Jesús aptamilquisquiyam enlhit apquilyelcomap poncalhva Betesda
1 Natamin aptimesquiscama alhta Jesús as asoc, apmiyaclho tingma Jerusalén. Caya alhta apquiltomjac co Judea. 2 Yitnec alhta poncalhva napocja tingma Jerusalén acpayjo atong acvisay Nipquesic. Poncalhva acvisay hebreo appayvam Betesda. Cinco alhta apquilpaclheneycaoc nicja poncalhva. 3 Apnamquic alhta congne tingma aplhamoclhojo actomjaycaoc ningmasquem: mepqui apataoc najan apquilyateyaycam najan apquilyelcomap. Apquiljalhnec alhta mataa alpatiyapma yingmin.
4 Apquilanayquic alhta mataa etalhningvotac yingmin lhama ángel Dios apcasinancama elpatipsic yingmin. Aptamalvocmec alhta mataa moclhama acmasca apyimpejic aptomja aptalhningvoyam apmamyi yingmin. 5 Apyitnec alhta maa enlhit meyimnatem. Treinta y ocho años actimem meyimnatem. 6 Lhama alhta apvita Jesús. Aplingangvocmec alhta apyitnama nano as enlhit. Aptomjac alhta apcanya:
—¿Apquiltamjo ya lhquip etamalvomoc? —alhta aptomjac.
7 Apcatingmavoc alhta meyimnatem:
—Visqui, paj coo emoc, yoyam jeyaynamcoc nayingmin naysicsa alpatiyapma yingmin. Altamjo inyicje mataa otalhningvomoc congne. Epoctimcasquic mataa poc enlhit —alhta aptomjac.
8 Aptomjac alhta apcanya Jesús:
—Itnimiclha netin, ima aptajanma, ilhing maa —alhta aptomjac.
9 Yejemoc alhta aptamalvocmo as enlhit. Apmec alhta aptajanma, aplhinquic alhta. Acnim ningnayclha alhta intomjac aptamilquiscacmo.
10 Apquiltomjac alhta judíos apquilanya aptamalviyam:
—Acnim ningnayclha intomjac. Copvanquejec lhip esovm aptajanma acnim nac jay —alhta apquiltomjac.
11 Apcatingmavoc alhta as enlhit:
—Aptomjac lhac seyanya aptomja setamilquisquiyam: “Ima aptajanma, ilhing maa” —alhta aptomjac.
12 Apquiltomjac alhta apquilanya enlhitaoc:
—¿Soc lhac enlhit appayvam: “Ima aptajanma, ilhing maa? —alhta apquiltomjac.
13 Apvonquipquic alhta Jesús. Ayinyemaclha aplhamoc alhta enlhitaoc. Am alhta eyasamcoc as enlhit aptomja aptamilquisquiyam.
14 Aptajanyavoc alhta Jesús congne tingma apponquinomap as enlhit. Aptomjac alhta Jesús apcanya:
—Quip ilanojo, aptamalvocmec lhip. Am sat ancoc elvatasac meyascalhma, coyangvomoc sat apmapsom —alhta aptomjac.
15 Yejemoc alhta aplhinga enlhit. Apquiltimnasquiclhec alhta judíos apvisay Jesús aptomja aptamilquisquiyam. 16 Aptanovacpec alhta Jesús. Apquililtamjoc alhta elajic Jesús, ayinyemaclha apquilvita actemaclha aptamilquisquiyam acnim ningnayclha. 17 Aptomjac alhta Jesús:
—Aptamjaycam nic nat mataa coo Tata najan quilhvo nac jay. Sictamjaycam coo lha —alhta aptomjac.
18 Inyangvocmec alhta apquillom enlhitaoc. Apquililtamjoc alhta elajic Jesús. Jave acvamlha ayinyema aptovascama acnim ningnayclha. Eyca ayinyema najan aplhanma aptomja apyap apanco Dios Ingyapam. Apquilanayquic alhta elhnesacpoc apanco Dios Ingyapam.
Dios Apquitca aptomja apyimtalhnamo
19 Aptomjac alhta Jesús apquillhicmosa enlhitaoc:
—Actomjac coo silanya quellhip: Movanquejec otnajam elhapco sicvisay Dios Apquitca. Acvajanamquic coo mataa sicvita actemaclha aptamjaycam Tata. Moclhama aptamjaycam coo Tata acnasoc coo lha sicvisay Apquitca. 20 Eyasicjavoc coo Tata. Elhicmosquic coo aclhamoclhojo actemaclha aptamjaycam apanco. Jelhicmocsic sat mocjam asoc alyiviy, yoyam cotlapsic sat quellhip apquilvitay. 21 Apnalhaticjascacmec coo Tata enlhit apquilmasquingvaycmo. Apquilyimnatescasquic apnenyaoc. Acno coo lha, evanquic olyimnaticsic apnenyaoc enlhitaoc siltamjoclha olmesic. 22 Meyanmongsiclheje coo Tata apquiltemaclha enlhitaoc. Eyasinaquic alhta otnejic silyicpilquemo enlhitaoc. 23 Apquiltamjoc coo Tata, yoyam jelavojoc aplhamoclhojo enlhitaoc, acno apquilayo mataa coo Tata. Acvinalhquic sat ancoc coo, evinacpoc najan coo Tata aptomja seyapajascama.
