Dios aptingyasquiscama apitic
1 Somcoc nic nat apquilpayvam enlhitaoc Israel apquilinmelhaycam Dios, ayinyema apquillingaycamco siclho acyimtalhnama. Aplovquic nic nat Dios apcapajasa talha nipyava tingma campamentos, ayinyema apquiltemaclha apancaoc enlhit. 2 Apquilpalhamam nic nat enlhitaoc ayinyema apquilay, apquilanama epasingvota Moisés. Natamin apquilmalhnancama Moisés acsapona talha. 3 Apquiltimec nic nat amyip acvisay Talha Acvanyam Tabera, ayinyema Dios apquilvatnama talha.
4 Apnam nic nat enlhit apquilpalhcomap, poc mataa aclhanma apquilvalhoc nintom (mepqui nintom). Apyapcalhquic nic nat apquilpametamcaa: ¡Jingiltingyasquis apitic yoyam ontovamcoc! 5 ¡Cotlaycaoc alhta nintom yoclhilhma Egipto! ¡Cotlaycaoc alhta quilasma mepqui acyanmongam! Cotlaycoc alhta acyilhna: pepinos, melones yamsamanya, puerros, cebollas najan ajos. 6 ¡Mayic jingilnapac nincoo, paj moc nintom acvamlha maná sepo apnic! — nic nat apquiltomjac.
7 (Nintom maná acyitsomalhca cilantro actic, malha acyatictama ayimpeoc acno resina. 8 Apquillanac nic nat nilpayescama, malha harina najan aceite. Apquilansaclhec nic nat mataa, apquillanac nic nat pan, najan apquiljanma vaynca. 9 Intiyacmec nic nat yalya alhtaa, acyiplomo alpalhquemalhca maná.)
10 Aplingac nic nat Moisés apyapcalhem israelitas najan apquilmolhama apnaycam tingma apancaoc (carpa). Aplovquic nic nat Dios. Am nic nat colcac apvalhoc Moisés, aptomja apcanya:
11 —¿So actomja yi setnesquiscama sicvisay silancam lhip? ¿So actomja yi seyinmelhamcaa coo, senimquiscama emamyi nipyesicsa as enlhitaoc? 12 Jave coo apquilyap najan inquin as enlhitaoc. Movanquejec ongvaynic malha sicaa as enlhitaoc, siyayneycaoc yoclhilhma apquilmescama lhip alhta apquilyeyjamcaa. 13 Jingilmes sat nintom apitic — apquiltomjac naysicsa apyapcalhem. ¿Co laa conyemejic sat apitic, yoyam olmecsic aptoycaoc apyovoclhojo enlhitaoc? 14 ¡Movanquejec mocjam elhapco! ¡Yimtilhec anco nipyesicsa as enlhitaoc! 15 Am sat ancoc jepasmac lhip, jeyaa sat yoyam ongvitsapoc naysicsa seyasicjayo lhip. Comascoc sat siclingaycamco acyimtalhnama — nic nat aptomjac Moisés.
16 Apcatingmavoc nic nat Dios: —Ingyansiclha sat lhip setenta apquilvanyam mayayo, apquiltomja apquilyimtalhnamo nipyesicsa enlhitaoc. Inalanta sat carpa apponquinomap, jelalh sat coo. 17 Ovayventac sat coo, najan opamejitsic sat lhip. Olcoc sat nicja espíritu apna lhip apvalhoc, elmecsic sat apquillhalhma lhip. Colhyevavojoc sat aplhinquiscama lhip enlhitaoc, jave aplhapcoc lhip. 18 Ilapajas sat, colhic altimnasa apyovoclhojo enlhitaoc, yoyam ellaniclha mocjam apquilvalhoc. Eltovamcoc sat apitic secaseclha. Aclingac alhta apyapcalhem enlhit apquilpametamcaa: ¡Jingiltingyasquis apitic yoyam ontovamcoc! ¡Cotlaycaoc alhta nintom yoclhilhma Egipto! Tasi, coo sat olmecsic apitic yoyam eltovamcoc. 19 Jave acyavataclhojo lhama acnim yoyam eltovamcoc, jave anit acnim, jave cinco acnim, jave diez acnim, jave veinte acnim. 20 Eltovamcoc sat apitic apyovoclhojo piltin acvaycmo ayastingam, acvaycmo apquilyiclhama. Ayinyema sevennéycam alhta sicvisay Dios Sicyimtalhnamo. Apquiltomjac alhta naysicsa apyapcalhem: ¡So actomja ningyinyova alhta yoclhilhma Egipto! — alhta apquiltomjac — nic nat aptomjac Dios.
