1 Actomjac coo siyanya quellhip:
—Naso, cotalhcac sat Dios apquilnancascama acyimnatem yicpintama elmasquingvomoc napocja as enlhitaoc apcanaycam nac lha —alhta aptomjac.
Jesús aplhinganimcasomap
(Mt 17.1-13Lc 9.28-36)
2 Seis acnim alhta intomjac apquinatvocmo inquilhe acvinatem Jesús. Apnalaclhec alhta apquilvamlha apancavo Pedro, najan Jacobo najan Juan. Yejemoc alhta aplhinganimcasacpojo Jesús napatavo apquillhalhmaa. 3 Apquilyinmaclhec alhta aptalhnama, apquilmopeclhec anco. Am copvanac apmopisayclha inyap actema nac lha. 4 Apvitacpec alhta Elías najan Moisés. Apquilpamejitsacpo Jesús. 5 Aptomjac alhta Pedro apcanya Jesús:
—Visqui, intasic sat onlhic as olhma. Ongilanamcoc sat apnatqui tingma. Lhama sat lhip, lhama sat Moisés, lhama sat Elías —alhta aptomjac.
6 Am alhta eyasamcoc Pedro actomjaclha appayvam, ayinyemaclha alpilapquisa apquilvitay. 7 Yejemoc alhta ayajapvaa lhama yipjopay. Intipquic alhta appayvam naysicsa yipjopay:
—Eycaso sictamongvoyam siyasicjayo, elaylhojo sat appayvam —alhta intomjac amyaa.
8 Yejemoc alhta apquilyajamcaa as enlhitaoc nipyava. Am alhta elvitac ma, apvamlha apanco Jesús aplhapco.
9 Lhama alhta apquilinyectamo netin inquilhe. Aptomjac alhta apquilanya apquiltamsoycaoc:
—Noeliltimnas nasa enlhit asoc apquilvitay. Eyca eliltimnas acvocmo sat acnim siclhaticjangviyam sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. 10 Apquiltamilcasquic alhta appayvam apquiltamsoycaoc. Apquilpamejitsacpec alhta apancavo:
—¿Soc laa aplhena elhaticjangvomoc nipyesicsa apquilmasquingvaycmo? —alhta apquiltomjac.
11 Apquilmalhnamcaa alhta apquiltamsoycaoc:
—¿Soctomja apquilanya nac apquilyascamco apquiltemaclha evotac sat apmamyi Elías? —alhta apquiltomjac.
12 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Nasoc anco, evotac sat apmamyi Elías, yoyam elaniclhac aclhamoclhojo asoc. ¿Jalhco actomja vaycajac actalhesomalhca siclhenomalhca Sictiyam Sictomja Enlhit? Olngamcoc sat acmasca najan otanovalhcac sat —alhta aptomjac. 13 Actomjac coo siyanya quellhip: Apvoctac alhta Elías, aptovasacpec alhta. Apquilvajanamquic apanco enlhit aclhenaclha apquilvalhoc. Innoc aclhena vaycajac actalhesomalhca —alhta aptomjac.
Jesús aptamilquisquiyam lhama apyimnanic
(Mt 17.14-21Lc 9.37-43)
14 Lhama alhta apquilvactamo apnamcaclha apquiltamsoycaoc. Apquilvita alhta appintalhnama enlhit nipyava. Najan maa apquilyascamco apquiltemaclha apquilatingmacpo apquiltamsoycaoc. 15 Pilapcasquic alhta anco apvitacpo Jesús. Apnateymam alhta apquilamyilhamco, yoyam elpayvecsic. 16 Yejemoc alhta apquilmalhna Jesús:
—¿Soctomja apquilatingmacpo nac? —alhta aptomjac.
17 Apcatingmavoc alhta lhama enlhit:
—Visqui, acyantamenta inyicje sictamongvoyam somquic quilyicjamo actovascama. Actimesquiscama mepqui appayvam. 18 Invitac sat ancoc somquic quilyicjamo, yejemoc acpatjeta najan acyinyovasa nalhpop. Intipquic mataa acyamopoy apvalhoc, yiplovcoc aptoyc apmaoc. Apquitsepquic mataa apyimnaclhojo. Altimnasquic lha inyicje lhip apquiltamsoycaoc, yoyam elantipsic somquic quilyicjamo. Am eyca colapvancaac —alhta aptomjac.