24 ‘Actomjac coo silanya quellhip: Naso, colhic sat acyimnatem apnenyic moclhama enlhit aptomja apjalhenmo sicpayvam najan aptomja meyasquiyam coo Tata aptomja seyapajascama. Metvasacpejec sat as enlhit, ayinyemaclha aptipquic naysicsa ningitsepmaclha, apvocmec acyimnatamaclha ingnenyic. 25 Actomjac coo silanya quellhip: Covac sat acnim, invaac quilhvo nac jay, yoyam ellingac sat enlhit apquilmasquingvaycmo coo sicpayvam sicvisay Dios Apquitca. Colhic sat acyimnatem apnenyaoc apquiltomja apquilyajayquiclho sicpayvam. 26 Apmopvan innac coo Tata elmesic acyimnatem apnenyaoc enlhitaoc. Najan emcasquic coo lha sicmovan, yoyam olmesic acyimnatem apnenyaoc enlhitaoc. 27 Emcasquic sicmovan otnejic silyicpilquemo enlhitaoc, ayinyemaclha coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. 28 Nocotlapquis nasa quellhip apquillinga. Covac sat acnim, yoyam ellingac sat sicpayvam apquilmasquingvaycmo. 29 Elanteypoc sat tacjalhpopayc. Enalhaticjangvomoc sat enlhit apquilyiplovquiscama mataa asoc altamila. Colhic sat acyimnatem apnenyaoc. Enalhaticjangvomoc sat enlhit apquilyiplovquiscama mataa asoc almasomcaa. Elnatovasacpoc sat —alhta aptomjac Jesús.
Maclingascama apvisay Jesús aptomja apyimtalhnamo
30 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—Movanqueje coo otnajam elhapco. Elhicmosquic mataa coo Tata actemaclha yoyam oyicpilcojo. Inpeyvoc mataa sicyicpilquemo. Am oyiplovcasac mataa actomja sicmayjayoclha ajanco. Acyiplovcasquic mataa actomja apmayjayoclha coo Tata aptomja seyapajascama. 31 Aclingasquic sat ancoc coo sicvisay ajanco, alhtoc sat cotnejic siclingascama. 32 Apnec eyca poc aptomja aplingascama sicvisay. Acyasamcoc coo actomja nasoc anco aplingascama sicvisay. 33 Apquilapajasquic alhta quellhip yoyam elmalhnacpoc Juan. Apcatingmavoc alhta Juan, aplingasquic alhta actomja nasoc anco. 34 Evanquic coo am colhic aclingasa sicvisay ayinyema enlhit. Altimnasquic lha inyicje amyaa, yoyam elvomsacpoc tap quellhip. 35 Malha calevascama ayitsasquiscama olhma alhta aptomja Juan. Apquililtamjoc alhta quellhip elitsovacsojo acyavataclhojo naysicsa ayitsayolhma apanco.
36 Emcasquic coo Tata sictamjaycam seyanya openacsojo. Eyca as sictamjaycam actomja actamila aclingascama sicvisay, colhno aplhanma alhta Juan. Inlingasquic mataa amyaa sictamjaycam actomja naso siyinyema coo Tata aptomja seyapajascama. 37 Aplingasquic sicvisay coo Tata aptomja seyapajascama. Am eyca ellingac quellhip appayvam apanco Tata. Am najan elvitac quellhip apyovoclhojo apanco coo Tata. 38 Am najan coyitnac mataa apquilvalhoc coo Tata appayvam. Elyascacmec mataa quellhip siyinyema coo Tata aptomja seyapajascama. 39 Apquilinlhanacmec mataa quellhip apquilyipsateycaoc Dios appayvam actalhesomalhca. Apquililtamjoc elvitangvomoc acyimnatem apnenyaoc. Eycaso actalhesomalhca actomja aclingascama sicvisay. 40 Am colyacmoc quellhip jelyotac, yoyam colhic acyimnatem apnenyaoc.
