Abiam apteme wesse' apwányam ma'a Judá
(2 Cr 13.1-22)
1 Apkeynamók axta apteme wesse' apwányam Abiam ma'a Judá, ekweykmo axta dieciocho apyeyam apteme wesse' apwányam ma'a Jeroboam, Nabat axta apketche. 2 Apqántánxo apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Maacá axta ekwesey egken, Absalón axta apketche kelwána. 3 Hawók axta han apkelane mey'assáxma Abiam ma'a ektémakxa axta apkelane mey'assáxma m'a apyáp, axta egkéssamók apagko' apwáxok ma'a Dios Wesse' apagkok, aptéma axta David, apyáta' nano' axta, apméssama apagko' axta apwáxok ma'a Dios. 4 Apchásekhayo eyke keñamak Wesse' egegkok ma'a David, apméssama yaqwayam megkaspónhek élsassóxma apagkok ma'a Jerusalén, apteméssessama xama apketche wesse' apwányam apyaqmagkasso, yaqwayam enxoho megkólmasséssemek ma'a Jerusalén; 5 hakte apkeláneyak axta chá'a David ma'a aqsok ekleklamókxa nak apwáxok Wesse' egegkok, axta eyenseykmok xama enxoho, neyseksa apha m'a apkeltémókxa axta chá'a etnehek Wesse' egegkok, wánxa m'a apteméssessamakxa axta Urías, apteme axta hitita.
6-7 Axta kamassegweykmok apkelnápomap Roboam ma'a Jeroboam, megyetsapmakxa axta makham ma'a Roboam. Apkelnápomákpek axta han Abiam ma'a Jeroboam. Ektémakxa axta apweynchámeykha Abiam keñe han ma'a ekyókxoho aqsok apkelane, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a kelwesse'e apkelwányam nak Judá. 8 Apketsepmeyk axta Abiam, kélátawanyegwákxeyk axta m'a David Tegma Apwányam apagkok. Tén axta apyaqmagkassama apteme wesse' apwányam ma'a apketche Asá.
Asá apteme wesse' apwányam ma'a Judá
(2 Cr 14.1-52 15.16-19)
9 Apkeynamók axta apteme wesse' apwányam Asá m'a Judá, ekweykmo axta veinte apyeyam apteme wesse' apwányam Jeroboam ma'a Israel, 10 cuarenta apyeyam axta weykmok apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Maacá axta ekwesey apyáma', Absalón axta apketche kelwána.
11 Leklamók axta apwáxok Wesse' egegkok ektémakxa aqsok apkelane m'a Asá, ektéma axta m'a apyáta' David. 12 Apkelántekkessegkek axta apchókxa m'a énxet'ák apkeláneykegkoho axta chá'a apkeltémakxa ekmaso megkalmopsexta'a apkelyamasma apyókxa, cham'a apkelpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéláyókxa', apmassésseykmek axta ekyókxoho m'a kéleykmássesso, apkeláneyak axta m'a apyapmeyk nano'. 13 Apkelwátéssessegkek axta han ekteme wesse' ekwányam apyáma' Maacá, hakte keltémok axta kóllanaksek ma'a kéleykmássesso Aserá. Apkelekkexeykekxeyk axta Asá m'a kéleykmássesso nak, keñe apkelwatnegweykmo m'a alwáta' nak Cedrón. 14 Axta eykhe kólmassésseykmok ma'a kélpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéleykmássesso, cham'a egkexe nak chá'a, axta eyke eyenseykmok apyetleykha Wesse' egegkok ma'a Asá, 15 apxátaweykekxeyk axta ekyókxoho sawo élyátekto élmomnáwa tén han sawo élmope élmomnáwa m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, apkelpagkanchesso axta chá'a Wesse' egegkok ma'a, tén han ma'a apyáp axta.
Asá ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho Ben-hadad
(2 Cr 16.1-10)
16 Axta kamassegweykmok apkelnápomap Asá m'a Baasá, wesse' apwányam axta m'a Israel. 17 Xama axta apketámeykegko Baasá m'a Judá, aphaxtegkessegkek axta ekyennaqte m'a Ramá, yaqwayam enxoho megyohok chá'a kalántaxnaxchek aphakxa m'a wesse' apwányam Judá. 18 Tén axta Asá apkelmoma m'a ekyókxoho sawo élyátekto élmomnáwa, tén han sawo élmope élmomnáwa, ekheykegko axta m'a kélxátamakxa nak aqsok élmomnáwa apagkok ma'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, keñe han ma'a wesse' apwányam apxagkok apyawe, apkeláneykha axta han apkeláphassók elsakxések ma'a Ben-hadad, wesse' apwányam axta Siria, Tabrimón axta apketche, Hezión axta aptáwen, aphama axta m'a Damasco. Apcháphássessek axta han se'e appeywa nak: 19 “Aghéshok sa' mók nélpaqhetchásamáxkoho, xép tén han ko'o, yaqwayam ólpasmaxkoho', aptamheykegko axta ẽlyapmeyk nano'. Keso séláphássesso sawo élyátekto élmomnáwa s'e tén han sawo élmope élmomnáwa sélmésso naqsa. Elwatés sa' appasmo m'a Baasá, wesse' apwányam nak Israel, keñe sa' kamaskok ko'o sélya'assóxma'.”