19 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Enlhit apquilyasquiyam nac quellhip. ¿Jalhcocvam acnim olhojoc lhama mocjam quellhip? ¿Jalhcocvam acnim olngamcojoc mocjam apquilyasquiyam quellhip? Elyantamenma apyimnanic jalip —alhta aptomjac.
20 Yejemoc alhta apquilyantamacmo apyimnanic. Lhama alhta acvita somquic quilyicjamo Jesús, yejemoc ayaja apyimnaclhojo apsicjangviyam. Yejemoc alhta apsicjaclho. Apyitelingvam alhta. Intipquic alhta acyamopoy apvalhoc. 21 Apquilmalhnac alhta Jesús apyimnanic apyap:
—¿Jalhcocvam años actimem apsicjangviyam? —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta apyap:
—Nano, aptemaclha apquitcoc —alhta aptomjac. 22 Inyinyovquic mataa natilh somquic quilyicjamo najan nayingmin, yoyam cajic. Apvanquic sat ancoc etamilquiscomoc lhip, jingimlimojo najan jingilpasim sat nincoo —alhta aptomjac enlhit.
23 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Noyasquim nasa lhip. Ingvanquic acyovoclhojo asoc ningiltomja mongyasquiyam —alhta aptomjac.
24 Apquilpalhamam alhta apyimnanic apyap:
—Moyascacmoc coo, jepasim acna inlhojo sicyasquiyam —alhta aptomjac.
25 Lhama alhta apvita Jesús apnateymantamo enlhit appintalhnama. Apquilpalhimcaso alhta eyca somquic quilyicjamo:
—Actomjac coo siyanya: Cotyip somquic quilyicjamo mepqui acpayvam najan mepqui ajaycaoc. Nocotalhningvota nasa mocjam —alhta aptomjac.
26 Yejemoc alhta alpalhamamcaa somquic quilyicjamo. Ayaja alhta apyimnaclhojo najan actepa. Aptamopamquic alhta apyitnaclha malha apquitsepavo. Apquitsepquic lhac —alhta intomjac amyaa aplhenacpo. 27 Apmec alhta apmic Jesús apnesaclho netin. Yejemoc alhta apquinmaclho netin apyimnanic.
28 Lhama alhta aptalhningveclho lhama tingma. Apyilhacpo alhta apquililmalhna Jesús apquiltamsoycaoc:
—¿Soctomja mongvanco nac nincoo ongilantipsic somquic quilyicjamo lhac? —alhta apquiltomjac.
29 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Acvamlha ningilmalhnancama najan mongmajay ontoc ingvanquic ongilantipsic somquic quilyicjamo actema nac lha —alhta aptomjac.
Anit aplhenayclha amamyi, yoyam ematong
(Mt 17.22-23Lc 9.43-45)
30 Apquilimpaclhec alhta mocjam. Apquilyeycajangveclhec alhta yoclhilhma Galilea. Am alhta eltamjoc Jesús, yoyam elyasamcojo enlhitaoc. 31 Apquillhicmosquic alhta mataa apquiltamsoycaoc: Colhic sat setanongvocmo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Omalhcac sat najan omatong sat. Acmatnec sat ancoc, natqui acnim sat cotnejic olhaticjangvomoc mocjam —alhta aptomjac. 32 Am alhta elyasamcoc aplhenaclha. Inquilnovquic alhta elmalhneclhojo.
¿Soc enlhit aptomja apyimtalhnamo apanco?
(Mt 18.1-5Lc 9.46-48)
33 Apquilvoclhec alhta tingma Capernaum. Lhama alhta apnaclho tingma pac. Apquilmalhnac alhta apquiltamsoycaoc:
—¿Soc lha apquillhena quellhip nalhit amay? —alhta aptomjac Jesús.
34 Am alhta elatingmavo. Nalhit amay alhta apquilpamejitsacpoc:
—¿Soc sat etnejic ningyesicsa apquimja apmamyi? 35 Yejemoc alhta apna, apquilevamcaa apquiltamsoycaoc najan apquilpamejitsa:
—Ningiltamjoc sat ancoc ontimjic ningimja ingmamyi, onquinmiclhac sat alhayi. Ontimjic sat ningilancam ingnaymacoc —alhta aptomjac.
