Apquiltemaclha apancaoc israelitas apquilmomap
1 Vocmec nic nat décimo acnim (diez), najan piltin quinto (cinco), najan año séptimo (siete). Apquiltingyac alhta Dios appayvam napocja apquilvanyam israelitas. Apquilmiyantac alhta sicnaclha coo. 2 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 3 Lhip enlhit, iltimnas sat lhip sicpayvam napatavo apquilvanyam israelitas: ¿Apquililtamjo ya quellhip elyasamcojo, yavamlha cotnejic? Coo sicvisay Visqui apancaoc, siclhanma mepqui sicyeycajascaoc: Mongvatingmamejec sat selmalhna inlhojo quellhip — alhta aptomjac. 4 Iyicpilcojo sat lhip as enlhit apquilvanyam. Iltimnas sat apquiltemaclha apquilyeyjamcaa selyamasma coo — alhta aptomjac seyanya. 5 Iltimnas sat lhip mocjam: Eycaso appayvam ayinyema Visqui ingac: Apnam siclhoc nat israelitas yoclhilhma Egipto. Alyacyesquic alhta coo yoyam olmeyvoc sat mataa. Nasoc alhta siclhanma mepqui sicyeycajascaoc: Coo nac Dios Visqui apancaoc quellhip — alhta actomjac coo. 6 Inlhenquic evalhoc oyinyovsic sat yoclhilhma Egipto, onaliclhac sat enlhit silyacyescama moc yoclhilhma sictingyasquiscama siclho. Acvisay yoclhilhma acyitnamaclha leche najan apquimjaclha yovjan, actamila anco as yoclhilhma, am colhno moc yoclhilhma as nalhpop. 7 Actomjac alhta silanya: ¡Etlhaoc sat quellhip quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios sictanoncama coo! ¡Noelmiyov nasa quilaycmasquiscama apancaoc co Egipto, noeltime nasa apquilayo! ¡Coo sicvamlha Dios Visqui apancaoc quellhip! — alhta aptomjac Dios Visqui ingac.
8 Elinmelham alhta enlhit ajancaoc, am alhta eljalhnoc sicpayvam, am alhta elyinyavac quilaycmasquiscama apancaoc. Aclovquic alhta sicvita apquiltemaclha, inquitlhincasquic oyanmongsiclhac apquiltemaclha apancaoc naysicsa apnaycam mocjam yoclhilhma Egipto. 9 Acmiyovquic alhta coo, ayinyema sicvisay coo Dios Sicyimtalhnamo, siclhanma nat onalovsingvoclha enlhit ajancaoc yoclhilhma Egipto, yoyam olmeyvoc mataa. Colapvanquejec jelvenam coo enlhitaoc lhalhma anco. 10 Acyinyovcasquic alhta Egipto israelitas, sicnalaclho yoclhilhma actamopeycaoc. 11 Apquillhocac alhta maa siyanamaclha najan siyascamaclha, yoyam elmiyovacpoc apquiltomja apquilyiplovquiscama. 12 Apquilanyacpec alhta eltamilsic acnim ninnayclha, actomja asoc monquinatquiscama pacto ningmiyovmalhca, actomja nasoc anco silyacyescama israelitas eltimjic enlhit ajancaoc. 13 Am alhta eljalhnoc sicpayvam naysicsa apquileyvam yoclhilhma actamopeycaoc. Am alhta elyiplovcasac siyanamaclha actemaclha ningmiyovmalhca, am alhta eltamilcasac acnim ninnayclha. Inquitlhincasquic alhta oyanmongsiclhac apquiltemaclha apancaoc as yoclhilhma actamopeycaoc. 14 Acmiyovquic alhta coo, ayinyema sicvisay coo siclhanma nat onalovsingvoclha enlhit ajancaoc yoclhilhma Egipto. Colapvanquejec jelvenam coo enlhitaoc lhalhma anco.
15 Aclhenquic alhta mepqui sicyeycajascaoc payjoc yoclhilhma actamopeycaoc, mellhovamquejec sat israelitas yoclhilhma silyacyescama coo, acyitnamaclha leche najan apquimjaclha yovjan, actomja actamila anco, am colhno moc yoclhilhma. 16 Ayinyema melyiplovquiscama siyanamaclha najan siyascamaclha, meltamilquiscama acnim ninnayclha. Apquiltomja eyca apquilayo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. 17 Inlhenquic alhta evalhoc olmeyvoc mocjam, mepqui sicsovjomo silnapma as yoclhilhma actamopeycaoc. 18 Altimnasquic alhta israelitas apquitquic, meltingyejec mataa quilaycmasquiscama, melvajanamquejec sat mataa apquiltemaclha apquilyeyjamcaa. 19 Actomjac alhta silanya: ¡Coo sicvisay Dios Visqui apancaoc quellhip! Elsavojo apquilyiplovquiscama siyanamaclha najan siyascamaclha. 20 Eltamilquis sat mataa acnim ninnayclha, asoc monquinatquiscama silyacyescama quellhip. Elyicpilcojoc sat sicvisay Dios Visqui apancaoc quellhip — alhta actomjac coo.
