Israelitas apma yókxexma Hormá
1 Xama axta apleg'a amya'a wesse' apwányam cananeo cham'a tegma apwányam nak Arad, aphama axta m'a yókxexma Négueb, apkelxegakmo israelitas ma'a ámay nak Atarim, apkelanyexágkek axta apkelnápeykpo, apkelmeyk axta han nápakha. 2 Tén axta israelitas apteméssesa naqsók apkelpeywa apmésa Wesse' egegkok aptáha s'e: Empasmeyk sa' agkok yaqwayam agmok negko'o m'a apchókxa nak, agmasséssók sa' negko'o m'a apyókxoho tegma apkelyawe apagkok nak. 3 Apméssek axta nahan Wesse' egegkok israelitas ma'a aqsok apkelmaxnagko, appasmeyk axta apmenxena m'a cananeos, apmasséssekmek axta israelitas ma'a apyókxoho cananeos, yetlo m'a tegma apkelyawe apagkok nak, apteméssessama nak ekwesey Hormá xa yókxexma nak.
Yéwa kéleykmássesso sawo' ekyexwase
4 Apkelxegákxeyk axta makham israelitas apkeleñama m'a egkexe Hor, axta apkelpéwók ma'a ekpayho nak Wátsam Ekwányam Ekyexwase, aphaxnenchámeykxeyk axta m'a yókxexma Edom, yaqwayam enxoho melpéwók ma'a neyseksa nak. Apkelyampágwokmek axta nahan náxet ámay ma'a énxet'ák, 5 yetlókok axta nahan apkelpaqméteykha apkenmexeyncha'a m'a Dios, tén han ma'a Moisés. Aptáhak axta apkeláneya s'e:
—¿Yaqsa ektéma sẽlántekkessama nak negko'o kéxegke m'a Egipto? ¿Yaqwayam hẽlnáhapwak yókxexma meykexa énxet enxeykel'a? Méko yegmen negyenéyak enxoho, tén han nento. ¡Ẽlleklámegkek negko'o s'e nentéyak élmasagcha'a nak!
6 Apcha'ak axta Wesse' egegkok yéwa ekmáske nak am'ák, keltakxégkek axta, apxámok axta israelitas apkeletsapma. 7 Tén axta apkelya'aweykxo m'a Moisés. Aptáhak axta apcháneya s'e:
—¡Nenlánegkek negko'o mólya'assáxma nélpaqméteyncha'a nénmexeyncha'a m'a Wesse' egegkok, tén han xép! ¡Hẽlmaxnésses negko'o Wesse' egegkok, hegmasséssesek se'e yéwa nak!
Apkelmaxnakkek axta Moisés Wesse' egegkok apkeltamho meyaqmagkásekxeyk melya'assáxma m'a israelitas, 8 aptáhak axta apcháneya Wesse' egegkok se'e:
—Elána sa' xama yéwa kéleykmássesso ektéma nak xa, ekxen sa' naw'a xama yámet. Takxeyk sa' agkok chá'a xama énxet yéwa, elanok sa' chá'a m'a yéwa kéleykmássesso kélchexanma nak naw'a yámet, tén sa' ewagkasakpok chá'a teyp.
9 Apkelanak axta Moisés xama yéwa kéleykmássesso sawo' ekyexwase, tén axta apkexna néten naw'a yámet, tén axta m'a énxet ektáha axta chá'a ektakxo yéwa, apkelano chá'a m'a yéwa kéleykmássesso kéllane nak sawo ekyexwase, apwagkásekpo chá'a teyp.
Israelitas aphaxnenchámeykekxa yókxexma Moab
10 Apkelxegákxeyk axta makham ma'a israelitas, apkelpakxenwokmek axta m'a yókxexma Obot. 11 Apkelxegákxeyk axta makham apkeleñama m'a Obot, apkelpakxenwokmek axta m'a yókxexma lié-abarim, meykexa nak énxet, ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem ma'a yókxexma Moab. 12 Cha'a apkelxegákxexa axta makham apkeleñama xa yókxexma nak, apkelpakxenwokmek axta m'a ényahamakxa nak yegmen Zéred. 13 Tén axta apkelxegákxo makham, apkelpakxenwokmek axta m'a neyp wátsam nak Arnón. Cháxa wátsam nak, yetnók ma'a yókxexma meykexa nak énxet, eyeynamo nak naw'a m'a yókxexma apagkok nak amorreos, ekyetnama nak neyseksa eyaqhémo néxa xapop ma'a yókxexma Moab, tén han ma'a amorreos apchókxa. 14 Cháxa keñamak ektéma nak ekxénamaxko m'a weykcha'áhak ekwesey nak Wesse' egegkok kempakhakma apagkok:

“Nélyeykhayak negko'o m'a Vaheb,
yókxexma nak Sufá,
tén han ma'a
ényahamakxa nak yegmen,
tén han ma'a wátsam Arnón,
15 tén han ma'a neyáwa nak
yegmen ényé
ekweykmoho nak ma'a
yókxexma Ar
tén han ekweykmoho nak ma'a
néxa xapop nak Moab.”

16 Apkelxegákxeyk axta makham apkeleñama m'a wátsam Arnón ekweykmoho m'a Beer. Cha'a ekyetnamakxa axta yámelchet ma'a, aptémakxa axta apkenagkama Wesse' egegkok Moisés se'e: “Yánchásekxa sa' énxet'ák, alagkok sa' ko'o yegmen.” 17 Tén axta israelitas aptéma apkelmeneykmassama s'e:

“¡Katyep yegmen yámelchet!
¡Kólmeneykmásses yámelchet!
18 ¡Apkelmetméyak axta aptemék yámet
apkelmeykha nak chá'a m'a
apkelámha apmonye'e.
Apkelmeta axta chá'a aptemék
yámet apkeltasqapeykha m'a
kelwesse'e!”

Apkelxegákxeyk axta makham israelitas apkeleñama yókxexma meykexa énxet, ekweykmoho m'a Mataná; 19 apkelxegákxeyk axta makham apkeleñama Mataná, ekweykmoho m'a Nahaliel, apkelxegákxeyk axta makham apkeleñama Nahaliel, ekweykmoho m'a Bamot, 20 tén axta apkelxegákxo makham apkeleñama m'a Bemot ekweykmoho m'a xapop ekyapwate, ekyetnama nak ma'a yókxexma Moab, ekpayho nak néten egkexe Pisgá, negwetayo nak ma'a yókxexma meykexa nak énxet.
Israelitas apyaqmasso wesse' apwányam Sihón
(Dt 2.26-37)
21 Apkeláphássek axta israelitas nápakha apseykha amya'a aphakxa Sihón, wesse' apwányam apagkok axta m'a amorreos, apkeltamho etnehek yának se'e: 22 “Negmakók eykhe negko'o ólyeykhak yókxexma apagkok. Mólántexek sa' eyke m'a namyep apagkok apkeneykekxexa nak aqsok, tén han ma'a élámhakxa nak anmen yámet, magyenagkek sa' nahan yegmen ma'a yámelchet apagkok nak, ólpéwhok sa' aqsa ólyeykhekxak xapop apagkok ma'a wesse' apwányam ámay apagkok nak.”
23 Axta eyke ya'awok elyeykhekxak israelitas Sihón ma'a yókxexma apagkok nak, apchánchesákxeyk axta aqsa apyókxoho énxet'ák apagkok, tén axta apkelanyexakmo m'a yókxexma meykexa nak énxet, xama axta apkelwokmo m'a yókxexma Jahas, apketámegkek axta. 24 Axta eyke elhákpohok ma'a israelitas, apmenxenchek axta, tén axta apma m'a xapop apagkok eyeynamo m'a wátsam Arnón, ekweykekxoho m'a wátsam Jaboc, cham'a néxa xapop apagkok nak ma'a amonitas, kélhaxtamomakxa axta ekyennaqte. 25 Apmomchek axta israelitas ma'a apyókxoho tegma apkelyawe apagkok nak amorreos, cham'a Hesbón, yetlo m'a tegma aphéyak axta m'a nepyáwa', apkelheykmek axta nahan ma'a. 26 Tegma apwányam Hesbón axta aphamakxa m'a Sihón, wesse' apwányam apagkok axta m'a amorreos. Apkempakhayak axta Sihón ma'a apmonye' axta wesse' apwányam ma'a Moab, apyementamomchek axta ekyókxoho xa xapop nak ekweykekxoho m'a wátsam Arnón. 27 Cháxa keñamak aptéma nak chá'a apkelpeywa m'a apnaqtáxéseykegkoho nak chá'a amya'a ekmátsa:

“¡Kólmeyenta Hesbón,
tegma apwányam apagkok nak ma'a
wesse' apwányam Sihón!
¡Kólxátekhásekxa makham,
kólyennaqteyásekxa makham
kélhaxtegkesso m'a nepyáwa'!
28 Hesbón keñamak
ekteyapma táxa eyáléwe,
Sihón tegma apwányam
apagkok nak,
ekmassessekmo nak ma'a Ar,
yókxexma nak Moab,
tén han ma'a apheykha nak egkexe
Arnón.
29 ¡Kéxegkel'aye
kélheykha nak Moab!
¡Kélmassegwokmek kéxegke
dios Quemós énxet'ák apagkok!
Apcha'awók elántépok
elxeganmok énxet'ák kélagkok ma'a.
Keñe kelán'ák kélagkok
apkelmésa yaqwayam
elmok ma'a wesse' apwányam Sihón.
30 Kélmasséssekmek ma'a
tegma apwányam Hesbón
ekweykekxoho m'a Dibón,
apmopso aptáhak ma'a Nófat,
wokmók táxa m'a Medebá.”
Énxet'ák Israel apchaqhe Og wesse' apwányam nak Basán
(Dt 3.1-11)
31 Apmeyk axta énxet'ák Israel ma'a amorreos xapop apagkok. 32 Apkeláphássek axta han Moisés nápakha énxet'ák elanok ma'a tegma apwányam Jazer, apkelmeyk axta nahan israelitas ma'a tegma apkelyawe apheykegko nak neyáwa apheykegkaxa, apkelántekkessek axta amorreos apheykencha'a axta m'a. 33 Tén axta apkelchexyekmo makham apkelpéwo m'a ámay ekmahéyak nak Basán, apkelanyexchek axta eyke m'a Og, wesse' apwányam nak Basán, yetlo apyókxoho sẽlpextétamo apagkok, peya yempakhak ma'a yókxexma nak Edrei. 34 Tén axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya Moisés se'e: “Nágye aqsa, agkések sa' ko'o exchep yaqwayam elmok, yetlo m'a apyókxoho sẽlpextétamo apagkok, tén han ma'a apchókxa nak, sa' etnéssesek ma'a apteméssessamakxa axta Sihón, wesse' apwányam apagkok axta m'a amorreos, aphama axta m'a tegma apwányam Hesbón.”
35 Apchaqhak axta israelitas ma'a Og, tén han ma'a apketchek nak, tén han ma'a apyókxoho nak sẽlpextétamo apagkok. Apsawhawók axta apkelnapa, tén axta aptáha apagkok ma'a xapop apagkok nak.
Israel conquista y destruye Hormá
1 Había en el desierto del sur un rey cananeo que vivía en la ciudad de Arad. Cuando este rey supo que los israelitas venían por el camino de Atarim, los atacó y se llevó presos a algunos de ellos.
2 Entonces los israelitas oraron a Dios y le hicieron esta promesa: «Si nos ayudas a vencer a ese rey y a su pueblo, nosotros destruiremos por completo todas sus ciudades».
3 Dios les concedió lo que pidieron, y los ayudó a vencer a sus enemigos. Así fue como los israelitas mataron a los cananeos y destruyeron todas sus ciudades. Por eso llamaron a ese lugar Hormá.
La serpiente de bronce
4 Del monte Hor los israelitas se fueron hacia el Mar de los Juncos, pero evitaron pasar por el territorio de Edom. En el camino, la gente se desesperó 5 y comenzó a protestar contra Dios. Le decían a Moisés: «¿Para qué nos sacaste de Egipto? ¿Solo para darnos muerte en el desierto? ¡No tenemos pan ni agua, y ya estamos cansados de esa comida tan desabrida!»
6 Entonces Dios les mandó serpientes venenosas, para que los mordieran. La gente que era mordida se moría, y fueron muchos los que murieron. 7 Por eso fueron a decirle a Moisés: «Reconocemos que no hemos hecho bien al protestar contra Dios y contra ti. ¡Por favor, pídele a Dios que se lleve de aquí las serpientes!»
Moisés le pidió a Dios que perdonara a los israelitas, 8 y Dios le contestó: «Haz una serpiente de bronce y ponla en un asta. Si alguna serpiente los muerde, diles que miren a la serpiente de bronce y sanarán».
9 Y así sucedió. Moisés hizo una serpiente de bronce y la puso en un asta. Y cuando alguna serpiente mordía a alguien, esa persona miraba a la serpiente de bronce y así no le pasaba nada.
Los israelitas siguen su camino
10 Los israelitas siguieron su camino, y llegaron a Obot. 11 De allí se fueron al este del territorio de Moab y acamparon en un lugar llamado Iié-abarim, que está en el desierto. 12 Más tarde acamparon en el arroyo Zéred, 13 y de allí se fueron al otro lado del río Arnón. Ese río separa el territorio de Moab del territorio de los amorreos, y está en pleno desierto. 14 Acerca de esto, en el Libro de las Guerras de Dios hay un texto que dice:

