José ingjaycoc apác
1 Aptomjac nic nat José apcanya apquimja apmamyi tingma pac: —Ilhatimquis sat ellanesamcojo yamquintimajac motajap apactic. Ininquinaoc sat solyayem apancaoc moclhama congne yamquintimajac. 2 Ipquin sat ingjaycoc ajac acmamnave congne apquilyalhing Benjamín yamquintimajac apác. Ipalhaquis sat solyayem pac acyanmongam lhac motajap apactic— nic nat aptomjac José.
Apquilyajaclhoc nic nat apquimja apmamyi actemaclha apcanama José. 3 Inquitsacac nic nat apquilapajasa apquilpipma José. Apnalaclhec nic nat apnatoscama yamelyeyjaycoc. 4 Apquilantipquic nic nat tingma apyivey. Acyavataclhojo apquillhingam nic nat. Aptomjac nic nat José apcanya apquimja apmamyi.
—Ingva, elimjaoclha sat enlhitaoc apquiltajayclha. Apquiltajanyeclhec sat ancoc, itne sat inyanic: ¿So actomja apquiltomja nac apquilmapsomcaa, apquilminyilha nac ingjaycoc acmamnave? 5 Visqui ajac ingjaycoc apác, actomja mataa apyam. Actomja acyascaseycamco aclhamoclhojo asoc. Apquilsilhnanacpec quellhip— sat itne ingyanic.
6 Apquilyajaclhoc nic nat. Apquiltajanyeclhec nic nat enlhitaoc. Apquiltimnasquic nic nat aptomjaclha apcanama José.
7 Apquilatingmavoc nic nat: —Visqui, ¿so actomja singilpejescaa nac nincoo? Paj ontemac mataa nincoo actomja nac lha. 8 Ningiltajasoc alhta solyayem ningvitay alhta congne yamquintimajac ningilvoclho ningaoclha Canaán. Mongvanquejec nincoo ongminyilhic plata najan oro asoc acmamnave visqui tingma pac. 9 Ematong sat aptomja apminyilhma ingjaycoc acmamnave. Jingiltimjic sat ningiltimesaycam nincoo cotningvoyam nelha— nic nat apquiltomjac.
10 Aptomjac nic nat apquimja apmamyi apquilanya: —Cotnejic sat actomjaclha apquillhanma quellhip. Acvitac sat ancoc ingjaycoc, eycaso etnejic sat seltimesaycam cotningvoyam nelha. Mepqui apquilsilhnanomap apnaymacoc— nic nat aptomjac.
11 Yejemoc nic nat apninquina nalhpop yamquintimajac, apquiljalhyovasa atnaoc. 12 Apquitamquic nic nat apquimja apmamyi. Apquilanoc nic nat apmamyi apsoycam apcaneycaoc apmamyi. Apsovjoc nic nat apquilano acvocmo apsilhyo apsoycam. Apvitangvocmec nic nat ingjaycoc congne yamquintimajac apác Benjamín. 13 Apquilyaptec nic nat apquilantalhnama as enlhitaoc ayinyema alyitnocjayo apquilvalhoc. Apquilpatimcaseclhec nic nat yamquintimajac yamelyeyjaycoc. Apquiltajavoc nic nat mocjam tingma apvanyam.
14 Apquilvoclhec nic nat José tingma pac Judá najan apquilyalhinga. Apnec nic nat maa José. Apquiljalhec nic nat apquilpipma. Inquilticlhicvocmec nic nat acpayjaclha napaat nalhpop.
15 Aptomjac nic nat José apquilanya: —¿So actomja quellhip qui? ¿Am ya elyasamcoc quellhip acyitna sicmovan sicyascamco?— nic nat aptomjac.
16 Apcatingmavoc nic nat Judá: —Visqui, mongvanquejec nincoo ongilatingmojo. Mongvanquejec ongilpeyvescasiclha nintemaclha. Apvitac lhac Dios Apyimtalhnamo actemaclha mongilyascalhma. Jingiltimjic sat ningiltimesaycam cotningvoyam nelha, najan maa aptomja apminyilhma ingjaycoc— nic nat aptomjac.
17 Aptomjac nic nat José apquilanya apquilpipma: —Paj. Apvamlha aptomja apsayclha ingjaycoc otnejic sat setnesaycam cotningvoyam nelha. Eltajiclhac sat apnaclha apquilyap apnaymacoc. Acyiplomo acpayjayclha apquilvalhoc— nic nat aptomjac José.
