Apyitquiscama Jesús altemaclha diez quilvanaa mepqui anatamcaa
1 Aptomjac alhta mocjam Jesús: Sat cotnejic Visqui netin apquilnancascama acyitsomalhco altemaclha ilhnic nat diez quilvanaa mepqui anatamcaa. Inquilmec nic nat calevascama ancaoc, yoyam colpasmoc alyimjapma. Inquililtamjoc nic nat colamyilhamcoc quilhva alyimjapma. 2 Am nic nat colpenaso cinco quilvanaa. Moc cinco quilvanaa ilhnic nat altomja alyascamco najan alpenescamo. 3 Inquilsovquic nic nat yicje calevascama quilvanaa colpenescamo. Am nic nat colsavac ayingmenic. 4 Inquilsovquic nic nat quilvanaa alyascamco najan alpenescamo calevascama najan ayingmenic alyatam memonganyi. 5 Am nic nat ingyilhyacmoc mocjam quilhva alyimjapma. Inquilyinmam nic nat alanomalhco quilvanaa. Innatinquic nic nat. 6 Alhtaa aysicso ilhnic nat aclingalhco macvineycam: ¡Apquilhyacme nic quilhva alyimjapma! ¡Colamyilhaoc sat quellhiya! —ilhnic nat intomjac amyaa. 7 Yejemoc nic nat acnalhaticjamco alanomalhco quilvanaa. Inquilalhnaseclhec nic nat calevascama ancaoc. 8 Yejemoc nic nat altomja quilvanaa colpenescamo alanya innaymacoc: “Jingilmes nincoo lha nicja calevascama ayingmenic. Pa incolsaponamcoc calevascama ingancaoc” —nic nat inquiltomjac. 9 Inquilatingmavoc nic nat quilvanaa alpenescamo: “Am ontimjic ma. Mongilinmalhalhquejec sat nincoo lha. Coltingyangvoclha maa alyanmomalhquilha” —ilhnic nat inquiltomjac. 10 Yejemoc nic nat allhinga quilvanaa altingyangvayclho calevascama ayingmenic. Natamin nic nat apvoctac quilhva alyimjapma. Inquilantalhningvocmec nic nat lhama alyimjapmaclha quilvanaa altomja alpenescamo. Innec nic nat ayapeclho atong. 11 Am nic nat camoncajangveclhoc quilvanaa colpenescamo. Inquiltomjac nic nat quilvanaa: “Visqui, visqui, jingliquis siclho nincoo lha atong” —nic nat inquiltomjac. 12 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Actomjac coo silanya quellhiya: Naso, am olyicpilcac quellhiya” —nic nat aptomjac.
13 Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquiltamsoycaoc:
—Elalh anco quellhip. Am elyasamcoc quellhip acvamlha acnim yoyam ovotac sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit —alhta aptomjac.
Apyitquiscama Jesús enlhit apquilmesomap solyayem alyiviy
(Lc 19.11-27)14 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Sat cotnejic Visqui netin apquilnancascama acyitsomalhco ilhnic nat aptemaclha apvisqui aplhingam moc yoclhilhma. Apquilevam nic nat apquilancam. Apquilmesquic nic nat solyayem alyiviy.
15 ‘Malha cinco mil nic nat solyayem apquilmescama apvisqui lhama apquilancam. Malha dos mil nic nat solyayem apmesacpoc poc apquilancam. Malha mil nic nat solyayem apmesacpoc poc apquilancam. Apquilyipsatquic nic nat apvisqui actemaclha apmopvan aptamjaycam. Yejemoc nic nat aplhinga. 16 Aptingyey apquilyanmongsomap nic nat as enlhit aptomja apquillhoy malha cinco mil solyayem. Inyanmongvocmec nic nat solyayem cinco mil tap mocjam. 17 Apvajanamquic nic nat najan poc aptomja apquillhoy malha dos mil solyayem. Inyanmongvocmec nic nat solyayem dos mil tap mocjam. 18 Am nic nat evjanamcoc poc aptomja aplhoy malha mil solyayem. Apmetmec nic nat malhic. Apposquic nic nat solyayem aplhoy, apmescama apvisqui pac.