«Viajamos por Vaheb,
en el territorio de Sufá,
y por los arroyos del río Arnón.
15 También bordeamos los arroyos
que llegan hasta el territorio de Ar
y que están en la frontera de Moab».

16 Del río Arnón, los israelitas se fueron a un lugar llamado Pozo. Allí está el pozo donde, por órdenes de Dios, Moisés reunió a los israelitas y les dio a beber agua. 17 Ese día los israelitas cantaron:

«¡Que brote agua del pozo!
¡Nosotros le cantaremos canciones!
18 Ese pozo lo hicieron los príncipes,
con sus varas y sus bastones».

Cuando se fueron del desierto, los israelitas pasaron por Mataná, 19 Nahaliel, Bamot 20 y por el valle que está en el territorio de Moab. Finalmente, llegaron a la cumbre del monte Pisgá, desde donde se ve el desierto.
Los israelitas vencen al rey Sihón
21 Los israelitas le enviaron este mensaje a Sihón, que era rey de los amorreos:

22 «Por favor, déjenos usted pasar por su territorio. Le prometemos no meternos en sus campos sembrados ni en sus viñedos, ni beber agua de sus pozos. Nos mantendremos en el camino principal hasta salir de su país».

23 Pero el rey Sihón, en vez de darles permiso de cruzar su país, reunió a su ejército y atacó a los israelitas en el desierto, cerca del pueblo llamado Jahas. 24-25 Pero los israelitas lo vencieron y se adueñaron de todo el país.
Así fue como los israelitas se quedaron a vivir en todas las ciudades amorreas, es decir, en Hesbón y en todas las ciudades que hay entre el río Arnón y el río Jaboc. En este río empieza el país de los amonitas, que está bien vigilado por su ejército. 26 En Hesbón vivía el rey Sihón, que había estado en guerra con el anterior rey de Moab y le había quitado todo ese territorio, hasta el río Arnón. 27 Como dice la canción:

«¡Reconstruyan y arreglen Hesbón,
la ciudad capital del rey Sihón!

28 »Desde Hesbón salió un fuego
y quemó todo el territorio;
desde Ar, en el territorio de Moab,
hasta las alturas del Arnón.

29 »¡Pobre de ti, Moab!
¡Qué mal te fue,
pueblo del dios Quemós!
Ese dios dejó que el rey Sihón
se llevara presos a tus hijos
y también a tus hijas.

30 »Todo Hesbón quedó destruido;
de Dibón a Nófah,
todo quedó en ruinas.
¡Hasta Medebá llegó el fuego!»

31 Así fue como los israelitas se quedaron a vivir en el territorio de los amorreos.
Israel vence al rey de Basán
32 Moisés envió espías a la ciudad de Jazer. Y los israelitas conquistaron esa ciudad y todos los pueblos cercanos, y echaron fuera a todos los amorreos que allí vivían. 33 Después se fueron al territorio de Basán, pero el rey Og fue a Edrei con todo su ejército para pelear contra ellos.
34 Entonces Dios le dijo a Moisés:

«No le tengas miedo a Og. Con mi ayuda, lo vas a vencer a él y a todo su ejército. Pero quiero que hagas con él lo mismo que hiciste con Sihón, el rey amorreo».

35 Así fue como los israelitas mataron a Og, a su ejército y a toda su gente, y se quedaron a vivir en su país.