Apmam amyip Jeremías
1 Vocmec nic nat décimo año aptimem Sedequías apvisqui nipyesicsa co Judá. Vocmec nic nat dieciocho años aptimem apvisqui Nabucodonosor. Aptomjac nic nat Visqui ingac apcanya Jeremías, elngacsic amyaa. 2 Apquilvocjac nic nat cotnaja ingmoc co Babilonia tingma Jerusalén. Apnec nic nat profeta Jeremías nipyesicsa guardia payjoc apvisqui tingma pac. 3 Apcapajasquic nic nat Sedequías emacpoc Jeremías, ayinyema aplingascama amyaa ayinyema Dios: Eycaso appayvam ayinyema Visqui ingac: Elimpocjac sat co Babilonia, elmacpoc sat apyovoclhojo tingma Jerusalén. 4 Copvanquejec ingyinyejec apvisqui Sedequías napatavo caldeos (co Babilonia). Emacpoc sat maa, eyantamacpoc sat apnaclha apvisqui co Babilonia. 5 Eyantamacpoc sat Sedequías apmomap yoclhilhma Babilonia acvaycmo acnim apquitsepma. Noelnapap nasa quellhip, apquilyimnatem apanco cotnaja ingmoc caldeos. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui — alhta aptomjac.
6 Aptomjac nic nat Jeremías: Eyasinaquic alhta Visqui ingac, aptomja seyanya: 7 Lhip Jeremías, evotac sat apnaclha lhip apvisay Hanameel, Salum apquitca, aptomja apyaja apquitca, lhip apyalhing. Etnejic sat ingyanic lhip, emoc sat amyip apanco acyitna tingma Anatot. Lhip apvisay apmolhama maa, apvanquic emoc as amyip — alhta aptomjac. 8 Apvoctac alhta eyalhing sicnaclha coo, acno aplhanma siclho Visqui ingac. Acnec alhta payjoc patio nipyesicsa guardia. Eltimnasquic alhta eyalhing eyinyoc sat amyip payjoc tingma Anatot, apquileyvomaclha apquilmolhama Benjamín. Evanquic omoc coo as amyip, sicvisay sicmolhama avtip as amyip. Nasoc alhta ayinyema Visqui ingac, yoyam omoc as amyip. 9-10 Acmec alhta as amyip apyamasma Hanameel. Acyinyovquic alhta diecisiete monedas de plata acyanmongam amyip. Ningiltalhosquic alhta vaycajac contrato, acyiplomo apquilvisay enlhit apquilvitaycamco. 11 Acliquic alhta anit vaycajac contratos, lhama avalhoc ayimpejic sellada, najan moc mepqui sellada. 12 Acmesquic coo as vaycajac apvisay Baruc, Nerías apquitca, Maasías aptavin, napato eyalhing Hanameel, najan napatavo apquilvitaycamco apquiltalhescama firma, najan napatavo judíos apnaycam payjoc patio nipyesicsa guardia. 13 Actomjac alhta siyanya Baruc napatavo enlhit: 14 Eycaso appayvam Dios apvisqui apyimtalhnamo nipyesicsa israelitas: Ilic sat lhip anit vaycajac, lhama sellada najan moc mepqui sellada, ingyalhimquis sat apvalhoc valhva, colhic sat actamilsa acvoncaclhojo. 15 Eycaso appayvam ayinyema Dios Visqui apyimtalhnamo nipyesicsa israelitas: Nalhit acnim elmoc sat enlhit mocjam tingma, najan amyipayc najan ayimjaclha uva — alhta actomjac coo — nic nat aptomjac profeta.
