Jesús apmescama aptoycaoc cinco mil enlhitaoc
(Mt 14.13-21Mr 6.30-44Lc 9.10-17)1 Natamin alhta aplhinga Jesús. Apmiyaclhec alhta tap acyayengviyam acvisay Tiberias yoclhilhma Galilea. 2 Apquilyiplaclhec alhta aplhamoclhojo enlhit. Ayinyemaclha apquilvita alhta asoc sinpilapquiscama naysicsa apquiltamilquisquiyam Jesús acmasca apyimpeoc. 3 Yejemoc alhta apquinatveclho netin inquilhe. Apnacmec alhta lhama apquiltamsoycaoc. 4 Camquitvocmec alhta pascua, judíos caya apancaoc. 5 Lhama alhta appaycacpo Jesús. Apvitac alhta aplhamoclhojo enlhit apquillhingacmo. Aptomjac alhta Jesús apcanya Felipe:
—¿Jalhco sat ontingyangvomoc quilpasmongam, yoyam eltovamcoc enlhitaoc? —alhta aptomjac.
6 Apquiltamjoc alhta Jesús eyipconic Felipe. Ayinyemaclha apyasamcoc alhta Jesús yavamlha etnejic. 7 Apcatingmavoc alhta Felipe:
—Ningyinyovquic sat ancoc doscientos solyayem ontingya quilpasmongam, memenmalhacpejec sat enlhitaoc. Moc napocja sat ellhovamcoc quilpasmongam —alhta aptomjac.
8 Apnec alhta maa Jesús aptamescama apvisay Andrés, Simón Pedro apipma. Apcatingmavoc alhta Andrés:
9 —Apnec aso lhama apyimnanic. Apyitnec cinco quilpasmongam najan anit quilasma. Malha metovcamco sat cotnejic. Aplhamoc as enlhitaoc —alhta aptomjac.
10 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Elane sat elhnam enlhitaoc —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta apnamcaa naysicsa paat. Apvocmec alhta cinco mil enlhitaoc apnaycam. 11 Apmec alhta quilpasmongam Jesús. Gracias alhta aptomja Jesús Dios Ingyapam. Apquilmesquic alhta apquiltamsoycaoc apquilanya elyipcanmojo. 12 Lhama alhta apquilyipcanacmo. Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquiltamsoycaoc:
—Elansiclha sat quilpasmongam napocjaa, yoyam am colhic altacmo —alhta aptomjac.
13 Apquilansaclhec alhta quilpasmongam napocjaa apquilaymomap. Apquillanamcoc alhta doce nintom alhanaoc. Ayinyema alhta siclho cinco quilpasmongam. 14 Lhama alhta apquilvita enlhitaoc aptamjaycam sinpilapquiscama. Apquiltomjac alhta enlhitaoc:
—Naso nac aptomja profeta Dios aplingascama aplhenamap, yoyam evac as nalhpop —alhta apquiltomjac.
15 Apyasamcoc alhta Jesús yavamlha eltimjic enlhitaoc. Apquililtamjoc alhta elpatjetic Jesús, yoyam eltimesquisic apvisqui. Aplhinquic alhta mocjam Jesús. Apquinatveclho alhta netin inquilhe, yoyam elhic aplhapco.
Jesús aplhingam netin yingmin
(Mt 14.22-27Mr 6.45-52)16 Alhtaa alhta intomjac. Apquilmiyaclhec alhta Jesús apquiltamsoycaoc niyava acyayengviyam. 17 Apquilquinamtec alhta barco. Apquiltamecac alhta apquiltamsoycaoc moc nicja acyayengviyam. Tingma Capernaum alhta apquilmiyaclha. Inyatasquic alhta olhma. Am alhta evoctac mocjam Jesús. 18 Yejemoc alhta apquilhcajacmo piyam apvanyam. Inyangvocmec alhta alyayajayam yingmin. 19 Apquilvoclhec alhta yingmin malha cinco kilómetros, tap lhaja. Pilapcasquic alhta apquilvita Jesús aplhingacmo netin yingmin. Apyipitcangvavoc alhta barco. Apquilacac alhta apquiltamsoycaoc. 20 Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Nojela nasa, coo nac aso —alhta aptomjac.
