Aptalhningvayclho Jesús tingma Jerusalén
1 Apquilamquitvoclhec alhta tingma Jerusalén. Lhama alhta apquilvaclho tingma Betfagé nicja inquilhe acvisay Olivos. Apquilapajasquic alhta Jesús apcanit apquiltamsoycaoc. 2 Aptomjac alhta apquilanya:
—Elmiyaclha sat apquilmamyi tingma apyitna nac maa. Apquilvoclhec sat ancoc maa, elvitac sat yamelyeyjaycoc nalava mactetem tama. Elliquis sat tama. Elyantimcasenta sat coo. 3 Aptomjac sat ancoc enlhit: ¿Soctomja apliquisa nac tama? Eltime sat elanic: Visqui ingac lhac apquiltamjoc —sat eltime quellhip. Memyovejec sat avtip —alhta aptomjac.
4 Invocmec alhta nelha Dios appayvam aplhanma ilhnic nat profeta Dios aplingascama:
5 Eliltimnasquiclha sat enlhitaoc tingma Sión:
“Quip elanojo, apquilhyacmec quellhip Visqui apancaoc.
Mengyajamacpo apanco. Apquinamtem yamelyeyjaycoc ayitcoc.
Acmovan colpatmam inyapmoc”
—nic nat intomjac appayvam.
6 Apquillhinquic alhta apquiltamsoycaoc. Apquilyajaclhoc alhta actomjaclha appayvam Jesús. 7 Apquilyantamentac alhta yamelyeyjaycoc acyiplomo ayitcoc. Apquiljalhyovasamco apquilantalhnama apquiltajanquisa eyca yamelyeyjaycoc. Yejemoc alhta apquinamta Jesús. 8 Aplhamoclhojo alhta enlhit apquilpayesamco apquilantalhnama amay avalhoc apmiyaclhilha. Poc enlhit apquilyatemenamquic yamit ava. Apninquinamquic alhta amay avalhoc. 9 Apquillhinquic alhta aplhamoclhojo enlhit apquilmamyi. Niptamin alhta apquilanac napocja enlhit. Apquililpalhamam alhta aplhamoclhojo enlhit:
—¡Sas, tasic anco! ¡Ningilayo apvisqui David apquitca! ¡Ningilayo aptomja apquilhyam apsoyam apvisay Visqui ingac! ¡Sas, tasic anco netin aja! —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
10 Lhama alhta aptalhningveclho Jesús tingma Jerusalén. Inyinimquic alhta olhma tingma. Apquilpametam alhta:
—¿Soc enlhit aplhenacpo? —alhta apquiltomjac.
11 Apquiltamjoc alhta enlhitaoc:
—Jesús nac, profeta Dios aplingascama. Tingma pac Nazaret yoclhilhma Galilea —alhta apquiltomjac.
Jesús apquilantipquiscama enlhit tingma apponquinomap
12 Aptalhningvoclhec alhta Jesús congne Dios tingma apponquinomap. Apquilapajasquic alhta enlhit apquilyanmongsomap congne. Apquilyanincasamquic alhta mesa apancaoc apquilyanmonquiscama moc solyayem. Apquilyanincasamquic alhta apquiltajanem enlhit apquilhacjam yamvalhaay. 13 Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Yitnec actalhesomalhca Dios appayvam: “Coo tingma ajac cotnejic sat apquilmalhnancamaclha enlhit” —nic nat intomjac appayvam. Apquiltimescasquic quellhip as tingma apquilyilhanmomaclha apquilminyilhma —alhta aptomjac.
14 Yejemoc alhta apquilvaa apnaclha Jesús enlhit mepqui apataoc najan apquilyateyaycam. Apquiltamilquiscacmec alhta Jesús. 15 Lhama alhta apquilvita apquilimja apmamyi sacerdotes najan apquilyascamco apquiltemaclha aptamjaycam sinpilapquiscama. Apquilpalhamam alhta apquitcaoc (apvapataoc) congne tingma apponquinomap: ¡Sas, tasic anco! ¡Ningilayo apvisqui David apquitca! —alhta apquiltomjac apquilpamesma. Apquillovquic alhta judíos. 16 Aptomjac alhta apcanyacpo Jesús:
—¿Aplinga ya lhquip apquiltemaclha apquitcaoc (apvapataoc)? —alhta apquiltomjac.
Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Eje, aclingac lhac. ¿Am ya elyipsatac quellhip vaycajac Dios appayvam? Inlhenalhquic maa:
Ayinyema aptimesquiscama lhip selayo apvapataoc najan sicaa ayitcaoc
—nic nat intomjac aclhanma.
17 Pilapcasquic alhta apquimpaclho Jesús. Aptipquic alhta tingma Jerusalén. Apmiyaclhec alhta tingma Betania. Aptiyanvoclhec alhta maa.
Jesús apyamascama higo yamit
18 Alhtooc alhta intomjac apquimpaclho mocjam Jesús. Aptajavoc alhta mocjam. Mayc alhta incajac. 19 Apvitac alhta higo yamit ayimja nicja amay. Apyocmec alhta inyicje. Am alhta etac acyilhna, acvamlha ava. Aptomjac alhta Jesús apcanya yamit:
—¡Coylhejec sat mataa lhiya! —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta ayitsepa yamit. 20 Pilapcasquic alhta apquiltamsoycaoc apquilvita. Apquiltomjac alhta apquiltamsoycaoc apquilanya Jesús:
—¿Soctomja ayitsepa nac quilhvo higo yamit? —alhta apquiltomjac.
21 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo silanya quellhip: Naso, am sat ancoc elyascacmoc quellhip, elapvanic sat elvajanamcoc sictomjaclha siyanya higo yamit. Jave acvamlha aso. Apquiltomjac sat ancoc quellhip elanic as inquilhe acvinatem: “Copatyip, coyanin nayingmin acvanyam” —sat eltimjic elanic. Quilhvoc sat coyaninic. 22 Apquililmalhnaquic sat ancoc quellhip asoc, noelyasquim nasa, yoyam ellhovamcoc. Nasoc anco ellhovamcoc sat —alhta apquiltomjac.
Mayasinancama Jesús
23 Aptalhningvoclhec alhta Jesús tingma apponquinomap. Apquillhicmosquic alhta enlhitaoc. Yejemoc alhta apquiltomja apquilimja apmamyi sacerdotes najan judíos apquilyimtalhnamo apquilanya Jesús:
—¿Soc ayanem lhip ellanac as asoc? ¿Soc ayasinancama lhip? —alhta apquiltomjac.
24 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Altamjoc coo lha, yoyam olmalhnam quellhip. Jelatingmojo sat, pac oltimnacsic siyanyomalhca coo, yoyam ollanac as asoc. 25 ¿Soc ayanem Juan eyapasquisamcoc enlhit yingmin? ¿Visqui netin yai? ¿Enlhit inlhoyqui laa? —alhta aptomjac.
Lhama alhta alquitama apquilvalhoc, apquilpamejitsacpo alhta:
—Ningiltomjac sat ancoc: Visqui netin apcanem, sat etnejic jinganic: “Soctomja apquilyascacmo nac alhta” —sat etnejic. 26 Ningiltomjac sat ancoc: Enlhit apcanem, incaymalhquic ongavojoc enlhitaoc. Ayinyemaclha profeta Dios aplingascama apcanyacpoc Juan —alhta apquiltomjac.
27 Apquilatingmavoc alhta enlhitaoc:
—Lhaja, mongilyasamcoc nincoo —alhta apquiltomjac.
Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Moltimnacseje coo lha siyanyomalhca ollanac as asoc —alhta aptomjac.