21 Apcatingmavoc nic nat Moisés: —Appintalhnama siclhalhmaa coo, malha seiscientos mil enlhitaoc. ¿Lhip ya etingyasquisic apitic eltovamcoc apyovoclhojo enlhitaoc lhama piltin? 22 ¿Apquilyanca ya nipquesic najan vayqui, yoyam eltovamcoc appintalhnama enlhitaoc? Ninsovjoc sat ancoc quilasma yingmin acvanyam, comenmalhalhquejec sat aptoycaoc — nic nat aptomjac Moisés.
23 Apcatingmavoc nic nat Dios: ¿Apcanayqui ya lhquip mepqui sicmovan coo? Quilhvoc sat etac lhip sictemaclha mepqui sicyeycajascaoc siclhanma — nic nat aptomjac Dios.
Setenta apquilvanyam mayayo
24 Apquiltimnasquic nic nat Moisés amyaa ayinyema Dios napatavo enlhitaoc. Apcansaclhec nic nat setenta apquilvanyam mayayo, ingyaniclhac sat nipyava carpa apponquinomap. 25 Apvayventac nic nat Dios naysicsa yipjopay, epamejitsic Moisés. Apliquic nic nat nicja espíritu apna apvalhoc Moisés, apnesa apquilvalhoc apquilvanyam mayayo. Apquilyatam nic nat malha profetas apquilpayvam acyavataclhojo.
26 Apcanit enlhit nic nat apnam nipyesicsa setenta mayayo, apvisay Eldad najan poc apvisay Medad. Am nic nat elmiyaclha apyitnamaclha carpa apponquinomap, apnam nasa tingma campamento. Apnaclhec nic nat espíritu apquilvalhoc as apcanit apnaycam campamento, yiplovcoc nic nat apquilyataycam acno profetas apquilpayvam.
27 Appecjasquic nic nat lhama apyimnanic, colhic altimnasa Moisés: —¡Malha profetas apquilpayvam apquiltomjac Eldad najan Medad payjoc campamento! — nic nat aptomjac.
28 Aptomjac nic nat Josué, Nun apquitca, aplhalhma mataa Moisés aptomjaclha apquitcoc nano, aptomja apcanya: —¡Lhip Moisés Visqui ajac, ingyane sat elvatsamcoc profetas apquilpayvam! — nic nat aptomjac Josué.
29 Apcatingmavoc nic nat Moisés: —Aplhenseycam nac lhip semasma coo. ¡Altamjo inyicje elyatam profetas apquilpayvam apyovoclhojo enlhitaoc, ayinyema espíritu apanco Dios! — nic nat aptomjac.
30 Apquiltajaclhec nic nat campamento apquilvanyam mayayo israelitas.
Apquilvoy senjic
31 Aptimescasquic nic nat alhcajayam Dios, ayinyema payjoc yingmin acvanyam. Pilapcasquic nic nat appalentamo mengyascama senjic naysicsa campamento najan nayava maa, acvaycmo ninlhingam lhama acnim ningvita nelha apquilpalentama senjic. Apquilvitac nic nat malha mayicjescama senjic lhama metro nitno. 32 Apquilansaclhec nic nat senjic acyovoclhojo acnim najan acyovoclhojo alhtaa. Apcansaclhec nic nat lhama enlhit diez mayicjescama senjic, apquilhnama netin yoyam elyamacsic apjapitic nayava campamento. 33 Aplovquic nic nat Dios naysicsa aptoycaoc senjic. Apyanmongsaclhec nic nat apquiltemaclha apancaoc. Apquilitsepquic nic nat aplhamoclhojo enlhit. 34 Apquiltimec nic nat amyip acvisay Kibrot-hataava, moc acvisay Ayitsepma Ingnenyic. Ayinyema ilhnic nat ayitsepma apnenyaoc enlhit eltovamcoc apitic.
