Xama énxet apkelyelqamap kéltaqmelchesseyam
1 Apkelmeyeykekxeyk axta tegma appagkanamap Pedro tén han Juan las tres taxnám, ektamhomaxchexa axta chá'a nempeywa nélmaxnagko. 2 Aphegkek axta nahan xama énxet apkelyelqamap ma'a tegma appagkanamap eyeynamo axta ekteme apkelyelqamap ma'a apyetnamakxa axta egken awáxok. Kólsakxohok axta chá'a yókxoho ekhem ma'a, kólpekkenwakxak axta chá'a m'a nekha átog éltamhomaxchexa axta Ektaqmalma, yaqwayam enxoho elmaxneyha chá'a aqsok énxet'ák ektáha axta chá'a apkelántaxnegweykekxa m'a. 3 Xama axta apweteya énxet apkelyelqamap apkelxegeykmo m'a Pedro, tén han Juan, peya elántexek ma'a kañe' tegma appagkanamap, apkelmaxnagkamchek axta aqsok. 4 Apkelányók axta Pedro tén han Juan. Keñe axta Pedro aptéma apkenagkama s'e:
—Henlano negko'o.
5 Apsekheykekxók axta apkelányo xa énxet nak, apkenagkama kólmáheyók kólmések aqsok. 6 Axta eyke aptemék Pedro apkenagkama s'e:
—Méko ko'o selyaqye, tén han ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa nak, sa' eyke aqsa agkések xép se'e aqsok ekyetna nak ko'o: yetlo sekxeyenma Jesucristo apkeñama nak Nazaret apwesey ektáhak seyáneya exchep, etnamha, exeg.
7 Xama axta aptéma apkenagkama Pedro xa, apmomchek axta apmek apkelya'assamakxa, apkempáseykekxeyk axta néten, yetlómók axta nahan élyenneykekxa élyettetakxa apmagkok. 8 Apnextegmeyk axta apkempeykekxo néten xa énxet apkelyelqamap nak, yetlómók axta nahan apxega; apkelyetlamchek axta nahan apkelántaxnama m'a kañe' tegma appagkanamap, apnextegeykegkek axta néten apxegama, apkelteméssessegkek axta apcheymákpoho Dios. 9-10 Kelpelakkassamók agko' axta anhan apkelweteya ektémakxa m'a apyókxoho énxet'ák apkelwete axta ektáhakxa apxegeykekxo, tén han apkelteméssessama apcheymákpoho m'a Dios, apkeláyak axta anhan, hakte apkelyekpelchémók axta m'a énxet nak, apkelya'áseykegkók axta anhan aphama axta chá'a elmaxneyha aqsok énxet ma'a átog nak tegma appagkanamap, cham'a átog kéltéma axta Ektaqmalma.
Pedro apkeltenneykha kóneg tegma kéltéma axta Salomón apagkok
11 Axta ekxeykekxak Pedro tén han Juan ma'a énxet kaxwe axta kéltaqmelchesseyam. Kelpelakkassegkek axta apkelweteya apyókxoho énxet'ák, apnaqtémeykegkek axta apkelmaheykegko m'a kóneg tegma appagkanamap ekwesey axta Salomón tegma apagkok, cham'a apheykegkaxa axta Pedro tén han Juan. 12 Xama axta apweteya Pedro xa, axta aptemék apkelanagkama énxet'ák se'e: “Israelitas: ¿Yaqsa ektáha élpelakkasa nak kélwet'a kéxegke xa? ¿Yaqsa ektáha senlano nak negko'o? Máxa ẽltemessásak negko'o egagko' la'a nentaqmelchesseyam se'e énxet nak tén han nenxegkáseykekxa eñama m'a negmowána egagko' nak, essenhan ekpéwomo nentémakxa'. 13 Apméssegkek axta ekyawe agko' apcheymákpoho meyke ekhémo apkeláneykha apwesey Jesús ma'a Abraham nak Dios apagkok, tén han Isaac, tén han ma'a Jacob, cham'a Dios apagkok nak ma'a ẽlyapmeyk nano' axta, kélméssama axta kéxegke m'a énxet'ák ekyawe nak kéláyo, tén han kéltaqnagkama axta kéxegke, apmáheyo axta eykhe eyenyekxak ma'a Pilato. 14 Kéltémók axta kéxegke kólyenyekxak ma'a énxet ekmaso axta aptémakxa keñe megkóltémo kólyenyekxak ma'a apteme axta appagkanamap, tén han appéwomo. 15 Cháxa ektémakxa axta kélaqhama kéxegke m'a énxet segméssamo nak ekyennaqte egnények. Dios axta eyke apxátekhásseykmok, negko'o nahan ektáha negweteykegkoho xa. 16 Magya'ásseyam Jesús apwesey keñamak ekmeyáseykxo apyennaqte xa énxet nak, kélwet'a nak kéxegke, tén han kélyekpelchawo nak. Cháxa ektaqmelchessekmo agko' nak énxet xa magya'ásseyam nak Jesús, cháxa ektáhakxa nak kélwete kélyókxoho kéxegke.