21 Am alhta eljalhnoc apquitquic siyanamaclha najan siyascamaclha coo, yoyam elmiyovacpoc, am eltamilcasac acnim ninnayclha. Aclovquic alhta coo, inquitlhincasquic oyanmongsiclhac apquiltemaclha apancaoc payjoc yoclhilhma actamopeycaoc. 22 Acmiyovquic alhta coo, ayinyema sicvisay coo siclhanma nat onalovsingvoclha enlhit ajancaoc yoclhilhma Egipto. Colapvanquejec jelvenam coo enlhitaoc lhalhma anco. 23 Aclhenquic alhta mepqui sicyeycajascaoc payjoc yoclhilhma actamopeycaoc, yoyam ongvilhpansic sat israelitas moc yoclhilhma lhalhma anco. 24 Ayinyema alhta melyiplovquiscama siyanamaclha najan meltamilquiscama acnim ninnayclha, apquiltomja eyca apquilayo quilaycmasquiscama alinyema apquilyeyjamcaa. 25 Apquillhocac alhta mocjam siyanamaclha yoyam elyiplovcasojo, jave yoyam elmiyovacpoc, eyca yoyam melmiyovacpejec sat. 26 Apquilanyacpec alhta elnapoc apquitquic siclha appaliyam, actemaclha macmescama quilaycmasquiscama, elangvomoc sat maa, elyicpilcangvomoc sat coo sicvisay Dios Visqui apancaoc — alhta actomjac coo.
27 Aptomjac alhta mocjam: Lhip enlhit, ilngas sat sicpayvam nipyesicsa israelitas: Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc: Apquilyeyjamcaa quellhip apquiltomja seveneycam coo, apquiltomja selyamasma coo. 28 Siclhoc alhta apquilvita yoclhilhma alhnancoc sicmescama coo, ayinyema siclhanma siclho mepqui sicyeycajascaoc yoyam ellhovamcoc. Pilapcasquic alhta sicvita apquiltemaclha acmasom sictanoncama coo. Apquiltingyac asoc macmescama quilaycmasquiscama sictanoncama coo. Acvitac alhta apquiltemaclha maa netin inquilhe, najan coning yamit acma acyilhna actemaclha apquilvatnama talha asoc acmasis, najan moc asoc macmescama quilaycmasquiscama, najan uva ayingmenic macmescama quilaycmasquiscama. 29 Actomjac alhta siyanya israelitas: ¿Co laa acvisay mayayoclha apquiltingyey quellhip? — alhta actomjac coo. Apquiltimec mataa acvisay Acyitnamaclha Quilaycmasquiscama, moc acvisay mayayoclha quilaycmasquiscama cotningvoyam nelha.
30 Aptomjac alhta mocjam: Ilngas sat lhip coo sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc: Apquiltemaclha quellhip apquilsilhnanomap apanco apno apquilyeyjamcaa. ¿So actomja yi? Selyamasma coo, yoyam eltimjic quellhip apquilayo quilaycmasquiscama. ¿So actomja yi? 31 Mocjam as ningvamlha nac jay apquiltingyac quellhip macmescama quilaycmasquiscama sictanoncama coo. Apquilnapquic quellhip apquitquic eltimjic macmescama quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. Quilhvo ya seyavecta coo, elyasamcojoc sat yavamlha cotnejic. Naso coo sicpayvam, moltimnacsejec sat yavamlha cotnejic nipyesicsa quellhip — alhta aptomjac Visqui ingac.
