Espíritu Santo apxénamap ewa'
1 Eyáxeg Teófilo, ektáxéssessek axta ko'o exchep émha amonye' sektáxéssesso axta m'a ekyókxoho aqsok apkelane axta Jesús, tén han ma'a ektémakxa axta apkelxekmósso sekxók axta aptamheykencha'a, 2 ekweykmoho m'a apmeyeykekxo axta néten. Apméssegkek axta apkeltémókxa etnehek apkelxekmósso amonye' apxega Jesús ma'a apkelápháseykha ektáha axta apkelyéseykha, Espíritu Santo axta eyke apchásenneykxa'. 3 Keñe axta natámen apketsapma apxekmowásamákpekxoho, apxekmóssamók axta apxátekhágweykmo. Cuarenta ekhem axta weykmohok apxekmowásamákpekxoho xa énxet'ák nak, apkeltennáseykha axta nahan ma'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios.
4 Apkelpaqhetchessegkek axta nahan apkelápháseykha Jesús apkeltémo melántépek Jerusalén, cham'a aphamakxa axta makham nepyeseksa. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Kólleyx sa' sekxók katnehek ma'a apxeyenma axta egkések kéxegke m'a Táta, séltennasa axta kéxegke. 5 Naqsók axta apyaqpassáseykegko yegmen énxet ma'a Juan, kaxwók sa' eyke kéxegke kólyaqpássesagkok yetlo Espíritu Santo.
Jesús apmeyeykekxa néten
6 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a énxet'ák ektáha axta apkelxegexma'a Jesús se'e:
—Wesse', ¿peya etnéssásekxak makham xép Israel ma'a ektémakxa axta apkeláneykencha'a apchókxa?
7 Axta aptemék apchátegmoweykegkokxo Jesús se'e:
—Megkapayhawok kéxegke kólya'asagkohok ekwánxa ekhem essenhan yaqsa ekhem elának Táta m'a aqsok appekkenma axta eñama apmopwána; 8 apwa'ak sa agkok Espíritu Santo kélnepyeseksa kéxegke, kólxawak sa' kélmowána, kólxog sa' nahan chá'a kólxének sekwesey ko'o, cham'a Jerusalén, tén han ma'a ekyókxoho yókxexma nak Judea, tén han ma'a Samaria, ekweykmoho m'a eyátépexa agko' nak keso náxop.
9 Xama axta appenchessama apteme appeywa xa, kélya'áseykekxeyk axta néten Jesús neyseksa apkelányo m'a apkelápháseykha, chapmeyk axta xama yaphope, massegkek axta anhan apkelwete m'a apkelápháseykha. 10 Neyseksa apkelsekheykekxoho axta nahan néten apkelánegkokxoho apwenchapeykekxo Jesús apxekmowásamákpoho apqánet énxet apkelmope apkelántaxno apchaqnágwaya ekpayhókxa apchaqneykegkaxa, 11 axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Énxet'ák Galilea, ¿yaqsa ektáha kélenmexawo nak néten? Cháxa Jesús aphama axta chá'a kélnepyeseksa kéxegke xa kélya'áseykxo nak néten, sa' etnehek makham éxyamok ekhawo nak ektáhakxa kélwet'a apmeyákxo m'a néten.
Matías kélyéseykha
12 Axta apkeleñamak Jesús apkelápháseykha m'a egkexe ekwesey nak Élámhakxa Olivos apkelmeyeykekxo makham ma'a Jerusalén: Un kilómetro axta m'a. Hawók axta m'a éltémókxa axta segánamakxa kawomhok chá'a nenxega ekhem sábado. 13 Xama axta apkelweykekxo m'a tegma apwányam, apkelchenátweykekxeyk axta m'a tegma néten, cham'a apheykegkaxa axta chá'a. Pedro axta m'a, tén han Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, tén han pók Santiago Alfeo axta apketche, Simón kéltéma axta Celote, tén han Judas, Santiago axta apketche. 14 Yaqnekxohok axta chá'a apyókxoho m'a, yaqwayam etnahagkok nempeywa nélmaxnagko yetlo mók xam'a kelán'ák, María axta nahan, cham'a Jesús egken, tén han Jesús apkelyáxeg'a.
15 Apkeltennáseykha axta nahan Pedro apnámakkok ektáha axta apchaqneykekxa xa ekhem nak, ciento veinte énxet axta apyókxoho. Axta aptemék apkelanagkama s'e: 16 “Élyáxeg, xénamaxcheyk axta megkatnehek megkatne m'a ekyetnama nak eknaqtáxésamaxche Espíritu Santo appeywa, cham'a apkeltenneykencha'a axta David apxeyenma Judas, ektáha axta apnaqlo m'a sẽlpextétamo yaqwayam emok Jesús. 17 Hakte Judas axta apteme xama apkeñama negyeseksa negko'o, apkeláneyak axta anhan ma'a ektémakxa nak negko'o néltamheykha. 18 (Apxegamchek axta eyke, keñe apmoma xapop ma'a selyaqye kélyánmagkasso axta eñama aptamheykha ekmaso; tén axta aptéyeykmo apyenhagweykto apqátek xapop, apkenmagamók axta, kelánteyepmeyk axta anhan támpagkok. 19 Xama axta apkellegaya amya'a m'a énxet'ák apheykha nak Jerusalén, Hacéldama axta apteméssessók ekwesey m'a xapop nak, apkelteme axta apkelpeywa apagko': ‘Yókxexma ekyetnamakxa Éma’.) 20 Temegkek eyke eknaqtáxésamaxche Salmos se'e:

“Meyke énxet sa' etnekxak
ma'a apxagkok,
méko sa' nahan kaxek ma'a.”

Temék nahan se'e:
“Pók énxet sa' nahan eyaqmagkasek ma'a
ektémakxa nak aptamheykha.”
21 “Apháha nahan negyeseksa m'a énxet'ák sẽlyetleykencha'a axta chá'a yókxoho ekhem, aphamakxa axta negyeseksa negko'o m'a Wesse' egegkok Jesús, 22 eyeynamo m'a apyaqpássessama axta yegmen Juan ma'a Jesús, ekweykmoho m'a apmeyeykekxo axta néten. Kéméxcheyk negko'o hempaxqak xama xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho eltennaha xamo' negko'o m'a apxátekhágweykmo axta Jesús.”
23 Tén axta apkelxénamakpo apqánet yaqwayam kólyésha xama: José axta m'a, apkeltamhomakpo axta Barsabás, tén han mók kélteme axta Appéwomo, Matías axta anhan. 24 Axta aptemék aptamheykegko nempeywa nélmaxnagko s'e: “Wesse', xép apya'áseykegkoho nak ektémakxa élchetamso apwáxok apyókxoho énxet, henxekmós negko'o yaqsa apkelyésancha'a s'e apqánet nak, 25 yaqwayam enxoho emok aptamheykha apteme apchápháseykha, apyenseykmo axta Judas eñama mey'assáxma, apmaheykegko axta m'a ekpayhémókxa axta yaqweykenxa emhagkok.”
26 Aptawáseykegkek xama aqsok yaqwayam enxoho étak ma'a ektáha kélyéseykha, Matías axta nahan peheweykmok, cháxa appaxqeykekxo axta m'a once kélápháseykha nak.
Jesús anuncia la venida del Espíritu Santo
1 Muy distinguido amigo Teófilo:
En mi primer libro le escribí a usted acerca de todo lo que Jesús hizo y enseñó, desde el principio 2-4 hasta el día en que subió al cielo.
Jesús murió en una cruz, pero resucitó y luego se apareció a los apóstoles que había elegido. Durante cuarenta días les demostró que realmente estaba vivo, y siguió hablándoles del reino de Dios.
Un día en que estaban todos juntos, Jesús, con el poder del Espíritu Santo, les ordenó: «No salgan de Jerusalén. Esperen aquí, hasta que Dios mi Padre cumpla su promesa, de la cual yo les hablé. 5 Juan bautizaba con agua, pero dentro de poco tiempo Dios los bautizará con el Espíritu Santo.»
6 Cierto día en que estaban reunidos los apóstoles, le preguntaron a Jesús:

—Señor, ¿no crees que este es un buen momento para que les des a los israelitas su propio rey?