20 Apkelyahákxók axta Ben-hadad aptáhakxa apcháneya m'a wesse' apwányam Asá, keñe axta apkeláphasa sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok yaqwayam ektamagkok ma'a tegma apkelyawe nak Israel. Apmeyk axta m'a yókxexma Iión, Dan, Abel-bet-maacá, ekyókxoho m'a yókxexma nak Quinéret, tén han ma'a yókxexma nak Neftalí. 21 Xama axta apleg'a amya'a Baasá, apkelwátessásegkek axta aphaxtegkesso meteymog nepyáwa Ramá m'a énxet'ák apagkok, aptaqháwok axta aqsa apmeyákxo m'a Tirsá. 22 Tén axta wesse' apwányam Asá apkeláneyáncha'a m'a apyókxoho énxet'ák Judá, meyke apkeymomap xama enxoho, Ramá axta han keleñamak apkelsawa meteymog, tén han ma'a yámet apkelmeykha axta Baasá yaqwayam yahaxtamok nepyáwa tegma, cháxa apkelmáncha'a axta han aphaxtegkesa ekyennaqte nepyáwa Gueba tén han Mispá m'a wesse' apwányam Asá.
Asá apketsapma
(2 Cr 16.11-14)
23 Ektémakxa axta ekyókxoho apweynchámeykha Asá tén han megyesseykekxa chá'a apkelane aqsok, tén han mók aqsok apkelane, tén han ma'a tegma apkelyawe apkelane axta, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a kelwesse'e apkelwányam nak Judá.
Kelmássegkek axta apmagkok aptéma apwányamók ma'a Asá, 24 xama axta apketsapma, kélátawanyegwákxeyk axta xamo' ma'a apyapmeyk nano', David Tegma Apwányam apagkok. Keñe axta apyaqmagkassama apteme wesse' apwányam ma'a apketche Josafat.
Nadab apteme wesse' apwányam Israel
25 Apqánet apyeyam axta temék apteme wesse' apwányam Asá m'a Judá, keñe apkeynamo apteme wesse' apwányam Nadab ma'a Israel, Jeroboam axta apketche. Apqánet apyeyam axta han apteme wesse' apwányam. 26 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok; hawók axta ektémakxa apkelane mey'assáxma m'a apyáp, cháxa apkelánéseykegko axta han melya'assáxma m'a israelitas. 27 Keñe axta m'a Baasá, Ahías axta apketche, apkeñama axta nepyeseksa m'a Isacar énxet'ák apagkok, apyexamakpoho apkeláneykekxo yaqweykenxa etnéssesek, apchaqhegwokmek axta han ma'a Guibetón, tegma apyawe apagkok axta m'a filisteos, apwakhésseykemxa axta apyókxoho sẽlpextétamo israelitas ma'a Nadab.
28 Apchaqhegkek axta Baasá m'a Nadab, ekweykmo axta apqántánxo apyeyam apteme wesse' apwányam Asá m'a Judá, tén axta apyaqmagkassama apteme wesse' apwányam. 29 Axta han kawenaqtémok apteme wesse' apwányam apkelnapma apyókxoho m'a Jeroboam apnámakkok. Apsawhomók axta Baasá m'a apyókxoho Jeroboam apnámakkok, méko axta apcháyam, ekhawo m'a aptémakxa axta apxeyenma Wesse' egegkok, apchásenneykekxo axta exének Ahías, apkeñama nak Siló. 30 Jeroboam apkelane mey'assáxma keñamak ektéma xa, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a israelitas, aplókassama m'a Wesse', Dios nak Israel.
31 Ektémakxa axta apweynchámeykha Nadab tén han ekyókxoho aqsok apkelane, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a kelwesse'e apkelwányam nak Israel.
32 Axta kamassegweykmok apkelnápomap Asá m'a Baasá, wesse' apwányam axta m'a Israel.
Baasá apteme wesse' apwányam Israel
33 Apkeynamók axta apteme wesse' apwányam Baasá m'a Tirsá tén han ekyókxoho Israel, cham'a Baasá, Ahías axta apketche, ekweykmo axta apqántánxo apyeyam apteme wesse' apwányam Asá m'a Judá. Veinticuatro apyeyam axta han apteme wesse' apwányam. 34 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok ma'a Baasá, hakte hawók axta ektémakxa apkelane mey'assáxma m'a Jeroboam, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a israelitas.
Abiam, rey de Judá
(2 Cr 13.1-22)
1 Abiam comenzó a reinar cuando Jeroboam hijo de Nabat tenía ya dieciocho años de gobernar en Israel. 2 La capital de su reino fue Jerusalén, y su reinado duró tres años. Su madre se llamaba Maacá hija de Absalón.
