Asoc simpilapquiscama
1 Apquiltomjac nic nat profetas apquitcoc apquilanya profeta Eliseo: —Am coyov'alhma as tingma ningnamcaclha. 2 Pac ongilyacsic sat vatsam Jordán ontingyac yamit. Moclhama apquitcoc elyatemenic lhama yamit. Ongyayincasiclhac sat tingma ingac — nic nat apquiltomjac.
Apcatingmavoc nic nat: —Noc maa — nic nat aptomjac.
3 Aptomjac nic nat lhama apquitcoc apcanya: —Pac ontimjic ninlhalhma lhip — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat profeta Eliseo: —Jey, noc maa — nic nat aptomjac.
4 Aplhalhma ilhnic nat aptomjac profeta Eliseo. Apquilvoclhec nic nat vatsam Jordán. Apquilyatemenquic nic nat yamit. 5 Innilhtinquic nic nat tava naysicsa apquinquem lhama apquitcoc. Intiyacmec nic nat nayingmin.
Apquilpalhamam nic nat apquitcoc: —¡Jay, tiyacme! Jave ajanco, sicmaycam alhta — nic nat aptomjac.
6 Aptomjac nic nat profeta Dios aplingascama apcanya: —¿Jalhco actiyamlha tava? — nic nat aptomjac.
Aplhicmosquic nic nat actiyamlha. Yejemoc nic nat apyatemena yamit ayitcoc. Apyinyovquic nic nat nayingmin actiyamlha tava. Pilapcasquic nic nat actepa tava acyitna netin yingmin.
7 Aptomjac nic nat profeta apcanya: —Ima sat tava — nic nat aptomjac.
Apmec nic nat tava apyimnanic.
Eliseo najan enlhitaoc Siria
8 Apnec nic nat apvisqui yoclhilhma Siria. Apquiltamjoc nic nat elnapacpoc enlhitaoc Israel. Apquilpamejitsacpec nic nat apvisqui singilpilhtetemo apancaoc.
Aptomjac nic nat apquilanya: —Elyilhanim sat quip aja — nic nat aptomjac.
9 Innec nic nat altimnasa amyaa apvisqui Israel.
Aptomjac nic nat profeta Eliseo apcanya: —Ingyavojo sat maa enlhitaoc co Siria. Apquilyilhanmec maa — nic nat aptomjac.
10 Apquilapajasquic nic nat apvisqui Israel singilpilhtetemo aplhenaclha profeta. Apquiltamilcasquic nic nat apvisqui ayinyema aplhanma profeta lhama natamin mocjam lhama. 11 Intamjam nic nat apvalhoc apvisqui co Siria.
Aptomjac nic nat apquilanya singilpilhtetemo: —¿Soc enlhit ningyesicsa aptomja apcanem? — nic nat aptomjac.
12 Apcatingmavoc nic nat lhama singilpilhtetemo: —Visqui, paj lhama apcanem. Apnec nipyesicsa enlhitaoc Israel profeta Eliseo. Apyasamcoc maa actemaclha lhip appayvam apyilhamacpo aptemaclha alhtaa. Eyqui maa aptomja apquiltimnascama apnaclha apvisqui Israel — nic nat aptomjac.
13 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya singilpilhtetemo: —Eltiyaningvomjo quellhip, elyasamcojo sat apnaclha. Ongilpilhtetic sat — nic nat aptomjac. Innec nic nat altimnasa apvisqui co Siria.
—Apnec profeta amyip Dotán — nic nat intomjac amyaa.
14 Apquilapajasquic nic nat apvisqui nolhing apcapaoc najan carros najan singilpilhtetemo appintalhnama. Apquilvocmec nic nat alhtaa. Apquilvocjingvocmec nic nat.
15 Aplhaticjac nic nat profeta apquilancam alhtooc anco. Pilapcasquic nic nat apvita enlhitaoc apvocjay tingma; najan aplhamoclhojo nolhing najan carros. Aptomjac nic nat apquilancam apcanya profeta. —Visqui, nincoo layi. ¿Jalhco sat ontemjic? — nic nat aptomjac.
16 Apcatingmavoc nic nat profeta: —Nongya nasa. Tap anco apquiltomja singmasma nincoo am elhnoc enlhitaoc singvocjay — nic nat aptomjac.