Apquilmalhnancama Jeremías
16 Acmesquic alhta vaycajac Baruc, Nerías apquitca. Acpamejitcasquic coo Visqui ingac: 17 Lhip Visqui ingac, apmopvan innac lhip elana aclhamoclhojo asoc. Lhip apmopvan ayinyema ilhnic nat apquillanay netin najan as nalhpop. 18 Lhip aptomja apcasicjayo enlhitaoc najan aptovana cotmongvoycamlha nelha. Najan aptomja apyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc enlhit ayinyema apquiltemaclha apquilyapmayc. Lhip Dios Visqui ingac apyimtalhnamo, acmovan innac lhip apvisay. 19 Apyimtalhnamo mataa lhip aclhanma apvalhoc, pilapcasquic mataa ningvita lhip aptomjaclha. Apvitac lhip aplhamoclhojo enlhitaoc najan apquiltemaclha apancaoc, ellhovamcoc mataa acno apquiltemaclha actamila, inlhojo eyca apquiltemaclha acmasom. 20 Lhip apquillanay nic nat asoc monquinatquiscama najan aptamjaycam simpilapquiscama yoclhilhma Egipto, najan quilhvo nac jay ningyesicsa najan nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco. Inlingalhquic lhip apvisay nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco. 21 Lhip nic nat apyinyovquiscama yoclhilhma Egipto elmeyvoc enlhitaoc Israel, acyiplomo asoc monquinatquiscama najan aptamjaycam simpilapquiscama, apquilangvocmec nic nat enlhitaoc lhalhma anco. 22 Apquilhocac nic nat israelitas as yoclhilhma, ayinyema lhip, acvisay apquimjaclha yovjan (yamyovjene) najan leche malha acyitnamaclha yingmin. Lhip nic nat aplhanma napatavo ningilyeyjamcaa, yoyam ellhovamcoc. 23 Apquiltiyaningvaac nic nat as yoclhilhma yoyam elhnam sat mataa. Am nic nat elyiplovcasac lhip appayvam, am nic nat colcac apquilvalhoc lhip apcanamaclha najan apcascamaclha. Yiplovcoc apquillingaycamco acyimtalhnama ayinyema lhip apyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc.
24 Apquilpenasquic cotnaja ingmoc caldeos elimpocjac tingma ingac. Jingilmoc sat cotnaja ingmoc, onticyoc sat maa, mayic sat jingilnapoc, ningmasquem sat jingilnapoc. Vocmec quilhvo nac jay aplhanmaclha lhip nano. 25 Lhip Visqui ingac, aptomja seyanya oyinyoc acyanmongam omoc sat amyip, napatavo enlhit apquilvitaycamco. Naso, cotnaja ingmoc caldeos elmoc sat tingma ingac — alhta actomjac coo — nic nat aptomjac Jeremías.
26 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 27 Coo nac Dios Visqui apancaoc apyovoclhojo enlhitaoc. Sicmovan innac coo, evanquic olana aclhamoclhojo asoc. 28 Actomjac coo siyanya lhip: Elimpocjac sat as tingma cotnaja ingmoc caldeos, apvisqui Nabucodonosor co Babilonia. 29 Naysicsa apquilimpocjay elvitic sat talha apyovoclhojo tingma. Elmetic sat moclhama tingma netin, payjoc apquilvatnama quellhip asoc acmasis, yoyam colhic ayaco quilaycmasquiscama Baal najan macmescama uva ayingmenic acyitnamaclha quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. Apquiltemaclha apancaoc sevenéycam coo. 30 Apquiltemaclha apancaoc israelitas najan co Judá apquillanay asoc sictanoncama coo, apquiltemaclha sevenéycam coo, apquillanay apanco quilaycmasquiscama eltimjic apquilayo. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac. 31 Apquiltemaclha apancaoc as tingma, siclhoc nic nat apquillanay acvaycmo as ningvamlha nac jay, selinmelhaycam mataa, yoyam olvoc coo. Omascoscomoc sat apyovoclhojo tingma. 32 Ayinyema sevenéycam alhta mataa najan apquiltemaclha apquilmapsomcaa co Israel najan co Judá. Acno moc apquiltemaclha apquilviscaa reyes, najan poc apquilviscaa, najan sacerdotes, najan profetas, najan apyovoclhojo enlhitaoc co Judá najan co Jerusalén. 33 Apquilpaycacmec mataa, mepqui selaneyo coo. Yitne inyicje siltamescama mataa, am eyca colmac apquilvalhoc, am eljalhnoc sicpayvam. 34 Apquilpiquenaclhec quilaycmasquiscama congne tingma ajac apponquinomap, apnatovasa coo tingma ajac. 35 Apquillanac mataa altares Ben-hinom, malvatnama talha apquitquic apquilinava najan quilvanaa ayitcoc, actemaclha macmescama quilaycmasquiscama Moloc. Apquiltemaclha apancaoc co Judá. Jave ayinyema siyanamaclha coo, am colhenac mataa evalhoc actema nac jay — alhta aptomjac Visqui ingac.
