Apticyovam apquilmolhama Acab
1 Apnam nic nat tingma Samaria setenta apquitquic apvisqui ninga Acab. Apnatalhosquic nic nat cartas vaycajac Jehú, yoyam elyipsitic natingma apquilyimtalhnamo, najan apquilvanyam mayayo, najan apquilvanimquiscama siclho Acab apquitquic. Intomjac nic nat amyaa actalhesomalhca:
2 Apnam nipyesicsa quellhip Acab apquitquic. Apquilyancac nolhing apquilquinamtem najan carros, yitnec quellhip apquilmaycam najan apquilyilhanmomaclha. Elyipsitaoc as vaycajac. 3 Elyacyes sat nipyesicsa apquilmolhama, etnesacpoc sat apvisqui apya'monquiscama apyap ninga. Elvascap sat quellhip, yoyam elmiyovacpoc apquilmolhama — nic nat intomjac vaycajac.
4 Intiyacmec nic nat apquilvalhoc apquillinga. Apquilpamejitsacpec nic nat: Apticyovquic alhta apcanit apquilviscaa apquilinmelhaycam Jehú. Mongvanquejec nincoo ongilinmelham apvisqui — nic nat apquiltomjac.
5 Apcaneclhec nic nat mayordomo, najan apvisqui tingma apvanyam, najan apquilvanyam, najan apquilvanimquiscama yoyam colhic altimnasa apvisqui Jehú: Visqui ingac nac lhip, nincoo eyca ningilyajayquiclho singanamaclha lhip. Mepqui lhama ningmolhama, yoyam etnesacpoc apvisqui. Itne sat lhip apquiltamjoclha etnejic — nic nat apquiltomjac.
6 Aptalhosquic nic nat mocjam lhama vaycajac Jehú, yoyam elyipsitic maa: Nasoc sat ancoc selyajayquiclho quellhip siyanamaclha, elyatemen sat apyispaoc Acab apquitquic. Elmiyaclha sat secaseclha tingma Jezreel olhic sat maa, jelsantimquis apcatcoc alyatemenamalhca — nic nat intomjac vaycajac.
Apnam nic nat setenta apquitquic apvisqui ninga nipyesicsa apquilyimtalhnamo, apquiltomja apquilvanimquiscama. 7 Apquilyipsatquic nic nat as vaycajac. Yejemoc nic nat apticyova setenta apquilinava. Avalhoc alhanaoc apquilhacjam nic nat apcatcoc, apquilapajasa ilhnic nat apnaclha Jehú tingma Jezreel.
8 Aplingasquic nic nat apsoycam amyaa, aptomja apcanya Jehú: —Apquilpatmentac lhac apcatcoc alyatemenamalhca apquitquic apvisqui ninga — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat Jehú apquilanya: —Elicjes sat nicja atong acyivey acvaycmo secaseclha — nic nat aptomjac.
9 Secaseclha ilhnic nat intomjac. Aptomjac nic nat Jehú apquilanya enlhitaoc: —Mepqui apquilsilhnanomap apanco quellhip. Coo alhta ayinyema siyinmelhaycam apvisqui yoyam ematong. ¿Co laa ayinyema apticyovam as apquitquic? 10 Elyasamcojo quellhip Visqui ingac appayvam aplhenacpo siclhoc alhta Acab, najan apquilmolhama. Eycaso ayinyema Dios Visqui ingac aplingascama alhta profeta Elías — nic nat aptomjac.
11 Apquilsovjoc nic nat apticyovam apquilmolhama Acab payjoc Jezreel. Apticyovquic nic nat apquilyimtalhnamo, najan apnaymacoc, najan sacerdotes apquiltimesaycam siclho Acab. Am nic nat ingyaymacpoc lhama.
12 Apmiyaclhec nic nat Jehú tingma Samaria. Apvocmec nic nat Bet-equed apnamcaclha quilancam nipquesic. 13 Apvitac nic nat maa apquilyalhing apvisqui Ocozías.
Aptomjac nic nat Jehú apquilanya: —¿Soc laa apquilmolhama quellhip? — nic nat aptomjac.
