1 Aptáhak axta wesse' apwányam David apkeláneya apyókxoho énxet'ák se'e: “Wánxa xama apkelyéseykencha'a Dios ma'a hatte Salomón, apketkok apagko' makham, mopwanchek elának aqsok. Awanhók agko' ma'a aqsok peya nak kalanaxche', háwe xama énxet yaqwayam kóllanaksek ma'a tegma apyawe nak, Dios Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok akke m'a. 2 Awanhek ko'o sekwasqápeykekxoho séláneykekxa ekyókxoho aqsok eyeyméxchexa nak yaqwayam elanakpok ma'a Dios ahagkok tegma appagkanamap apagkok, cham'a: sawo élyátekto élmomnáwa, sawo ekmope élmomnáwa, sawo élyexwase, sawo élyentaxno tén han yámet, cháxa yaqwayam chá'a kalanaxchek xama aqsok xa. Tén han ma'a meteymog ekmope ekwesey nak cornalina, meteymog éltaqmalma, meteymog mók ektémakxa nak chá'a élyenméyak, tén han ma'a meteymog élpaxqamáxche nak chá'a ektáxama, keñe han ma'a mók ektémakxa nak meteymog, tén han ma'a meteymog éláxñe nak. 3 Élméssek han ko'o sawo ekyátekto élmomnáwa tén han sawo ekmope élmomnáwa ektáha nak ko'o ahagkok ahagko', eñama seyásekhayo m'a Dios ahagkok nak tegma appagkanamap apagkok: 4 cien mil kilos ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa éltaqmalma agko' nak, doscientos treinta mil kilos ma'a sawo ekmope élmomnáwa kélaxñáseykekxa nak yaqwayam kólyepetchesek nápakhaw'ék ma'a tegma nak. 5 Ekyókxoho sawo ekyátekto élmomnáwa tén han ma'a sawo élmope élmomnáwa yaqwayam kóllának chá'a m'a aqsok eyeyméxchexa enxoho, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok yaqwayam elanagkok ma'a énxet'ák apkeláneyak nak aqsok. ¿Yaqsa énxet ekxéna apwáxok egkések aqsa aqsok ma'a Wesse' egegkok?”
6 Keñe axta apkelmeyásegko aqsok ma'a apkelámha apmonye'e apagkok nak apnámakkok, apkelámha apmonye'e apagkok nak ma'a énxet'ák Israel, apkelámha apmonye'e nak chá'a kempakhakma, tén han ma'a sẽlpextétamo nak, keñe han ma'a apkelámha apmonye'e nak chá'a apkeláneykha apkeltamheykha apagkok ma'a wesse' apwányam, 7 ciento sesenta y cinco mil kilos tén han diez mil selyaqye aktek sawo élyátekto élmomnáwa axta apkelmeyásak yaqwayam elanakpok ma'a tegma nak, tén han trescientos treinta mil kilos ma'a sawo élmope élmomnáwa, xegkessek axta han seiscientos mil kilos ma'a sawo élyexwase nak, keñe tres millones trescientos mil kilos ma'a sawo élyentaxno.
8 Keñe han ma'a ekhakxa axta chá'a meteymog élyenma éltaqmalma, apkelmésa chá'a m'a ektáha axta apkeltaqmelchesso aqsok ma'a tegma appagkanamap nak, cham'a Jehiel, Guersón axta aptáwen neptámen.
9 Kelpayhékxók agko' axta apkelwáxok énxet'ák nak, hakte axta elmeyágweykxak aqsok apagkok apkelmésa m'a Wesse' egegkok, yetlo éltaqmeleykha apkelwáxok. Payhékxók agko' axta han apwáxok ma'a wesse' apwányam David.
10 Keñe axta David apteméssesa apcheymákpoho Wesse' egegkok nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák. Aptáhak axta s'e: “¡Apcheymákpoho sa' chá'a kólteméssesek xép Wesse' egegkok, Dios apagkok nak ma'a ẽlyapmeyk nanók Israel! 11 ¡Wesse', xép apagkok ma'a aptémakxa nak apteme apwányam apagko', apmopwána, apcheymákpoho, apteme apkeláneykha ekyókxoho aqsok, tén han apteme wesse'! Hakte xép apagkok ma'a ekyókxoho aqsok ekhéyak nak néten, tén han ekhéyak nak náxop. Xeyep han apagkok ma'a aptémakxa nak wesse' apwányam, hakte xeyep Wesse' egegkok, apteme néten agko' ekyókxoho aqsok. 12 Xép keleñamak ma'a ekxámokma nak aqsok egagkok tén han ma'a ekha nak sẽláyo. Xép apteme apkeláneykha ekyókxoho aqsok, yetlo apyennaqte, tén han apmopwána, xép han apteme apmésso apyennaqte tén han apmopwána apyókxoho énxet'ák. 13 Cháxa keñamak negmésa nak ekpayheykekxa egwáxok xép Dios egagkok, tén han nélpeykásawo m'a ektémakxa nak xép apwesey eyeymáxkoho; 14 ¡mowanchek ko'o almések ekxámokma aqsok ahagkok, mopwancha'ak han énxet'ák ahagkok nak! Hakte xép keleñamak xa ekyókxoho aqsok nak, wánxa egwanchek ólmések ma'a xeyep nak chá'a sẽlmésso. 15 Hakte máxa negko'o nápaqtók xép ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók nekha, apkelwe nak chá'a yaqwatakxoho, ekhawo ektamheykegkaxa axta apheykha m'a apyókxoho ẽlyapmeyk nano', máxa pessesse temék negko'o nélyennaqte s'e náxop, mogwanchek antaqheksohok ma'a nétsapma.
