Wesse' egegkok apcháphássesso appeywa wesse' apwányam Judá apnámakkok
1 Aptáhak axta ko'o seyáneya Wesse' egegkok se'e: “Emyekxa sa' ma'a wesse' apwányam apxagkok nak, exén sa' se'e amya'a nak 2 nápaqtók wesse' apwányam Judá, aphama nak chá'a m'a apheykegkaxa nak chá'a David aptawán'ák neptámen nak, tén han nápaqta'awók ma'a apkeláneykha, tén han ma'a énxet'ák apheykha nak ma'a tegma apwányam: ‘Kóleyxho Wesse' egegkok appeywa. 3 Kóllána chá'a ektaqmalma kéllánekxésso apheykha énxet'ák se'e yókxexma nak, tén han ekpayhawo nak chá'a kóltéhek, kólwagkas sa' chá'a teyp neyseksa apmáheyo enaqtawasagkohok ma'a apkelyennaqtésamakpoho nak chá'a, nágkólyennaqtésha chá'a kélyempe'ék kóllának ma'a apkeleñama mók nekha, tén han ma'a élyéheykha nak, tén han ma'a xentampe'e nak. Nágkólaqha chá'a énxet apkeñama mók nekha s'e yókxexma nak. 4 Naqsók agkok chá'a kéllana kéxegke s'e séltémókxa nak chá'a kóltéhek, etepagkok sa' chá'a kelwesse'e apkelwányam apyaqmagkasso m'a David, elántaxnegwaták sa' chá'a yetlo apkelchánte yátnáxeg apkelyenyawasso tén han yátnáxeg ma'a atña'ák nak tegma apyawe, yetlo apkelxegexma'a m'a apkeláneykha, tén han énxet'ák. 5 Keñe sa' megkólyahákxoho enxoho s'e séltennasso nak, nápakha'a apketkók sa' etnekxak se'e tegma apyawe nak. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.’”
6 Hakte aptáhak apxéna Wesse' egegkok ma'a wesse' apwányam Judá nak apxagkok:

“Aphawók ko'o sélányo exchep ma'a
egkexe Galaad,
aphawók ma'a egkexe nak Líbano,
naqsók eyke ko'o sekxéna exchep
peya atnessásekxak
meyke xama aqsok,
yókxexma meyke xama énxet apha.
7 Wának sa' ko'o exchep
ey'áwak ma'a apkelempakhayo nak chá'a,
yaqwayam emasséssók xép.
Elyaqténchesek sa' ma'a
yámet élámha éltaqmalma,
élánamáxche nak yámet cedro,
keñe sa' ekxák nátex.

8 “Apxámok sa' pók aptémakxa énxet elyeykhágwak se'e tegma apwányam nak, natámen ekteme xa. Sa' etnehek chá'a elmaxneyha pók se'e: ‘¿Yaqsa ektéma apteméssessama nak Wesse' egegkok se'e tegma apwányam nak?’ 9 Keñe sa' etnehek chá'a yátegmowagkok pók se'e: Ñémékxa apkelyamasma m'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, apkelánesso axta m'a Dios Wesse' apagkok, apkelpeykessamók ma'a mók aqsok kéláyókxa nak.’”
Jeremías apkeltenneykha apxeyenma m'a Salum (Joacaz)
10-11 Nágkóllekxagwaha aqsa
kóllanok ma'a wesse' apwányam Josías;
nágkóllekxagwaha aqsa
eñama apketsapma;
eyke kóllekxagwaha kóllanok
ma'a apketche Salum,
peya nak exog meyke apweyktamho;
méteyekxók sa' chá'a m'a
xapop apteyeykemxa axta.

Hakte aptáhak apxéna Wesse' egegkok Salum, cham'a Josías apketche nak, wesse' apwányam nak ma'a Judá, apyaqmagkassama nak apteme wesse' apwányam ma'a apyáp nano', apteyapma nak se'e yókxexma nak: “Mewatamók sa' chá'a, 12 yetsapwók sa' ma'a apchókxa kélya'assamakxa axta, méteyekxók sa' chá'a s'e apchókxa nak.
Amya'a ekxeyenma nak Joaquim
13 “¡Xép laye,
apkelane nak chá'a
apxagkok apyawe,
yetlo aptémakxa ekmaso,
tén han apkelane nak chá'a
tegma netna'awo',
yetlo megkapéwomo aptémakxa,
apkeltemessáseykha nak
aqsa chá'a apnámakkok,
meyke apyánmagkasso apkeltamheykha!
14 Apteme nak chá'a epaqmésmakha s'e:
‘Alának sa' exagkok apyawe apagko',
yetlo élyawe apwáxok ma'a néten nak.’
Elanaksek chá'a atña'ák étkók,
keñe chá'a ewakhaksek
elyepetchesek yámet cedro m'a
nápakhaw'ék nak,
keñe elyexwasaksek chá'a.
15 ¿Apkenagkamcheya anxek aqsa
segwakhe yámet cedro
nenteme nak wesse' apwányam?
Payheykekxeyk axta apwáxok
neyseksa apha m'a apyáp nano',
apkeláneyak axta eyke chá'a aqsok
yetlo ekpéwomo aptémakxa,
tén han ekpayhawo nak chá'a etnehek,
axta keñamak ektaqmalma
chá'a aqsok apkelane.
16 Etaqmelchessásekxak axta chá'a
apheykha m'a meyke nak aqsok apagkok,
tén han ma'a kélnaqtawáseykegkoho nak,
axta keñamak ektaqmalma
chá'a aqsok apkelane.
Cháxa magkenatchesso
ektáha ko'o sey'áseyak xa.
Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.