Apyitquiscama Jesús apquiltemaclha apcanit enlhit
28 Aptomjac alhta Jesús apquilanya enlhitaoc:
—Collhen apquilvalhoc actemaclha sicyitquiscama. Apcanit nic nat apquitquic enlhit. Aptomjac nic nat enlhit apcanya apquitca metnaja apquitcoc: “Sictamongvoyam, itnajam sat lhip acnim nac jay ayimjaclha uva (uva avjac)” —nic nat aptomjac. 29 Apcatingmavoc nic nat apquitca: “Eje, altamjoc coo” —nic nat aptomjac. Am nic nat eyca eyocmoc aptamjaycam. 30 Aptomjac nic nat enlhit apcanya apquitca apsilhyo: “Sictamongvoyam, itnajam sat lhip acnim nac jay ayimjaclha uva” —nic nat aptomjac. Apcatingmavoc nic nat apsilhyo: “Jeyacmoc otnajam” —nic nat aptomjac. Natamin inlhanvocmec nic nat apvalhoc, yoyam etnajam. Apyoclhec nic nat aptamjaycam. 31 Aptomjac alhta Jesús:
—¿Soc apquitca aptomja apquilyajayquiclho actomja apmayjayoclha apyap? —alhta aptomjac.
Apquilatingmavoc alhta enlhitaoc: —Apsilhyo —alhta apquiltomjac.
Aptomjac alhta Jesús apquilanya enlhitaoc:
—Actomjac coo silanya quellhip: Naso, elpalhavomoc sat apquilmamyi Visqui netin apquilnancascama enlhit apquilmam tacja solyayem najan quilvanaa alanatama, am colhno quellhip. 32 Apvaac alhta Juan yapasquiscama yingmin inyap. Apquillhicmosquic alhta actemaclha ningiltamilcasomalhco inganco. Apquilyascacmec alhta eyca quellhip. Am alhta elyascacmoc apquilmam tacja solyayem najan quilvanaa alanatama. Apquilvitac alhta inyicje quellhip apquilyanmonquiscama apquilvalhoc. Am alhta elyanmoncasac apquilvalhoc quellhip, yoyam melyascomoc apquiltimnaycam Juan —alhta aptomjac.
Enlhit apquiltamjaycam uva avjac
33 Aptomjac alhta mocjam Jesús: Quip elaylhojo moc sicyitquiscama: Apquinaclhec nic nat uva avjac lhama enlhit (apvisqui). Apjalhtimcasquic nic nat niyava. Apmetmec nic nat ayajapsomalhquilha acyilhna. Apquillanac nic nat apmaclha netin aptamilquiscama uva avjac.
‘Apquilmaycam nic nat siclho uva avjac apquiltamjaycam enlhit. Aplhinquic nic nat mocjay apvisqui. 34 Invocmec nic nat mocjitma acnaclhomalhquilha acyilhna. Apquilapajasquic nic nat apquilancam apnamcaclha apquiltamjaycam enlhit. Apquiltamjoc nic nat apvisqui emiclhac nicja uva acyilhna acyanmongam apquilmaycam siclho uva avjac. 35 Yejemoc nic nat apquilmacpo apquilancam. Apquilticpam nic nat apyimpejic lhama apquilancam. Apquilajac nic nat poc apquilancam. Mataymong nic nat apyinjacpoc poc apquilancam. 36 Apquilapajasquic nic nat apvisqui mocjam poc apquilancam. Aplhamasoc nic nat apquilapajascama. Apquiltanovacpec nic nat mocjam apquilancam. Innoc nic nat actomjaclha apquilvoyam apmamyi.
37 ‘Alhayi ilhnic nat apcapajasa apquitca. “Ingyacpoc sat sictamongvoyam” —nic nat aptomjac. 38 Lhama alhta apquilvita apquitca. Apquilpamejitsacpec nic nat apquiltamjaycam enlhit: “Apquitca nac, emiclhac sat apanco. Noc ongajic sat. Ingancoc inganco sat ontimiclha uva avjac” —nic nat apquiltomjac. 39 Yejemoc nic nat apmacpo apquitca. Apyinyovasacpec nic nat tap uva avjac. Apmatnec nic nat.
40 Aptomjac alhta Jesús apquilanya enlhitaoc:
—Apvoctac sat ancoc apvisqui actomja apanco uva avjac. ¿Jalhco sat etnesquisic as apquiltamjaycam enlhit? —alhta aptomjac.
41 Apquilatingmavoc alhta enlhitaoc:
—Eyanmoncasiclhac sat apquiltemaclha enlhit apquilmapsomcaa. Emquesic sat apvisqui uva avjac apnaymacoc apquilmaycam siclho uva avjac. Elhquiclhac sat mataa acyilhna acyanmongam apquilmaycam siclho uva avjac —alhta apquiltomjac.