21 Apquililtamjoc alhta inyicje elquinatsic barco. Pilapcasquic alhta apquilvoclho niyava yingmin yavamlha elanteypoc.
Apquitamomap Jesús
22 Moc acnim alhta intomjac. Apquiltamopamquic alhta napocja enlhit moc nicja acyayengviyam. Apquilyasamcoc alhta as enlhitaoc apquillhingam alhta moc lhapcavo Jesús apquiltamsoycaoc. Am alhta etacpoc Jesús. 23 Yejemoc alhta alvactamo moc barco. Tingma Tiberias alhta inquilinyectac. Inquilvoctac alhta barco aptomacpilha quilpasmongam, acpayjo aptemaclha gracias alhta Jesús. 24 Apquilquitamquic alhta enlhitaoc Jesús najan apquiltamsoycaoc. Am alhta elvitac. Yejemoc alhta apquilquitama barco apquilmiyaclho tingma Capernaum. Apquililtamjoc alhta elvita Jesús.
Jesús apyitsomap nintom acyimnatescama ingnenyic
25 Apquilvoclhec alhta enlhitaoc tap acyayengviyam. Apquilvitac alhta Jesús. Apquiltomjac alhta enlhitaoc apquilanya:
—Visqui, ¿quilhvo ya apvoctac lhip aso? —alhta apquiltomjac.
26 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo silanya quellhip: Selquitamsama inyicje quellhip, ayinyemaclha apquiltovcamco alhta nintom. Apquilyipcanacmec alhta. Am eyca colhenac apquilvalhoc asoc sinpilapquiscama sillanay alhta. 27 Noeltingya nasa quellhip nintom anco as nalhpop. Eltingya sat quellhip nintom actomja acyimnatescama ingnenyic cotmongvoycamlha nelha. Evanquic olmesic quellhip as nintom. Ayinyemaclha coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Dios Ingyapam aptomja selcajascama sictomja Apquitca —alhta aptomjac.
28 Apquiltomjac alhta enlhitaoc apquilanya Jesús:
—¿Soc asoc ongillanac nincoo, yoyam colcojoc apvalhoc Dios Ingyapam? —alhta apquiltomjac.
29 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Apquiltamjoc coo Tata aptomja seyapajascama, yoyam mejelyascamejec quellhip. Nojelyasquim nasa coo —alhta aptomjac.
30 Apquiltomjac alhta mocjam enlhitaoc:
—¿Co lha actema asoc monquinatquiscama pa jingillhicmocsic, yoyam mongilyascamejec sat ongvita? ¿Soc asoc pa ellanac lhip? —alhta apquiltomjac. 31 Apquiltovcamquic nic nat ningilyeyjamcaa nintom maná yoclhilhma actamopeycaoc. Innoc actomja aclhanma Dios appayvam actalhesomalhca: “Apquilmesquic nic nat Dios Ingyapam nintom maná ayinyema netin” —alhta apquiltomjac.
32 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo silanya quellhip: Naso, jave ayinyema Moisés apquilmescama nintom actomja nasoc anco ayinyema netin. Coo eyca Tata aptomja apquilmescama quellhip nintom actomja nasoc anco ayinyema netin. 33 Nintom actomja nasoc anco ayinyema netin singmescama Dios Ingyapam apvisay apvoy as nalhpop. Aptomja apmescama acyimnatem apnenyaoc enlhitaoc lhalhma anco —alhta aptomjac.
34 Apquiltomjac alhta enlhitaoc apquilanya:
—Visqui, jingilmes mataa nintom aplhena nac lha —alhta apquiltomjac.