16 “¡Dios, Wesse' egegkok, xép apagkok xép han keleñamak ekyókxoho s'e aqsok ekxámokma nak, negancháseykekxo nak yaqwayam anlanaksek tegma appagkanamap, yaqwánxa chá'a kólteméssesek eyeymáxkoho m'a apwesey ekteme nak ekpagkanamaxche'! 17 Dios ahagkok, ekya'ásegkók ko'o apteme apkelányo chá'a egwáxok, tén han apchásekhayo m'a ekpéwomo nentémakxa. Cháxa keñamak sélmésa nak xép ekyókxoho s'e aqsok nak yetlo eyáxñeyo ewáxok. Payhékxeyk kaxwók ewáxok sekwet'a énxet'ák apagkok apchaqnákxo nak se'e, apkelmésa chá'a aqsok apkelmésso naqsa yetlo melmeyágweykekxa. 18 Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a ẽlyapmeyk nano', cham'a Abraham, Isaac tén han Israel, epekkenches sa' chá'a megkalleklágwayam apkelwáxok énxet'ák apagkok, yána sa' nahan kalxénmakha chá'a apkelwáxok xép. 19 Egkés sa' han hatte Salomón eyáxñeyo apwáxok yaqwayam enxoho elyahakxohok ma'a apkeltémókxa nak antéhek xép, tén han ekyókxoho m'a aptémakxa nak chá'a apkenagkama exchep, yaqwayam sa' yepwának elának ma'a tegma appagkanamap sekpenchessamo nak ko'o séláneykekxa ekyókxoho aqsok.”
20 Tén axta David aptáha apkeláneya apyókxoho énxet'ák se'e: “Kólpeykesho sa' kaxwo' Dios Wesse' kélagkok.” Keñe axta apyókxoho énxet'ák apkelpeykásawo Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano', apkelháxahágkek axta apkeltekxeyágko aptapnák nápaqtók ma'a Wesse' egegkok, tén han nápaqtók wesse' apwányam, ekwokmoho apkeltekxeyágko nápaqta'a xapop. 21 Mók ekhem axta entáhak apkelmésa Wesse' egegkok ma'a aqsok ektekyawa, keñe han ma'a aqsok ektekyawa kélwatno nak: mil weyke étkók kelennay'awo, mil nepkések apkelennay'awo, keñe han mil ma'a nepkések apketkók nak, yetlo chá'a m'a apkelmésso naqsa nak anmen yámet égmenek, xámok agko' axta han aqsok kélnaqtósso ektekyawa m'a ekyókxoho kañe' nak Israel. 22 Cháxa ekhem aptókagkaxa axta aptéyak keñe han apyenágko apyenéyak, nápaqtók Wesse' egegkok yetlo élpayheykekxa apkelwáxok. Tén axta apxénakpekxoho makham apteme wesse' apwányam ma'a Salomón, David apketche, keñe axta kélteméssesa wesse' apwányam, tén axta Sadoc kélteméssesa appasmo apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok. 23 Cháxa ektáhakxa axta aptáha wesse' apwányam Salomón aphakmo m'a taháno aphamakxa nak Wesse' egegkok, apyaqmagkasa m'a apyáp David, keñe axta apwetaya ekxámokma agko' ma'a aqsok apagkok. Apkelyaheykekxók axta han ma'a apyókxoho énxet'ák nak Israel. 24 Keñe m'a apyókxoho apkelámha apmonye'e nak tén han ma'a kempakhakma yapmék, ekweykekxoho m'a wesse' apwányam David apketchek nak, apkelxéna epasmok ma'a wesse' apwányam Salomón. 25 Wesse' egegkok axta apteméssesso ekyawe agko' kéláyo Salomón nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák Israel, keñe han apméssama ekyawe agko' apcheymákpoho neyseksa apteme wesse' apwányam, axta étémakpok xama enxoho wesse' apwányam kañe' Israel ekteme xa ektéma nak, cham'a nano' metyapmakxa axta makham ma'a.
David apketsapma
(1 Re 2.10-12)
26 Aptemegkek axta wesse' apwányam David, apketche nak Jesé, cham'a ekyókxoho kañe' nak Israel. 27 Cuarenta apyeyam axta weykmok apteme wesse' apwányam ma'a Israel, siete apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Hebrón, keñe treinta y tres apyeyam ma'a Jerusalén. 28 Apwányamók apagko' axta aptemék apketsapma, tásek axta apteme apwányamo', xámok axta aqsok apagkok, ekha kéláyo axta han. Apyaqmagkassek axta apteme wesse' apwányam ma'a apketche apwesey nak Salomón.
29 Naqtáxésamaxcheyk axta weykcha'áhak eknaqtáxésamaxchexa axta chá'a aqsok apkelane m'a Dios appeywa aplegasso Samuel, tén han Dios appeywa aplegasso Natán keñe han ma'a Gad, apteme axta apwetayo aqsok apxekmóssamo Dios, cham'a ektémakxa axta chá'a aqsok apkelane m'a wesse' apwányam David, eyeynmo sekxók axta, ekweykmoho m'a néxa apteme wesse' apwányam, 30 ekyókxoho aptémakxa axta wesse' apwányam, tén han apmopwána, keñe han ektémakxa axta chá'a apweynchámeykha m'a, keñe han ma'a Israel tén han ma'a mók apkelókxa nak.
David habla a todo el pueblo de Israel
1 Luego, el rey David le dijo a toda la gente que se había reunido:

«Dios eligió a mi hijo Salomón para que le construya el templo; sin embargo, él todavía está muy joven y no tiene experiencia para hacer un trabajo tan importante. ¡Él construirá el templo para nuestro Dios, y no se trata de la construcción de un palacio ordinario!
2 »Con muchos sacrificios he podido juntar los materiales necesarios para construir el templo de mi Dios: oro, plata, bronce, hierro y madera para los muebles y utensilios que deben ser confeccionados. También he reunido muchísimas piedras preciosas de toda clase.
3 »Es tan grande mi amor por este templo para mi Dios, que además de todo lo que ya he reunido, voy a entregar de mis propias riquezas lo siguiente: 4 cien mil kilos del oro más fino que existe, y doscientos treinta mil kilos de plata fina, para recubrir las paredes del templo y sus edificios, 5 y para los muebles y utensilios que harán los artesanos.
»¿Quién de ustedes quiere demostrar hoy su amor a Dios, dando una ofrenda para la construcción del templo?»
Ofrendas del pueblo
6 Entonces todos los jefes de Israel y las altas autoridades del reino dieron de buena voluntad las siguientes ofrendas:
7 Ciento sesenta y cinco mil kilos y diez mil monedas de oro,
trescientos treinta mil kilos de plata,
cerca de seiscientos mil kilos de bronce,
tres millones trescientos mil kilos de hierro.