42 Aptomjac alhta Jesús apquilanya judíos:
—¿Am ya elyipsatac quellhip vaycajac Dios appayvam? Inlhenalhquic maa:
Mataymong apquilyamasma apquillaneycaoc tingma,
Inpiquenalhquic tingma apvojac actajescamaclha.
Eycaso aptamjaycam Visqui ingac.
Pilapcasquic anco ningvita
—nic nat intomjac aclhanma.
43 Actomjac coo silanya quellhip: Comascoc sat acna Dios apquilnancascama nipyesicsa quellhip. Elmesiclhac sat Dios Ingyapam poc enlhitaoc. Ellanac sat apquiltamjaycam altamila. 44 Aptolhnac sat ancoc enlhit netin as mataymong, ingyilhpocjacpojoc sat. Incapquic sat ancoc enlhit as mataymong, etpilcacpojoc sat —alhta aptomjac.
45 Lhama alhta apquillinga apquilimja apmamyi sacerdotes najan fariseos actemaclha apquilyitquiscama Jesús. Apquilyicpilcangvocmec alhta: Nincoo nac ningillhenalhca —alhta apquiltomjac. 46 Apquililtamjoc alhta inyicje, yoyam emacpoc Jesús. Apquilacpec alhta apnaymacoc. Profeta Dios aplingascama alhta apcanyacpo Jesús.
Jesús oguahẽ Jerusalénpe
(Mc 11.1-11Lc 19.28-40Jn 12.12-19)1 Jesús ha hemimbo'e kuéra oñemoaguĩvo Jerusaléngui, oguahẽ hikuái táva Betfagé jerére, Yvyty Olivotýpe. Upégui Jesús omondo mokõi hemimbo'épe henonderã, 2 he'ívo chupe kuéra:
—Tapeho peguahẽ amo távape, ha upépe pejuhúta peteĩ vúrro oñeñapytĩva hína, ha imemby hendive. Pejora ha peru chéve. 3 Ha oimérõ oipota'ỹva peru, peje chupe: “Ore Jára oikotevẽ hese ha pya'e ogueruka jeýta.”
4 Ko'ã mba'e ojehu, oiko haguã hekoitépe maranduhára*f** he'i vaekue kuatiápe:
5 Peje umi Sión guápe:
“Péina ou pende ruvicha guasu
vúrro ári ojejapo'ỹre”.
6 Upérõ, hemimbo'e kuéra oho ha ojapo Jesús he'i haguéicha chupe kuéra. 7 Ogueraha hikuái pe vúrro imemby reheve Jesúspe. Ha ha'e kuéra omoĩ hi'ári ijao ha Jesús ojupi hi'ári. 8 Ha opavave oipyso ijao haperãme, oĩ katu oikytĩva yvyra rakã ha omyasãiva pe tapére. 9 Umi tenondete ohóva ha umi tapykue pegua, oñepyrũ osapukái:
—Tupã tohovasa mburuvicha guasu David ra'ýpe! Toñemomba'e guasu Ñandejára rérape oúva! Tupã toñemomba'e guasu!
10 Oguahẽvo Jesús Jerusalénpe, opa upepegua ipy'a tarovapa. Heta oĩ oporandúva:
—Máva piko kóva?
11 Ha umi Jesús ndive ohóva he'i:
—Kóva niko maranduhára Jesús, oúva táva Nazaret Galiléa peguágui.
Jesús omopotĩ Tupao
(Mc 11.15-19Lc 19.45-48Jn 2.13-22)12 Jesús oike Tupaópe ha omosẽmba upégui umi upépe oñemúvape. Upépe oĩ umi oñemúva viru tupaópe oñeme'ẽ vaerãre ha ome'ẽva ambue tetã megua virúre. Umíva mesa ha'e oitypa yvýre. Umi pykasu mymbajukarã*f** rehe oñemúva renda avei oitypa. 13 Ha he'i chupe kuéra:
—Ñandejára Ñe'ẽme niko he'i: ‘Che rógare oje'éta, ñembo'ehao’. Peẽ katu pejapo chugui mondaha kuára.
