Apvisqui Salomón
1 Apyimtalhnamo ilhnic nat apvisqui Salomón. Poc apvisqui ilhnic nat yoclhilhma Egipto apvisay Faraón. Apmec nic nat Faraón apquitca Salomón yoyam etnejic aptava. Apipyata ilhnic nat aptomjac Faraón. Apyantementac nic nat quilvana tingma Jerusalén. Am nic nat epenesac apquillanay tingma pac najan tingma apponquinomap apvisay Dios tingma pac. Am nic nat epenesac tingma apjalhtam nipyava Jerusalén. 2 Am nic nat ellanacpoc siclhoc mocjam tingma apponquinomap. Apquilquinamtec nic nat mataa netin inquilhe enlhitaoc yoyam elpayicsojo actemaclha apquilmescama asoc.
Apquilmalhnancama apvisqui Salomón
(2~Cr 1.1-13)3 Alpalhquemalhca ilhnic nat apvalhoc apvisqui Salomón. Apyiplovcasquic nic nat mataa actemaclha apcanama apyeyjamcaa David. Apsaclhec nic nat mataa netin inquilhe apquilvatnamaclha asoc macmescama Dios. 4 Actamilaclha inquilhe ilhnic nat acvisay Gabaón. Apmiyaclhec nic nat maa apvisqui Salomón yoyam epayicsojo Dios. Inticyovquic nic nat mil apnatoscama yoyam elvitic apquilvatnamaclha actemaclha macmescama Dios.
5 Apnec nic nat apvisqui Salomón netin inquilhe Gabaón. Invitac nic nat apvanmoncama alhtaa. Aptomjac nic nat Dios apcanya Salomón: —Jelmalhna sat asoc, momyovejec sat coo — nic nat aptomjac.
6 Apcatingmavoc nic nat apvisqui Salomón: —Avanjec alhta lhip apquimlaycmo sicyeyjamcaa David. Am nic nat esilhnanacpoc apanco napatoc lhip. Appeyvomo ilhnic nat najan actamilaycam apvalhoc napatoc lhip. Coo sicvisay David apquitca ayinyema lhip apquimlaycmo. Apquiltamjoc lhip yoyam olhic coo netin visqui aptajanem sicyamonquiscama sicyeyjamcaa. Eycaso actomjaclha acnim nac jay. 7 Lhip Dios Visqui ajac. Coo sictomja silancam lhip. Etnescasquic lhip yoyam otnejic visqui sicyamonquiscama sicyeyjamcaa. Eyitcoc mocjam coo. Paj oyasamcoc actemaclha yoyam otnejic. 8 Coo sictomja silancam lhip. Acnec coo nipyesicsa enlhitaoc lhip apquilyacyescama. Appintalhnama apanco enlhitaoc mongmovan ongilyipsitic. 9 Coo sictomja lhip apquilancam. Jimques sat acyascamco evalhoc yoyam ongvanic mataa enlhitaoc, yoyam motnatsejec mataa actomja actamila najan actomja acmasom. ¿Soc sat enlhit apmopvan yoyam etnejic apcanem as enlhitaoc appintalhnama, apquiltomja lhip enlhitaoc apancaoc? — nic nat aptomjac apvisqui Salomón.
10 Apyispaquic nic nat Dios Visqui ingac actemaclha apquilmalhnancama apvisqui Salomón.
11 Aptomjac nic nat Dios apcanya Salomón: —Inpayjoc lhac apquilmalhnancama. Am lhac elmalhnac lhip yoyam etyisam aclhamoclhojo años najan yoyam colhic apquilnatam najan yoyam eticyo cotnaja ingmoc. Apquiltamjoc lhip yoyam etnejic apyascamco, yoyam eyicpilcojoc mataa actemaclha acpeyvomo. 12 Acjalhnoc lhac lhip apquilmalhnancama. Otnesquisic sat apvalhoc acyascamco yoyam eyasamcojo aclhamoclhojo asoc. Am colngamalhca mocjam apvisqui aptema nac jay. Cotalhquejec sat mataa niptamin lhip aptema nac jay. 13 Olmesic sat asoc mejelmalhnaycam lhac, acvisay cascama apquilnatam colhic sat ayaco lhip. Melhoyc sat mataa poc apvisqui naysicsa aptiyascam lhip. 14 Apyiplovcasquic sat ancoc lhip aclhamoclhojo siyanamaclha najan siyascamaclha coo, acno alhta apyiplovquiscama apyeyjamcaa David. Ovinaticsojoc sat aptiyascam lhip as nalhpop— nic nat aptomjac Dios.
15 Aplhaticjac nic nat apvisqui Salomón. Apyasingvoclhoc nic nat actemaclha apvanmoncama. Apmiyaclhec nic nat tingma Jerusalén. Apvoclhec nic nat acyitnaclha yamit aysicsic acyitnamaclha Dios appayvam. Apsaclhec nic nat asoc acticyovam apquilvatnamaclha najan asoc macmescama Dios actemaclha actamilaycam ingvalhoc. Apquilanescasquic nic nat acyivey aptoycaoc yoyam elpasmoc aplhamoclhojo apquilancam.