Apquilatingmavoc nic nat: —Nincoo ingilyipma apvisqui Ocozías. Ontimjic sat maycaa apnaclha apvisqui najan acnaclha avisqui — nic nat apquiltomjac.
14 Aptomjac nic nat Jehú apquilanya apquillhalhmaa: —Elpatjit siclho, eltimjic sat apquilmomap — nic nat aptomjac.
Apquilpatjetquic nic nat, apquilajac nic nat payjoc yamilquit Bet-equed apnamcaclha quilancam nipquesic. Apvocmec nic nat cuarenta y dos apticyovam, am nic nat ingyaymacpoc lhama.
15 Aplhinquic nic nat mocjam Jehú. Aptajanyac nic nat Jonadab, Recab apquitca, etnejic maycaa.
Appayvasquic nic nat Jehú, aptomja apcanya: —Inlhenquic mataa evalhoc lhip. ¿Yitnec ya aclhanma apvalhoc lhip selhanma coo? — nic nat aptomjac.
—Eje — nic nat aptomjac Jonadab.
—Najo apmic — nic nat aptomjac Jehú.
Appeyvasquic nic nat apmic Jonadab. Apcanyacpec nic nat etnejic aplhalhma ingyinamtic sat carro pac.
16 Aptomjac nic nat Jehú apcanya: —Itne sat siclhalhma coo. Etac sat sictemaclha sicvascapma sictimesaycam Visqui ingac — nic nat aptomjac.
Aplhalhma ilhnic nat aptomjac netin carro. 17 Apquilvocmec nic nat Samaria. Apquilnapquic nic nat Acab aptovana niptamin apquileyvam mocjam. Apsovjoc nic nat apticyovam, acno ilhnic nat Visqui ingac appayvam aplingascama profeta Elías.
Quilaycmasquiscama mayayo Baal
18 Apcansaclhec nic nat apvisqui Jehú apyovoclhojo enlhitaoc, aptomja apquilanya: —Silhtec alhta apcayo apvisqui Acab quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios acvisay Baal. Olhamasiclhac sat ningayoclha quilaycmasquiscama. 19 Elansiclha sat apyovoclhojo profetas, najan sacerdotes, najan moclhama apquilayoclha Baal, mepqui apcaymomap lhama. Pac ollanac fiesta acvanyam actemaclha ningmescama asoc quilaycmasquiscama Baal. Ematong sat enlhit mepasmom fiesta nac jay — nic nat aptomjac.
Inlhenquic nic nat apvalhoc Jehú elyinimsic enlhitaoc, eticyoc sat apquiltomja apquilayo Baal. 20 Aplingasquic nic nat amyaa, colhic sat allana fiesta ningayoclha quilaycmasquiscama Baal. 21 Apcapajasquic nic nat soycam amyaa nipyesicsa israelitas lhalhma anco. Apcaneclhec nic nat moclhama apquilayo quilaycmasquiscama payjoc tingma acyitnamaclha quilaycmasquiscama. Apmojosacpec nic nat tingma, am nic nat ingyaymacpoc lhama. 22 Aptomjac nic nat Jehú apcanya aptamilquiscama apava, yoyam emlascoc sat apava aptamila nipyesicsa apquilayo quilaycmasquiscama. Apquillhocac nic nat apava aptamila. 23 Natamin aptalhnec nic nat apvisqui Jehú najan Jonadab congne tingma acyitnamaclha quilaycmasquiscama Baal.
Aptomjac nic nat Jehú apquilanya apquilayo Baal: —Copvanquejec jingilpasmoc enlhit aptomja apcayo Dios Visqui ingac. Jingilpasmoc sat apquilvamlha apquilayoclha quilaycmasquiscama Baal — nic nat aptomjac.
24 Apquilantalhnec nic nat congne tingma acyitnamaclha quilaycmasquiscama Baal, elsantimsic apquilmescama asoc najan elvitic sat talha apnatoscama macmescama quilaycmasquiscama acyanmongam melyascalhma.