19 ‘Acvoncaclho ilhnic nat intemac apquilhyacmo apvisqui. Apquilyipsatvoctac nic nat actemaclha apquiltamjaycam apquilyanmongsomap apquilancam. 20 Yejemoc nic nat apyoctamo aptomja aplhoy malha cinco mil solyayem. Apsantimcasquic nic nat solyayem aplhoy najan solyayem acyanmongvoyam tap malha cinco mil mocjam. Aptomjac nic nat apquilancam: “Visqui, emcasquic alhta lhip cinco mil solyayem. Alyanmongsalhquic alhta coo. Inyanmongvocmec mocjam cinco mil tap” —nic nat aptomjac. 21 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Tasi nac. Selancam aptamila nac lhip. Aptamilsacpo nac lhip apmaycam asoc ayitcoc. Etnejic sat lhip apvisqui eltamilsic aclhamoclhojo asoc. Ilha sicnaclha, yoyam ongilitsovacsojo sat lhama” —nic nat aptomjac. 22 Yejemoc nic nat apyoctamo poc aptomja aplhoy malha dos mil solyayem. Aptomjac nic nat apcanya: “Visqui, emcasquic alhta lhip dos mil solyayem. Alyanmongsalhquic alhta coo. Inyanmongvocmec mocjam dos mil tap” —nic nat aptomjac.
23 ‘Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Tasi nac. Selancam aptamila nac lhip. Aptamilsacpo nac lhip apmaycam asoc ayitcoc. Etnejic sat lhip apvisqui eltamilsic aclhamoclhojo asoc. Ilha sicnaclha, yoyam ongilitsovacsojo sat lhama” —nic nat aptomjac. 24 Yejemoc nic nat apyoctamo poc aptomja aplhoy malha mil solyayem. Aptomjac nic nat apcanya: “Visqui, ayacac alhta coo. Lhip alhta ayinyemaclha mejingasicjay. Apmaclhec mataa asoc cotnaja appicanma lhip. Apnaclhec mataa acyilhna cotnaja apcanma lhip. 25 Acposcacmec alhta congne malhic lhip solyayem pac. Acsantac coo mocjam. Solyayem pac jalip” —nic nat aptomjac. 26 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Selancam apmapsom nac lhip. Oyicpilcojoc sat lhip. Appayvam apanco ayinyemaclha acsilhnana. Apyasamcoc lhip sictomja mongvasicjay. Acmaclhec coo mataa asoc cotnaja sicpicanma. Acnaclhec coo mataa acyilhna cotnaja siyanma. 27 ¿Soctomja memquesa nac solyayem ajac apyeycajascaoc tap solyayem, yoyam omiclhac sat acyanmongvoyam tap solyayem sicvactamo nac? —nic nat aptomjac. 28 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya aptomja apquinmaycamo lhama: “Elantim anco solyayem as enlhit. Elmesiclha sat maa actomja acnaycaoc diez mil solyayem. 29 Yitnec sat ancoc asoc, ongillhoveclhac sat mocjam. Colhamiclhac sat asoc ingac. Yitnec sat ancoc lhama asoc, colhic sat sintapilhquiscaso asoc ingac. 30 Elyejing yatesaclhilhma selancam apmapsom. Elyipcalhic sat maa. Cotovamcoc sat apmaoc” —nic nat aptomjac. ,
Acnim yoyam elyicpilcacpoc enlhitaoc lhalhma anco