35 Aptomjac alhta apquillhicmosa Jesús:
—Coo nac sicvisay nintom acyimnatescama ingnenyic. Cajejec sat mataa mayc aptomja seyoycta. Cajejec sat mataa acnim aptomja mejeyasquiyam. 36 Altimnasquic inyicje quellhip: Elvita inyicje quellhip, elyascacmec eyca. 37 Jelyotac sat moclhama enlhit aptomja selmescama Tata coo. Molantipsejec sat moclhama enlhit aptomja selyoycta. 38 Netin coo ayinyemac. Motnejec coo sicmayjayo ajanco, sat eyca otnejic apmayjayoclha coo Tata aptomja seyapajascama. 39 Apquiltamjoc yoyam molhnanimsic lhama aptomja selmescama. Apquiltamjoc yoyam onalhaticjascomoc actamongvomlha nelha acnim. 40 Eycaso actomja apmayjayoclha coo Tata aptomja seyapajascama. Apquiltamjoc yoyam colhic acyimnatem apnenyaoc moclhama aptomja selaneyo sicvisay Dios Apquitca najan aptomja mejeyasquiyam. Onalhaticjascomoc sat actamongvomlha nelha acnim —alhta aptomjac.
41 Apquilmalyevam alhta enlhitaoc, ayinyemaclha apquillinga Jesús appayvam: “Coo nac sicvisay nintom ayinyema netin” —alhta apquiltomjac.
42 Apquiltomjac alhta enlhitaoc apquilanya:
—¿Jave ya José apquitca as enlhit apvisay Jesús? Ningyicpilcoc nincoo apyap najan inquin. ¿Soctomja aplhena nac apquinyema netin? —alhta apquiltomjac.
43 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Noelmalyovam nasa. 44 Copvanquejec jeyotac enlhit, acvamlha aptomja apyantamayquinta coo Tata aptomja seyapajascama. Olhaticjascomoc sat actamongvomlha nelha acnim. 45 Alhta intomjac apnatalhescama profetas Dios apquillingascama: “Dios Ingyapam sat ellhicmocsic aplhamoclhojo enlhitaoc” —nic nat intomjac vaycajac. Jeyotac sat moclhama enlhit apquiltomja apquiljalhenmo coo Tata najan apquiltomja apquilyasingvoyam.
46 ‘Am etamacpoc mocjam coo Tata. Sicvamlha sicvitay coo, ayinyemaclha siyinyemay coo Tata. 47 Actomjac coo silanya quellhip: Yitnec acyimnatem apnenyic enlhit aptomja mejeyasquiyam. 48 Coo nac sicvisay nintom acyimnatescama ingnenyic. 49 Apquiltovcamquic nic nat apquilyeyjamcaa nintom maná yoclhilhma actamopeycaoc. Apquilitsepmec nic nat. 50 Eycaso siclhanma nintom ayinyema netin. Aptovquic sat ancoc enlhit, mengyitsepejec sat. 51 Coo nac sicvisay nintom ayinyema netin. Aptovquic sat ancoc enlhit as nintom, mengyitsepejec sat cotmongvoycamlha nelha. Nintom sicmescama coo actomja sicyovoclhojo ajanco. Momyovalhcoyc co ajanco, yoyam colhic acyimnatem apnenyic enlhit lhalhma anco —alhta aptomjac.
52 Yejemoc alhta apquillova enlhitaoc. Apquilatingmacpec alhta poc nipyesicsa:
—¿Jalhco sat etnejic jingilmesic apyovoclhojo apanco, yoyam ontovamcoc apjapitic? —alhta apquiltomjac.
