Apvisqui Joás nipyesicsa co Judá
(2~R 12.1-21)1 Invocmec nic nat siete años aptiyascam Joás, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui co Jerusalén acvaycmo cuarenta años. Inquin acvisay nic nat Sibia tingma ac Beerseba. 2 Impeyvoc nic nat aptemaclha Joás napato Dios, naysicsa aptiyascam nic nat sacerdote Joiada. 3 Anit nic nat apnatamcaa Joás, aptingyasquiscama ilhnic nat Joiada, apvitac nic nat apquitquic apquilinava najan quilvanaa Joás.
4 Inlhenquic nic nat apvalhoc Joás ellaniclha mocjam tingma apponquinomap. 5 Apcansaclhec nic nat sacerdotes najan levitas, aptomja apquilanya: Elyas sat moclhama tingma apquilvanyam co Judá, elansiclha sat solyayem nipyesicsa israelitas, yoyam colhic allanayclha tingma apponquinomap moclhama año. ¡Elpecjicsojo apquilanyomap ellana! — nic nat aptomjac Joás.
6 Aptomjac nic nat apvisqui rey apcanya apquimja apmamyi sacerdote: — ¿So actomja yi, melapajasa nac lhip, colhic altimnasa levitas co Judá najan co Jerusalén, yoyam elansiclha solyayem contribución, apcanama ilhnic nat Moisés Dios apquilancam najan apyovoclhojo apquilmolhama Israel, yoyam elansiclha, colhic allanayclha carpa apponquinomap?
7 Avisqui acmasom anco napato Dios, acvisay nic nat Atalía najan maa altamsoycaoc, apquilantalhnac nic nat tingma apponquinomap, apquilsovjoc nic nat apquilmaycam najan acyovoclhojo asoc, cotnejic sat apquilmaycam acyitnamaclha quilaycmasquiscama — nic nat aptomjac apvisqui rey. 8 Apcapajasquic nic nat apvisqui, colhic allana yamit aysicsic, coytic sat payjoc atong acyivey tingma apponquinomap. 9 Apquillingasquic nic nat amyaa nipyesicsa co Judá najan tingma Jerusalén, colhic sat acmesa solyayem contribución, acno ilhnic nat apcanama Moisés Dios apquilancam, apquilanyacpo apyovoclhojo enlhitaoc Israel yoclhilhma actamopeycaoc. 10 Impayjeclhec nic nat apquilvalhoc apquilviscaa najan apyovoclhojo enlhitaoc, apquilsantama solyayem contribución, acvaycmo aclaneyo yamit aysicsic. 11 Apquilsaclhec nic nat yamit aysicsic apnaclha apvisqui rey, yoyam colhic alyipsata solyayem. Apquilyantementac nic nat lhama cronista aptalhescama apnaclha apvisqui, najan lhama inspector yatapvisqui mayapajascama apquimja apmamyi sacerdote. Apquilsovjoc nic nat apquilyipsatem acvamlha solyayem. Apquiltajesquic nic nat mocjam yamit aysicsic moclhama acnim. Apquilvitac nic nat cotlaycaoc solyayem. 12 Apcapajasquic nic nat apvisqui najan Joiada colhic acmesa solyayem encargados apquillanay tingma apponquinomap. Apquillhocac nic nat enlhit apquiltamjaycam canteros najan carpinteros, apquillanayclha mataa tingma apponquinomap. Apquillhocac nic nat solyayem enlhit apquiltamjaycam tava ápac najan bronce, apquillanayclha tingma apponquinomap. 13 Apquillaneclhec nic nat tingma, avanjec nic nat apquilvascapma apquiltamjaycam. Apvitacpec nic nat mocjam tingma apponquinomap aptamila apanco, apno siclhoc nat apquillanomap. 14 Apquilpenasquic nic nat apquiltamjaycam tingma, apquilsaclhesquic nic nat solyayem aymomalhca apnaclha apvisqui najan apnaclha Joiada. Apquilapajasquic nic nat, colhic allana apquilmaycam congne tingma apponquinomap, yoyam colhic allana asoc macmescama Dios, najan asoc acticyovam macmescama Dios, najan moc apquilmaycam allanomalhca oro najan plata. Naysicsa aptiyascam Joiada, inticyovquic nic nat mataa moclhama acnim apnatoscama macmescama Dios acyanmongam melyascalhma, congne tingma apponquinomap.
15 Apvanacmec nic nat Joiada. Apquitsepquic nic nat ayinyema apvanyam apanco. Invocmec nic nat ciento treinta años aptiyascam mengyitsepmaclha. 16 Apcatoynacpec nic nat tingma Jerusalén, moc apvisay Tingma David, payjoc apcatoynamacpilha apquilviscaa. Aptemaclha ilhnic nat aptamila nipyesicsa enlhitaoc Israel, najan napato Dios najan tingma apponquinomap.