31 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Ovotac sat coo mocjam sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit naysicsa gloria siyapongmatem ajanco. Sellhalhmaa sat ángeles silasinancama. Olhic sat netin Visqui aptajanem. 32 Ingyicjingvomoc sat sicnaclha aplhamoclhojo enlhitaoc lhalhma anco as nalhpop. Ingyilhpansic sat aplhamoclhojo enlhit, malha quilancam nipquesic apquilhpanquiscama nipquesic apquilpalhcomap yataay. 33 Elyinaquisic sat nipquesic napocja apquilyascamaclha. Elyinaquisic sat yataay napocja nipsancalvelha. 34 Sat etnejic Apvisqui elanic enlhit apquilnescama apquilyascamaclha: “¡Elquilhyim quellhip apquiltomja coo Tata apquilyacyescama! Elma quellhip silnancascama. Quellhip apancaoc sat cotnejic. Malanescama quellhip silnancascama ayenmo siclhoc anco apquilantipquiscama Dios as nalhpop. 35 Mayc alhta eyajac, elmesquic alhta sictom. Acnim alhta eyajac, elmesquic alhta sicyam. Maycaa alhta actomjac, elmec alhta tacja. 36 Mepqui sictalhnama alhta coo, elmesquic alhta apava. Ningmasquem alhta eyajac, maycaa alhta jeltomjac. Singilpilhtetomaclha alhta acnacmoc, jeltiyaningvocmoc alhta quellhip” —sat etnejic Apvisqui. 37 Sat elatingmojoc enlhit: “Visqui, am ongilyasamcoc nincoo ningvitayaclha lhip mayc ayajem najan ningmescama aptom. Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip acnim ayajem najan ningmescama apyam. 38 Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip aptimem maycaa najan ningmam tacja. Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip mepqui aptalhnama najan ningmescama apava. 39 Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip ningmasquem ayajem najan apnaycmo singilpilhtetomaclha najan ningiltomja maycaa” —sat eltimjic apquilpeyvomo. 40 Sat etnejic mocjam Apvisqui elanic: “Actomjac coo silanya quellhip: Naso, moclhama asoc apquiltimesquiscama quellhip eyalhing meyimtalhnamo. Eyca as asoc seltimesquiscama coo” —sat etnejic Apvisqui.
41 ‘Sat etnejic Apvisqui elanic enlhit apquilnescama nipsancalvelha: “Elyas mocjay quellhip apquilmapsomcaa. Elyas quellhip cosponeyaclha talha malanescama, yoyam colhnam mataa somquic quilyicjamo najan alasinancama ángeles apquilmapsomcaa. 42 Mayc alhta eyajac, am alhta jelmesac sictom. Acnim alhta eyajac, am alhta jelmesac sicyam. 43 Maycaa alhta actomjac, am alhta jelmac tacja. Mepqui sictalhnama alhta coo, am alhta jelmesac apava. Ningmasquem alhta eyajac, singilpilhtetomaclha alhta acnacmoc, am alhta jeltomjac maycaa” —sat etnejic Apvisqui. 44 Sat elatingmojoc enlhit melpeyvomo: “Visqui, am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip mayc ayajem najan acnim ayajem najan aptimem maycaa najan mepqui aptalhnama najan ayajem ningmasquem najan apna congne singilpilhtetomaclha. Am ongilyasamcoc nincoo mongilaneyoclha lhip” —sat eltimjic melpeyvomo. 45 Sat etnejic mocjam Apvisqui elanic: “Actomjac coo silanya quellhip: Naso, moclhama asoc meltimesquiscama quellhip eyalhing meyimtalhnamo. Eyca as asoc mejeltimesquiscama coo” —sat etnejic. 46 Elyacsic sat enlhitaoc melpeyvomo cotmongvoycamlha nelha mayasquiscama ingyimpejic. Elyacsic sat enlhitaoc apquilpeyvomo cotmongvoycamlha nelha acyimnatem ingnenyaoc” —alhta aptomjac Jesús.