36 Yejemoc alhta apma insicaa, apnesa nipyesicsa apquiltamsoycaoc. Lhama alhta appiquinaclho apvalhoc insicaa, apquilpamejitsa eyca:
37 —Ningilmec sat ancoc tacja lhama insicaa acno aso apsoyam sicvisay, ningiltomja ningmam tacja Jesús. Ningmec sat ancoc tacja Jesús, ningiltomja ningmam tacja Ingyapam, aptomja apcapajascama Jesús —alhta aptomjac.
Am sat ancoc jinginmelhac enlhit, sinpasmom sat etnejic
(Mt 10.42Lc 9.49-50)
38 Appamejitsa alhta Juan:
—Visqui, ningvitac alhta enlhit apsoyam lhip apvisay apquilantipquiscama somquic quilyicjamo. Ningasquic alhta, eyca ayinyemaclha cotnaja ninlhalhma —alhta aptomjac.
39 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Noelmiyov nasa enlhit apsoyam sicvisay. Apquilanay inlhojo tamjaycam sinpilapquiscama, mejelhenejec sat sicmasom. 40 Am sat ancoc jinginmelhac enlhit, sinpasmom sat etnejic. 41 Ningyacvesquic sat ancoc yingmin ningmesa enlhit co Cristo, naso covac sat acyanmongam —alhta aptomjac.
Actemaclha singitsilhnanoncama
(Mt 18.6-9Lc 17.1-2)
42 “Apsilhnanaquic sat ancoc insicaa acno aso actomja mejeyasquiyam, intasi inyicje enlhit coltetic apyispoc mataymong acyimtalhnamo, yoyam colhic acyimyantamo nayingmin. 43 Insilhnanaquic sat ancoc lhip apmic, iyatemen. Intasi inyicje lhip memasquingvomoc actema nac appinsem, am colhno eyacsic acyitnaclha cosponeyaclha talha acna anit apmeoc. 44 Cotsepmaclha ingascoc maa, cosponeyaclha talha nac maa. 45 Insilhnanaquic sat ancoc lhip apminic, iyatemen. Intasi inyicje memasquingvomoc actema nac apyateyaycam, am colhno eyinyovacpoc acyitnaclha cosponeyaclha talha acna anit apmancoc. 46 Cotsepmaclha ingascoc maa, cosponeyaclha talha nac maa. 47 Insilhnanaquic sat ancoc lhip apatic, iyinyov. Intasi inyicje lhip epalhavomoc Dios apquilnancascama actema nac apyavec, am colhno eyinyovacpoc acyitnaclha cosponeyaclha talha acna anit apataoc. 48 Cotsepmaclha ingascoc maa, cosponeyaclha talha nac maa.
49 Jingincajac sat talha acno ningincajay yasic asoc acmatnam acvatnamalhquilha. 50 Intasi nac yasic. Am sat ancoc copanacmoc yasic, ¿jalhco sat ontimjic, yoyam copanmojo mocjam? Coyit sat apquilvalhoc acpaniyam acno yasic. Eltamilsacpojo apanco quellhip actemaclha actamilaycam apquilvalhoc” —alhta aptomjac.
1 Jesús he'i avei chupe kuéra:
—Añetehápe ha'e peẽme, ko'ápe oĩva apytépe oĩ nomano mo'ãiva ohecha mboyve Tupã sãmbyhy.
Jesús omimbipárõ guare
(Mt 17.1-13Lc 9.28-36)
2 Upe rire, 6 ára haguépe Jesús oho peteĩ yvyty yvatépe ha ogueraha hendive Pedro, Santiago ha Juánpe. Upépe henondépe kuéra, Jesús rete oñemoambue ohóvo. 3 Ijao overa hendy ha morotĩ asy, ndaipóri chéne avaveichagua ao joheiha yvy ári ikatu vaerã péicha omomorotĩ. 4 Ha ohecha hikuái Elías ha Moiséspe, oñemongetáva hína Jesús ndive. 5 Upépe Pedro he'i Jesúspe:
—Mbo'ehára, iporãite niko ikatúre roime ko'ápe. Torojapóna peẽme pene rendaguã, peteĩ ne mba'erã, peteĩ Moiséspe guarã ha Elíaspe guarã avei. 6 Hemimbo'e kuéra niko oñemondýi ha Pedro ndoikuaái mba'épa he'íta. 7 Upévo ou peteĩ arai ha ojaho'i chupe kuéra. Ha pe araígui oñehendu peteĩ ñe'ẽ he'íva: “Kóva hína che Ra'y ahayhuetéva, pehendu chupe.”