53 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo silanya quellhip: Naso, am sat ancoc eltovcamcoc quellhip ejepitic sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Am sat ancoc elyinamcoc quellhip ema ajac, colhejec sat acyimnatem apnenyaoc. 54 Aptovquic sat ancoc enlhit ejepitic, apyinquic sat ancoc ema ajac, colhic sat acyimnatem apnenyic cotmongvoycamlha nelha. Olhaticjascomoc sat actamongvomlha nelha acnim. 55 Nintom actomja nasoc anco acvisay sicyovoclhojo ajanco. Ningyam actomja nasoc anco acvisay ema ajac. 56 Aptovquic sat ancoc enlhit ejepitic, apyinquic sat ancoc ema ajac, jeyipitcojoc sat coo najan oyipitcojoc sat coo lha as enlhit. 57 Acyimnatem apnenyic innac coo Tata aptomja seyapajascama. Acyimnatem enquenyic coo lha innac ayinyema coo Tata. Elhojoc sat enlhit aptomja aptom ejepitic. Colhic sat acyimnatem apnenyic ayinyema coo. 58 Eycaso siclhanma nintom ayinyema netin. Eyca as nintom am colhno nintom maná. Apquiltovcamquic nic nat apquilyeyjamcaa quellhip. Apquilitsepmec nic nat. Aptovquic sat ancoc enlhit as nintom, colhic sat acyimnatem apnenyic cotmongvoycamlha nelha —alhta aptomjac Jesús.
59 Apquillhicmosquic alhta Jesús as amyaa congne apcaneyquiclhilha tingma Capernaum.
Apquillhicmoscama Jesús actemaclha acyimnatem ingnenyic
60 Apquillingac alhta apquillhicmoscama Jesús aplhamoclhojo apquillhalhmaa. Apquiltomjac alhta apquilanya Jesús:
—Ingliclacmec appayvam aplhena nac lha. Mongvanquic ongilaylhojo —alhta apquiltomjac.
61 Apyicpilcoc alhta Jesús actemaclha apquilmalyevoycam apquillhalhmaa. Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Apquilnatjavo inyicje quellhip as asoc. 62 Coyangvomoc sat apquilnatjemo quellhip jelvitac sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit sicmiyaclho sat netin siyinyemayaclha —alhta aptomjac. 63 Ningvanmoncama eyca ayinyema acyimnatem ingnenyic. Am conyemac ningyovoclhojo acyimnatem ingnenyic. Altimnasquic lhac quellhip sicpayvam. Eyca as sicpayvam actomja nasoc anco ayinyema Espíritu Santo aptomja apyimnatescama ingnenyic. 64 Moclhama apquilyascacmoc mocjam quellhip —alhta aptomjac.
Apyasamcoc alhta Jesús siclhoc anco apquiltomja mataa apquilyasquiyam. Apyasamcoc alhta Jesús enlhit aptomja sat apcanem emacpoc.
65 Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Altimnasquic lha inyicje: Copvanquejec jeyotac enlhit, acvamlha aptomja apyantamayquinta coo Tata —alhta aptomjac.
66 Yejemoc alhta apquilvatsamco napocja apquillhalhmaa. Masquec alhta apquiltomja apquillhalhmaa. 67 Aptomjac alhta Jesús apquilanya doce apquiltamsoycaoc:
—¿Apquililtamjo ya quellhip lha ellhong? —alhta aptomjac.
68 Apcatingmavoc alhta Simón Pedro:
—Visqui, ¿soc enlhit ongyamejic nincoo? Apvamlha lhip inyitnac appayvam actema nac cotmongvoyam nelha acyimnatem ingnenyic. 69 Mongilyascacmoc nincoo, ningyasamcoc najan aptomja lhip Cristo, Dios apponquinomap —alhta aptomjac.
70 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Jave ya alhta silyacyescama quellhip doce? Lhama eyca nipyesicsa quellhip aptomja malha yavey —alhta aptomjac.
71 Judas Iscariote, Simón apquitca alhta aplhenacpoc. Judas sat etnejic apcanem emacpoc Jesús. Aptomja alhta apquilvisayo lhama apóstoles (apquiltamsoycaoc).