Jesús Oñe'ẽ 10 kuñataĩre
1 Upe Tupã sãmbyhy yvága pegua kóichata. Oĩ vaekue 10 kuñataĩ, peteĩ pyhare ojapyhýva imba'e rendy ha pe kuñataĩ omendátava ndive osẽva ohuguãitĩ pe imenarãme. 2 Umi kuñataĩ apytégui, 5 itavy ha 5 iñakã porã. 3 Umi itavýva, ogueraha ramo jepe imba'e rendy, ndoguerahái heta ñandyry peichahágui oikotevẽve ramo guarã. 4 Umi iñakã porãva katu ogueraha imba'e rendy ha iñandyry ryru. 5 Pe menarã hi'arégui oguahẽ haguã, umi kuñataĩ hopehyipa ha ipahápe okepa. 6 Pyhare pyte rupi katu, oñehendu sapy'a peteĩ osapukái ha he'íva: “Oúma pe menarã. Peju pehuguãitĩ chupe!” 7 Upévo, opáy umi 10 kuñataĩ omyendy tuichave haguã umi imba'e rendy. 8 Umi 5 itavýva he'i umi 5 iñakã porãvape: “Peme'ẽmona oréve pende ñandyry. Ore mba'e rendy niko ogue potaitéma hína.” 9 Umi iñakã porãva katu he'i chupe kuéra: “Nahániri. Péicharõ niko opavave japytáta mba'eve'ỹre. Tapeho pejogua pene mba'erã.” 10 Ha umi 5 itavýva oho aja ñandyry joguávo, oguahẽ pe menarã. Ha umi kuñataĩ iñakã porã vaekue oike hendive mendahápe, ha upe rire pe okẽ oñemboty. 11 Upéi, ou jeývo umi kuñataĩ oho vaekue oñemu he'i: “Karai. Karai. Eipe'ána oréve pe okẽ!” 12 Ha'e katu he'i chupe kuéra: “Añetehápe ha'e peẽme, che ndapoikuaái.”
13 Ha upéi he'i Jesús: “Pejesarekóke peẽ, ha ani peke. Cháke ndapeikuaái araka'etépa ajúne che, yvypóraicha aju vaekue.”
Viru oheja vaekue hembiguái kuérape
(Lc 19.11-27)14 Upe Tupã sãmbyhy yvága pegua kóichata. Oĩ vaekue peteĩ kuimba'e ohótava hína tetã mombyrýpe. Ohenói mbohapyve hembiguáipe ha oheja chupe kuéra iviru omomemby haguã chupe.
15 Pe iñakã porãvévape oheja hetave ha umi ambuépe katu michĩve. Pe tenonde guápe oheja 5.000 óro pehẽngue, pe ambuépe 2.000 ha pe tapykue guápe katu 1.000. Peteĩ-teĩme ome'ẽ upe ikatupyryháicha, ha upéi osẽ oho mombyry. 16 Upe 5.000 ohupyty vaekue, oho omomba'apo pe iviru ha omomemby 5.000 jey. 17 Upe 2.000 ohupyty vaekue oho avei omomba'apo pe iviru, ha omomemby jey 2.000. 18 Upe 1.000 ohupyty vaekue katu, oho oñotỹ pe ijára viru peteĩ yvykuápe.
19 Ha are rire, ou jey umi tembiguái jára ha oporandu chupe kuéra mba'épa ojapo raka'e pe viru chupe kuéra oheja vaekuére. 20 Tenondete ou hendápe pe hembiguái oguereko vaekue 5.000 ha ome'ẽ ijárape. Upekuévo he'i chupe: “Che ruvicha, 5.000 niko reheja vaekue chéve, ha kóina ápe hi'ári 5.000, amomemby vaekue ndéve.” 21 Ijára he'i chupe: “Iporã. Nde niko hína mba'apohára ikatupyry ha jeroviaháva. Ha jeroviapópe ikatu haguére aheja nde pópe viru michĩmi, hetaiteve ahejáta nde pópe. Eju javy'a che ndive.” 22 Upéi ou pe hembiguái oguereko vaekue 2.000, ha he'i ijárape: “Che ruvicha, 2.000 niko reheja vaekue chéve, ha kóina ápe hi'ári 2.000, amomemby vaekue ndéve.” 23 Ijára he'i chupe: “Iporã. Nde hína tembiguái ikatupyry ha jeroviaháva. Ha jeroviapópe ikatu haguére aheja nde pópe viru michĩmi, hetaiteve ahejáta nde pópe. Eju javy'a che ndive.” 24 Ha oguahẽvo pe hembiguái oguereko vaekue 1.000, he'i ijárape: “Che ruvicha, che niko aikuaa nde rejopy etereiha, ha remono'õvaha reñemitỹ'ỹ haguépe, ha rembyatývaha remosarambi'ỹ haguégui. 