Asoc yoyam colvac sat
36 Aplhenacpec as tingma apvanyam, yoyam etvasacpoc, ayinyema apquilimpocjay co Babilonia, najan mayic ataoc, najan ningmasquem ataoc. Actomjac coo sicpayvam sicvisay Dios Visqui apancaoc israelitas: 37 Ongvansiclhac sat enlhitaoc apquilhpaneycam lhalhma anco, siyilhpanquiscama coo naysicsa siclom, otajicsojoc sat enlhitaoc, elhnam sat as yoclhilhma mepqui mataa apquilnapomacpilha. 38 Otnejic sat enlhit ajancaoc, sictimem Dios Visqui apancaoc. 39 Otnesquisic sat eltimjic selayo mataa naysicsa apquileyvam, colhic sat actamilaycam apquilvalhoc najan actamilaycam apquilvalhoc aptovana. 40 Olanac sat pacto ningmiyovmalhca nipyesicsa maa: Olhenic sat mepqui sicyeycajascaoc olmeyvoc mataa enlhit ajancaoc, otnesquisic aclhanma apquilvalhoc eltimjic selayo, mejelyinyovejec sat mataa coo. 41 Copayjiclhac sat evalhoc naysicsa siyasicjayclha, olhnecsic sat as yoclhilhma, acyiplomo actamilaycam evalhoc coo — alhta aptomjac Visqui ingac.
42 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Apquillingamcoc siclho acyimtalhnama enlhit ajancaoc, ellhovamcoc sat asoc altamila, acno siclhanma coo mepqui sicyeycajascaoc. 43 Inlhenalhquic as yoclhilhma yoyam cotvasalhcac sat, ayinyema apnatovascama caldeos cotnaja ingmoc, cotniclhac sat yoclhilhma actamopeycaoc, mepqui enlhit, najan mepqui apnatoscama aleyvam. Nanoc sat elmoc sat mocjam amyip, yoyam elcaoc. 44 Colmalhcac sat mocjam amyipayc, acyiplomo contratos acnatalhesomalhca, najan sello najan firma enlhit apquilvitaycamco. Colmalhcac sat amyip apquileyvomaclha apquilmolhama Benjamín, najan nipyava tingma Jerusalén, najan tingma apquilvanyam co Judá, najan netin inquilhe, najan amyip acvanyam, najan tingma apquilvanyam yoclhilhma Néguev nipiyam. Ongvasicjiclhojoc sat mocjam enlhit ajancaoc. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac.
Jeremías ojogua peteĩ yvy
1 Ñandejára oñe'ẽ Jeremíaspe áño 10 oñepyrũ haguépe oisãmbyhy Judápe Sedequías. Upéva áño 18 oñepyrũ hague oisãmbyhy Nabucodonosor. 2 Umiha árape Babilonia ruvicha guasu ñorãirõha kuéra ondyry hína Jerusalén rehe ha maranduhára*f** Jeremías oĩ jepokuapy mburuvicha guasu róga korapýpe. 3 Mburuvicha guasu Sedequías omonambika vaekue chupe, Jeremías he'i haguére: “Ñandejára he'i: ‘Ame'ẽta ko táva Babilonia ruvicha guasu pópe, 4 ha mburuvicha guasu Sedequías nokañy mo'ãi caldéo kuéragui, ho'áta uvei Babilonia ruvicha guasu pópe ha ojereraháta hendápe. 5 Nabucodonosor ogueraháta Sedequías Babilóniape ha upépe opytáta, che ha'e peve mba'épa oikóta chugui. Peñorãirõ ramo jepe caldéo kuéra ndive, nosẽ porã mo'ãi peẽme. Che, opa mba'e Jára, upéicha ha'e.’”