14 Pe Tupaópe oñemboja Jesús rendápe umi ohecha'ỹva ha ikarẽva, ha ha'e omonguera chupe kuéra. 15 Umi pa'i ruvicha ha Moisés rembiapoukapy mbo'eha ohechávo umi mba'e hechapyrãva Jesús ojapóva, ha ohendúvo mba'éichapa umi mitã osapukái Tupaópe “Tupã tohovasa David Ra'ýpe”, ipochy. 16 Ha he'i Jesúspe:
—Rehendu piko mba'épa he'i hikuái?
Ha Jesús he'i chupe kuéra:
—Ahendu aína. Ndapeikuaái nga'u piko peẽ Ñandejára Ñe'ẽme he'iha:
Mitã nguéra jurúgui
ha mitã kambu mimi
che momba'e guasu vaerã hekoitépe.
17 Ha oheja chupe kuéra. Osẽ oho upégui táva Betania peve, ha opyta upépe upe pyhare.
Jesús ojahéi ígo máta hi'a'ỹvare
(Mc 11.12-14Mc 20-26)18 Pyhareve, Jesús oho jeývo Jerusalénpe oñandu iñembyahýi. 19 Ha ohechávo peteĩ ígo máta opu'ãva tape yképe, oñemboja hese ohecha haguã hi'apa. Ndojuhúi hese hi'aha, hogue mante oĩ hese. Upépe Jesús he'i pe ígo mátape:
—Nande'a mo'ã véima araka'eve!
Ha upepete pe ígo máta ipiru. 20 Hemimbo'e kuéra ohechávo upéva, ohecha ramoite ha oporandu Jesúspe:
—Mba'éicha piko pe ígo máta pya'ete ipirupa?
21 Jesús he'i chupe kuéra:
—Añetehápe ha'e peẽme, pejerovia ramo ha na pende py'a mokõi ramo, upe che ajapo vaekue ko ígo mátare peẽ avei pejapóta, ha hetave mba'e. Ikatúta peje peteĩ yvytýpe: “Epu'ã ko'águi ha tereho ejeity y guasúpe” ha oikóta pejeháicha. 22 Ha pejerovia ramo Tupãre, opa mba'e pejeruréva pene ñembo'épe oñeme'ẽta peẽme.
Jesús pokatu
(Mc 11.27-33Lc 20.1-8)23 Jesús oho jey Tupaópe, ha oporombo'e jave upépe hína, oguahẽ hendápe pa'i ruvicha kuéra ha Israel myakãhára kuéra. Oporandu chupe hikuái:
—Máva piko oheja ndéve rejapo haguã ko'ã mba'e? Máva pokatu rupi reju?
24 Jesús ombohovái chupe kuéra:
—Che aporandúta avei peẽme peteĩ mba'e, ha peje ramo chéve, ha'éta peẽme mba'éicha rupípa ajapo ko'ã mba'e. 25 Peje chéve: Máva piko ombou raka'e Juánpe oporomongarai haguã? Tupã térã piko yvypóra?
Ha'e kuéra katu oñepyrũ oñomongeta kyre'ỹ oñondive, ha he'i: “Ja'e ramo Tupã ombou hague chupe, he'íta ñandéve: ‘Mba'ére ndaperoviái ra'e chupe?’ 26 Ha ja'e ramo yvypóra hague, opu'ãta ñande rehe opavave. Ha'e kuéra niko oguerovia hína Juan, maranduhára hague.”
27 Upévare he'i hikuái Jesúspe:
—Ndoroikuaái.
Upépe Jesús he'i chupe kuéra:
—Upéicharõ, che avei namombe'u mo'ãi peẽme máva pokatu rupípa ajapo ko'ã mba'e.
