Énxet'ák Israel apkelenmexma apmágwayam apkelánamap tegma appagkanamap
1 Xama axta apkelleg'a amya'a m'a apkelenmexma nak Judá énxet'ák apagkok, tén han Benjamín, apxátekhásekxo makham Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, Dios nak Israel ma'a apkelweykta axta makham kélnaqleykekxa axta megkatnahakxa apkelókxa, 2 apkelya'aweykxeyk axta m'a Zorobabel, tén han Josué, tén han apkelámha apmonye'e axta chá'a apnámakkok, aptáhak axta apkeláneya s'e:
—Hégho negko'óxa kéxegke ampasmok kélxátekháseykekxa tegma appagkanamap, hakte neghawók negko'o kéxegke, nélpeykessamók negko'óxa m'a Dios kélagkok nak, agméshok chá'a negko'óxa aqsok nélnapma, eyeynamo m'a aphamakxa axta Esarhadón, wesse' apwányam axta Asiria, sennaqleykekmo axta s'e yaqwayam aghakha.
3 Keñe axta Zorobabel, tén han Josué, tén han ma'a apkelámha amonye'e nak apnámakkok israelitas, aptáha apkelátegmowágko s'e:
—Mogwanchek negko'o anxátekhásekxak xamók kéxegke m'a Dios egagkok nak tegma appagkanamap apagkok. Enxakcha'awók aqsa negko'o egwanchek anxátekhassásekxak ma'a Wesse' egegkok nak tegma appagkanamap apagkok, Dios nak Israel, hakte axta apkeltémók antéhek negko'o m'a Ciro, wesse' apwányam nak Persia.
4 Keñe axta m'a énxet'ák apheykha nak ma'a yókxexma nak, aptegyáncha'a aptamhágkaxa yaqwayam elháxexchássók ma'a énxet'ák Judá, tén han megyohók elanagkok ma'a tegma. 5 Apkelméságkek axta han selyaqye nápakha apkelámha apmonye'e apagkok nak wesse' apwányam, cháxa ekyetneykmo axta aqsok yaqwayam elanagkok aptémakxa axta wesse' apwányam Ciro m'a Persia, ekwokmoho m'a aptémakxa axta wesse' apwányam Darío m'a Persia. 6 Kélsókassek axta weykcha'áhak apkelxénamap énxet'ák Judá tén han Jerusalén sekxók apcheynawo axta apteme wesse' apwányam ma'a Asuero. 7 Aptáxéssessek axta han weykcha'áhak Bislam, Mitrídates, Tabeel, tén han apkelxegexma'a, aptémakxa axta wesse' apwányam Persia m'a Artajerjes. Arameo appeywa axta han kéltáxésso m'a, yetlo kélpékáseykekxa ektémakxa ekpeywa. 8 Aptáxéssessek axta han weykcha'áhak wesse' apwányam Artajerjes ma'a Rehúm, apteme axta sẽlpextétamo apwesse', tén han ma'a Simsai, apteme axta aptáxéssesso chá'a weykcha'áhak, apkelxéna m'a apheykha nak Jerusalén. 9-11 Keso ektáha axta apkeláphasso weykcha'áhak se'e: Rehúm apteme axta sẽlpextétamo apwesse', tén han Simsai aptáxéssesso axta chá'a weykcha'áhak, tén han ma'a apkelxegexma'a énxet'ák segyekpelchémo, tén han ma'a sẽlpextétamo apkelwesse'e, tén han ma'a apkeláneykha nak wesse' apwányam Persia, Érec, Babilonia, tén han ma'a Susa, cham'a Elam, tén han ma'a pók aptémakxa énxet'ák apnaqleykekxa axta megkatnahakxa apkelókxa m'a wesse' apwányam Asnapar, apkeltamhomakpo axta wesse' apwányam apcheymákpoho tén han ekyawe kéláyo, apkelhésseykekxo axta m'a tegma apkelyawe nak Samaria, tén han ma'a pók tegma apkelyawe, halep nak wátsam Éufrates, ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem, keso ektémakxa axta ekpeywa weykcha'áhak se'e:

“Wesse' apwányam Artajerjes, nentáxéssessek negko'o exchep weykcha'áhak, nentáha nak xép apkeláneykha, negheykha nak teyp wátsam Éufrates, ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem yókxexma apagkok:
12 “Néltamhók negko'o exchep agya'ássesagkohok wesse', cham'a énxet'ák judios sempáxaqweykto nak negko'o apkelweykto nak makham Jerusalén. Apxátekhásekxeyk makham tegma apwányam apkenmexeykha nak chá'a exchep, ekmaso nak aptémakxa. Apxátekhásekxeyk makham ma'a meteymog kélhaxtegkesso nak nepyáwa' tegma, apkelánekxeyk nahan ma'a apowhók nak. 13 Néltamhók nahan agya'ássesagkohok xép wesse', appenchásegko enxoho apxátekháseykekxa s'e tegma apwányam nak, tén han apxátekháseykekxa kélhaxtegkesso nak nepyáwa', meyánmagkasek sa' chá'a ektémakxa nak chá'a élmomaxche selyaqye, keñe sa' katnekxak ketsék ektaxno selyaqye m'a kélxátamakxa nak chá'a aqsok élmomnáwa apagkok wesse' apwányam. 14 Móghók negko'o katnehek xa ektáha nak wesse', hakte negko'o nenteme xép apkeláneykha, cháxa keñamak negáphássesa negko'o exchep se'e amya'a nak wesse', 15 yaqwayam enxoho ektamok ma'a weykcha'áhak apnaqtáxéseyak axta m'a apyapmeyk nano' nak xép wesse'. Étak sa' xép tegma apwányam apkenmexeykekxa, tén han aptawassáseykha chá'a apheykha m'a apkelwesse'e apkelwányam, tén han ma'a mók yókxexma apagkok nak, hakte nanók agko' axta aptamhéyak chá'a apkenmexeykekxa, cháxa keñamak kélmassésseykmo axta m'a. 16 Cháxa keñamak néltamho nak agya'ássesagkohok xép wesse', kélxátekhásekxo enxoho xa tegma apwányam nak, ekpenchásexko enxoho kélláneykekxa m'a kélhaxtegkesso nak nepyáwa', kamaskok sa' xép apteme apkeláneykha m'a yókxexma apagkok teyp nak wátsam Éufrates, ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem.”

17 Keñe axta wesse' apwányam Artajerjes apyaqmagkásekxo mók weykcha'áhak apchátegmoweykegkokxa. Aptáhak axta s'e:

“Rehúm, apteme nak sẽlpextétamo apwesse', tén han Simsai aptáxéssesso nak chá'a weykcha'áhak, tén han ma'a kélxegexma'a apheykha nak Samaria, keñe han ma'a apheykha nak mók yókxexma ahagkok ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem ma'a wátsam Éufrates: Ekméssek ko'o ekxeyenma ewáxok kéxegke.
“Cháxa 18 weykcha'áhak séláphássesso axta ko'o kéxegke, sélyetsetchesa axta ko'o sekhakxa sélpékessásekxo, 19 éltamhók axta ko'o kategyexchek amya'a. Wetáxcheyk axta apkenmexeykekxo chá'a apkelwesse'e apkelwányam xa tegma apwányam nak, cham'a nanók axta, aptekkessama chá'a éllámaxche', 20 wetáxcheyk axta han apheykencha'a apkelwesse'e apkelyennaqte m'a Jerusalén, apkeláneykencha'a axta m'a yókxexma ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem ma'a wátsam Éufrates, kélméssama axta chá'a ekyánmaga ektémakxa nak élmomaxche selyaqye. 21 Kólána sa' emágwók apkeltamheykha xa énxet'ák nak, sa' elanakpekxak makham tegma apwányam ma'a séltamho enxoho elanakpekxa'. 22 Kólápaqheykha sa' kóltemhek xa, yaqwayam enxoho megkayágwomók séltawassáseykha ko'o m'a sektémakxa nak wesse' apwányam.”