Apquilmalhnesquiscama Judá
18 Apyoctac nic nat Judá. Aptomjac nic nat apcanya: —Visqui ajac, ¿evanqui ya oltimnacsic amyaa acyilhamalhca? Nojetanov nasa sictomja apquilancam. Apnoc lhip apvisqui faraón. 19 Apquiltamjoc alhta eyasamcojo lhip aptemaclha ingilyap najan ingilyalhing. 20 Ningiltimnasquic alhta lhip apna mocjam ingilyap apvanyam najan ingyalhing apquitcoc. Apteyacmec alhta ingilyalhing aptomjaclha apvanyam ingilyap. Apquitsepquic alhta apipma. Avanjec alhta apcasicjayo ingilyap apquitca apcaymomap. 21 Apquiltamjoc alhta lhip ongilyantementa ingilyalhing yoyam etac lhip. 22 Ningiltimnasquic alhta mocjam lhip: Copvanquejec ingilyalhing eyinyoc apyap. Apyinyovquic sat ancoc, ingyitsapoc sat ingilyap. 23 Ingiltimnasquic alhta lhip: Am sat ancoc elyantementac apquilyalhing, colapvanquejec elvotac sicnaclha — alhta aptomjac lhip— nic nat aptomja Judá.
24 Apquiltimnam nic nat mocjam: Ningiltajaclhec alhta nincoo apnaclha ingilyap. Ningiltimnasquic alhta actomjaclha lhip appayvam. 25 Aptomjac alhta ingilyap singilanya: Eltajojo sat mocjam. Eltingyaoc sat mocjam nintom ayitcoc — alhta aptomjac singilanya. 26 Ningilatingmavoc alhta nincoo: Mongvanquejec ongilyacsic mepqui ningilyantamayclha ingilyalhing. Mongvanquejec ongilvoclha apnaclha apvisqui mepqui ingilyalhing — alhta ningiltomjac nincoo. 27 Aptomjac alhta singilanya ingilyap: Apquilyasamcoc quellhip, apcanit ayitquic alhta etava.
28 Apvonquipquic alhta lhama. Nasoc lhaja ayajem asoc navjac aclom. Am otaac mocjam acvocmo quilhvo nac jay. 29 Apquilyantamaclhec sat ancoc sictamongvoyam apsilhyo. Etjanyac sat acyimtalhnama nalhit amay. Quellhip sat eltimjic apquilsilhnanoncama. Ongvitsapoc sat coo ayinyema acyitnocjayo evalhoc — alhta aptomja ingilyap.
30 Avanjec anco apcasicjayo apyap. Ningiltajavoc sat ancoc mepqui ningillhalhma ingilyalhing. 31 Am sat ancoc etaac ingilyap apvanyam, ingyitsapoc sat ayinyema acyitnocjayo apvalhoc. Nincoo ayinyema ningilsilhnanoncama. 32 Actomjac alhta siyanya tata coo: Coo sat oya'mongsic ingilyalhing. Am sat ancoc oyantementac mocjam ingilyalhing, osilhnanlhcac sat napato lhip cotningvoyam nelha — alhta actomjac coo.
33 Altamjoc coo lhip jetnejic sictimesaycam cotningvoyam nelha sicyanmonquiscama ingilyalhing. Nomyov nasa etajiclha ingilyalhing apquillhalhma apquilpipma. 34 Movanquejec ovoclha apnaclha ingilyap mepqui ningillhalhma ingilyalhing. Am oltamjoc otamcojo actemaclha aplingaycamco ayinyema acyitnocjayo apvalhoc ingilyap— nic nat aptomjac Judá.
José kópa
1 Upéi José he'i ñemiháme hóga rerekuápe:
—Emyenyhẽ chovi trígogui ko'ã kuimba'e vosa kuéra ha emoĩ hepykue peteĩ-teĩ vosa jurúpe. 2 Pe che kópa plataguigua emoĩ imitãvéva vosápe, trígo apytépe, hepykue reheve.
Ha'e ojapo he'i haguéicha José. 3 Ko'ẽmba vove, oñemondo hikuái hetã gotyo hymba vúrro kuéra reheve. 4 Ha'e kuéra osẽ rire táva guasúgui, José he'i hóga rerekuápe:
—Esẽ emuña umi kuimba'épe ha rehupyty vove ere chupe kuéra: “Mba'ére piko pemyengovia iporãva ivaívape? 5 Pemonda che ruvichágui ikópa plataguigua, ha'e oiporúva hoy'u haguã ha imba'e kuaarã! Maerã piko pejapo upéicha?”
6 Ha'e ohupyty chupe kuéra ha he'i umi mba'e. 7 Ha'e kuéra he'i:
—Mba'ére piko reñe'ẽ oréve upéicha nde karai? Mba'eveichave ramo ndorojapói chéne upéicha. 8 Rogueru rire trígo repykue rojuhu vaekue ore vosápe piko romondáta ágã nde ruvicha rógagui pláta térã óro? 9 Oguerekóva upe kópa plataguigua ivosápe tomano. Hembyre katu toropyta nde ruvicha rembiguái ramo.