17 Apquilmalhnaquic nic nat profeta: —Dios Visqui ingac. Ilmayes sat apataoc selancam — nic nat aptomjac.
Inquilmayjeclhec nic nat apataoc ayinyema Dios. Apquilyajavoc nic nat. Pilapcasquic nic nat apvita enlhitaoc nolhing apcapaoc najan carros malha naysicsa talha. Apcanam nic nat nipyava profeta Eliseo. 18 Naysicsa apquimpocjamap nic nat aptomjac Eliseo apquilmalhna: —Dios Visqui ingac. Itnesquis sat mepqui apataoc as enlhitaoc — nic nat aptomjac.
Pilapcasquic nic nat apquiltomja mepqui apataoc cotnaja ingmoc, ayinyema apquilmalhnancama profeta.
19 Aptomjac nic nat profeta apquilanya mepqui apataoc: —Jave amay aso. Jave tingma apquilquitama quellhip. Jelyiplov coo, olhicmocsic sat quellhip enlhit apquilquitama — nic nat aptomjac.
Apnalaclhec nic nat tingma Savaria. 20 Apquilvoclhec nic nat tingma Savaria. Apquilmalhnaquic nic nat profeta: —Dios Visqui ingac. Ilmayesiclha sat apataoc as enlhitaoc — nic nat aptomjac.
Inquilmayjeclhec nic nat apataoc ayinyema Dios. Apquilyajavoc nic nat. Pilapcasquic nic nat apquilvita tingma Samaria. 21 Apvitac nic nat apvisqui enlhitaoc Israel. Aptomjac nic nat apcanya: —Visqui Eliseo, ¿pa ya ongilnapoc as enlhitaoc? — nic nat aptomjac.
22 Apcatingmavoc nic nat profeta: —Noelnajap nasa. Ayinyemaclha paj alhta elnapoc quellhip apquilmaycam yanca najan pilhpaalh. Ilmesaoc sat aptoycaoc najan yingmin apyinaycaoc. Ilapajas sat eltajojo apnaclha apvisqui apancaoc — nic nat aptomjac.
23 Apquilanesquic nic nat apvisqui acyivey aptoycaoc. Apquilapajasquic nic nat. Apquiltajaclhec nic nat apnaclha apvisqui apancaoc. Am nic nat cotalhcac mocjam quimpocjacme apquinyema yoclhilhma Siria.
Mayic ataoc tingma Samaria
24 Apcansaclhec nic nat Ben-adad, apvisqui co Siria, apyovoclhojo singilpilhtetemo, yoyam elimpocja tingma Samaria. 25 Mayic nic nat inquilnapac natingma Samaria. Invocmec nic nat ochenta monedas de plata acyanmongam ningmam yamelyeyjaycoc acmatnam apcatic. Invocmec nic nat cinco monedas de plata ningmam un litro valhaay apye (acvisay panatem yamit).
26 Aplhinquic nic nat apvisqui rey, apyiplayclha netin mataymong tingma apjalhtam.
Pilapcasquic nic nat aplinga quilvana acpayvam acyimnatem: —¡Visqui apyimtalhnamo, jepasim coo! — nic nat intomjac.
27 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: —¿Evanqui ya opasmoc lhiya, mepqui inlhojo appasmom Dios Visqui ingac? Paj coo trigo apactic, paj coo uva ayingmenic. 28 ¿So actingya yi lhiya? — nic nat aptomjac.
Incatingmavoc nic nat quilvana: —Actemaclha anco siclhalhma as quilvana. Ayanyalhquic alhta ongvajic sictamongvoyam, yoyam ontovamcoc apjapitic mocjetic nimpasmeyquiclha as acnim nac jay. Secaseclha cajic sat ayitca, yoyam ontovamcoc apjapitic secaseclha. 29 Nimpenasquic alhta ningjanma sictamongvoyam, nintovcamquic alhta. Secaseclha eyca paj ongvitac ayitca, paj ematnac, ayinyema acposcama ayitca — nic nat intomjac.
30 Aplovquic nic nat apvisqui rey, aplinga quilvana acpayvam, apyaptec nic nat aptalhnama ayinyema aclom apvalhoc. Apvitacpec nic nat apvisqui netin mataymong tingma apjalhtam, apma apava yamquintimajac coning apcalomap. 31 Aptomjac nic nat apvisqui apyimnatesa appayvam: Ematong sat as acnim nac jay profeta Eliseo, Safat apquitca. ¡Jeyajic sat Dios, apvita inlhojo mepqui apmatnam profeta! — nic nat aptomjac apvisqui.