35 Apquilyinyovquic nic nat amyip Ayitsepma Ingnenyic, apquilyiplaclho amay payjoc Hazerot. Apquilnaclhec nic nat maa.
Ñandejára ome'ẽ so'o Israel guápe
1 Israel ñemoñare oñepyrũ hasẽngy, Ñandejára ombohasa asyha chupe kuéra. Ohendúvo chupe kuéra Ñandejára ipochy ha omondo chupe kuéra tata ohapýva hekoha rugua. 2 Israel ñemoñare osapukái Moiséspe oipytyvõ haguã chupe kuéra. Ha'e oñembo'e hese kuéra Ñandejárape ha pe tata ogue. 3 Upévare pe tenda oñembohéra Taberá, Ñandejára rata hendy haguére hese kuéra.
Israel ñemoñare hasẽngy
4 Israel ñemoñare ndive oho avei heta tekove ahẽ Israel ñemoñare'ỹva. Umíva tembi'u rehénte voi ojepy'apy ha ho'use so'o. Upévare umi Israel ñemoñare avei oñepyrũ hasẽngy ha he'i joa ojupe: 5 “Jahecha ga'u etéma piko pe Egipto! Upépe ja'u vaekue pira ja'useháicha ha umi andai, sevói, ájo, ha kurapepẽ katu ndaja'eséi. 6 Ko'ápe katu ñamano ñembyahýigui ha ndaipóri mba'eve ja'u haguã ndaha'éi ramo pe maná.” 7 Maná ojogua kuratũ ra'ỹi ha ijape morotĩ nunga. 8-9 Ho'a jepi ha'e kuéra oĩháme pyharekue ho'ávo ysapy. Ko'ẽmba rire opa Israel ñemoñare osẽ ombyaty imba'erã omyangu'i angu'ápe ha ojapo chugui hu'itĩ. Upéi ombojy óllape térã ojapo chugui chipape. Oje'u ramo ojogua mbuja ñandyry reheve.
10 Moisés ohendu Israel ñemoñare hasẽmba joa oñembyatývo hóga rokẽme. Ha'e ojepy'apy Ñandejára ipochy haguére hendive kuéra. 11 Ha he'i Ñandejárape:
—Mba'ére piko che rereko asy eterei? Mba'ére piko nde pochy che ndive? Maerã piko reheja che ári añangareko haguã hese kuéra? 12 Che ndajapói ha ndarúi vaekue chupe kuéra yvy ári. Mba'ére piko rejerure chéve aiko haguã herekua ramo ha araha haguã chupe kuéra che jyva ári mitã kambúicha pe tape pukukue amoguahẽ meve chupe kuéra pe yvýpe ere vaekue reme'ẽtaha chupe kuéra? 13 Mamógui piko anohẽta so'o ho'u haguã hikuái? Ha'e kuéra hasẽ manterei chéve ho'uségui so'o. 14 Che ndaikatúi añangareko hese kuéra cheño. Heta itereíma chéve guarã. 15 Péichante che rerekóta ramo, che poriahurerekóna ha che juka mba'e, tapytu'u. Ndaikatu mo'ãi niko aropu'aka are ko nde pochykue.