Jesús omongaru hetápe
(Mt 14.13-21Mc 6.30-44Lc 9.10-17)1 Ko'ã mba'e rire, Jesús ohasa yguasu Galiléa mboypýri, hérava avei Tiberias. 2 Ha heta oĩ ohóva hapykuéri, ohechágui ha'e kuéra umi mba'e hechapyrãva ojapóva Jesús omonguerávo hasývape. 3 Ojupi Jesús ha oguapy peteĩ yvyty ru'ãme, ha hemimbo'e kuéra hendive. 4 Hi'aguĩma upérõ Páskua, arete judío kuérape guarã. 5 Jesús ohechávo hetaha umi hapykuéri ou vaekue, he'i Felípepe:
--Moõgui piko jajoguáta tembi'u opa ko'ãvape ñamongaru haguã?
6 He'ínte Jesús péicha, ohecha haguã mba'épa he'i Felipe. Jesús niko oikuaáma voi upe ojapótava. 7 Felipe he'i chupe:
--Opavavépe ohupyty haguã michĩmínte jepe niko ñaikotevẽ 200 pláta pehẽngue.
8 Upépe Andrés, Simón Pedro ryvy ha Jesús remimbo'éva avei, he'i Jesúspe:
9 --Oime ápe peteĩ mita'i oguerekóva 5 mbuja sevádagui ojejapóva ha mokõi pira. Umíva jepe niko ndohupyty mo'ãi ñamongaru haguã opavavépe.
10 Jesús katu he'i:
--Peje opavavépe toguapy yvýpe.
Kapi'ipe porã niko upépe, ha opavave oguapypa. Umíva apytépe oĩ 5.000 kuimba'e rupi. 11 Jesús ojapyhy ipópe umi mbuja, ha oñembo'e rire Tupãme, oipehe'ã opa umi oguapývape. Péicha avei ojapo pe pira reheve, ha ome'ẽ chupe kuéra ho'useha peve. 12 Hyguãtãmba rire, Jesús he'i hemimbo'e kuérape:
--Pembyaty umi hembýva, ani haguã oñehundi rei.
13 Ombyaty hikuái ha omyenyhẽ 12 ajaka renyhẽ umi 5 mbuja rembyre reheve. 14 Ha opavave ohechávo ko mba'e hechapyrãva Jesús ojapóva he'i:
--Kóva hína pe maranduhára*f** ou vaerãva yvy ári.
15 Jesús ohecha kuaávo mbaretépe oguerahaseha chupe hikuái, omoingo haguã chupe huvicha guasúrõ, osẽ jeýnte oho umi yvyty rupi.
Jesús oguata y apére
(Mt 14.22-27Mc 6.45-52)16 Ka'aru pytũvoma, Jesús remimbo'e kuéra oguejy y rembe'ýpe, 17 ojupi hikuái peteĩ kanóape ohasa haguã yguasu Galiléa, oguahẽ haguã Cafarnaúmpe. Pytũmbáma katu, ha Jesús ne'ĩra gueteri oguahẽ hendápe kuéra. 18 Ha ho'a sapy'a peteĩ yvytu neratãva, ha upe y oñepyrũ ipochy. 19 Oho rire amo 5 kilómetro rupi, ohecha sapy'a hikuái Jesúspe oguatáva oúvo pe y ape ári hendápe kuéra. Ha tuicha eterei oñemondýi hikuái. 20 Ha'e katu he'i chupe kuéra:
--Chénteko hína. Ani pekyhyje.