Apquilanyacpec nic nat ochenta singilpilhtetemo eltamilquisic tingma apatong, aptomja apquilanya: —Apquinyec sat ancoc lhama nipyesicsa apcanayclha as congne, ematong sat lhama singilpilhtetemo — nic nat aptomjac.
25 Apenasquic nic nat Jehú apquilvatnama talha asoc acticyovam macmescama quilaycmasquiscama acyanmongam melyascalhma.
Aptomjac nic nat apquilanya singilpilhtetemo najan apquilviscaa: —¡Elantilh congne, elsavojo apquilnapma! ¡Noelayim nasa lhama! — nic nat aptomjac.
Apquilnapquic nic nat sovo acvinatem apyovoclhojo, apquilyinyovasa amyip apjapaoc. Apquilantalhnec nic nat acyitnamaclha quilaycmasquiscama Baal, acvisay aplhancoc acponquinomalhca. 26 Apquiljalhyovasquic nic nat yamit avjaoc alyitsomalhca dios, apquilvatna talhna. 27 Apquiltovasquic nic nat altar acvatnamaclha najan tingma apponquinomap acyitnamaclha quilaycmasquiscama. Aptimesacpec nic nat tingma ningyanmaclha, acvaycmo as ningvamlha nac jay.
28 Apmascosquic nic nat Jehú nipyesicsa enlhitaoc Israel apquiltemaclha apquilayoclha quilaycmasquiscama Baal. 29 Am nic nat elvatasac apyiplovquiscama melyascalhma, ayinyema ilhnic nat siclho apvisqui Jeroboam, Nabat apquitca. Apsilhnanaquic nic nat Jehú enlhitaoc Israel, eltimjic apquilayo quilaycmasquiscama vayqui allanomalhca oro, acyitna ilhnic nat tingma Dan najan tingma Betel.
30 Aptomjac nic nat Visqui ingac apcanya Jehú: Intasic aptemaclha lhip najato. Apyiplovcasquic alhta lhip, acno aclhanma evalhoc yavamlha etnejic lhip nipyesicsa apquilmolhama Acab. Eltimesacpoc sat mataa apvisqui rey lhip apquitca, najan lhip aptavin, najan aptavin apquitca — nic nat aptomjac.
31 Am nic nat eyiplovcasac Jehú singanamaclha Dios Visqui ingac. Am nic nat elvatasac evjanamcoc melyascalhma ayinyema Jeroboam. Apquilsinanaquic nic nat enlhitaoc Israel, elvajanamcoc actema nac lha.
32 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apquilhpancasquic nic nat Dios Visqui ingac yoclhilhma Israel. Apquilimpocjac nic nat apvisqui Hazael apnaymacoc nipyesicsa israelitas, moclhama nicja yoclhilhma: 33 Payjoc vatsam Jordán nicja actiyapmaclha acnim, payjoc yoclhilhma Galaad, payjoc Gad, payjoc Rubén, payjoc Manasés, ayenmo Aroer nicja vatsam Arnón, najan maa Galaad najan Basán.
34 Yitnec nic nat mocjam acnatalhesomalhca amyaa apvisqui Jehú, aptemaclha ilhnic nat apquillanay naysicsa aptiyascam, acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa Israel. 35 Apquitsepquic nic nat, apcatoynacpec nic nat tingma Samaria. Aptimesacpec nic nat apvisqui apquitca Joacaz, apya'monquiscama apyap ninga. 36 Aptimec nic nat Jehú apvisqui nipyesicsa co Israel acvaycmo veinticinco años, payjoc tingma Samaria.
Jehú ohundi Acab róga guápe
1 Acab ita'ýra 70 Samáriape, upévare Jehú ohai kuatiañe'ẽ mburuvicha tavagua, myakãhára*f** ha Acab ra'y rerekua kuérape, ha he'i chupe kuéra: 2 “Peẽ pereko hína pende ruvicha ra'y kuéra, ikavaju, ikárro, itáva oñemombaretéva ha hi'árma kuéra. Oguahẽvo pende pópe ko kuatia, 3 peiporavo kuaa pe iporãve ha ikatupyryvéva pende ruvicha ra'y kuéragui, pemoĩ itúva guapyhápe pene sãmbyhy haguã ha peñorãirõ ijykére.”