6 Ha Jeremías he'i: “Ñandejára oñe'ẽ chéve ha he'i: 7 ‘Ema'ẽ, nde prímo Hananel, nde tio Salum ra'y oúta he'i ndéve nderejoguaséipa chugui peteĩ yvy oguerekóva Anatótpe, nde niko ikatu rejogua, ha'égui igénte aguĩve.’ 8 He'i haguéicha chéve Ñandejára, che prímo Hanamel ou che rendápe mburuvicha guasu róga korapýpe ha he'i chéve ajogua haguã chugui peteĩ ñu oguerekóva Anatótpe, Benjamingua yvýpe, che ikatúgui ajogua, ha'égui igénte aguĩve. Ahecha kuaa vove Ñandejára oipotaha upéva, 9-10 ajogua upe ñu che prímo Hanamélgui. Ame'ẽ chupe 17 pláta pehẽngue ha'e ojeruréva hese, ha amoĩ kuatiáre upe yvy ñeme'ẽ rechaukaha, oñemoĩvo hese ta'ãnga hesegua ha umi mba'e rechahare réra. 11 Upéi araha mokõi kuatia hesegua, peteĩ oñeñapytĩ ha oñembotýva, ha pe ambue oñemboty'ỹre, 12 ha ame'ẽ Nerías ra'y ha Maaseías remineno Barúcpe, che prímo Hananel, umi mba'e rechahare omoĩ vaekue héra kuatiáre ha opa Judagua korapýpe oguapýva rovake.”
13 Henondépe kuéra ha'e Barúcpe: 14 “Tupã Israel Jára ipu'akapáva he'i: ‘Eraha umi mokõi ñeme'ẽ kuatia, pe oñembotýva ha pe oñemboty'ỹva, ha eñongatu peteĩ kambuchípe ikatu haguã oñeñongatu are. 15 Tupã Israel Jára ipu'akapáva niko he'i: Ko tetãme ojejogua jeýta óga, ñu ha parralty kuéra.’”
Jeremías oñembo'e
16 “Ame'ẽ rire Nerías ra'y Barúcpe kuatia yvy jejogua rehegua, añembo'e péicha Ñandejárape: 17 ‘Nde, che Jára, pyapy mbaretépe rejapo vaekue yvy ha yvága. Ndaipóri mba'eve ikatu'ỹva ndéve guarã. 18 Nde rehechauka ne mborayhu heta eterei ñemoñarépe, ha reinupã avei yvypórape itúva kuéra rembiapo vaikuére. Ha Tupã nde tuichapa jepe ha nde pokatu etéva! Nde réra hína opa mba'e Jára, nde pu'akapáva! 19 Ndé nde tuicha umi mba'e rejaposévape ha nde pokatu umi mba'e rejapóvape. Nde rehecha opa mba'e ojapóva yvypóra ha reme'ẽ peteĩ-teĩme hembiapokue ojerureháicha. 20 Nde rejapo vaekue mba'e rechapyrã ha mba'e rechaukaha Egíptope, ha ko'agãite peve rejapo gueteri reikóvo taha'e Israélpe taha'e opa yvypóra apytépe ha upéicha rupi nde réra herakuã mombyry. 21 Nde, pyapy mbaretépe renohẽ vaekue Egíptogui ne retãgua Israélpe, rejapóvo mba'e rechapyrã ha mba'e rechaukaha, ha remongyhyjévo opavavépe. 22 Reme'ẽ vaekue Israélpe ko yvy osyryhápe ýicha kamby ha eíra reme'ẽ haguéicha ne ñe'ẽ itúva kuéra ypy kuépe. 23 Ha'e kuéra oike rire upe tetãme ha oñemomba'e hese katu nohendúi ne ñe'ẽ ha ndojapói umi tembiapoukapy reme'ẽ vaekue chupe kuéra ha ndojapói mba'eve ere vaekue chupe kuéra. Upévare remondo chupe kuéra opa ko'ã mba'e vai.
24 ‘Ko'ágã caldéo kuéra omopu'ã korapy yvatére jupiha ondyry haguã távare ha ñorãirõ, ñembyahýi ha mba'asy asãi rupi pe táva ho'áta hese ondyrýva po guýpe. Che Jára, rehecháma niko oikoha hína upe ere vaekue. 25 Ha opáichavo, che Jára, ere chéve ajogua haguã upe yvy mba'e rechahára rovake, pe táva ho'átarõ jepe caldéo kuéra pópe.’”
