axta Saúl:
—Ñókxa sekwet'a apkeltaqhákxo chá'a énxet'ák, tén han mew'akto exchep ma'a ekhem apxénakxa axta, tén han apchaqnákxo filisteos ma'a Micmás, 12 ekxéna ewáxok hektámegmak ma'a Guilgal, meykexho sélmaxnagko séltémo hepasmok ma'a Wesse' egegkok; cháxa keñamak sekwatna nak ko'o ahagko' ma'a aqsok kéltósso.
13 Axta aptáhak apchátegmowágko Samuel se'e:
—¡Ekyeyháxma exchep apkelana xa aqsok nak! Kaxtemék axta apkelyaheykekxoho m'a apkeltamhókxa axta etnehek Wesse' egegkok, megkamassegwomek axta apteméssesso wesse' apwányam ma'a Israel, ekweykekxoho m'a aptawán'ák neptámen. 14 Néxa sa' xép katnégwók ma'a aptémakxa nak wesse' apwányam. Etegyaha sa' Wesse' egegkok xama énxet ekleklamo apwáxok, etnéssesek sa' apkemha apmonye' m'a énxet'ák apagkok, hakte melyahákxak xép ma'a apkeltémókxa axta etnehek.
15 Yetlókok axta han apxegeykekxa Samuel apkeñama Guilgal apmeyákxo Guibeá. Keñe axta m'a apkeleymomap axta sẽlpextétamo aptamhákxo apkelxegexma'a m'a Saúl yaqwayam yempakha', apkelwokmek axta Guibeá, ekpayho nak Benjamín, apkeleñama m'a Guilgal. Axta apkelyetsetwomhok Saúl sẽlpextétamo m'a ektáha axta apkelyetlo, seiscientos axta apyókxoho. 16 Aphakmek axta Saúl yetlo apketche Jonatán ma'a Guibeá, ekpayho nak Benjamín, tén han ma'a sẽlpextétamo ektáha axta apkelxegexma'a, keñe axta filisteos apkelpakxenwa'a m'a ekpayho nak Micmás. 17 Apkelántekkek axta han ántánxo apkelyaqyeyáseyak kempakhakma yapmeyk filisteos ma'a apkelpakxeneykegkaxa axta; xama axta apkelmahágkok ma'a Ofrá, yókxexma nak Sual, 18 nápakha axta han apkelmahágkok ma'a Bet-horón, keñe han nápakha apkelmahágko m'a egkexe émha nak neyseksa m'a ekyapwátegweykenxa nak xapop Seboím, ekpayho nak meykexa énxet.
19 Méko axta han xama énxet apkelane nak sawo m'a ekyókxoho kañe' nak Israel, hakte axta yahayók filisteos elanagkok sawo élwenaqte tén han sawhéwa m'a hebreos. 20 Apyókxoho énxet'ák Israel axta chá'a elyo'ókxak ma'a filisteos, yaqwayam yának elmaxnéssesek ahamtek ma'a apkelmeykha nak chá'a apkelpeyncheyam xapop, sówaxpehek, póte, tén han yámpóte. 21 Ennókek axta kélmaxnagko ahamtek ma'a kélmeykha nak chá'a kélpeyncheyam xapop, tén han sówaxpehek, axta ekyagwánxa agkok ekmomnáwa kélmaxnagko ahamtek ma'a póte, tén han kélehamtáseykekxa naw'a m'a kéltekxeyéyak nak chá'a weyke. 22 Axta keñamak méko xama enxoho sókwenaqte tén han sawhéwa apagkok ma'a sẽlpextétamo apkelxegexma axta m'a Saúl tén han Jonatán émpakhamaxko axta. Wánxa axta aqsa xa apqánet nak, Saúl tén han Jonatán. 23 Keñe axta apkelxega m'a sẽlpextétamo filisteos, apkelpéwo m'a nempéwomókxa axta agyeykhak ma'a Micmás.
Historia del rey Saúl
Guerra contra los filisteos
1 Saúl ya era adulto cuando empezó a reinar. 2 En el segundo año de su reinado eligió a tres mil hombres de Israel para formar su propio ejército. De ellos, dos mil estaban con él en Micmás y en las colinas de Betel, y los otros mil estaban con su hijo Jonatán en Guibeá de Benjamín. Al resto de los israelitas los mandó de vuelta a su casa.
3 Jonatán atacó y destruyó un cuartel filisteo que estaba en Guibeá. Como los filisteos se enteraron de este ataque, Saúl mandó tocar la trompeta por todo el país en señal de alarma, 4 y decir: «¡Escuchen, israelitas! Saúl ha destruido un cuartel de los filisteos. Prepárense, porque ahora ellos van a odiarnos más, y nos atacarán».
5 Y así sucedió. Los filisteos se reunieron para atacar a los israelitas. Llegaron treinta mil carros de guerra, seis mil soldados de caballería, y un ejército que ni siquiera se podía contar. Todos ellos acamparon en Micmás, al este de Bet-avén.
6 Muchos israelitas pensaron que no podrían vencer al ejército filisteo, así que fueron a esconderse en cuevas y agujeros, entre las piedras y dentro de pozos secos, 7 y no faltaron algunos que cruzaron el río Jordán y se fueron a la tierra de Gad y de Galaad. Saúl se quedó en Guilgal, pero todos en su ejército estaban temblando de miedo.
8 Allí en Guilgal Saúl esperó a Samuel siete días, para que presentara las ofrendas y los sacrificios, pues antes de eso no podían empezar la batalla. Pero al ver Saúl que Samuel no llegaba y que los de su ejército comenzaban a huir, 9 ordenó: «Tráiganme los animales y las ofrendas de paz que vamos a presentarle a Dios».
Y Saúl mismo presentó las ofrendas.
10 Todavía no terminaba de ofrecerlas cuando Samuel llegó. Al verlo, Saúl fue a saludarlo; pero Samuel le dijo:

11-12 —¿Qué es lo que has hecho?

Y Saúl le respondió:

—Es que mis soldados ya me estaban abandonando, y tú no llegabas, como prometiste hacerlo. Por eso tuve que presentar las ofrendas para pedir la ayuda de Dios. Además, los filisteos ya estaban en Micmás, listos para venir a Guilgal y atacarme.

13 Pero Samuel le dijo:

—¡Estás loco! Si hubieras obedecido la orden de tu Dios, tu reino habría durado para siempre. 14 Pero, como no lo hiciste, tu reino no durará mucho tiempo. Dios ya ha decidido quién será el próximo rey; ese rey sí lo obedecerá.

15-16 Dicho esto, Samuel se alejó de Guilgal y se fue a Guibeá de Benjamín. Allí Saúl contó a los soldados que aún estaban con él, y eran como seiscientos. Todos ellos se quedaron con él y con su hijo Jonatán.
17 Mientras tanto, los filisteos que acampaban en Micmás dividieron su ejército en tres grupos; uno de ellos se fue hacia Ofrá, cerca de Sual; el otro se dirigió a Bet-horón, 18 y el tercero se fue hacia la frontera que está en el valle de Seboím, en el camino al desierto.
19-22 Entre los israelitas no había quien trabajara el hierro. Los filisteos no se lo permitían, por temor a que se hicieran espadas y lanzas de ese metal. Ni siquiera tenían cómo afilar sus arados, azadones, hachas y picos. Por eso tenían que ir al país de los filisteos y pagarles mucho dinero para que les afilaran sus herramientas. El día de la batalla los únicos que tenían una espada y una lanza eran Saúl y Jonatán. 23 Mientras tanto, una parte del ejército de los filisteos acampó en el paso a Micmás.