32 Apnec nic nat Eliseo tingma pac, apnaycamó lhama apquilvanyam mayayo. Apcapajasacpec nic nat apvisqui apcasinancama. Am nic nat evocmoc mocjam Eliseo tingma.
Aptomjac nic nat Eliseo apquilanya apquilvanyam: —Ticyovam inyap nac apvisqui rey. Apcapajasquic lhac, colhic sat acyatemena eyispoc coo. Quip elaylhojo quellhip, apvoctac sat ancoc apcasinancama, elyimnates tingma apatong, metalhningvotayc sat. Apquilimjamquic maa apvisqui rey — nic nat aptomjac.
33 Naysicsa appamejitquiscama Eliseo, apvaa apvisqui apcasinancama, aptomja apcanya: —¡Avanjec ninlingaycamco acyimtalhnama mepqui singilpasmom Dios! ¡Movanquejec olaylhic mocjam! — nic nat aptomjac apvisqui.
Mba'e rechapyrã hácha rehegua
1 Peteĩ jey momranduhára*f** kuéra he'i Eliséope:
—Ko roikohápe ne ndive michĩ eterei oréve guarã. 2 Toroho mína ysyry Jordánpe torogueru peteĩ-teĩ peteĩ yvyra romopu'ã haguã ore kotyrã.
—Tapeho katu, he'i Eliseo.
3 —Ore moirũ mína, —he'i peteĩ ha'e kuérava.
—Iporã, pomoirũta, —he'i ha'e.
4 Eliseo oho hendive kuéra Jordán peve, ha upépe oñemoĩ hikuái oity yvyra máta. 5 Ha oikytĩvo pe yvyra, ho'a peteĩgui ihácha ýpe. Ha osapukái:
—Áina, mbo'ehára! Pe hácha ko na che mba'éi. Aiporu kuri!
6 —Mamo piko ho'a, —oporandu maranduhára.
Upéva ohechauka chupe mamópa. Upérõ Eliseo oikytĩ peteĩ yvyra, opoi upépe ha pe hácha ovevýi.
7 —Ehupi, —he'i chupe Eliseo.
Upéva oipyso ipo ha ohupi pe hácha.
Eliseo ha sírio kuéra
8 Siria ruvicha guasu oiko ñorãirõme Israel ndive, ha oñe'ẽvo mburuvicha kuéra ndive, he'i mamópa omoñuhãta Israel guápe. 9 Upérõ Eliseo he'ika Israel ruvicha guasúpe ani haguã ohasa upe rupi, sírio kuéra ohape ra'arõgui chupe. 10 Upérõ Israel ruvicha guasu omondo iñorãirõhára kuéra he'i haguépe chupe maranduhára omomarandu ramo ojehape ra'arõha; ha upéicha rupi heta jey oguenohẽ chupe ivaívagui.
11 Upévare Siria ruvicha guasu ndoikuaavéi mba'épa ojapóta. Ohenói mburuvicha kuérape ha he'i chupe kuéra:
—Peje chéve mávapa ñande apyte pegua ojaguarea hína Israel ruvicha guasu peguarã!
12 Peteĩ ha'e kuérava he'i chupe:
—Ndaha'éiko avave, che ruvicha guasu. Eliseo pe maranduhára Israelgua hína upe oikuaaukáva Israel ruvicha guasúpe opa mba'e eréva, ñemiháme jepe nde koty pýpe.
13 Upérõ Siria ruvicha guasu he'i:
—Peheka chéve mamópa oĩ amonambika haguã.
Oje'e chupe oĩha Dotánpe, 14 Omondo kavaju ha kárro arigua aty ha heta ñorãirõhára yvy rupigua. Umíva oguahẽ Dotánpe pyhare ha omongora pe táva. 15 Ko'ẽmba rire opu'ã Eliseo rembiguái ha osẽvo ohecha pe ñorãirõhára aty omongoráva pe táva ikavaju ha ikárro reheve, ha oho he'i Eliséope:
—Ha ko'ágã mbo'ehára, mba'épa jajapóta?