Actemaclha apyascamco apvisqui Salomón
16 Nalhit acnim nic nat intomjac. Inquilvoctac nic nat apnaclha apvisqui anit quilvanaa alanatama.
17 Intomjac nic nat lhama quilvana ayanya: —Lhip visqui ingac. Incanit ninnaycam lhama tingma. Aptiyacmec alhta sictamongvoyam congne tingma ingac. 18 Invocmec alhta natqui acnim. Yejemoc alhta aptiyacmo najan ayitca sicmolhama. Ninnam alhta ningilvamlha, mepqui moc ningmolhama. 19 Alhtaa lhcac intomjac. Intajanoc lhac inquin naysicsa actiyanma. Apquitsepquic lhac ayitca. 20 Inlhaticjac alhtaa aysicso sicmolhama. Inyilhalhcoc lhac acma sictamongvoyam naysicsa sictiyanma. Inpatjetamquic lhac sictamongvoyam. Inpicanvaac lhac ayitca apquitsepma sicyitnaclha. 21 Aclhaticjac lhac sicvita apquitsepma. Alan'oc lhac ayitsac'a. Acyicpilcoc lhac metnaja sictamongvoyam — nic nat intomjac.
22 Incatingmavoc nic nat moc quilvana: —Jave. Coo eyca sictamongvoyam lha apjalhnancoc. Lhiya ayitca apquitsepa nac lha — nic nat intomjac.
Intomjac nic nat ayanya moc quilvana: —Jave. Lhiya ayitca apquitsepa nac lha. Coo eyca sictamongvoyam lha apjalhnancoc — nic nat intomjac.
Inquilatingmalhquic nic nat napato apvisqui. 23 Aptomjac nic nat apvisqui apcanya. —Lha intomjac: Coo eyca sictamongvoyam lha apjalhnancoc, lhiya eyca ayitca apquitsepa nac lha — lhac intomjac. Moc quilvana intomjac: Jave. Lhiya ayitca apquitsepa nac lha. Coo eyca sictamongvoyam lha apjalhnancoc — lha intomjac moc — nic nat aptomjac apvisqui.
24 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya apquilancam: —Jelvoclhes sovo acvinatem — nic nat aptomjac.
Apquilsantimcasquic nic nat sovo acvinatem. 25 Yejemoc nic nat aptomja apvisqui apquilanya: —Elpalhcat sat sicaa apjalhnancoc. Elmesaoc sat lhama napocja as quilvana, eyca moc napocja moc quilvana — nic nat aptomjac.
26 Avanjec nic nat acmasma quilvana actomja nasoc anco inquin. Intomjac nic nat ayanya apvisqui: —Lhip visqui ingac. Nongyaa nasa sicaa apjalhnancoc. Imques sat as quilvana — nic nat intomjac.
Intomjac nic nat moc quilvana ayanya: —Elpalhcat. Mepqui sictamongvoyam coo. Mepqui ayitca lhiya — nic nat intomjac.
27 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: —Imquesiclha sat actomja acmasma ematong. Ayinyemaclha actomja nasoc anco inquin — nic nat aptomjac.
28 Pilapcasquic nic nat aplhamoclhojo enlhitaoc Israel apquillinga actemaclha apyicpilquemo apvisqui. Apquilacoc nic nat aplhamoclhojo. Dios ayinyema apyascamco apvisqui yoyam eyicpilcojo actemaclha acpeyvomo — nic nat intomjac apquilvalhoc.
Salomón omenda faraón rajýre
1 Salomón oiko Egipto ruvicha guasu faraón génte ramo. Omenda itajýra rehe ha ogueraha chupe David távape ojejapo aja hóga guasu ha tupao, ha oñemopu'ã aja pe tápia Jerusalén jere rehegua. 2 Tetãguára katu oikuave'ẽ imymbajuka*f** ijyvateha*f** rupi noñemopu'ãigui gueteri tupao Ñandejárape guarã.
Salomón ojerure Ñandejárape arandu
(2 Cr 1.1-13)3 Salomón ohayhu Ñandejárape ha ojapo umi tembiapoukapy oheja vaekue itúva David; ha'e voi jepe oikuave'ẽ mymbajuka ha aysy ryakuã porã umi tenda yvate rupi. 4 Ha'e oho voi avei Gabaónpe oikuave'ẽ haguã mymbajuka, upéva ha'égui upe ijyvate itenondevéva. Ha oikuave'ẽ jepi upépe 1.000 mymbahapy.*f**