41 ‘Am oltamjoc coo yoyam jelavojo enlhit. 42 Alyicpilcoc quellhip, ayinyemaclha am coyitnac apquilvalhoc ningasicjayo Dios Ingyapam. 43 Acvaac coo siyinyema coo Tata aptomja seyapajascama. Am eyca jelmac tacja quellhip. Apvaac sat ancoc poc aptomja apvoy apanco, quilhvoc sat elmoc tacja quellhip. 44 Colapvanquejec quellhip eltimjic melyasquiyam. Ayinyemaclha apquiltingyac apquilayo nipyesicsa quellhip. Am colhenac apquilvalhoc elavojo Dios Ingyapam aptomja apvamlha pac lhama. 45 Nocolavojo nasa apnenyaoc olhenic apquiltemaclha quellhip napato coo Tata. Apquililjalhnec mataa quellhip Moisés, yoyam etnejic apmasma. Apnec maa Moisés aptomja aplhanma apquiltemaclha quellhip. 46 Am nat ancoc elyascacmoc quellhip Moisés, mejelyascamejec coo lha. Aptalhosquic nic nat Moisés actemaclha selhanma coo. 47 Apquilyascacmec sat ancoc quellhip Moisés apnatalhescama, elyascomoc sat najan quellhip sicpayvam —alhta aptomjac Jesús.
Jesús omonguera ijapávape
1 Ko'ã mba'e rire Jesús oho Jerusalénpe peteĩ arete jave. 2 Jerusalénpe, pe okẽ hérava Ovecha ypýpe, oĩ peteĩ y renda hebréo ñe'ẽme hérava Betzatá, ha hogaguy jeréva. 3 Heta asýva opaichagua oñenomba pe ogaguýre. Oĩ ohecha'ỹva, oĩ ikarẽva ha ijapáva. Oha'arõ hína hikuái pe y omýi haguã, 4 oguejýmigui upépe sapy'a py'a, Tupã rembiguái peteĩ pe y omongu'e haguã. Ha upe ojepoi raẽvéva pe y oñemongu'e rire, okuera oimeraẽ mba'asýgui. 5 Umíva apytépe oĩ peteĩ kuimba'e ojapóma 38 áño ijapa hague. 6 Jesús ohechávo chupe upépe oñeno, ha oikuaávo aréma péicha oiko hague, he'i chupe:
--Rekuerasépa.
7 Pe kuimba'e he'i chupe:
--Karai, ndarekói niko avave che moinge haguã pe ýpe, upéva oñemongu'e vove. Añeha'ãvo aike haguã, oĩma itenondéva che rehe.
8 Jesús he'i chupe:
--Epu'ã. Ehupi nde rupa ha tereho.
9 Upepete voi pe kuimba'e okuera, ohupi hupa ha oñepyrũ oguata. Pytu'uha ára upe jave, 10 ha judío kuéra myakãhára*f** kuéra he'i chupe:
--Pytu'uha árape niko ñaime. Ndaikatúi eraha nde rupa.
11 Pe kuimba'e katu he'i chupe kuéra:
--Upe che monguera vaekue niko he'i chéve kuri: ‘Ehupi nde rupa ha tereho.’
12 Ha'e kuéra oporandu chupe:
--Ha máva he'i ndéve: ‘Ehupi nde rupa ha tereho?’
13 Pe kuimba'e katu nde'i kuaái mávapa omonguera chupe. Jesús niko okañýma umi upépe oĩva apytépe. 14 Upéi, Jesús ojuhu pe kuimba'épe Tupaópe, ha he'i chupe:
--Rekueráma niko ko'ágã. Eñeha'ã anive haguã ne rembiapo vai, ani ágã upe haguére ojehu ndéve mba'e ivaivéva.
15 Pe kuimba'e oho umi judío kuéra myakãhára kuéra rendápe ha omombe'u chupe kuéra Jesús hague pe omonguera vaekue chupe. 16 Ha Jesús ojapo haguére ko'ã mba'e pytu'uha árape, umi judío myakãhára kuéra oñemoĩ hese. 17 Jesús katu he'i chupe kuéra:
--Che Ru niko ndopoíri hembiapógui, upévare che avei amba'apo.
18 Ko'ã ñe'ẽ rehéma katu umi judío myakãhára kuéra ko'ýte ojukase Jesúspe. Ohecha hikuái Jesús nombyareteiha pytu'uha ára, ha hi'ári, oñembojoja Tupã ndive, he'ívo ituvaha Tupã.