Ñe'ẽ mbojoja mokõi ta'ýra rehegua
28 Jesús oporandu opavavépe:
—Mba'épa peje ko peẽme amombe'útavare. Oĩ vaekue peteĩ kuimba'e ita'ýra mokõiva. Ha he'i pe ijypykuépe: “Che ra'y, tereho emba'apo ñande parraltýpe.” 29 Pe ita'ýra katu he'i chupe: “Ndahaséi”. Upéi ombyasy péicha he'i hague, ha oho. 30 Upéi pe kuimba'e oho ita'ýra pahague rendápe, ha he'i avei chupe oho haguã omba'apo. He'i katu ha'e itúvape: “Néi, che ru, aháta”, ha ndohói. 31 Mávapa umi mokõivévagui ojapo itúva rembipota?
Umi upépe oĩva he'i chupe:
—Pe ijypykue.
Upépe Jesús he'i chupe kuéra:
—Añetehápe ha'e peẽme, umi viru ombyatýva Rómape guarã ha umi kuña reko vai raẽ oikéta pende hegui Tupã sãmbyhy yvágape. 32 Juan Bautista niko ou vaekue pene mbo'évo mba'éichapa peiko vaerã, ha ndaperoviaséi vaekue chupe. Umi viru ombyatýva Rómape guarã ha umi kuña reko vai katu oguerovia chupe. Peẽ pehecha ramo jepe upéva, napembyasýi pende reko vai ha ndapejeréi chugui, perovia haguã chupe.
Ñemitỹhára ñaña
(Mc 12.1-12Lc 20.9-19)33 Pehendu avei kóva: ‘Oiko vaekue peteĩ karai oñotỹka vaekue peteĩ parralty ijyvýpe. Omongorapy ha upéi ojapouka oñeñami haguãme umi parral'a. Omopu'ã avei peteĩ óga yvate, upégui oĩ haguã omaña ha oñangarekóva ijyvýre.
Upéi katu, oiporuka hepýre mba'apohahára kuérape, ha oho mombyry. 34 Ha oguahẽvo ára parral'a ojepo'o haguã, pe karai omondo hembiguái kuérape umi mba'apohára rendápe, ojerurévo pe chupe ohupytýva. 35 Umi mba'apohára kuéra katu ojeity umi tembiguái ári ha peteĩme oinupã heta, pe ambuépe ojuka, ha ambuépe katu itápe ojapi ojuka peve. 36 Pe karai katu omondo hetave hembiguái kuérape, ha umi mba'apohára ojapo hese kuéra umi ambuére ojapo haguéicha.
37 Ipahápe omondo ta'ýra teépe. He'i ipy'apýpe: “Che ra'ýpe niko ojapóta mba'éva ramo.” 38 Ohechávo hikuái pe yvy jára ra'ýpe, umi mba'apohára he'i: “Pévape opytapáta hína opa mba'e. Jajuka ha topyta ñandéve ko yvy.” 39 Ha ojeity hi'ári hikuái, oguenohẽ pe parraltýgui ha ojuka chupe.
40 Upéi Jesús oporandu:
—Mba'épa hi'ã peẽme ojapotaha pe yvy jára?
41 Ha he'i hikuái chupe:
—Ojukapáne umi tekove ahẽme, oiporiahurereko'ỹre chupe kuéra. Upéi ome'ẽne pe ijyvy ambue mba'apohárape ome'ẽtava chupe pe imba'erãva.
42 Upépe Jesús he'i chupe kuéra:
—Peẽ niko peikuaa Ñandejára Ñe'ẽ he'iha:
“Upe ita omboykéva umi óga mopu'ãhára
upéva ári ko'ágã oñemopu'ã.
Ñandejára upéicha ojapo
ha ore jurujái rohechávo.”
43 Upévare ha'e peẽme, Tupã sãmbyhy ojepe'áta pende hegui ha oñeme'ẽta ambuépe, ome'ẽtava hi'a hekoitépe. 44 Ha oimeraẽva ho'áva pe ita hi'ári, opẽmbaitéta. Ha oimeraẽva ári ho'a ramo pe ita, omongu'ipaitéta chupe.
45 Umi pa'i ruvicha ha fariséo kuéra ohendúvo umi ñe'ẽ mbojoja Jesús omombe'úva, ohecha kuaa hese kuéra he'iha. 46 Ha omyakãsãse hikuái Jesúspe. Okyhyjénte opavavégui, oguerekógui chupe hikuái maranduhára ramo.