David apteme wesse' apwányam yókxexma Israel tén han Judá
(2 Sa 5.1-5)
1 Apyókxoho axta apchaqnákxak énxet'ák Israel, keñe apkelxega yaqwayam elpaqhetchesakpohok David ma'a ekpayho nak yókxexma Hebrón. Aptáhak axta apcháneya s'e: “Egnámakkok egagko' negko'o exchep, 2 naqsók axta eykhe aptéma wesse' apwányam ma'a Saúl, xeyep axta eyke chá'a exog apmonye'e énxet'ák Israel ma'a kempakhakma. Apxeyenmeyk axta exchep Dios Wesse' apagkok etnehek apnaqleykha tén han etnehek chá'a apkeltaqmelchesso m'a énxet'ák apagkok Israel.”
3 Cháxa ektáhakxa axta apkelxega m'a apyókxoho apkelámha apmonye'e nak Israel, keñe apkelpaqhetchásekpoho wesse' apwányam David ma'a yókxexma Hebrón, apheyásawók axta han mók apkelpaqhetchásamákpoho m'a énxet'ák nak, Wesse' egegkok axta han aptemessásak apweteykegkoho. Tén axta xa énxet'ák nak apteméssesa wesse' apwányam David ma'a Israel, ekhawo m'a aptémakxa axta apxeyenma Dios etnéssesek, apchásenneykekxo axta exének ma'a Samuel.
David apma m'a tegma apyennaqte nak Sión
(2 Sa 5.6-10)
4 Apxegkek axta David apmahágko Jerusalén yetlo apyókxoho israelitas, cham'a ekwesey nak han Jebús. Énxet'ák jebuseos axta apheykha xa yókxexma nak, 5 keñe axta ektáha amya'a apcháneyákpo David se'e: “Mopwanchek xép etxek se'e.” Apmeyk axta eyke David xa tegma apyennaqte nak Sión, cham'a apkeltamhomakpexa nak kaxwók David Tegma Apyawe apagkok. 6 Axta aptemék appeywa David sekxók axta s'e: “Énxet ektáha enxoho apketámeyak apmonye' m'a énxet'ák nak jebuseos, atnéssesek sa' sẽlpextétamo apkemha apmonye'.” Joab axta han apmonye' apketámeyak, Seruiá axta étche, tén axta kélteméssesa sẽlpextétamo apkemha apmonye'. 7 Tén axta apheykmo David ma'a tegma apyennaqte nak; cháxa keñamak kéltéma nak David Tegma Apyawe apagkok. 8 Keñe axta David apkeláneya tegma apyawe m'a nepyáwa nak, eyeynókxa m'a ektáhakxa nak néten xapop, ekweykekxoho m'a nekhaw'ék nak. Keñe axta Joab apkeláneykxo m'a apkeymomap nak tegma apwányam. 9 Yágweykmók axta apteme ekha kéláyo m'a David, hakte Wesse' egegkok ekha apyennaqte axta apxegexma chá'a m'a.
David sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok
(2 Sa 23.8-39)
10 Keso David axta sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok apkelxénamap axta chá'a yókxoho yókxexma, appasmeykekxo axta apyókxoho israelitas apteméssesso wesse' apwányam, ekhawo apkeltennassamakxa axta Wesse' egegkok etnéssesek ma'a Israel.
11 Keso apkelwesey eknaqtáxésamaxche m'a sẽlpextétamo apkelyennaqte apagkok axta David: Jasobeam, Hacmoní axta apketche, apteme axta apkemha apmonye' nepyeseksa m'a apqántánxo apkelyennaqte, apkelnapma axta trescientos énxet sawhéwa apmeykha. 12 Eleazar axta aptétéyak ma'a, Dodó axta apketche, apteme axta énxet ahohíta, apteme axta han apkeñama nepyeseksa m'a apqántánxo apkelyennaqte axta. 13 David axta han apxegexma apha m'a yókxexma nak Pas-damim, cham'a apchaqneykekxo axta filisteos apmáheyo yempakhak ma'a. Yetneyk axta han kélcheneykekxa hótáhap apaktek ma'a yókxexma nak, xama axta apkenyaheykegko énxet'ák Israel apmonye'e m'a filisteos, 14 keñe axta apkenmeyncha'a aqsa m'a neyseksa namyep apmeyawa, apkelnapchek axta han filisteos. Cháxa apmésa axta ekyawe agko' apmallane m'a Wesse' egegkok.