Tupã ra'y pokatu
19 Jesús he'i chupe kuéra: “Añetehápe ha'e peẽme, Tupã ra'y ndaikatúi ojapo mba'eve ijehegui. Che ojapo upe che Ru ohechaháicha ojapo. Opa mba'e che Ru ojapóva, che ajapo avei. 20 Che Ru niko che rayhu, ha ohechauka chéve opa mba'e ha'e ojapóva. Ha mba'e tuichavéva kóvagui katu ohechauka vaerã chéve, ha pepytáta pende jurujái. 21 Che Ru oporomopu'ã jeyháicha omanóva apytégui ha oporomoingove jeyháicha, péicha avei, Che amoingove umi che amoingovesévape. 22 Ha che Ru nombojovakéi avavépe. Upéva ha'e ohejapa che pópe, 23 ikatu haguã opavave che momba'e, che Rúpe oñemomba'eháicha. Upe na che momba'éiva chéve, nomomba'éi avei che Rúpe, chéve che mbou vaekuépe.”
24 Añetehápe ha'e peẽme: ‘Pejapysaka porã ramo umi mba'e che ha'évare ha pejerovia ramo pe che mbouharére, perekóta jeikove opa'ỹva. Ha na pe ñehundi mo'ãi, pehasáma haguére ñemanógui jeikovépe. 25 Añetehápe ha'e peẽme, hi'aguĩma ára ha ko'ágãma voi, umi omanóva ohendu haguã Tupã Ra'y ñe'ẽ, ha umi chupe ohendúva oikovéta. 26 Che Ru oporomoingoveháicha, péicha avei ha'e ojapo, che aporomoingove haguã. 27 Ha che pópe avei oheja che aporombojovake haguã, yvypóraicha aju vaekue ko yvy ári. 28 Ani peñemondýi ko'ã mba'ére. Oguahẽta hína ára opa omanóva ohendu haguã che ñe'ẽ, 29 ha osẽmbáta ityvy kuéragui hikuái. Umi hembiapo porã vaekue, opu'ã jeýta oikove haguã opa ára guarã. Umi hembiapo vai vaekue katu, opu'ãta oñehundi haguã.
Umi omombe'úva mba'eichaguápa Jesús
30 “Che ndaikatúi ojapo mba'eve che jehegui. Che aporombojovake che Ru he'iháicha chéve ajapo haguã. Ha hekopete aporombojovake, ndajapóigui che aipotaháicha, che Ru che mbou vaekue oipotaháichante. 31 Che añe'ẽ ramo che jehe voi, upe che ha'éva che jehe naiporãi mba'everã. 32 Oĩ katu ambue oñe'ẽva che rehehápe, ha upe ha'e he'íva che rehe aikuaa añeteha. 33 Peẽ peporanduka vaekue Juánpe, ha upe ha'e he'i vaekue che rehe añetegua hína. 34 Naikotevẽi jepe niko che mba'eve avave he'ívare. Ha'énte peẽme ko'ã mba'e ikatu haguã Tupã pene pysyrõ. 35 Juan niko ojogua vaekue ku mba'e rendýpe ohesapéva, ha peẽ katu pevy'ase sapy'a vaekue hesapépe. 36 Che katu areko peteĩ oñe'ẽ porãvéva che rehe Juángui. Upe che ajapóva niko hína, pe che Ru ome'ẽ vaekue chéve ajapo haguã, ha upéva ohechauka che Ru che mbou hague. 37 Ha che Ru voi, pe che mbouhare, oñe'ẽ che rehehápe, jepe peẽ araka'eve napehendúiva chupe, térã pehecha chupe, 38 ha napeñongatúi pe iñe'ẽ pende pype, napejeroviáigui upe che Ru ombou vaekuére. 39 Peẽ niko peñeha'ã peñemoarandu Ñandejára Ñe'ẽme, peimo'ãgui upépe pejuhutaha jeikove opa'ỹva. Ha jepe umíva oñe'ẽ che rehe, 40 peẽ ndapejuséi che rendápe pereko haguã pe jeikove.”
41 “Che ndaguerohorýi ete yvypóra che momba'érõ. 42 Hi'ári, poikuaa porã peẽme, ha aikuaa ndapehayhuiriha Tupãme. 43 Che niko aju che Ru rérape, ha peẽ ndapeikuaaséi che hegui mba'eve. Oĩ ramo oimeraẽva oúva ijehegui reínte, upévape katu pemoguahẽne. 44 Peẽ pevy'a pende rapicha pene momba'e ramo, ha ndapehekái pe ha'eñoite Tupãva, ha'e pene momba'e haguã. Mba'éicha piko péicha ramo pejeroviáta che rehe? 45 Ani peimo'ã che pomoĩ vaitaha che Ru renondépe. Upe pene moĩ vaítava niko Moisés voi hína, peẽ pejeroviaha. 46 Perovia rire umi mba'e Moisés omoĩ vaekue kuatiáre, pejerovia vaerã mo'ã che rehe. Che rehe niko Moisés imandu'a vaekue. 47 Ha ndaperoviái ramo upe ha'e omoĩ vaekue kuatiáre, piko mba'éicha peroviáta umi mba'e che ha'éva peẽme?”