16 Eliseo he'i chupe:
—Ani rekyhyje, hetave hína umi oĩva ñane ndive, hendive kuéra oĩvagui.
17 Ha Eliseo oñembo'e Ñandejárape he'ívo: “Che Jára, ehesape'ána chupe tohechami.” Upérõ Ñandejára ohesape'a pe tembiguáipe, ha ha'e ohecha pe yvyty henyhẽ kavaju ha kárro tata arigua Eliseo jerére.
18 Umi sírio ondyrýtama hese ha Eliseo oñembo'e Ñandejárape: “Emohesatũna chupe kuéra.”
Ha Ñandejára omohesatũ chupe kuéra, ojerure haguéicha Eliseo. 19 Upérõ Eliseo he'i chupe kuéra:
—Kóva ndaha'éi pe tape ha táva pehekáva, peju che ndive, pogueraháta pe kuimba'e pehekáva rendápe.
Ha ogueraha chupe kuéra Samáriape. 20 Oguahẽvo upépe Eliseo oñembo'e péicha: “Ko'ágã, che Jára, ehesape'a chupe kuéra ohecha haguã.” Upérõ ha'e kuéra ohecha oĩha Samáriape. 21 Israel ruvicha guasu ohechávo chupe kuéra, he'i Eliséope:
—Reipotápa ajuka chupe kuéra, che ru?
22 Ha Eliseo he'i:
—Nahániri, ani rejuka. Mba'éicha piko rejukáta, ko ndo'ái vaekue nde pópe ñorãirõháme? Emongaru ha emboy'u chupe kuéra, upéi toho jey huvicha rendápe.
23 Upérõ ojejapo chupe kuéra karu guasu; okaru ha hoy'u hikuái. Upéi mburuvicha guasu omondo chupe kuéra, ha oho jey hikuái huvicha rendápe. Upe guive sírio kuéra ndoikevéi oñorãirõ haguã Israelgua yvýpe.
Eliseo ha Samaría ñemongora
24 Upe rire Siria ruvicha guasu Ben-Hadad, ombyaty opa iñorãirõhára ha oho omongora Samaría ondyry haguã hese. 25 Oiko upérõ ñembyahýi guasu Samáriape; oñemongora mbarete etereígui pe táva, peteĩ vúrro akãngue jepe oñeme'ẽ 80 pláta pehẽnguére, ha michĩmi pykasu repoti, 5 pláta pehẽnguére.
26 Peteĩ jey Israel ruvicha guasu ohasa táva tápia ári ha peteĩ kuñakarai osapukái chupe:
—Ore ruvicha guasu, che pytyvõmína!
27 Mburuvicha guasu he'i chupe:
—Ñandejára na ne pytyvõi ramo piko mba'e ajapóta che? Reipota piko ame'ẽ ndéve trígo térã kaguy? 28 Mba'e piko ojehu ndéve?
Ha'e he'i:
—Ko kuñakarai he'i chéve ro'u haguã che memby oñondive ha ko'ẽrõ ro'utaha imba'éva. 29 Upérõ rombojy che memby ha ro'u. Upe ára ambuépe ha'e chupe rombojy haguã imemby ha oguerokañy.
30 Mburuvicha guasu ohendúvo he'íva pe kuña, omondoro ijao pochy guasúgui. Oĩgui tápia ári opavave ohecha omondeha ipire ári ao vosakue. 31 Ha mburuvicha guasu he'i: “Tupã ta che nupã ko árape voi nañakã'oí ramo Eliseo, Safat ra'ýpe!”
32 Eliseo oguapy hína hógape myakãhára*f** kuéra ndive. Upe aja mburuvicha guasu omondo ra'e hembijokuái Eliseo rendápe. Ha oguahẽ mboyve ha'e, Eliseo he'i myakãhára kuérape:
—Péina pe porojukahára ombou jeýma hína che ñakã'o vaerã. Oguahẽ vove pemboty pe okẽ ha pejoko hatã, cháke hapykuéri oñehendúma hína ou ramo huvicha.
33 Ha'e oñe'ẽ jave hína oguahẽ pe tembijokuái, ha he'i Eliséope:
—Ñandejára omboúma ñandéve ko ivaíva ha ndaikatu véima ñaha'arõ chugui mba'eve.