25 Akyhyjégui nde hegui, aha añotỹ yvy guýpe pe nde viru. Kóina, kóva ne mba'e hína.” 26 Upépe pe karai he'i chupe: “Nde tekove ate'ỹ. Mba'everã niko na ne porãi. Ha reikuaa porã amono'õha añemitỹ'ỹ haguégui, ha ambyatyha amosarambi'ỹ haguégui. 27 Upévare remoĩ vaerã mo'ã che viru ikatuhápe oñemomba'apo. Péicharõ aju jeývo aguenohẽ, imemby vaerã mo'ã chéve michĩmínte jepe ra'e.” 28 Ha he'i umi upépe hendive oĩvape: “Peipe'a chugui 1.000 oguerekóva ha peme'ẽ pe 5.000 oguerekóvape. 29 Upe oguerekóvape, oñeme'ẽvéta ha hembypáta chupe. Upe oguereko'ỹvagui katu, ojepe'áta pe michĩmi oguerekóva jepe, ha mba'evete ndopyta mo'ãi chupe. 30 Ko tembiguái pituápe katu pemosẽ okápe pytũmbýpe. Ha upépe ojahe'o soróta ha hãi mante opururũta.” ,
Tetã nguéra oñembojovakeha ára
31 Che, yvypóraicha aju vaekue, ajuha árape mburuvicha guasúicha umi Tupã remimbou kuéra ndive, ajúta aguapy che guapyha jeguápe. 32 Ha opa tetãgua kuéra oñembyatypáta che renondépe, ha che oipe'áta ojuehegui, ku ovecha rerekua oipe'aháicha ijovecha ha ikavara kuéra ojuehegui. 33 Amoĩta umi ovecha che akatúa gotyo ha umi kavara katu che asu gotyo. 34 Upépe che ha'éta umi che akatúa gotyo guápe: “Peju, peẽ che Túva pende rovasa vaekue. Peju ha peñemomba'e Tupã sãmbyhýre ha'e voi ojapo vaekue iñepyrũmbýpe peẽ guarã. 35 Che ñembyahýi ramo guare, peẽ che mongaru vaekue. Che yuhéi ramo, peẽ che mboy'u vaekue. Ha aiko ramo mombyrygua ramo, peẽ che moguahẽ vaekue pende rógape. 36 Che opívo ramo, peẽ che monde vaekue. Che rasy ramo, peẽ che andu vaekue. Ha añemyakãsã ramo, peẽ peju vaekue che rendápe.” 37 Upépe umi heko potĩva he'íne: “Ore Jára, araka'e piko ndéve rohecha ne ñembyahýi ramo ha romongaru? Araka'e piko rohecha nde yuhéi ha romboy'u? 38 Araka'e piko ndéve rohecha mombyrygua ramo, ha romoguahẽ ore rógape? Araka'e piko nde opívo ha romonde? 39 Araka'e piko ndéve rohecha nde rasy ramo, térã reñemyakãsã ha roho ne andúvo?” 40 Ha che ha'éta chupe kuéra: “Añetehápe ha'e peẽme, pejapóva peteĩva ko'ã che ryvy kuéra michĩvévare, che rehe pejapo ramo guáicha.”
41 Upéi katu che ha'éta umi che asu gotyo guápe: “Pejei che ypýgui, pende rehe Tupã ojahéima. Tapeho pe tata ogue'ỹvape oñembosako'i vaekue Aña ha iñirũ nguérape guarã. 42 Che ñembyahýi ramo guare, peẽ na che mongarúi vaekue. Che yuhéi ramo, na che mboy'úi vaekue. 43 Aiko ramo mombyryguáva ramo, na che moguahẽi vaekue pende rógape. Che opívo ramo, na che mondéi vaekue. Che rasy ramo ha aime añemyakãsãhápe, na che andúi vaekue.” 44 Upépe ha'e kuéra he'íta chéve: “Ore Jára, araka'e piko ore rohecha ne ñembyahýi ramo, térã nde yuhéi, térã mombyrygua reiko ramo, térã nde opívo, térã nde rasy, térã reñemyakãsãhápe, ha ndéve noroipytyvõi?” 45 Ha che ha'éta chupe kuéra: “Añetehápe ha'e peẽme, opa mba'e ndapejapói vaekue peteĩva umi michĩvévare, che rehe ndapejapói ramo guáicha.” 46 Ha ko'ãva ohóta ñenupã opa'ỹháme, ha umi heko potĩva katu tekove opa'ỹháme.