5 Peteĩ pyhare Gabaónpe, Ñandejára ojechauka Salomónpe iképe, ha he'i chupe: “Ejerure reipotáva ha ame'ẽta ndéve.”
6 Salomón he'i chupe: “Nde py'a porãite vaekue niko ne rembiguái che ru David ndive, ha'e oguata haguére nde rape rupi teko jeroviaha, teko joja ha py'a potĩme. Upévare rehayhu chupe ha reme'ẽ chupe peteĩ ita'ýra oguapy haguã iguapyhápe, ko'ágã ojehu haguéicha. 7 Nde, Tupã che Jára, che moĩ aisãmbyhy haguã che ru David rendaguépe, jepe ramo che mitã rusu aikuaa guasu'ỹva gueteri mba'eve. 8 Ha amyakã upe tetã nde reiporavo vaekue. Umi ne tetãgua niko heta iterei, ykatu'ỹva jaipapa. 9 Eme'ẽna chéve katupyry ha akã porã aisãmbyhy haguã ne retã guápe, aikuaa haguã iporãva ha ivaíva; ỹrõ piko máva oisãmbyhýta hetaite ne retã guápe?”
10 Ñandejárape ombovy'a ko ojeruréva Salomón, 11 ha he'i chupe: rejerure haguére chéve kóva, ha ndaha'éi jeikove puku, térã mba'eta, térã nde rehe ija'e'ỹva omano haguã, rejerure uvei katupyry ha akã porã reporohendu ha reisãmbyhy kuaa haguã, 12 ajapóta rejerure vaekue: ame'ẽta ndéve arandu ha akã porã, oguereko'ỹ haguéicha avaveichagua mburuvicha guasu ne mboyve guare ha oguerekove'ỹtava avave nde riregua. 13 Upéva ári, ame'ẽta avei ndéve mba'eta ha teko jajaipa nderejeruréi vaekue, ha péicha rupi, reikove aja pukukue, ndaipóri mo'ãi mburuvicha guasu ndeichagua. 14 Ha rejapo ramo che rembipota ha che rembiapoukapy, ojapo haguéicha nde ru David, ame'ẽta avei ndéve jeikove puku.”
15 Opáyvo Salomón ohecha kuaa ohecha hague upéva iképe. Ha oguahẽvo Jerusalénpe, oho oĩháme Ñandejára karameguã ha oikuave'ẽ mymbahapy*f** ha mymbajuka*f** joajurã. Upéi ojapo karu guasu opavave mburuvichápe guarã.
Salomón, mbojovakehára arandu
16 Umiha árape oho mburuvicha guasu rendápe mokõi kuña reko vai. Oguahẽvo hikuái hendápe, 17 peteĩ ha'e kuérava he'i:
—Nde, che ruvicha guasu, ko kuña ha che niko roiko oñondive peteĩ ógape, ha ógape oiko aja che ndive, ché che memby. 18 Mbohapy ára haguépe, ha'e avei imemby. Ore añónte roĩ ha ndaipóri avave ore ndive upe ógape, 19 ha peteĩ pyharépe omano ko kuña memby, ha'e oñeno haguére hi'ári. 20 Upérõ ha'e opu'ã pyhare pyte, che ake aja, oipe'a che pohéigui che memby ha omoñeno hendive, omoĩvo che pohéi imemby omano vaekue. 21 Pyhareve apu'ãvo amokambu haguã che memby, ahecha omano hague. Ha ára sakãme ama'ẽ porãvo hese, ahecha kuaa ndaha'eiha che memby.
22 Pe ambue kuña he'i:
—Nahániri, che memby pe oikovéva, ne mba'e katu pe omanóva.
Ha pe peteĩha ombohovái:
—Nahániri, ne memby pe omanóva ha che mba'e pe oikovéva.
Ha péicha oñoñe'ẽ joapi hikuái mburuvicha guasu renondépe. 23 Upérõ mburuvicha guasu he'i ipy'apýpe: “Kóva he'i imembyha pe oikovéva ha hapicha mba'eha pe omanóva; ha pe hapicha upeichaiténte avei he'i hese!” 24 Upéi he'i:
—Peru chéve peteĩ kyse puku!
Ojegueru chupe upe kyse puku, 25 ha he'i:
—Pemboja'o mbytépe pe mitã oikovéva ha peme'ẽ peteĩ-teĩme peteĩ imbytere.
26 Pe mitã oikovéva sy katu ojepy'apy eterei imemby rehe ha he'i:
—Anína, che ruvicha guasu! Ani rejuka pe mitã oikovéva! Eme'ẽ uvei ko kuñáme!
Pe ambue katu he'i:
—Taha'e'ỹ che mba'erã térã ne mba'erã. Toñemboja'o katu!
27 Upémarõ mburuvicha guasu he'i:
—Peme'ẽ amo kuñáme pe mitã oikovéva. Ani pejuka. Ha'e niko isy tee.
28 Opa Israelgua ohendu mba'éichapa oporombojovake ra'e mburuvicha guasu ha ojapo chupe tuicha mba'érõ, ohechágui Ñandejára omoarandu hague chupe oporombojovake haguã.