15 Xama ekhem axta apkelmahágko émhakxa axta meteymog ekyawe m'a apqántánxo énxet apkelyennaqte axta nepyeseksa m'a treinta énxet, yaqwayam ey'ammok David ma'a aphakxa axta kañe' meteymog áxwa m'a yókxexma Adulam. Axta apheykegkok apkelpakxenéyak sẽlpextétamo filisteos ma'a ekyapwátegweykenxa axta xapop Refaim. 16 Aphegkek axta David ma'a tegma apyennaqte, keñe axta sẽlpextétamo filisteos apheykencha'a m'a Belén. 17 Aptáhak axta appaqmétencha'a David: “¡Yámék la'a xama énxet heyekwéssók yegmen ma'a yámelchet nentaxnamakxa nak Belén!”
18 Keñe axta apqántánxo apkelyennaqte apkelántaxnegwokmo m'a apkelpakxeneykegkaxa axta filisteos, apyekwokmek axta yegmen ma'a yámelchet ekyetnamakxa axta m'a nentaxnamakxa nak Belén, apsákxéssek axta m'a David. Axta eyke emakók ének, apyegkenchek axta aqsa apteméssesa apmésso naqsa Wesse' egegkok, 19 Axta aptáhak se'e: “¡Megyohók ko'o eynek ma'a Dios! ¡Hakte máxa katnehek sekyena enxoho éma apagkok se'e énxet'ák, melmeyágweykxo nak apkelyennaqte apkelmahágko seyekwéssekmo yegmen!” Axta emakók ének.
Cháxa ektáhakxa axta aqsok apkeláneyak ma'a apqántánxo énxet'ák megyeye nak elmahagkok eyesagkexa'.
20 Abisai axta apkemha apmonye' apagkok xa treinta énxet apkelyennaqte nak, cham'a Abisai, Joab axta apyáxeg. Apketámeygkek axta trescientos énxet sawhéwa apmeykha, apkelnapchek axta han. Cháxa aptéma axta apxénamap chá'a nepyeseksa m'a treinta énxet'ák apkelyennaqte nak, 21 néten kéláyo axta han aptemék nepyeseksa m'a apyókxoho nak, hakte apkemha apmonye' apagkok axta aptemék. Axta eyke exnágweykekxohok ma'a apmonye'e axta apqántánxo kempakhakma yapmeyk.
22 Xama énxet apyennaqte axta han ma'a Benaías, Joiadá axta apketche, apteme axta énxet Cabseel, xámok axta aqsok apkelane. Axta apkelnapma m'a apqánet apketchek axta Ariel, apkeñama axta Moab. Aptaxneyk axta máxek apteyekmo yeyam, cha'a apchaqhakxa axta han méwa m'a kañe' nak. 23 Apchaqhegkek axta han egipcio apwenaqte axta, xegkessegkek axta dos metros y medio apwenaqte, sawhéwa axta han apmeykha, máxa axta m'a yámet apkelánamákpexal'a apáwa. Apketámeygkek axta Benaías yámet apmeykha, apyementegkek axta sawhéwa apagkok, keñe apchaqha apkelyetxeykxo m'a sawhéwa apagkok apagko' nak. 24 Cháxa ekméssama axta apxénamap Benaías, Joiadá axta apketche, nepyeseksa m'a treinta énxet'ák apkelyennaqte axta, 25 néten kéláyo axta han aptemék nepyeseksa m'a apyókxoho nak, axta eyke exnágweykekxohok ma'a apmonye'e axta apqántánxo kempakhakma yapmeyk. Keñe axta David apteméssesa apkemha apmonye' nepyeseksa m'a énxet'ák ektáha axta chá'a aptaqmelchesso.