32 Aptomjac alhta mocjam: Inlhenquic apquilvalhoc quellhip elhnasojoc sat apquiltemaclha enlhit vecinos, acnaycaoc quilaycmasquiscama allanomalhca mataymong najan yamit, eltimjic apquilayo. Acmiyovquic coo, colapvanquejec quellhip. 33 Naso coo sicpayvam sicvisay Visqui sicyimtalhnamo: Otnejic sat mataa nipyesicsa quellhip siyanamaclha naysicsa sicmovan, najan naysicsa siclom, yoyam oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc quellhip. 34 Onalovsingvoclhac sat quellhip apquilhpaneycam lhalhma anco, acyiplomo acyivey sicmovan, najan acyivey siclom, yoyam oyanmongsiclhac apquiltemaclha apancaoc quellhip. 35-36 Onaliclhac sat quellhip yoclhilhma actamopeycaoc. Olyipconic sat quellhip, acno sicyipconma nanoc nat apquilyeyjamcaa quellhip yoclhilhma Egipto. Naso coo siclhanma mepqui sicyeycajascaoc. 37 Olhnasojoc sat apquilancam nipquesic, aptomja apquilyipsatem apnatoscama, colhojoc sat sicyipconma quellhip. Otnesquisic sat quellhip yoyam elyiplovcasojoc sat mocjam pacto ningmiyovmalhca. 38 Onalovsingvoclhac sat apyovoclhojo israelitas apquilhpanyam. Olyipconic sat maa, eltanovacpoc sat apquiltomja selinmelhaycam, melvityejec sat apquileyvomaclha isralitas. Elyicpilcojoc sat quellhip sicvisay Visqui sicyimtalhnamo — alhta aptomjac.
39 Aptomjac alhta mocjam: Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui silanya quellhip: ¡Elyasamcojo sat quellhip! ¡Eltime sat apquilayo quilaycmasquiscama! Covac sat moc actemaclha, yoyam ellingamcojoc sat. Nalhit acnim sat eltimjic quellhip selilyajayquiclho mocjam, mepqui apquiltingyey asoc macmescama quilaycmasquiscama, mepqui selveneycam mataa quellhip. 40 Jeltimjic sat selayo apyovoclhojo israelitas payjoc inquilhe acponquinomalhca naysicsa yoclhilhma ajanco. Naso coo sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc. Omoc sat tacja aclhamoclhojo asoc selmescama quellhip, najan acyilhna siclha apquilvitay amyip. 41 Cotnejic sat mocjam sicyisponcama coo, sicvita inlhojo asoc selmescama coo payjoc apquilvatnamaclha altar. Apquilhpaneycam mocjam quellhip, onalovsingvoclhac sat quellhip sicvisay Dios Visqui sicyimtalhnamo, elvitac sat aplhamoclhojo metnaja israelitas sictemaclha sicmasma quellhip.
42 Ellhovamcoc sat quellhip as yoclhilhma sicmescama siclho apquilyeyjamcaa quellhip. Jelyicpilcangvomoc sat sicvisay Visqui sicyimtalhnamo. 43 Coyasingvoclhojoc sat apquilvalhoc apquiltemaclha apancaoc quellhip apquilsilhnanomap apanco najato, eltanovac sat quellhip, malha yoyam elyiclhic. 44 Ongvasicjiclhojoc sat mocjam quellhip, mepqui sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc. Jave ayinyema apquiltamila quellhip, eyca ayinyema coo sicvisay ajanco sicvisay Sicmasma. Jelyicpilcangvomoc sat quellhip, sicvisay Visqui sicyimtalhnamo — alhta aptomjac Visqui ingac.
Acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc co nipiyam
45 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 46 Lhip enlhit, ¡ingyinmelhojo payjoc nipiyam nalhma! ¡Ilngas sat sicpayvam sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc enlhit! 47 Iltimnas sat sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc: Olvitic sat talha, cosavojoc sat yamtaa alyamay najan alhnancaoc alimja nalhma, elmetic sat apyovoclhojo enlhit apquileyvam nalhma, ayenmo nipiyam acvaycmo nilhqueyja. Casponejec sat talha nac jay. 48 Elyicpilcangvomoc sat enlhitaoc lhalhma anco, silvatnama talha coo sicvisay Visqui apancaoc. Casponejec sat mataa talha acvanyam — alhta aptomjac.
49 Ayatingmavoc alhta coo: Lhip Visqui ingac, melyasingvomejec sat enlhit siclingascama lhip appayvam, apquilanem acvisay amyaa acyilhamalhca — alhta actomjac coo.