8 Ha oma'ẽvo ijerére ndohechavéi avavépe hendive kuéra. Jesúspe añónte.
9 Oguejykuévo pe yvytýgui, Jesús he'i chupe kuéra ani haguã omombe'u avavépe upe ohecha vaekue, ha'e, yvypóraicha ou vaekue, oikove jey peve omanóva apytégui. 10 Upévare oñongatu hikuái upéva ñemiháme, oporandu jepe ojupe mba'épa he'iséne upe jeikove jey. 11 Oporandu hikuái Jesúspe:
—Mba'ére piko umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha he'i Elías ou raẽ vaerãha?
12 Ha'e he'i chupe kuéra:
—Añete niko Elías raẽ ou vaerãha, ha ha'e omoĩmba porã vaerã opaite mba'e hekópe. Ha mba'ére piko he'i Ñandejára ñe'ẽ pe yvypóraicha ou vaekue ohasa asy vaerã ha ojeapo'i vaerãha? 13 Ha che ha'e peẽme Elías oúma hague ha ha'e kuéra ojapo hague hese ojaposéva, he'iháicha Ñandejára ñe'ẽ, ojehúta hague chupe.
Jesús omonguera peteĩ mitã kuimba'e oĩva mba'epochy poguýpe
(Mt 17.14-21Lc 9.37-43)
14 Ou jeývo oĩháme hemimbo'e kuéra, ohecha peteĩ aty guasu ojeréva hese kuéra ha Moisés rembiapoukapy mbo'eha oñoñe'ẽ apíva hendive kuéra. 15 Ohechávo Jesúspe opavave oho pya'e huguãitĩvo ha ohecha ramo chupe. 16 Ha'e oporandu chupe kuéra:
—Mba'ére piko peñoñe'ẽ api hendive kuéra?
17 Peteĩ ha'e kuérava he'i:
—Ápe aru ndéve che ra'y, oguereko niko peteĩ mba'e pochy omoñe'ẽngúva chupe. 18 Mamo ha'e oĩháme pe mba'epochy oity chupe yvýre, ijuru ryjuipa, omopururũ hãi nguéra ha hatãmba opytávo. Ajerure ne remimbo'e kuérape omosẽ haguã chugui pe mba'epochy ha ndaikatúi omosẽ.
19 Jesús he'i:
—Há, tekove jerovia'ỹ! Araka'e peve piko aiméta pene ndive, araka'e peve piko aikóta pende reheve? Peru chéve pe mitã rusu.
20 Ogueraha hikuái pe mitã rusu Jesús rendápe. Pe mba'e pochy ohechávo Jesúspe katu, oityvyro pe mitã rusúpe ha upéva ho'a ojapajeréi yvýre, ha ijuru ryjuipa. 21 Jesús oporandu itúvape:
—Araka'e guive piko ojehu chupe kóva?
Itúva he'i:
—Imitã guive.
22 Ha heta jey pe mba'epochy oity vaekue chupe tatápe ha ýpe ojuka haguã. Oĩrõ ikatúva rejapóna ore poriahurereko ha ore pytyvõmi.
23 Jesús he'i chupe:
—Mba'ére piko ere ‘ikatúrõ’? Opa mba'e ikatu ojeroviáva peguarã!
24 Upérõ pe mitã rusu ru osapukái:
—Che ajerovia. Che pytyvõna ajeroviave haguã!
25 Jesús ohechávo hetaveha umi oñembyatýva, oja'o pe mba'epochýpe he'ívo:
—Espíritu ñe'ẽngu ha rehendu'ỹva, ha'e ndéve resẽ haguã pe mitã rusúgui ha anive haguã reike pype.
26 Pe mba'epochy osapukái ha oityvyro jey pe mitã rusúpe. Upéi osẽ chugui ha oheja omanóva ramo, ha upévare heta oĩ he'íva omano hague. 27 Jesús katu ipóre ipojáivo, omopu'ã chupe ha pe mitã rusu oñembo'y.