26 Keso énxet'ák apkelyennaqte axta s'e: Asael, Joab axta apyáxeg; Elhanán, Dodó axta apketche, apkeñama axta Belén; 27 Samot, apkeñama axta Harod; Heles, apteme axta paltita; 28 Irá, apketche axta Iqués, apkeñama axta Tecoa; Abiézer, apkeñama axta Anatot; 29 Sibecai, apkeñama axta Husá; Ilai, apteme axta ahohíta; 30 Maharai, apkeñama axta Netofá; Héled, Baaná axta apketche, axta han apkeñamak ma'a Netofá; 31 Itai, apketche axta Ribai, apkeñama axta Guibeá, ekyetnama nak ma'a Benjamín xapop apagkok; Benaías, apkeñama axta Piratón; 32 Hidai, apkeñama axta alwáta' nak Gaas; Abiel, apteme axta arbatita; 33 Azmávet, apkeñama axta Bahurim; Eliahbá, apteme axta saalbonita; 34 Jasén apketchek, apteme axta guizonita: Jonatán, Sagué axta apketche, apteme axta ararita; 35 Ahiam, Sacar axta apketche, ararita axta han ma'a; Elifal, Ur axta apketche; 36 Héfer, apteme axta mequeratita; Ahías, apteme axta pelonita; 37 Hesrai, apkeñama axta Carmel; Naarai, Esbai axta apketche; 38 Joel, apyáxeg axta Natán; Mibhar, Hagrai axta apketche; 39 Sélec, apteme axta amonita; Naharai, apkeñama axta Berot, apteme axta apkelsókáseykha apkelmeykha apkenchesso kempakhakma m'a Joab, Seruiá axta étche; 40 Irá, apkeñama axta Jatir; Gareb, apkeñama nak han ma'a Jatir; 41 Urías, apteme axta hitita; Zabad, Ahlai axta apketche; 42 Adiná, Sizá axta apketche, apteme axta rubenitas, apkemha apmonye' apagkok axta m'a Rubén énxet'ák apagkok, treinta énxet'ák axta han apkelxegexma'a m'a; 43 Hanán, Maacá axta étche; Josafat, apteme axta mitnita; 44 Ozías, apkeñama axta Astarot; Samá tén han Jediel, Hotam axta apketchek, apkeñama axta Aroer; 45 Jediael, Simrí axta apketche, Johá axta apyáxeg, apteme axta tizita; 46 Eliel, apkeñama axta Mahanaim; Jerebai tén han Josavía, Elnáam axta apketchek; Itmá, apteme axta moabita; 47 Eliel, Obed tén han Jaasiel, Sobá axta apkeleñamak xa.
David, rey de Israel
(2 S 5.1-5)
1-3 Después de esto, todos los israelitas y sus líderes se reunieron con David en Hebrón, y le dijeron:

«Su Majestad, nosotros somos familiares de usted. Queremos que sea nuestro rey. Aun cuando Saúl era el rey, usted era el verdadero líder de Israel. Ahora se ha cumplido la promesa de Dios, de que usted llegaría a ser nuestro líder y nuestro jefe».

Entonces David hizo un pacto con ellos y puso a Dios como testigo. Por su parte, los líderes de Israel derramaron aceite sobre la cabeza de David y lo declararon su rey. Así cumplió Dios lo que había prometido por medio de Samuel.
David conquista Jerusalén
(2 S 5.6-10)
4-9 Después de esto, David y todo el ejército de Israel fueron a conquistar Jerusalén, que en ese tiempo se llamaba Jebús. Era una ciudad con murallas, conocida como la fortaleza de Sión. Como los jebuseos estaban seguros de que David no podría conquistar la ciudad, le mandaron a decir: «No podrás entrar a la ciudad».
Entonces David le dijo a sus soldados: «¡Al primero que mate a un jebuseo, lo haré general y jefe del ejército!» Joab hijo de Seruiá, fue el primero en hacerlo, y David lo hizo jefe.
Luego de haber conquistado la fortaleza de Sión, David se quedó a vivir en Jerusalén y la llamó «Ciudad de David». Más tarde, construyó alrededor de la ciudad una muralla, la cual iba desde la rampa hasta el palacio.
Y cada día David tenía más y más poder, pues el Dios todopoderoso lo ayudaba.