Israel opu'ã Tupã Ijárare
1 Upe ára 10, mes 5, áño 7, oĩ myakãhára* Israel guáva oúva che rendápe ha oguapy joa che renondépe oporandu haguã Ñandejárape. 2 Ñandejára he'i chéve: 3 Nde kuimba'e, eñe'ẽ umi myakãhára Israelgua ndive ha ere chupe kuéra: Peju piko peporandúvo chéve? Che, opa mba'e Jára, che rekovére ha'e ndaheja mo'ãiha peporandu chéve. 4 Nde, kuimba'e, iporãve rembojovake chupe kuéra nde, ha ehechauka chupe kuéra umi mba'e vaieta túva kuéra ojapo vaekue. 5 Ere chupe kuéra: Ñandejára he'i: Aiporavo ramo guare Israélpe ame'ẽ vaekue che ñe'ẽ mayma iñemoñarépe ha añeñanduka chupe kuéra Egíptope. Che ame'ẽ chupe kuéra che ñe'ẽ: che ha'e Tupã, pende Jára. 6 Upe ára upévape ame'ẽ vaekue che ñe'ẽ anohẽtaha Egíptogui ha araha haguã chupe kuéra pe yvýpe che aiporavo vaekue chupe kuéra guarã, peteĩ yvy, kamby ha eíra osyryhápe ýicha, yvy iporãvéva opa yvýgui! 7 Ha opavavépe ha'e ojeheja haguã umi itupã gua'úgui, anítei oñemongy'a umi Egipto pegua ta'ãnga reíre, chégui hína Tupã Ijára.
8 Ha'e kuéra katu opu'ã che rehe ha na che renduséi, ndojehejái itupã gua'u kuéragui ha ndohejái umi ta'ãnga rei Egipto pegua. Che ajepy'a mongeta aity haguã che pochy hi'ári kuéra ha ainupã haguã oĩ aja Egíptope che py'a guapy peve. 9 Ha ajapo umi ajapo vaekue aheja porã haguã che réra, apyta vai'ỹ haguã umi tetã oikoha hikuái renondépe, umi tetã umíva rovake ame'ẽ vaekue che ñe'ẽ anohẽtaha chupe kuéra Egíptogui. 10 Anohẽ chupe kuéra Egíptogui ha araha umi yvy ojeiko'ỹháme: 11 upépe aikuaauka chupe kuéra che rembiapoukapy, omoingovéva umi ojapóvape. 12 Amoĩ avei chupe kuéra umi ára ojepytu'uha peteĩ techaukaha ramo chéve ha chupe kuéra guarã, imandu'a haguã che, opa mba'e Jára, amboyke hague chupe kuéra che mba'erã. 13 Ha opu'ã che rehe hikuái pe yvy ojeiko'ỹháme ha ndojapói umi tembiapoukapy amoĩ vaekue, ojahéi uvei umívare, omoingovéva ojapóvape, ha omongy'a umi ára ojepytu'uha. Upérõ ajepy'a mongeta, aity haguã hi'ári kuéra che pochykue ha ahundi chupe kuéra upe yvy ojeiko'ỹháme. 14 Aheja porã haguã che réra ndajapói, apyta vai'ỹ haguã umi tetã renondépe, ohecha vaekue mba'éichapa anohẽ ra'e chupe kuéra Egíptogui.
15 Upe yvy ojeiko'ỹháme avei ame'ẽ che ñe'ẽ ndaheja mo'ãiha oike upe tetã ame'ẽ vaekuépe chupe kuéra, opavavégui iporãvéva, kamby ha eíra osyryhápe ýicha, 16 ojahéi haguére che rembiapoukapýre, ndojapói haguére umi tembiapoukapy amoĩ vaekue ha amongy'a umi ára ojepytu'uha, ipy'a kuéra oho haguére umi ta'ãnga rei rapykuéri. 17 Upéicharõ jepe, aiporiahurereko ha nahundíri chupe kuéra upe yvy ojeiko'ỹháme. 18 Upérõ ha'e ita'ýra kuérape ani haguã ojapo túva kuéra he'íva, ani oñemongy'a ita'ãnga rei kuéra reheve. 19 Ha'e chupe kuéra: che ha'e Tupã, pende Jára. Pejapo katuetéke che rembiapoukapy ha rembipota 20 ha perekóke imarangatúva ramo, umi ára ojepytu'uha, taha'e techaukaha chéve ha peẽme guarã, upéicharõ peikuaáne cheha Tupã, pende Jára.