26 Upérõ Ñandejára he'i Jeremíaspe: 27 “Che hína Tupã, opa oikovéva Jára. Ndaipóri mba'eve ikatu'ỹva chéve guarã. 28 Upévare ha'e ndéve: Ame'ẽta ko táva Babilonia ruvicha guasu Nabucodonosor ha caldéo kuéra pópe. 29 Caldéo kuéra ondyrýva hína ko távare, oikéta pype ha ohapypáta. Ohapýta umi ógareve ipepo ári ojehapy haguépe, che mbopochy haguã, insiénso Baálpe ha oñekuave'ẽ haguépe kaguy tupã mombyry guápe. 30 Iñepyrũ guive Israel ha Judá retãgua ojapo mante vaekue upe che mbopochýva: Israelgua naikane'õi voi che mbopochy haguã itupã gua'u kuéra reheve, ha'e kuéra ipópe ojapo vaekue. Che, opa mba'e Jára, upéicha ha'e. 31 Ko táva, oñepyrũ guive oñemopu'ã, ko'agãite peve, che mbopochyhárente voi oiko. Upévare ahapo'óta chupe, 32 hetaite che mbopochy haguére hembiapo vaikuépe Israel ha Judagua, avei huvicha guasu, huvicha, ipa'i,*f** imaranduhára*f** ha opa umi Judá ha Jerusalénpe oikóva. 33 Ome'ẽ chéve ijatukupere ndaha'éi hova. Ahekombo'e mante ramo jepe chupe kuéra, ndoikuaaséi vaekue mba'eve ha ndojaposéi che ñe'ẽ. 34 Che tupao jepe omomarã vaekue, omoĩvo upépe itupã gua'u ra'ãnga ahẽ atýra. 35 Omopu'ã avei altar*f** Baálpe*f** Ben-Hinom ñúme, ohapy haguã ta'ýra ha tajýra kuéra mba'e kuave'ẽ ramo Molócpe, ha péicha ojapouka ivaíva Judápe, mba'e ahẽ che nda'éi vaekue ojejapo haguã ha ndo hasái vaekue che akã rupi ikatúne haguã oiko.”
Ñe'ẽ me'ẽ ko'ẽrõ ára guarã
36 “Che, Tupã Israel Jára, ha'e upe táva nde eréva rehe ho'ataha Babilonia ruvicha guasu pópe ñorãirõ, ñembyahýi ha mba'asy asãi rupi: 37 Ambyatýta itáva guápe opa tetãgui amosarambi hague rupi chupe kuéra he renyhẽ ramo guare pochy rendy mbarete etereívagui ha agueru jeýta ko'ápe oiko haguã py'a guapýpe. 38 Ha'e kuérata che retãgua ha che ha'éta itupã. 39 Amoingéta ipy'apýpe kuéra kyre'ỹ che rerohory haguã ipy'aite guive oikove aja pukukue oho porã haguã chupe kuéra ha opa iñemoñarépe. 40 Hendive kuéra ajapóta ñe'ẽ me'ẽ opave'ỹva: Ame'ẽta chupe kuéra che ñe'ẽ ajapo mantévo hese kuéra iporãva, amyenyhẽta chupe kuéra kyre'ỹgui che rerohory haguã ha ojeive'ỹ haguã che hegui. 41 Avy'áta ajapóvo hese kuéra iporãva, ha amohendáta chupe kuéra ko tetãme che py'aite guive ha añete hapete.”
42 Ñandejára he'ive: “Amondo haguéicha ivai etéva ko tetã guápe, amondóta avei opa mba'e porã ha'e vaekue. 43 Ko tetãme eréva opytataha avave'ỹre, yvypóra ha mymba'ỹre, ha ho'ataha caldéo kuéra pópe, ojejogua jeýta yvy. 44 Ojejogua ha ojejapo jeýta kuatia hesegua oñembotýva ha ojehaíva mba'e rechahare rérape. Kóva ojehúta Benjamín yvýpe, Jerusalén jerére ha Judá táva kuérape taha'e umi yvyty rupi taha'e ñu rupi Négueb pegua táva kuérape, che amoambuétagui hekove kuéra. Che, opa mba'e Jára upéicha ha'e.”