7 Jesús les respondió:

—Solo Dios decide cuándo llevar a cabo lo que piensa hacer. 8 Pero quiero que sepan que el Espíritu Santo vendrá sobre ustedes, y que recibirán poder para hablar de mí en Jerusalén, en todo el territorio de Judea y de Samaria, y también en los lugares más lejanos del mundo.
Jesús sube al cielo
9 Después de esto, los apóstoles vieron cómo Jesús era llevado al cielo, hasta que una nube lo cubrió y ya no volvieron a verlo. 10 Mientras tanto, dos hombres se aparecieron junto a los apóstoles. Estaban vestidos con ropas muy blancas, pero los apóstoles no los vieron porque estaban mirando al cielo. 11 Entonces aquellos dos les dijeron: «Hombres de Galilea, ¿qué hacen ahí, mirando al cielo? Acaban de ver que Jesús fue llevado al cielo, pero así como se ha ido, un día volverá.»
Matías ocupa el lugar de Judas
12-13 Los apóstoles que vieron a Jesús subir al cielo eran Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Santiago el hijo de Alfeo, Simón el Celote y Judas el hijo de Santiago. Todos ellos se alejaron del Monte de los Olivos y caminaron como un kilómetro, hasta llegar de nuevo a Jerusalén. Cuando llegaron a la casa donde se estaban quedando, subieron a su cuarto. 14-15 Estos seguidores de Jesús eran un grupo muy unido, y siempre oraban juntos. Con ellos se reunían los hermanos de Jesús y algunas mujeres, entre las que se encontraba María, la madre de Jesús. Todos los de este grupo eran como ciento veinte personas. Un día en que todos ellos estaban juntos, Pedro se levantó de pronto y les dijo:

16 «Queridos amigos, todos sabemos que a Jesús lo arrestaron porque Judas llevó a los enemigos de Jesús hasta donde él estaba. Eso ya lo había anunciado el Espíritu Santo por medio de David. Así lo dice la Biblia, y así sucedió.
17 »No hay que olvidar que Judas era uno de los nuestros, y que trabajaba con nosotros. 18 Cuando traicionó a Jesús, con el dinero que le dieron fue y compró un terreno. Pero luego se cayó de cabeza y se estrelló contra el suelo. 19 Todos en Jerusalén lo supieron y, desde entonces, ese lugar se conoce como “Campo de sangre”. 20 Ahora tiene que cumplirse lo que se dice en el libro de los Salmos:

“¡Que su casa se quede vacía!
¡Que nadie viva en ella!
¡Que otro haga su trabajo!”

21-22 »Por eso, otro tiene que ocupar el lugar de Judas, para que junto con nosotros anuncie a todo el mundo que Jesús resucitó. Tiene que ser alguien que, desde el principio, haya andado con Jesús y con nosotros; alguien que lo haya conocido desde que Juan lo bautizó hasta el día en que subió al cielo.»

23 Los candidatos presentados para ocupar el puesto de Judas fueron dos. Uno de ellos se llamaba José Barsabás, más conocido como «el Justo», y el otro se llamaba Matías. 24 Luego todos oraron:

«Señor, tú sabes lo que nosotros pensamos y sentimos. Por eso, te rogamos que nos muestres cuál de estos dos 25 debe hacer el trabajo que a Judas le correspondía.»

26 Después de eso se hizo un sorteo, y Matías resultó elegido. Desde ese día, Matías se agregó al grupo de los apóstoles.