17 “Wánxa eyke aqsa chá'a exchep
ekxéneykencha'a apwáxok ma'a
apxámáseyak nak aqsok apagkok
eñama apmenyexeykha;
apkelnapmeyk chá'a m'a
meyke nak apkeltémakxa,
apnaqtawáseykegkok chá'a
énxet'ák apagkok.”

18 Aptáhak apxéna Wesse' egegkok Joaquim, wesse' apwányam nak Judá, Josías nak apketche:

“Méko sa' kalekxagwaha
apketsapa enxoho.
Méko sa' kalekxagwaha
tén han katnehek ekpeywa s'e:
‘¡Asagke nak la'a ektáhakxa egmók!,
¡Asagke nak la'a ektáhakxa, wesse'!’
19 Máxa yámelyeheykok sa'
kólteméssesek kólátawanyek:
kólyenyawaksek sa',
kóltekkesek sa' yókxexma Jerusalén.”
Amya'a ekxeyenma nak Jerusalén
20 “¡Énxet'ák Judá, kólchenát sa'
néten egkexe Líbano,
tén sa' kólyennaqtések kélpeywa!
¡Kólpáxamha sa' ma'a ekpayho nak
élámhakxa meteymog Basán!
Kólwónches sa' ma'a ekpayho nak
naw'ék egkexe Abarim,
hakte apmenxenákpek ma'a
appasmeykekxa axta kéxegke!
21 Élpaqhetchessegkek axta eykhe
kéxegke m'a ektaqmalmakxa axta
kélheykha,
axta eyke hélháxenmo'.
Cháxa kéltémakxa axta
kéxegke xa, eyeynamo m'a
kéltémakxa axta kélketkók:
¡megkólmenyeyk axta kóleyxhok sekpeywa!
22 Éxchahayam sa'
kalsók ma'a apyókxoho apkelámha
apmonye'e kélagkok,
kólnaqlakxak sa' megkatnahakxa
apkelókxa m'a
appasmeykekxa axta chá'a kéxegke.
Kólmegqágwakxohok kélagko' sa',
eñama m'a ekyókxoho kéltémakxa
ekmaso nak.
23 Tásek eyke kaxwók kéxegke
kélheykha neyseksa yenta'a,
neyseksa m'a yámet cedro
éleñama nak kélseykenta m'a Líbano,
¡kóllegagkohok sa' eyke,
ekwa'a sa' kéllegeykegkoho ekmáske,
kóllegagkohok sa' ekmáske
ektémól'a kelán'a katnehek naqláwa!”
Dios apcháphássesso appeywa wesse' apwányam Jeconías
24 Aptáhak apcháneya Wesse' egegkok Jeconías, wesse' apwányam nak Judá, Joaquim apketche nak: “Naqsók ko'o sektáha sekxéna exchep se'e, sektáha nak Dios mamassegwayam: Naqsók eykhe exchep apteme sétchesso ephék sélqahasso nak chá'a, sétchessama nak sélya'assamakxa', magweyxek sa' eyke alkok, 25 yaqwayam agkések ma'a apkelenmexma apkeltaqnagkamo apagko' nak chá'a, apcháyo apagko' nak chá'a exchep. Agkések sa' ko'o exchep ma'a Nabucodonosor wesse' apwányam nak Babilonia, tén han ma'a caldeos. 26 Ayensók sa' xép ma'a xapop megkatnahakxa axta apteyeykemxa, yetlo egken, sa' kóletsapwók kélqánet ma'a.” 27 Megkalwatamók sa' chá'a s'e xapop élpekheykegkaxa agko' nak chá'a kalmeyenta'.
Dios appeywa aplegasso appaqméteykha
28 ¿Jeconías ya apteme xama
yátegwáxwa appaqxo
megkólmowánal'a kólmaha,
enxeykel'a nahan ma'a aqsok
élpaqxo megkólmámenyéhol'a?
¿Yaqsa ektéma kélyenseykmo nak
yetlo apketchek ma'a
xapop megkólya'áseykegkaxa nak?
29 ¡Xapop; keyxho Wesse' egegkok appeywa!