21 Iñemoñare kuéra avei opu'ã che rehe. Omboyke che rembiapoukapy ha ndojapói che rembipota omoingovéva umi ojapóvape, ha omomarã umi ára ojepytu'uha. Upérõ ha'e vaekue aitytaha hi'ári kuéra che pochy ha ahunditaha upe yvy ojeiko'ỹháme, che py'a guapy haguã, 22 ha ajejoko aheja porã haguã che réra ha ani haguã apyta vai umi tetã renondépe, ohecha vaekue anohẽ hague chupe kuéra Egíptogui. 23 Upe yvy ojeiko'ỹháme ha'e vaekue amosarambitaha chupe kuéra opa tetã ko yvy ári guáre, 24 ndojapói haguére che rembiapoukapy omboyke che rembipota, omomarã umi ára ojepytu'uha ha omomba'e guasu haguére umi ta'ãnga rei itúva kuéraicha avei. 25 Upévare amoĩ chupe kuéra ijapopyrã ivaíva ha ikatu'ỹva ome'ẽ jeikove. 26 Aheja oñemongy'a oguerahávo ime'ẽmby umi ta'ãnga reípe, ha omombóvo tatápe ta'ýra kuéra ypykue. Upéva ajapo henyhẽ haguã kyhyjégui, ha ohecha kuaa cheha opa mba'e Jára
27 Nde, kuimba'e, ere Israel guápe: Ñandejára he'i: Pende ru avei che mbopochy, ojei che hegui. 28 Pomoinge ramo guare pe yvýpe ha'e vaekue ame'ẽtaha peẽme, pehechávo peteĩ ijyvateha*f** térã peteĩ yvyra hogue hetáva, pejapóma pene mymba juka, pene mba'e kuave'ẽ, peikuave'ẽma mba'e ryakuã porã ha pene kaguy. 29 Che aporandu peẽme: Mba'eichagua yvateha piko upe peẽ pehoha? Ha oñembohéra ijyvateha ko'agãite peve.
30 Upévare, ere Israel guápe: Ñandejára he'i: Mba'ére piko peẽ peñemongy'a pende ru kuéra ypykuéicha? Mba'ére piko pe che mboyke pemomba'e guasúvo umi ta'ãnga rei? 31 Peikuave'ẽ ramo ha pe hapy tatápe pende ra'y kuéra, peẽ peñemongy'a umi ta'ãnga rei reheve. Ha péicha piko peẽ, Israelgua, peporanduse chéve? Che, opa mba'e Jára, ha'e che rekovére, ndaheja mo'ãiha peporandu chéve. 32 Oike pene akãme peikóvo ambue kuéra tetã ko yvy ári guáicha, pemomba'e guasu yvyra ha ita, ha ndaupéicha mo'ãi. 33 Che opa mba'e Jára, ha'e che rekovére, pochy ha pyapy mbaretépe poguerekotaha che poguýpe. 34 Che pombyatýta opa tetã apytégui, aipysóvo che pokatu pyapy mbarete ha pochýpe, 35-36 Pogueraháta yvy ojeiko'ỹháme ha upépe pombojovakéta, ambojovake haguéicha pende ru kuéra ypykuépe Egipto pegua yvy ojeiko'ỹháme. Che, opa mba'e Jára, upéicha ha'e. 37 Che ajepovyvýta pende rehe, peteĩ ovecha rerekua oipapaháicha ijovecha kuéra, ha pojopýta pejapo haguã che ñe'ẽ me'ẽ. 38 Aipe'áta pende apytégui umi che rehe oñemoĩva ha ojei vaekue che hegui poguenohẽta pe tetã mombyry ko'ágã peikohágui, ndapeike mo'ãi jepe Israel yvýpe. Upérõ pehecha kuaáne cheha opa mba'e Jára.
39 Israelgua maymáva, Ñandejára he'i: Tapeho pemomorã pene ta'ãnga rei! Upéinte pehendúne che ñe'ẽ ha napemongy'avéi chéne che réra marangatu, pemba'e kuave'ẽvo ta'ãnga reípe. 40 Israelgua maymáva che momba'e guasúne che yvyty marangatu Israélpe guápe. Che, opa mba'e Jára, upéicha ha'e. Upépe pemoguahẽne vy'ápe, upépe arohorýne pene mba'e kuave'ẽ, peru chéve pende koga'a tenondere ha opa mba'e peme'ẽ vaerã chéve. 41 Pombyatývo umi tetãgui ko'ágã pene sarambiha rupi ha ahechauka che marangatuha pende apytépe tetã nguéra renondépe, upépe ae pomoguahẽne peẽme mba'e ryakuã porãicha.
42 Ha pomoingévo Israélpe, yvy ame'ẽ hague che ñe'ẽ ame'ẽtaha pende ru kuéra ypykuépe, upépe pehecha kuaáta cheha opa mba'e Jára. 43 Upépe pene mandu'áne opa mba'e vaígui peñemongy'a hague ha pejeguarúne pende jehegui pene rembiapo vaikuére 44 Peẽ Israelgua, che réra rehehápe ajapóta pende rehe iporãva pene rembiapo vai ramo jepe, ha upérõ pehecha kuaáne cheha pende Jára. Che, opa mba'e Jára upéicha ha'e.