4 Kóva omongyhyje eterei chupe kuéra, ha he'i: “Mokõi mburuvicha guasu ndaipu'akái hese, ha piko mba'e jajapóta ñande?”
5 Upérõ mburuvicha guasu róga rerekua, táva sãmbyhyhára, myakãhára ha ta'ýra rerekua kuéra he'ika Jehúpe: “Ore roĩ ne ndive, rojapóta upe eréva ha noromoingo mo'ãi ore ruvicha guasúrõ avavépe. Ejapo katu reipotaháicha.”
6 Jehú omondo jey chupe kuéra ambue kuatiañe'ẽ he'íva: “Peẽ peĩ ramo che ndive ha pejapose ramo che ha'éva, peñakã'o opa pende ruvicha ra'yrépe ha ko'ẽrõ, ko'ã hórape, peju che rendápe Jezreélpe.”
Umi 70 mburuvicha guasu ra'yre oĩ tavagua karai guasu kuéra ndive, omongakuaa vaekue chupe kuéra, 7 ha oguahẽvo ipópe kuéra ko kuatiañe'ẽ, ojuka umi 70 kuimba'épe, omoĩ ajaka kuérape iñakãngue ha oguerahauka Jezreélpe. 8 Pe tembijokuái oguahẽvo he'i Jehúpe:
—Ogueru hikuái mburuvicha guasu ra'yre akãngue kuéra.
Jehú he'i:
—Pemoĩ mokõi atýpe táva rokẽme ha peheja upépe ko'ẽrõ peve.
9 Upe ára ambuépe osẽ Jehú, opyta ñembo'yhápe ha he'i opavavépe:
—Pende rehe ndojái mba'eve. Chénte pe apu'ã vaekue che ruvicha rehe ha ajuka chupe; ko'ãvape katu, máva ojuka? 10 Peikuaa porãke: opa mba'e he'i vaekue Ñandejára Acab róga guáre, oikóta katuete. Ñandejaraite voi ojapo pe he'i vaekue hembiguái Elías rupi.
11 Ha Jehú ojuka Jezreélpe Acab rogagua rembyrépe, opa umi karai poguasu heseguáva, opa iñirũ etépe ha ipa'i kuérape, oheja'ỹre avave.
12 Upéi oho Samáriape ha tape rehe oguahẽ Ovecha Rerekua Kuéra Bet-Equédpe, 13 ha upépe ojotopa Judá ruvicha guasu Ocozías ryvy kuéra ndive. Jehú oporandu chupe kuéra:
—Máva piko peẽ?
Ha'e kuéra he'i chupe:
—Ore, Ocozías ryvy kuéra hína. Ha roju romomaiteívo mburuvicha guasu ra'y kuéra ha isy memby kuérape.
14 Upérõ Jehú he'i iñirũ nguérape:
—Pende pojái hese kuéra pejuka'ỹre.
Jehú irũ nguéra ipojái hese kuéra ojuka'ỹre, ha ogueraha oñakã'o chupe kuéra Ovecha Rerekua Kuéra Bet-Equed ykua ypýpe. 42 kuimba'e vaekue umíva ha ojejuka paite opyta'ỹre avave.
15 Jehú oho rire upégui, ojotopa Recab ra'y Jonadab ndive, oho vaekue hendápe. Jehú omomaitei ha he'i chupe:
—Reĩpa che ndive, che aĩháicha ne ndive?
—Upeichaite katu, —he'i Jonadab.
—Jajopo pyhy aipo ramo, —he'i Jehú.
Jonadab oipopyhy ha Jehú ohupi chupe ikárrope, 16 he'ívo:
—Che moirũ ha rehecháta pe ajapóva Ñandejára rayhupápe.