23 Xama axta kélyetsetchesa weykcha'áhak ma'a Rehúm, tén han Simsai apteme axta aptáxéssesso weykcha'áhak, tén han ma'a apkelxegexma'a nak, cham'a Artajerjes axta apcháphássesso, yetlókok axta han apkelmeyeykekxa apyókxoho m'a Jerusalén. Apkelyennaqtéssek axta apyempe'ék apkeltamho elwátésagkok apkeltamheykha m'a judios. 24 Cháxa ektémakxa axta kélmágweykmo kélxátekháseykekxa Dios tegma appagkanamap apagkok ma'a Jerusalén, ekweykmoho aptéma apqánet apyeyam apteme wesse' apwányam Darío m'a Persia.
Los enemigos se oponen a la reconstrucción
1 Los enemigos de los judíos se dieron cuenta de que estos habían regresado del exilio en Babilonia y estaban reconstruyendo el templo de su Dios. 2 Así que fueron a ver a Zorobabel y a los jefes judíos, y les dijeron:

—Déjennos ayudarlos a reconstruir el templo de Dios. Nosotros adoramos al mismo Dios que ustedes. Desde que el rey Esarhadón de Asiria nos trajo a vivir aquí, hemos estado presentando ofrendas a Dios.

3 Pero Zorobabel, Josué y los otros jefes judíos contestaron:

—No podemos aceptar la ayuda de ustedes. Solo nosotros podemos reconstruir el templo de nuestro Dios, porque así nos lo ordenó el rey Ciro de Persia.

4 Entonces la gente que vivía allí trataba de desanimar a los judíos y meterles miedo para que no reconstruyeran el templo. 5 Además, les pagaron a algunos asistentes del gobierno para que no los dejaran continuar con la reconstrucción. Esto sucedió durante los reinados de Ciro y de Darío, reyes de Persia.
6 Cuando comenzó a reinar Asuero, el nuevo rey de Persia, los enemigos de los judíos le presentaron una acusación contra ellos. 7 Tiempo después hubo otro rey, llamado Artajerjes. Al principio de su reinado, Bislam, Mitrídates, Tabeel y sus demás compañeros le escribieron una carta en arameo que fue traducida al persa.
8-11 El comandante Rehúm y el secretario Simsai también le escribieron al rey Artajerjes una carta en contra de los judíos. La firmaron los gobernadores, los jueces y los consejeros de Persia, Érec, Babilonia y Susa. También la firmaron los asistentes de las naciones que habían sido expulsadas de sus territorios por el famoso y gran rey Asnapar. Esas naciones ahora vivían en las ciudades de Samaria y en el resto de la provincia al oeste del río Éufrates. La carta decía:

12 «Reciba usted, gran rey Artajerjes, un saludo de nosotros, sus servidores. Queremos informarle que los judíos que salieron de Babilonia y volvieron a Jerusalén, están reconstruyendo esa ciudad rebelde y malvada. Ya han comenzado a reparar los cimientos y a levantar los muros de protección. 13 También le hacemos saber que cuando ellos terminen de reparar esos muros y la ciudad esté reconstruida, no van a querer pagar ninguna clase de impuestos, y el tesoro del reino sufrirá pérdidas. 14 Nosotros estamos al servicio de Su Majestad, y no podemos permitir que lo ofendan de esta manera. Por eso le enviamos esta información, 15 para que usted mande a revisar los archivos del palacio. Allí encontrará que esa ciudad es rebelde y peligrosa para los reyes y sus provincias. Comprobará que ya en otros tiempos se habían organizado en ella rebeliones, y que por eso fue destruida. 16 Queremos que Su Majestad sepa que si se reconstruye esa ciudad y se terminan de reparar sus muros, usted ya no tendrá dominio sobre la provincia que está al oeste del río Éufrates».

17 El rey les envió esta respuesta:

«Saludos del Rey al comandante Rehúm, al secretario Simsai, y a todos sus compañeros que viven en Samaria y en el resto de la provincia al oeste del río Éufrates. 18 He leído la traducción de la carta que ustedes me enviaron, 19 y ordené que se hiciera una investigación. Hemos encontrado que esa ciudad ya se había rebelado antes contra otros reyes, y que en ella siempre ha habido alborotos. 20 También se comprobó que hubo en Jerusalén reyes poderosos que dominaron en la provincia al oeste del río Éufrates, a quienes se les pagaban toda clase de impuestos. 21 Por lo tanto, ordeno detener la reconstrucción de la ciudad hasta que reciban órdenes mías. 22 Hagan cumplir esta orden enseguida, para que no se perjudique más el reino».

23 Tan pronto como Rehúm, el secretario Simsai y sus compañeros leyeron la carta del rey Artajerjes, fueron rápidamente a Jerusalén y obligaron a los judíos a detener los trabajos. 24 Así que la reconstrucción del templo de Dios quedó suspendida hasta el segundo año del reinado de Darío, rey de Persia.