17 “Élyáxeg, ekya'ásegkók ko'o kéxegke tén han apkelámha apmonye'e kélagkok kélaqhama axta Jesús, kélláneya neyseksa megkólya'áseyak aqsok kéllane. 18 Apkeláneyak axta eyke Dios xa apxeyenma axta nano', apkelásenneykekxo axta elxének ma'a apkellegasso axta appeywa, aptéma axta s'e: megkatnehek megyetsapma m'a Mesías egagkok. 19 Kólyo'ókxa makham kéxegke m'a Dios, kólyaqmagkas kélwáxok, yaqwayam sa' meyaqmagkásekxeyk ma'a kéltémakxa megkólya'assáxma, 20 tén han yáphássesek Wesse' egegkok ma'a axnagkok kélyennaqte, yáphássesek ma'a Jesús, apkelyéssáseykencha'a axta kéxegke yaqwayam etnehek Mesías kélagkok ma'a sekxók eyeynamókxa axta. 21 Kéméxcheyk eyke exek aqsa makham sekxók Jesucristo m'a néten ekwokmoho appenchesa apkeláneykekxa ekhéyak Dios ma'a ekyókxoho aqsok, ekhawo aptémakxa axta appeywa, apkelásenneykekxo axta elxének ma'a Dios appeywa apkellegasso apkelpagkanamap apheykencha'a axta nano'. 22 Axta aptemék Moisés apkelanagkama ẽlyapmeyk nanók se'e: ‘Dios Wesse' kélagkok sa' etekkesek kélnepyeseksa kéxegke xama Dios appeywa aplegasso sekhawo nak ko'o. Kólyahakxoho sa' chá'a ekyókxoho aptáhakxa enxoho apkeláneya kéxegke, 23 hakte apyókxoho ektáhakxa enxoho chá'a melyaheykekxoho xa Dios appeywa aplegasso nak, kóltekkesek sa' nepyeseksa aphawóxama.’
24 “Apyókxoho Dios appeywa apkellegasso axta anhan apkelxeyenmak ektémakxa nak se'e negwánxa nak, eyeynamókxa axta m'a Samuel axta. 25 Kéxegke kélteme kélxaweykekxa xa appekkeneykekxa axta appeywa Dios, apkelxeyenma axta m'a Dios appeywa apkellegasso, kéxegke anhan kélxaweykekxa m'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho nak Dios, apkelánésso axta Dios ma'a ẽlyapmeyk nano'. Hakte axta aptemék Dios apkenagkama Abraham se'e: ‘Apkeleñémo sa' kólteméssesagkok apyókxoho énxet'ák apheykha nak keso náxop eñama m'a aptawán'ák neptámen nak xép.’ 26 Xama axta apxátekhásseykmo Apketche m'a Dios, kéxegke axta sekxók apcháphássessók kélmonye'e m'a kélheykegkaxa, yaqwayam enxoho etnéssesek kéleñémo, yának chá'a kólyenyekxak kélxama m'a kéltémakxa nak kéllane aqsok ekmaso.”