17 Apquitsepquic nic nat sacerdote Joiada. Apquilmiyaclhec nic nat apquilviscaa mayayo co Judá apnaclha apvisqui Joás, yoyam elpamejitsacpojo. 18 Apquilyinyovquic nic nat tingma apponquinomap, mepqui mocjam apquilayo Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Apquiltimec nic nat apquilayo quilaycmasquiscama acvisay Asera najan moc quilaycmasquiscama. Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac, apvita apquiltemaclha apquilsilhnanomap apanco co Judá najan co Jerusalén. 19 Naso, apcapajasquic nic nat Dios Visqui ingac profetas, colhic altimnasa enlhitaoc, yoyam elpaycomoc sat mocjam, elyanmongsic sat apquilvalhoc. Am nic nat eljalhnoc enlhitaoc profetas apquilpayvam.
20 Sacerdote Joiada apquitca ilhnic nat Zacarías. Apnaclhec nic nat Dios espíritu apanco apvalhoc sacerdote Zacarías. Apquinmaclhec nic nat aptomja apquilanya: Eycaso appayvam ayinyema Dios: ¿So actomja yi melyiplovquisa quellhip siyanamaclha? Quellhip apquilsilhnanomap apanco, ellingamcojoc sat acyanmongayclha. Quellhip selyamasma coo. Elyinyovacpoc sat quellhip lha sicyamasma coo — alhta aptomjac — nic nat aptomjac sacerdote.
21 Apquilpasmeclhec nic nat napocja apquiltomja apquilinmelhaycam, apquilyicna mataymong, ayinyema apcanama apvisqui. Apmatnec nic nat Zacarías payjoc napocja tingma apponquinomap. 22 Inquilvoncacmec nic nat apvisqui Joás aptemaclha aptamila siclho Joiada, Zacarías apyap. Apcanama alhta yoyam ematong Zacarías, apyimnatesa appayvam naysicsa apmatnam: ¡Apvita inyicje Dios apquiltemaclha quellhip, ellingamcojoc sat quellhip apyanmongsayclha apquiltemaclha — nic nat aptomjac!
23 Moc año ilhnic nat intomjac. Apquilimpocjac nic nat cotnaja ingmoc co Siria nipyesicsa co Judá najan co Jerusalén, elajic Joás. Apticyovquic nic nat apyovoclhojo apquilviscaa mayayo co Judá. Apquilpatmaoclhec nic nat acyovoclhojo apquilnatam tingma Damasco apnaclha apvisqui maa. 24 Apquilimpocjac nic nat apcanito cotnaja ingmoc co Siria nipyesicsa enlhit appintalhnama co Judá. Am nic nat eltomjac apquilyimnatem co Judá, ayinyema apquilyamasma Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Apquillingamcoc nic nat acyanmongayclha.
25 Apquiltajaclhec nic nat co Siria. Avanjec nic nat acmasca apyimpejic (apyimsem) apvisqui Joás. Apquilinmelham nic nat apquilviscaa mayayo elyanmongsiclha aptemaclha Joás, apcajem siclho Joiada apquitca. Apmatnec nic nat Joás netin aptajanma apanco. Apcatoynacpec nic nat tingma Jerusalén, moc apvisay Tingma David, jave payjoc apcatoynamacpilha apquilviscaa. 26 Apticyovam yapmayc nic nat Zabad, Simeat apquitca amonita, najan Jozaba, Simrit apquitca moabita.
27 Yitnec nic nat mocjam amyaa apquillhenacpo Joás apquitquic, najan amyaa aplhenacpo apmapsom Joás, apquillhanma profetas. Najan moc amyaa aplhenacpo tingma apponquinomap apquillanayclha mocjam, acyitna actalhesomalhca acvisay comentario vaycajac Reyes. Aptimesacpec nic nat apquitca Amasías, etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap ninga.
1 Joás oguereko 7 áño oñepyrũrõ oisãmbyhy ha oisãmbyhy Jerusalénpe 40 áño pukukue. Isy héra Sibiá, Beersebagua. 2 Joás hembiapo porã Ñandejára renondépe oikove aja pa'i Joiadá. 3 Joiadá omomenda chupe mokõi kuñáre ha mokõivégui ita'ýra ha itajýra.
4 Upe rire Joás oñembopy'a peteĩ omyatyrõ haguã tupao, 5 ha upevarã ombyaty pa'i ha levíta kuérape ha he'i chupe kuéra: “Pesẽ Judagua táva kuéra rupi ha pembyaty pira pire opa Israel guágui, oñemyatyrõ haguã tupao. Pende Pya'éke!” Levíta kuéra katu imbegue. 6 Upérõ mburuvicha guasu ohenoika pa'i Joiádape ha he'i chupe:
—Mba'érepa ne reñeha'ãi levíta ha pa'i kuéra ogueru haguã pe mba'e me'ẽ, Moisés, Ñandejára rembiguái, ha Israelgua kuéra he'i vaekue oñembyaty haguã tupaópe guarã?