8 Además, los que tenían piedras preciosas se las entregaron a Jehiel, descendiente de Guersón, que era el encargado de la tesorería del templo.
9 El rey David y todo el pueblo estaban muy contentos porque todos dieron con sinceridad.
Oración de David
10 Y aprovechando que tenía al pueblo reunido, David bendijo a Dios con estas palabras:

«¡Bendito seas, Dios de Israel;
Dios de nuestro antepasado Jacob;
bendito seas para siempre!

11 »¡Dios mío, a ti te pertenecen
la grandeza y el poder,
la gloria, el dominio y la majestad!
Porque todo lo que existe es tuyo.
¡Tú reinas sobre todo el mundo!

12 »Tú das las riquezas y el honor,
y tú dominas a todas tus criaturas.
Tuyos son el poder y la fuerza,
y das grandeza y poder a todos.

13 »Por eso es que hoy, Dios nuestro,
te damos gracias,
y alabamos tu nombre glorioso.

14-16 »Dios nuestro, todas estas riquezas que hemos dado para construirte un templo, en realidad te pertenecen a ti. Son tuyas; tú nos diste todo, y ahora solo te regresamos lo que de ti habíamos recibido. Además, delante de ti, mi pueblo y yo somos como gente sin patria, que va de un lado a otro, como antes lo hicieron nuestros antepasados. Nuestra vida es como una sombra sobre la tierra, sin esperanza alguna.
»Sabemos que ninguno de nosotros merece reconocimiento por las ofrendas que hemos traído. 17 Yo sé, Dios mío, que tú te das cuenta de nuestras intenciones y que te gusta que seamos sinceros. Por eso me da una gran alegría saber que tu pueblo y yo te hemos presentado nuestras ofrendas, de buena voluntad y con toda sinceridad.
18 »Dios de nuestros antepasados Abraham, Isaac y Jacob: haz que tu pueblo tenga siempre esta manera de pensar y de sentir, y que te ame con todo el corazón. 19 Y te pido que le des a mi hijo Salomón el profundo deseo de obedecer y poner en práctica todos tus mandamientos; también te pido que le permitas construir el templo con estos materiales que he reunido».

20 Cuando terminó, David le dijo al pueblo: «¡Bendigan y alaben a Dios!» Entonces todo el pueblo, inclinándose ante Dios y ante el rey, bendijo y alabó al Dios de sus antepasados.
Israel reconoce a Salomón como su rey
21 Al día siguiente le presentaron a Dios, en nombre de todo Israel, muchísimos animales para sacrificarlos y quemarlos en su honor: mil toros, mil carneros y mil corderos, con sus ofrendas de vino.
22 Ese día derramaron aceite sobre la cabeza de Salomón, para nombrarlo sucesor del rey David; lo mismo hicieron con Sadoc, para nombrarlo sacerdote. Esa fue la segunda ocasión en que todo el pueblo reconoció a Salomón como su rey, y todos comieron y bebieron con mucha alegría delante de Dios.
23-24 Así pues, Salomón reinó en lugar de David, su padre. Todos los jefes del pueblo, los soldados más valientes, y todos los hijos del rey David, fueron leales y apoyaron al rey Salomón. Todo el pueblo de Israel le obedeció, y así, su reino fue firme y exitoso.
25 Dios hizo que Salomón fuera grande, poderoso y famoso ante su pueblo, como no lo fue ningún otro rey de Israel.
Muerte de David
(1 R 2.10-12)
26 David hijo de Jesé reinó sobre todo Israel 27 durante cuarenta años, siete de los cuales vivió en Hebrón, y los treinta y tres restantes, en Jerusalén.
28 David murió tranquilamente cuando ya era muy anciano, lleno de riquezas y honores. En su lugar reinó su hijo Salomón.
29-30 Los hechos más importantes de la historia del rey David, desde el principio hasta el fin, están escritos en los libros de los profetas Samuel, Natán y Gad. En ellos se narran no solo los hechos más importantes con respecto al poder y valentía de David, sino también lo que le pasó a Israel y a sus países vecinos.