28 Upéi Jesús oike peteĩ ógape ha hemimbo'e kuéra oporandu chupe ha'eñoháme:
—Mba'ére piko ndaikatúi ra'e ore romosẽ pe mba'epochy?
29 Ha Jesús he'i chupe kuéra:
—Koichagua mba'epochy, ñembo'e rupi ha karu'ỹme jehasa rupi mante ikatu oñemosẽ.
Jesús he'i jey omanotaha
(Mt 17.22-23Lc 9.43-45)
30 Ohóvo upégui ohasa hikuái Galiléa rupi. Jesús katu ndoipotái avave oikuaa, 31 ombo'égui hína hemimbo'e kuérape. He'i chupe kuéra:
—Che, yvypóraicha aju vaekue, ha'áta hína yvypóra kuéra pópe. Ha'e kuéra che jukáta. Ha mbohapy ára amano haguépe katu, aikove jeýta.
32 Chupe kuéra nahesakãi pe ha'e he'íva, ha okyhyje hikuái oporandu haguã chupe.
Mávapa tuichave
(Mt 18.1-5Lc 9.46-48)
33 Oguahẽ hikuái Cafarnaúmpe. Oĩmarõ hikuái hógape, Jesús oporandu chupe kuéra:
—Mba'ére piko peñoñe'ẽ api pejúvo tapére?
34 Ha'e kuéra katu okirirĩ. Tapére niko oñoñe'ẽ api ra'e, mávapa upe mba'e guasuvéva ijapytépe kuéra. 35 Ha Jesús oguapy, ohenói umi 12, ha he'i chupe kuéra:
—Oĩrõ mba'e guasuséva, oiko vaerã tapykue pegua ha opavave rembiguái ramo.
36 Upéi omoĩ peteĩ mitãme ijapytépe kuéra, ha ohupívo ijyva ári he'i chupe kuéra:
37 Oimeraẽva, che rérape oguerohorýva peteĩ mitã koichagua, chéve che rerohory. Ha upe chéve che rerohorýva, nda chéve añói che rerohory, upe che mbouharépe ave.
Upe noñemoĩriva ñande rehe, oĩ ñane ndive
(Mt 10.42Lc 9.49-50)
38 Juan he'i chupe:
—Mbo'ehára, rohecha peteĩ omosẽva mba'e pochy nde rérape, ha rojoko, ndaha'éigui ore apytepegua.
39 Jesús he'i:
—Ani pejoko, peteĩ ojapóva hechapyrãva che rérape niko upéi noñe'ẽ vai mo'ãi che rehe. 40 Upe noñemoĩriva ñande rehe, oĩ ñane ndive. 41 Oimeraẽ ome'ẽva peẽme, ymínte jepe, che ndive peiko haguére, añetehápe ha'e peẽme ndopyta mo'ãiha hekovia'ỹre chupe.
Re'átarõ ivaívape
(Mt 18.6-9Lc 17.1-2)
42 Oimeraẽ oitýva angaipápe peteĩ mitãicha che rehe ojeroviávape, iporãve vaerã ojeitýrõ chupe yguasúpe ita guasu ijajúri. 43 Ha nde po nde reitýtarõ angaipápe, eikytĩ. Iporãve reikove ramo Tupã ndive nde po peteĩ reheve, ha ani nde po mokõive reheve rejeity aña retãme, pe tata ogue'ỹháme araka'eve, 44 umi yso omano'ỹháme ha tata máramo ogue'ỹháme. 45 Ha nde py nde reitýtarõ angaipápe, eikytĩ. Iporãve reikérõ jeikovépe peteĩ nde py reheve ha ani mokõive nde py reheve rejeity aña retãme, 46 umi yso omano'ỹháme ha tata máramo ogue'ỹháme. 47 Ha nde resa nde reitýtarõ angaipápe, eipe'a. Iporãve reike nde resa peteĩ reheve Tupã oisãmbyhyhápe, ha ani mokõive nde resa reheve rejeity aña retãme, 48 umi yso omano'ỹháme ha tata máramo ogue'ỹháme. 49 Opavave niko oñembojuky vaerã tatápe. 50 “Juky niko iporã, ha nahe'ẽvéi ramo niko ndaikatu véima oñemohe'ẽ jey, naiporã véima mba'everã. Perekóke juky pende pype ha peiko py'a guapýpe oñondive.”