7 Atalía heko aña etereíva ha iñirũ nguéra niko oike vaekue tupaópe ha ogueraha itupã gua'u kuérape guarã tupao pegua tembiporu. 8 Upérõ mburuvicha guasu ojapouka peteĩ karameguã ha omoĩka tupao rokẽ ykére oka guio. 9 Upéi omoherakuã Judá ha Jerusalén rupi ojereraha haguã tupaópe pe mba'e me'ẽ Moisés, Ñandejára rembiguái, he'i vaekue Israel guápe yvy ojeiko'ỹháme. 10 Mburuvicha kuéra ha opa Israelgua ou ipy'aite guive omoĩ imba'e me'ẽ karameguãme, omyenyhẽ meve. 11 Levíta kuéra ogueraha jepi pe karameguã mburuvicha guasúpe ohecha haguã; ha ohechávo oĩ hetamaha pe pira pire, ou jepi peteĩ mburuvicha guasu rembijokuái ha peteĩ ma'ẽhára pa'i guasu omondóva ha omonandi hikuái pe karameguã; upéi ogueraha omoĩ jey hendaguépe. Upéicha ojapo ára ko'ẽre ha ombyaty heta pira pire. 12 Mburuvicha guasu ha Joiadá ome'ẽ pe pira pire tupao myatyrõhárape ohepyme'ẽ haguã umi ita kytĩha ha yvyra kytĩháme omba'apóva tupao ñemyatyrõme. Hembiapo avei upépe umi fiérro ha vrónsere omba'apóva. 13 Oñemba'apo kyre'ỹ ha pe tupao opyta ipyahu jey yma guaréicha. 14 Opa rire pe tembiapo ojegueru mburuvicha guasu ha Joiádape upe pira pire hembýva ha ha'e kuéra ojapouka chugui umi tembiporu tupao ha mymbahapy*f** peguarã, avei kucharõ ha tembiporu óro ha pláta. Oikove aja Joiadá oñekuave'ẽ tapiaitéva mymbahapy tupaópe.
15 Joiadá katu itujáma ha oguerekóvo 130 áño omano py'a guapýpe. 16 Oñeñotỹ David távape, mburuvicha guasu kuéra ykére ojapo haguére iporãva Israelgua, Tupã ha tupaóre.
17 Omano rire Joiadá, mburuvicha kuéra Judagua oho oñesũ mburuvicha guasu renondépe, ha ha'e ohendu chupe kuéra. 18 Ha'e kuéra ojei Tupã itúva kuéra ypykue tupaógui, ha oho oñesũ Astarté*f** ha ambue tupã gua'u kuéra renondépe. Upévare Tupã ipochy Judá ha Jerusalengua ndive. 19 Opáichavo Ñandejára omondo imaranduhára*f** kuéra ombojevy haguã chupe kuéra hape vaígui. Ha'e kuéra katu nohenduséi iñe'ẽ.
20 Upérõ Tupã Espíritu oñemomba'e Zacarías, pa'i Joiadá ra'yrére; ha'e oñembo'y peteĩ ijyvatehápe ha he'i opavavépe: “Péicha he'ika Tupã: ‘Mba'érepa ndapejapói mba'evérõ che rembiapoukapy? Mba'érepa peheka pende jupe ivaíva? Peẽ che reja haguére, che avei pohejáta’”.
21 Ha'e kuéra katu oñemoĩmba hese, ha mburuvicha guasu he'ígui, ojapi hikuái chupe itápe ojuka peve tupao rogaguýpe. 22 Mburuvicha guasu Joás hesarái pa'i Joiadá, Zacarías ru, ohupi hague chupe mburuvicha guasúrõ ha ojukauka ita'ýra Zacaríaspe; kóva omano nguévo osapukái: “Ñandejára tohecha kóva ha tomyengovia peẽme!”
23 Pe áño ñepyrũme siriagua ñorãirõha aty ou oñorãirõ haguã Joás ndive. Ondyry hikuái Judá ha Jerusalénre, ojuka opa mburuvicha kuérape, omonda opa mba'e oĩva ha omondo Damascogua ruvicha guasúpe. 24 Imbovy ramo jepe umi ñorãirõhára Siriagua, Ñandejára omoĩ ipópe kuéra ñorãirõhára Judagua heta itevéva, ha'e kuéra oheja haguére Tupã itúva kuéra ypykue Járape. Péicha hekovia Joáspe hembiapo vaikue.
25 Siriagua oho rire, Joás opyta hasy ete. Upérõ hembiguái kuéra ñemiháme oñemoĩ peteĩ ñe'ẽme ojuka haguã chupe, ojuka haguére pa'i Joiadá ra'ýpe. Ha upéicha ojuka chupe hupaitépe. Upéi oñotỹ hikuái chupe David távape, oñeñotỹ'ỹre mburuvicha guasu kuéra apytépe. 26 Umi oñemoĩ vaekue hese, Zabad Simat amoníta memby ha Jozabad Simrit moabíta memby.
27 Opa mba'e Joás ra'y kuéra rehegua, hetaite maranduhára ñe'ẽ, omombe'úva ivaíva chupe guarã, ha umi mba'e tupao ñemyatyrõ rehegua, ojehaipa mburuvicha guasu kuéra kuatiápe.
Hendaguépe oisãmbyhy ita'ýra Amasías.