16 Ñandejára he'i Moiséspe:
—Embyaty 70 kuimba'e ojeapóva mba'e ramo ha omyakãva chupe kuéra. Eru chupe kuéra Jotopa Rógape ha toĩ upépe ne ndive. 17 Che aháta añe'ẽ ne ndive upépe ha aipe'áta nde hegui michĩmi nde espíritugui, ame'ẽ haguã chupe kuéra. Upéicha ha'e kuéra ne pytyvõta reñangareko haguã Israel ñemoñare rehe ha natekotevẽ mo'ãi ho'a nde árinte opa mba'e. 18 Ko'ágã ere Israel guápe: “Peñemopotĩ*f** ko'ẽrõ guarã. Perekóta so'o pe'u haguã. Ñandejára ohendu pene rasẽ ha pehose jeyha Egíptope pe'u haguã so'o. Ha'e ome'ẽta peẽme so'o, 19 pe'u haguã ndaha'éi peteĩ ára térã mokõi térã 5 térã 10 térã 20 pevénte. 20 Perekóta so'o pe'u haguã peteĩ mes pukukue pende jojoipa peve. Opa pende apysakua rupi osẽta pe so'o ha pene mbyajúta. Kóva ojehúta peẽme pe che mboyke haguére chéve pende Járape, aikóva pene ndive ha peje haguére pembyasyha pesẽ hague Egíptogui.”
21 Moisés he'i Ñandejárape:
—Ápe oĩ che ndive 600.000 kuimba'e ha nde ere reme'ẽtaha chupe kuéra so'o ho'u haguã hyguãtã meve peteĩ mes pukukue. 22 Mamógui piko renohẽta umi vaka ha ovecha oñekotevẽva upevarã? Ha opa umi pira yguasúpe oĩva niko ndohupyty mo'ãi chupe kuéra guarã.
23 Ñandejára he'i chupe:
—Oĩ piko peteĩ mba'e ikatu'ỹva che ajapo? Ágãnte rehecháta hína oikópa térãpa ndoikói pe che ha'e vaekue.
Pe Espíritu oñeme'ẽ
24 Moisés osẽ ha omombe'u Israel guápe umi mba'e Ñandejára he'i vaekue. Ombyaty umi 70 myakãhára ha omohenda chupe kuéra Jotopa Róga jerére. 25 Upérõ Ñandejára oguejy pe arai ári ha oñe'ẽ chupe. Oipyhy michĩmi pe espíritugui ome'ẽ vaekue Moiséspe ha ome'ẽ chupe kuéra. Pe espíritu oúvo hi'ári kuéra, oñepyrũ hikuái osapukái umi maranduháraicha.*f** Upe rire ndojehuvéi chupe kuéra upéicha.
26 Mokõi umi 70 myakãháragui, Eldad ha Medad, opyta ra'e hekohápe ha ndohói Jotopa Rógape. Upépe Israel ñemoñare rekoha mbytépe pe espíritu ou hi'ári kuéra ha ha'e kuéra avei oñepyrũ osapukái maranduháraicha. 27 Peteĩ mitã rusu ou pya'e omombe'u Moiséspe mba'épa ojapo hína Eldad ha Medad.
28 Upérõ Josué, Nun ra'y, Moisés pytyvõhára imitã rusu guive, he'i Moiséspe:
—Ejokóna chupe kuéra che ruvicha!
29 Moisés katu he'i chupe:
—Nde selóso piko che rehe che ra'y? Hánga'u Ñandejára ome'ẽ ijespíritu opa Israel guápe osapukái haguã maranduhára ramo! 30 Upérõ Moisés ha umi 70 myakãhára*f** Israel ñemoñare oho jey hekohápe.
Ñandejára ombou heta eterei ynambu
31 Ñandejára ombou peteĩ yvytu oipejúva yguasu guio oguerúva ynambu. Umíva ho'a pe tekoha jerére, ha iñasãi mombyry ikatu'ỹha meve ojehecha. Ijatypa ojo'ári 1 métro peve. 32 Maymáva osẽ ombyaty ynambu pe ára pukukue, pyharekue ha pe ára ambuépe avei. Pe ombyaty mbovyvéva omono'õ 10 aty peve, ha omyasãi hikuái tekoha jerekuévo ombopiru haguã pe so'o. 33 Pe so'o oĩ gueteri hãinguápe ha Ñandejára oñepyrũ ipochy hendive kuéra ha omyasãi ijapytépe kuéra mba'asy. Heta oĩ omanóva upépe. 34 Upévare oñembohéra pe tenda Quibrot-Hataavá, upépe oñeñotỹ haguére umi tembi'u rehénte ojepy'apýva.
35 Pégui oho hikuái oguahẽ meve Haserótpe ha upépe opyta.