Pedro sana a un hombre que no podía caminar
1 Un día, como a las tres de la tarde, Pedro y Juan fueron al templo. A esa hora los judíos acostumbraban orar. 2 Todos los días, un hombre que nunca había podido caminar era llevado a una de las entradas del templo, conocida como Portón Hermoso. Ese hombre pedía limosna a la gente que entraba en el templo. 3 Tan pronto como ese hombre vio a Pedro y a Juan, les pidió dinero. 4 Ellos lo miraron fijamente, y Pedro le dijo: «Préstanos atención.»
5 Aquel hombre los miró atentamente, pensando que iban a darle algo. 6 Sin embargo, Pedro le dijo: «No tengo oro ni plata, pero te voy a dar lo que sí tengo: En el nombre de Jesucristo de Nazaret, te ordeno que te levantes y camines.»
7 Enseguida, Pedro lo tomó de la mano derecha y lo levantó. En ese mismo instante, las piernas y los pies de aquel hombre se hicieron fuertes 8 y, de un salto, se puso en pie y empezó a caminar. Sin más, entró en el templo con Pedro y Juan, caminando y saltando y alabando a Dios.
9-10 Todos los que lo veían caminar y alabar a Dios estaban realmente sorprendidos, pues no entendían lo que había pasado. Sabían, sin embargo, que era el mismo hombre que antes se sentaba a pedir dinero junto al Portón Hermoso.
Pedro habla frente al templo
11 Sin separarse de Pedro ni de Juan, el hombre siguió caminando. La gente corrió asombrada tras ellos hasta otra entrada, conocida como Portón de Salomón, y los rodeó. 12 Al ver eso, Pedro les dijo:

«Amigos israelitas, ¿qué les sorprende? ¿Por qué nos miran así? ¿Acaso creen que nosotros sanamos a este hombre con nuestro propio poder? 13 Nuestros antepasados Abraham, Isaac y Jacob adoraron a Dios. Y ese mismo Dios es quien nos ha enviado a Jesús como Mesías, y nos ha mostrado lo maravilloso y poderoso que es Jesús. Pero ustedes lo entregaron a los gobernantes romanos, y aunque Pilato quiso soltarlo, ustedes no se lo permitieron.
14 »Jesús sólo obedecía a Dios, y siempre hacía lo bueno. Pero ustedes lo rechazaron y le pidieron a Pilato que dejara libre a un asesino. 15 Fue así como mataron a Jesús, el único que podía darles vida eterna. Pero Dios ha hecho que Jesús resucite, y de eso nosotros somos testigos.
16 »Nosotros confiamos en el poder de Jesús; y como todos ustedes vieron, esa confianza es la que ha sanado completamente a este hombre.
17 »Israelitas, ni ustedes ni sus líderes se dieron cuenta del mal que estaban haciendo. 18 Pero Dios ya había anunciado, por medio de sus profetas, que el Mesías tendría que sufrir, y así ocurrió. 19 Por eso, dejen de pecar y vuelvan a obedecer a Dios. Así él olvidará todo lo malo que ustedes han hecho, les dará nuevas fuerzas 20 y les enviará a Jesús, que es el Mesías que desde un principio Dios había decidido enviarles. 21 Por ahora, Jesús tiene que quedarse en el cielo, hasta que Dios vuelva a hacer nuevas todas las cosas. Esto también lo anunciaron hace mucho los profetas que Dios eligió.
22 »Uno de esos profetas fue Moisés, quien dijo: “Dios elegirá a uno de nuestro pueblo, para que sea un profeta como yo. Ustedes harán todo lo que él les diga. 23 El que no lo obedezca, dejará de ser parte de nuestro pueblo.”
24 »También Samuel y todos los demás profetas anunciaron las cosas que están pasando ahora. 25 Hace mucho tiempo Dios hizo un pacto con los antepasados de ustedes, y les hizo una promesa. Pues todo lo que Dios les prometió por medio de los profetas, ahora lo cumplirá con ustedes. Y esta es la promesa que Dios le hizo a Abraham, uno de nuestros antepasados:

“Todos los pueblos de la tierra
recibirán mis bendiciones
por medio de tus descendientes.”

26 »Ahora que Dios ha resucitado a su hijo Jesús, lo primero que hizo fue enviarlo a ustedes, para bendecirlos y para que dejen de hacer lo malo.»