3 Abiam cometió los mismos pecados que había cometido su padre. No le fue fiel a Dios como lo había sido su bisabuelo David. 4 Sin embargo, por amor a David, Dios permitió que un hijo de Abiam reinara en Jerusalén después de él, y además protegió a la ciudad de Jerusalén. 5 Y es que David se había comportado correctamente, y en toda su vida no desobedeció a Dios en nada. El único mal que David cometió fue cuando mandó que mataran a Urías el hitita.
6-7 Mientras Roboam reinó, siempre estuvo en guerra con Jeroboam. Esa guerra continuó entre Jeroboam y el reino de Abiam. Todo lo que Abiam hizo está escrito en el libro de la historia de los reyes de Judá. 8 Cuando Abiam murió, lo enterraron en la Ciudad de David, y en su lugar reinó su hijo Asá.
Asá, rey de Judá
(2 Cr 14.1-52 15.16-192 16.1-14)
9 Asá comenzó a reinar cuando Jeroboam ya tenía veinte años de gobernar en Israel. 10 La capital de su reino fue Jerusalén, y su reinado duró cuarenta y un años. Su abuela fue Maacá, hija de Absalón.
11 Asá obedeció a Dios, tal como lo había hecho su antepasado David. 12 Asá expulsó del país a los que practicaban la prostitución en los lugares de adoración, y quitó todos los ídolos que habían hecho los reyes que gobernaron antes de él. 13 También le quitó a su abuela Maacá su autoridad de reina madre, porque ella había hecho una imagen de la diosa Astarté. El rey Asá destruyó esa imagen y la quemó en el arroyo de Cedrón. 14 Sin embargo, Asá no quitó los pequeños templos de las colinas. A pesar de eso, Asá fue fiel a Dios durante toda su vida. 15 También llevó al templo todos los objetos de oro y plata que tanto él como su padre le habían prometido a Dios.
16 Cuando Baasá llegó a ser rey de Israel, estuvo siempre en guerra con Asá. 17 En una de esas batallas, Baasá atacó a Judá y conquistó la ciudad de Ramá. Luego reforzó la vigilancia de la ciudad para impedir que el rey Asá entrara o saliera del territorio de Judá.
18 En respuesta, Asá tomó todo el oro y la plata que había en los tesoros del templo y del palacio del rey, y se los dio a sus asistentes para que se los llevaran a Ben-hadad, rey de Siria. Este vivía en la ciudad de Damasco y era hijo de Tabrimón y nieto de Hezión. Asá le mandó este mensaje a Ben-hadad:

19 «Hagamos un pacto tú y yo, como hicieron tu padre y el mío. Rompe el pacto que hiciste con Baasá, el rey de Israel, para que ya no pueda luchar contra mí. A cambio te envío este oro y esta plata como regalo».

20 Ben-hadad aceptó la propuesta del rey Asá, y envió a los jefes de su ejército a pelear contra las ciudades de Israel. Así conquistó Iión, Dan, Abel-bet-maacá, toda la región de Neftalí y la región alrededor del Lago de Galilea.
21 Cuando el rey Baasá se enteró de esto, dejó de vigilar Ramá y regresó a la ciudad de Tirsá. 22 Entonces el rey Asá llamó a todo el pueblo de Judá para que se llevaran todas las piedras y la madera que Baasá había usado para reforzar la seguridad en Ramá. Con esas piedras y esa madera, el rey Asá reforzó la seguridad de Mispá y Gueba, ciudades de Benjamín.
23 Todo lo que Asá hizo, su poder y las ciudades que construyó, está escrito en el libro de la historia de los reyes de Judá.
Siendo ya muy viejo, Asá se enfermó de los pies, 24 y murió. Lo sepultaron en la Ciudad de David, donde estaban sus antepasados. Después, reinó en su lugar su hijo Josafat.
Nadab, rey de Israel
25 Nadab, el hijo de Jeroboam, fue nombrado rey de Israel en el segundo año del reinado de Asá en Judá. Su reinado duró dos años. 26 Nadab desobedeció a Dios y cometió los mismos pecados que su padre había cometido, y con los que hizo pecar a Israel.
27-28 En una ocasión, cuando Nadab y todo su ejército estaban rodeando la ciudad filistea de Guibetón, Baasá hijo de Ahías, que era de la tribu de Isacar, se rebeló en contra de Nadab y lo mató. Esto sucedió en el tercer año del reinado de Asá en Judá. Baasá reinó en lugar de Nadab, 29 y empezó su reinado matando a toda la familia de Jeroboam. No dejó a nadie con vida. De esta manera se cumplió lo que Dios había dicho por medio del profeta Ahías de Siló. 30 Ese fue el castigo que recibió Jeroboam, junto con su familia, pues pecó contra Dios e hizo pecar a Israel, lo cual hizo enojar a Dios.
31 Lo que Nadab hizo, incluyendo todas estas cosas, está escrito en el libro de la historia de los reyes de Israel.
Baasá, rey de Israel
32-33 Baasá comenzó a reinar en Israel cuando Asá ya tenía tres años de gobernar en Judá. La capital de su reino fue Tirsá, y su reinado duró veinticuatro años. 34 Baasá desobedeció a Dios y cometió los mismos pecados con los que Jeroboam había hecho pecar a Israel.