Upéicha oho oñondive ikárrope. 17 Oikévo Samáriape, Jehú ojuka opa Acab ñemoñare opytáva gueteri. Ohundi ete voi chupe kuéra, Ñandejára he'i haguéicha Elíaspe.
Jehú ohundi Baal momba'e guasuhárape
18 Upéi Jehú ombyaty opa Israel guápe ha he'i chupe kuéra:
—Acab omomba'e guasu'imi vaekue Baálpe, che katu amomba'e guasuvéta chupe. 19 Upévare pehenói opa Baal maranduhára, momba'e guasuhára ha pa'i kuérape, opyta'ỹre avave, péina niko ambosako'i kuri peteĩ mymbajuka*f** guasu Baal rérape. Pe ndoúiva ojejukáta.
Jehú katu omoĩ ra'e ko ñuhã ojukapa haguã Baal momba'e guasuhárape; 20 upevarã omoherakuãuka peteĩ vy'a guasu Baal rérape ha péicha ojejapo. 21 Upéi omondo hembijokuái Israel pýre, ha opa umi omomba'e guasúva Baálpe oguahẽ tupaópe. Ndaipóri ou'ỹva, ha upévare Baal tupao henyhẽte. 22 Jehú he'i pe ao ñangarekohárape ome'ẽ haguã ao jegua opa umi Baal momba'e guasuhárape, ha ha'e ojapo upéicha. 23 Upéi Jehú ha Jonadab oike Baal tupaópe, ha Jehú he'i Baal momba'e guasuhárape:
—Peñeha'ãke ani oĩ pende apytépe avave Ñandejára momba'e guasuhára, Baal momba'e guasuhárante uvei toĩ.
24 Baal momba'e guasuhára oike tupaópe oikuave'ẽ haguã mymbajuka ha mymbahapy.*f** Upe aja Jehú omoĩ okápe 80 kuimba'e, ha he'i chupe kuéra:
—Pe ohejáva oho peteĩ umi kuimba'e amoĩ vaekue ipópe, ojejukáta.
25 Oikuave'ẽ rire mymbahapy, Jehú he'i umi okápe oĩvape: “Peike ha pejuka paite, peheja'ỹre avave!”
Ha'e kuéra ojukapa kyse pukúpe, ha omombo upégui. Upéi oike Baal tupao rekohápe, 26 oguenohẽ umi yvyra poguasu oñemboykéva Baal peguarã ha ohapy. 27 Oity yvýre pe altar*f** ha Baal tupao, ha ojapo umívagui yty aty, oĩva gueteri ko'agãite peve.
28 Péicha Jehú oipe'a Baal Israélgui. 29 Opáichavo ndopoíri umi tembiapo vaígui Jeroboam Nabat ra'y ojapouka vaekue Israel guápe. Akóinte ha'e omomba'e guasu umi tóro ra'y óro, oĩva Dan ha Betélpe.
30 Ñandejára he'i Jehúpe: “Rejapo haguére hekópe upe iporãva, rejapóvo Acab rogagua rehe che aipota haguéicha ite, ne ñemoñare kuéra oguapýta Israel guapyhápe, ñemoñare irundyha peve.”
31 Opáichavo Jehú noñeha'ãi ojapóvo ipy'aite guive Tupã Israel Jára rembiapoukapy, ha ndopoiséi umi tembiapo vaígui Jeroboam ojapouka vaekue Israel guápe.
32 Umiha árape Ñandejára oñepyrũ omomichĩve Israel retã. Hazael ondyry Israelguáre opa guio: 33 Jordángui kuarahy resẽ gotyo guive ha opa Galaad, Gad, Rubén ha Manasés pukukue; ha Aroer guive, oĩva ysyry Arnón ypýpe, Galaad ha Basán reheve; opa umi guio ondyry.
34 Jehú rekovekue, opa mba'e ojapo vaekue, ha umi mba'e mombe'upyrã, ojehai Israel ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 35 Omano rire oñeñotỹ Samáriape ha oisãmbyhy hendaguépe ita'ýra Joacaz. 36 Jehú oisãmbyhy Israel 25 áño pukukue táva Samáriape.