30 Aptáhak Wesse' egegkok se'e:
“Kólteme sa' énxet
meyke apketchek xa énxet nak,
kólxén sa' apteme énxet
megkatyapma aqsok
apkelane neyseksa apha.
Metepagkek sa' aptawán'ák neptámen
yaqwayam etnahagkok
kelwesse'e apkelwányam
apyaqmagkasso m'a David,
yaqwayam enxoho etnahagkokxak
kelwesse'e apkelwányam ma'a Judá.”
Dios castigará a los jefes de Judá
1 Dios me dijo:

«Jeremías, ve al palacio del rey de Judá, y anuncia allí este mensaje:

2 “Rey de Judá, oficiales del palacio y habitantes de Jerusalén, les pido que presten mucha atención a lo que Dios dice. 3 Él les ordena hacer el bien: proteger a los que son maltratados, cuidar al extranjero, al huérfano y a la viuda, y no matar al inocente. 4 Si de veras me obedecen, siempre habrá en Judá un rey de la familia de David. Sus ejércitos entrarán y saldrán por los portones de la ciudad, acompañados por el pueblo y sus gobernantes. 5 De lo contrario, les aseguro que este palacio será totalmente destruido”.

6 »Yo, el Dios de Israel, les digo a los que están en el palacio de Judá:

“Ustedes son para mí
tan especiales como el monte Galaad
y como las altas montañas del Líbano.
Pero voy a convertirlos en un desierto,
en una ciudad deshabitada.
7 Yo enviaré contra ustedes
un ejército para que los destruya,
y para que les prenda fuego
a sus bosques más hermosos.

8 ”Mucha gente de otras naciones pasará por aquí, y se preguntará por qué hice esto con esta gran ciudad. 9 Y la respuesta será que ustedes adoraron a otros dioses y no cumplieron con mi pacto.

10-12 ”No lloren ni se pongan tristes
por la muerte del rey Josías.
Lloren más bien por su hijo Salum
que será llevado a otro país.
Allí lo tratarán como esclavo,
y nunca más volverá a ver
la tierra donde nació”.

»Y yo declaro que Salum nunca más volverá a ver este país, pues morirá en el lugar al que será llevado».

Y así sucedió. Tiempo después, tras la muerte de su padre Josías, Salum llegó a ser rey de Judá, pero se lo llevaron a Babilonia.
Advertencia contra el rey Joacín
13-14 Dios continuó diciendo:

«En cuanto al rey Joacín, tengo algo que decirle:

“¡Qué mal te irá, Joacín!
Edificas tu casa con mucho lujo;
piensas ponerle grandes ventanas,
y recubrirlas con finas maderas.
Pero maltratas a los trabajadores,
y para colmo no les pagas.
15 Te crees un gran rey
porque vives en lujosos palacios.

”Tu padre Josías disfrutó de la vida
y celebró grandes fiestas,
pero siempre actuó con justicia.
16 Protegió al pobre y al necesitado,
y por eso le fue bien en todo.
¡A eso le llamo conocerme!

17 ”A ti solo te interesa el dinero
y no te importa cómo lo ganes.
Con gran violencia robas
y matas a gente inocente.

18 ”Por eso estoy enojado contigo.
Cuando te mueras,
nadie llorará por ti;
ningún israelita se pondrá triste
de que ya no seas su rey.
19 Morirás como los animales:
te arrastrarán por todo Jerusalén
y te arrojarán fuera de la ciudad”».
Advertencia contra Jerusalén
20 Dios también les dijo a los habitantes de Jerusalén:

«¡Vayan por todo el país;
suban a las montañas más altas,
y lloren desconsolados!
Los países que iban a ayudarlos
ya han sido destruidos.

21 »Cuando les iba bien,
les advertí del peligro,
pero no me hicieron caso.
¡Siempre han sido rebeldes!

22-23 »Los que ahora viven en el palacio,
rodeados de finas maderas,
¡pronto sabrán lo que es sufrir!
Cuando les llegue la desgracia,
sabrán lo que es el dolor.
Serán llevados a otro país,
y allí serán tratados como esclavos.
Las naciones en las que ellos confiaron
sufrirán el mismo castigo».
Advertencia contra Joaquín
24 Dios le dio este mensaje a Joaquín:

«Tú eres hijo de Joacín,
y ahora reinas en Judá.
Aunque te quiero mucho,
juro que te expulsaré de aquí.
25 Te entregaré en manos
del rey de Babilonia y de su ejército,
y temblarás de miedo.
26-27 A ti y a tu madre los enviaré
a un país extranjero.
Aunque quieran volver a Israel,
nunca más volverán,
porque morirán en ese país».

28-29 Dios continuó diciendo:

«¡Israelitas,
escuchen mis palabras!
Joaquín no sirve para nada;
es como una vasija rota.
¿Para qué lo quieren expulsar del país,
junto con todos sus familiares?
Por gente como esa
no vale la pena preocuparse.
30 Yo, el Dios de Israel, les digo:
“Bórrenlo de su memoria,
es un hombre fracasado.
¡Ninguno de sus hijos
llegará a ser rey de Judá!”»