10 Ha'e he'i chupe kuéra:
—Toiko peje haguéicha. Oguerekóva che kópa topyta che rembiguái ramo. Hembyrére katu ndoja mo'ãi mba'eve ha ikatu peho py'a guapýpe.
11 Omboguejy pya'e hikuái ivosa kuéra ha peteĩ-teĩ oipe'a ivosa juru. 12 Ha'e oipyguara umi ivosa oñepyrũvo itujavévagui oguahẽ meve imitãvévape. Upe kópa ojejuhu Benjamín vosápe. 13 Upépe ha'e kuéra omondoro ijao ñembyasýgui, ohupi jey ivosa kuéra hymba vúrro ári ha ojevy táva guasúpe. 14 Judá ha tyvýra kuéra oikévo José rógape, ha'e oĩ gueteri upépe. Oñesũ hikuái henondépe ha omboja isyva yvýre. 15 José he'i chupe kuéra.
—Maerã piko pejapo upéicha? Ndapehecha kuaái piko peteĩ karai cheichagua oikuaataha katuete pene rembiapokue?
16 Judá he'i chupe:
—Mba'épa ro'éta ndéve karai? Maerã reípa roñe'ẽta? Mba'éichapa rohechaukáta ndéve nda oréi hague? Tupã voi niko ojuhu ivaíva ore rehe. Opavave ropytáta ne rembiguái ramo, ndopyta mo'ãi ha'eño pe vosa jára ojejuhu haguépe nde kópa.
17 José he'i chupe:
—Ndajapo mo'ãi upéva mba'eveichave ramo. Upe ogueraha vaekue che kópa topyta. Hembyre katu tapeho jey pende ru rendápe py'a guapýpe.
Judá oñe'ẽ Josépe Benjamín rehe
18 Upérõ oñemboja hendápe Judá ha he'i chupe:
—Karai, tañe'ẽ mína ne ndive hekópe porã ha ndaipotái nde pochy upévare. Nde niko poguasu apegua Faraóncha voi hína. 19 Nde reporandu vaekue oréve: “Oikovépa pende ru ha oimépa ambue pende ryvy?” 20 Ha ore ro'e vaekue ndéve: “Hẽe, roguereko ore ru tujami ha peteĩ ita'ýra pahague itujápe guare. Ko mitã ha ityke'ýra hína peteĩ sýgui guare. Ityke'ýra omanóma ha upévantema opyta. Upévare itúva ohayhu eterei chupe.” 21 Upérõ ere vaekue oréve: “Peru chéve upe mitã tahecha”. 22 Ha ro'e vaekue ndéve: “Ndaikatúi niko upe mitã oheja itúvape, ohejárõ, itúva omanóta.” 23 Nde katu ere vaekue: “Ndoúi ramo pende ryvy napeguahẽvéi chéne che rendápe.” 24 Roho rire, romombe'u vaekue ore rúpe ne ñe'ẽ. 25 Ore ru he'i jey ramo: “Tapeho Egíptope pejogua jey ñandéve trígo”, 26 ro'e chupe: “Ndoroho mo'ãi, ore ryvy ndohói ramo ore ndive. Ndaikatúi roguahẽ upe karai rendápe hese'ỹ.” 27 Ore ru he'i oréve: “Peikuaa porã che rembireko Raquel ome'ẽ hague chéve mokõinte. 28 Peteĩ oho vaekue ha ndouvéi. Oiméne tymba ñarõ ojuka ha ho'u ra'e chupe. Upe guive ndahechavéiva. 29 Ha ko'ágã peraha ramo avei kóva che hegui ha ojehu chupe ivaíva, upéva che jukátama. Che tujáma ha ndaropu'aka mo'ã véima py'a ñembyasy che aho'ítava.” 30-31 Che ru rekove oñemopeteĩ eterei ko mitã rekovére ha aguahẽ ramo hendápe hese'ỹ, omanóta. 32 Hi'arietegua, che aru ko mitã ame'ẽ rupi itúvape che ñe'ẽ kóicha: “Ndaguerúi ramo ndéve ko mitã tapyta ndéve ijaheipy ramo aikove aja pukukue.” 33 Nde karai, tapytánte che ko mitã rendaguépe ne rembiguái ramo ha toho ha'e ityke'ýra kuéra ndive. 34 Mba'éicha piko aháta che ru rendápe hese'ỹ? Ndahechaséi che ru omano ramo mba'e mbyasýgui.
