Ocozías apketsapma
1 Natámen apketsapma axta Ahab, keñe apkelenmexeykekxo énxet'ák Moab ma'a énxet'ák Israel. 2 Keñe axta Ocozías apteyeykmo átog étkok netnók ma'a tegma apyawe apagkok nak Samaria, asagko' agko' axta han aptéyam. Tén axta apkeláphasa apkeláneykha apkeltamho elmaxneyha m'a Baal-zebub, aqsok apcháyókxa nak ma'a énxet'ák Ecrón, yaqwayam ey'asagkohok etaqmelwók sa' kexa makham, 3 keñe axta Wesse' egegkok apchásenneykha aptáha apcháneya m'a Elías, apha nak Tisbé: “Elanyexák sa' ma'a wesse' apwányam apkeláneykha apha nak Samaria, elmaxneyha sa' mékoya Dios se'e kañe' Israel nak, peya nak kólmaxnegwakxak ma'a Baal-zebub, aqsok apcháyókxa nak ma'a énxet'ák Ecrón. 4 Eltennés sa' han sektáha ko'o sekxéna m'a Ocozías, ko'o sektáha nak Wesse': ‘Metaqmelwomek sa', yetsapok sa' aqsa.’”
Apxegkek axta han ma'a Elías, aptemék axta m'a apcháneyákpexa axta etnehek. 5 Xama axta apkelwákxo makham aphakxa wesse' apwányam ma'a apkeláneykha nak, apkelmaxneyáha axta m'a:
—¿Yaqsa ektáha kéltaqhegwokmo nak?
6 Apkelátegmowágkek axta m'a énxet'ák:
—Xama énxet xeyk enlanyexágkok keñe apkeltamho ólmeyenták makham se'e aphakxa nak wesse', ektáha exchek sẽlápháseykha, apkeltamho antéhek agának se'e: ‘Aptáhak Wesse' egegkok: ¿Mékoya Dios se'e Israel nak, apkeláphasa nak kólmaxnegwakxak ma'a Baal-zebub, aqsok apcháyókxa nak ma'a énxet'ák Ecrón? Metaqmelwomek sa' xép, yetsapok sa' aqsa, eñama xa aptáhakxa nak.’
7 Apkelmaxneyáha axta m'a wesse' apwányam:
—¿Háxko exchek apteme énxet apkelanyexágko kéxegke keñe han aptáha apkeláneya xa?
8 —Ekha apwa' aptaxno exchek, weyke émpehek xeyk han aptete nepxet —axta aptáhak apkelátegmowágko m'a énxet'ák.
—¡Elías neykhe, apkeñama nak Tisbé! —axta aptáhak wesse' apwányam. 9 Yetlókok axta apcháphasso xama sẽlpextétamo apkemha apmonye' yetlo cincuenta sẽlpextétamo apkelxegexma'a apkeltamho éntawakxések. Xama axta apkelwokmo m'a aphakxa axta Elías néten egkexe, tén axta aptáha apcháneya m'a sẽlpextétamo apkemha apmonye':
—¡Dios appeywa aplegasso, apkeltamhók xeyk etyapok wesse' apwányam!
10 Apchátegmowágkek axta Elías:
—Naqso' sa' agkok ko'o sekteme Dios appeywa seklegasso, katyamok sa' táxa eñama néten, keñe sa' kaqhek xeyep, tén han xa cincuenta sẽlpextétamo apkelxegexma'a nak.
Yetlókok axta ektéyam táxa eñama néten keñe eksawhawo élnapa m'a.
11 Apcháphásekxeyk axta makham pók sẽlpextétamo apkemha apmonye' yetlo apkelxegexma'a makham cincuenta sẽlpextétamo, apxegkek axta han ma'a keñe aptáha apcháneya m'a Elías:
—¡Dios appeywa aplegasso, apkeltamhók xeyk etyapok ekmanyehe agko' ma'a wesse' apwányam nak!
12 Apchátegmowágkek axta Elías:
—Naqso' sa' agkok ko'o sekteme Dios appeywa seklegasso, katyamok sa' táxa eñama néten keñe sa' kaqhek xeyep, tén han xa cincuenta sẽlpextétamo apkelxegexma'a nak.
Yetlókok axta ektéyam táxa eñama néten keñe eksawhawo élnapa m'a.
13 Ántánxo axta táhak apcháphasso wesse' apwányam ma'a pók sẽlpextétamo apkemha apmonye' yetlo apkelxegexma'a makham ma'a cincuenta sẽlpextétamo. Wánxa agkok xa aptáhakxa nak apqántánxo kéláphasso sẽlpextétamo apkemha apmonye', apchánteyk axta apyo'ókmo m'a aphakxa axta Elías, keñe apkeltekxekwokmo aptapnák apmonye' m'a, aptáhak axta apcháneya:
—Dios appeywa aplegasso, náheyaqha aqsa ko'o tén han se'e cincuenta ektáha nak xép apkeláneykha; 14 hakte táxa exchek teyekmok eñama néten keñe élnapa m'a apqánet sẽlpextétamo apkelámha apmonye'e yetlo apkelxegexma'a. Éltamhók eyke ko'o kapyóshok hélano'.
15 Keñe axta Wesse' egegkok apchásenneykha aptáha apcháneya m'a Elías:
—Étlakxa sa' xa, nágye aqsa.
Aptekkek axta Elías keñe apyetlákxo m'a sẽlpextétamo apkemha apmonye' apya'aweykxo m'a wesse' apwányam, 16 keñe axta aptáha apcháneya s'e:
—Aptáhak xeyk Wesse' egegkok: ‘Mexnekxeyk sa' néten xa apyetnakxa nak, yetsapok sa' aqsa, hakte apkeláphássek xeyk xeyep apkeláneykha yaqwayam elmaxnegwakxak ma'a Baal-zebub, aqsok apcháyókxa nak ma'a énxet'ák Ecrón, máxa meyke Dios aptemessásak ma'a Israel yaqwayam eykhe elmaxneyha.’
17 Keñe axta apketsapa m'a Ocozías, aptáhakxa axta Wesse' egegkok apcháneya, apchásenneykxo axta eltennaksek ma'a Elías. Méko axta han apketchek ma'a Ocozías, keñe apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a apyáxeg Joram, cham'a ekwokmo axta apqánet apyeyam apteme wesse' apwányam ma'a Joram, Josafat axta apketche, apkeñama nak Judá.
18 Ektémakxa axta apweynchámeykha Ocozías tén han ektémakxa axta aqsok apkelane, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a kelwesse'e apkelwányam nak Israel.
Elías anuncia la muerte del rey Ocozías
1-2 Cuando el rey Ahab murió, y su hijo Ocozías llegó a ser rey de Israel, los moabitas se rebelaron contra los israelitas.
Un día, Ocozías se cayó por una ventana del segundo piso de su palacio en Samaria. Como quedó malherido, envió mensajeros hasta Ecrón para que le preguntaran a Baal-zebub, que era el dios de ese país, si se iba a recuperar. 3 Pero el ángel de Dios le dijo al profeta Elías:

«Busca a los mensajeros de Ocozías y pregúntales por qué no consultan al Dios de Israel en vez de consultar a Baal-zebub. 4 Avísale a Ocozías que yo, el Dios de Israel, le advierto que no se va a sanar, ¡se va a morir!»

Elías obedeció, 5 y cuando los mensajeros regresaron, Ocozías les preguntó:

—¿Por qué regresaron?

6 Ellos le contestaron:

—Un hombre fue a buscarnos y nos pidió darte este mensaje de parte de Dios: “¿No te acuerdas, Ocozías, que todavía hay Dios en Israel? ¿Por qué consultas con Baal-zebub? Por eso no te vas a sanar sino que vas a morir”.

7 El rey les preguntó a los mensajeros:

—¿Cómo era ese hombre que fue a buscarlos?

8 Ellos le contestaron:

—Era un tipo todo velludo, que llevaba puesto un taparrabos de cuero.

El rey dijo:

—¡No hay duda, es Elías!

9 Entonces envió a un capitán con cincuenta soldados para que buscaran a Elías. Cuando el capitán encontró a Elías sentado en lo alto de un cerro, le dijo:

—Profeta, el rey ordena que bajes a verlo.

10 Pero Elías le contestó:

—Ya que soy profeta, pido que caiga fuego del cielo y te queme a ti y a tus cincuenta soldados.

Enseguida cayó fuego del cielo y mató al capitán y a los cincuenta soldados. 11 Luego el rey mandó a otro capitán con cincuenta soldados más. Cuando el capitán encontró a Elías le dijo:

—Profeta, el rey te ordena que bajes rápidamente.

12 Pero Elías le contestó:

—Ya que soy profeta, pido que caiga fuego del cielo y te queme a ti y a tus cincuenta soldados.

Y volvió a caer fuego del cielo, y mató al capitán y a los cincuenta soldados.

13-14 El rey mandó por tercera vez a otro capitán con cincuenta soldados. Pero este capitán subió a donde estaba Elías, se arrodilló delante de él y le rogó:

—Profeta, ya sé que los soldados que vinieron antes de mí murieron consumidos por el fuego que cayó del cielo. Te suplico que no nos mates, ¡somos tus esclavos! ¡Por favor, perdónanos la vida!

15 El ángel de Dios le dijo a Elías: «Puedes ir con él. No le tengas miedo». Entonces Elías bajó y fue con el capitán a ver al rey. 16 Al llegar, Elías le dijo al rey: «Dios no te va a sanar, sino que morirás, pues has consultado con Baal-zebub, el dios de Ecrón, como si en Israel no hubiera Dios».
17 El rey Ocozías murió como se lo había anunciado Dios por medio de Elías. Y como Ocozías nunca tuvo hijos, en su lugar reinó su hermano Joram. Esto sucedió durante el segundo año del reinado de Joram hijo de Josafat en Judá.
18 Todo lo que Ocozías hizo está escrito en el libro de la historia de los reyes de Israel.