Los soldados más valientes del ejército de David
(2 S 23.8-39)
10-12 Estos son los mejores soldados que tuvo David durante su reinado, desde el día en que los israelitas lo nombraron rey, tal como Dios lo había anunciado:

Jasobeam hijo de Hacmoní. Jasobeam fue el principal de los tres soldados más valientes que tuvo David, y cierta vez, mató con su lanza a trescientos hombres.
Eleazar hijo de Dodó. Eleazar 13-14 estuvo con David en Pas-damim, cuando los filisteos hicieron guerra contra los israelitas y los hicieron huir. Sin embargo, ese día Dios les dio una gran victoria, pues Eleazar y David se mantuvieron firmes en un campo sembrado de cebada, y derrotaron a los filisteos.
15-19 Hubo varias ocasiones en que los tres soldados más valientes de David realizaron grandes actos de valentía. Una vez, estos tres valientes fueron a ayudar a David, que estaba en la cueva rocosa de Adulam. Los filisteos habían acampado en el valle de Refaim.
En esa ocasión David estaba en la cueva, mientras que un grupo de filisteos estaba en Belén. David tenía sed y dijo: «¡Cómo quisiera yo que alguien me trajera agua del pozo que está junto al portón de Belén!» Enseguida los tres valientes fueron al campamento filisteo y, sin que nadie los viera, sacaron agua del pozo y se la llevaron a David. Sin embargo, David no quiso beberla; prefirió derramarla como una ofrenda a Dios, y dijo: «¡Que Dios me libre de beber esta agua! Estos hombres arriesgaron su vida por traérmela, así que no la tomaré».
20-21 Abisai, el hermano de Joab, se hizo muy famoso. Por eso llegó a ser el jefe de los treinta soldados más valientes. Se hizo famoso cuando mató con su lanza a trescientos soldados. Pero ni así logró superar la fama de aquellos.
22 Benaías hijo de Joiadá era un soldado muy valiente que vivía en Cabseel. Realizó grandes actos de valentía. Una vez, mató a dos de los mejores soldados moabitas. En otra ocasión en que cayó nieve, mató a un león que estaba en un hoyo profundo. 23 Tiempo después, mató a un egipcio de gran estatura. El egipcio llevaba una lanza en la mano, y Benaías solo tenía una vara; pero esa vara le bastó para quitarle al egipcio la lanza y matarlo con ella.
24-25 Entre los treinta soldados más valientes, Benaías llegó a ser tan famoso como los tres más grandes, aunque nunca llegó a ser como ellos. Con todo, David lo nombró jefe de sus guardias.
26-47 Estos son los nombres y el lugar de origen de los soldados más valientes del ejército:
Asael, hermano de Joab;
Elhanán hijo de Dodó, de Belén;
Samot de Harod,
Heles el pelonita,
Irá hijo de Iqués, de Tecoa;
Abiézer de Ananot,
Sibecai de Husá,
Ilai el ahohíta,
Maharai y Héled hijo de Baaná, de Netofá;
Itai hijo de Ribai, de Guibeá, en la tierra de Benjamín;
Benaías de Piratón,
Hurai, del arroyo de Gaas;
Abiel el arbatita,
Asmávet de Bahurim,
Eliahbá el saalbonita,
los hijos de Jasén el guizonita,
Jonatán hijo de Sagué y Ahiam hijo de Sacar, de Ararat;
Elifal hijo de Ur,
Héfer el mequeratita,
Ahías el pelonita,
Hesrai de Carmel,
Naarai hijo de Esbai,
Joel, hermano de Natán;
Mibhar hijo de Hagrai,
Sélec de Amón,
Naharai de Berot, escudero de Joab hijo de Seruiá;
Irá y Gareb, de Jatir;
Urías el hitita,
Zabad hijo de Ahlai,
Adiná hijo de Sizá, jefe de los rubenitas, y sus treinta hombres;
Hanán hijo de Maacá,
Josafat el mitnita,
Ozías de Astarot,
Samá y Jehiel, hijos de Hotam, de Aroer;
Jediael y Johá el tizita, hijos de Simrí;
Eliel de Mahanaim,
Jerebai y Josavía, hijos de Elnáam;
Itmá el moabita,
Eliel, Obed y Jaasiel de Sobá.