21 Vy'apópe oheja chupe ojupi pe kanóape, ha upéi sapy'aitépe oguahẽ hikuái ohohápe.
Opavave oheka Jesúspe
22 Upe ára ambuépe, umi opytáva vaekue yguasu mboypýri ohecha kuaa Jesús remimbo'e kuéra oguereha hague kanóa peteĩmi upépe oĩ vaekue, ha Jesús ndohói hague hendive kuéra. 23 Upe jave katu oguahẽ joa kanóa kuéra oúva táva Tibériasgui. Namombyrýi oñemboja hikuái upe mbuja oje'u haguépe Jesús oñembo'e rire hese. 24 Ha ohechávo ndaiporiha upépe Jesús térã hemimbo'e kuéra, ojupipa hikuái umi kanóape ha oho Cafarnaúmpe Jesús rekávo.
Jesús hína ku mbuja oporomoingovéva
25 Oguahẽvo pe yguasu mboypýri, ojuhu hikuái Jesúspe ha oporandu chupe:
--Mbo'ehára, araka'e piko reju ra'e ápe?
26 Jesús he'i chupe kuéra:
--Añetéko ha'e peẽme: ‘Peẽ che reka pekaru haguére pene ryguãtã meve, ha ndaha'éi peikuaa haguére mba'épa he'ise umi mba'e hechapyrãva che ajapo vaekue. 27 Ani peñepia'ã tembi'u oñehundi vaerãre. Peñepia'ã uvei tembi'u oñehundi'ỹvare ha ome'ẽva peẽme jeikove opa'ỹva. Upéva pe tembi'u che, yvypóraicha aju vaekue ko yvy ári, ikatu ame'ẽ peẽme, Tupã che Ru ohechaukágui ojeroviaha che rehe.
28 Oporandu chupe hikuái:
--Mba'épa rojapo vaerã ikatu haguã rojapo umi mba'e Tupã oipotáva?
29 Jesús he'i chupe kuéra:
--Tupã niko chéve che mbou vaekue ha oipota pejerovia che rehe.
30 Oporandu chupe hikuái upémarõ:
--Mba'e hechapyrãva piko rejapóta ore rohecha haguã ha péicha roguerovia haguã pe eréva? Emombe'u oréve mba'e-mba'épa rejapo. 31 Ore ru kuéra ypykue ho'u vaekue maná*f** yvy ojeiko'ỹháme, he'iháicha Ñandejára Ñe'ẽ: ‘Ome'ẽ chupe kuéra ho'u haguã mbuja yvága pegua.’
32 Jesús he'i chupe kuéra:
--Añetehápe ha'e peẽme: Pe Moisés ome'ẽ vaekue peẽme ndaha'éi hína mbuja yvága pegua. Che Ru hína upe ome'ẽva mbuja añetete yvága pegua. 33 Upe mbuja che Ru ome'ẽva niko oguejy yvágagui ha omoingove opavavépe.
34 Ha'e kuéra he'i chupe:
--Karai, opa árape kena eme'ẽ oréve upéva pe mbuja.
35 Ha Jesús he'i chupe kuéra:
--Che hína pe mbuja oporomoingovéva. Upe che rendápe oúva naiñembyahýi chéne araka'eve. Ha upe che rehe ojeroviáva, ndaijyuhéi mo'ãi araka'eve. 36 Opáichavo, ha'éma kuri peẽme, peẽ ndapejeroviahái che rehe pehecha ramo jepe umi mba'e ajapóva. 37 Opa umi che Ru ome'ẽva chéve, ou che rendápe. Ha umi che rendápe oguahẽvape che namosẽ mo'ãi. 38 Che niko ndajúi vaekue ko yvy ári ajapo haguã pe che aipotávante. Aju vaekue katu ajapo haguã che Ru, che mbou vaekue, oipotáva. 39 Ha che Ru, che mbou vaekue oipotáva niko kóva: ani oñehundi che hegui avave umi ha'e ome'ẽva chéve, amopu'ã jey haguã katu chupe kuéra ára pahápe. 40 Che Ru rembipota niko kóva: opa umi Ta'ýrape ohecháva ha hese ojeroviáva oguereko haguã jeikove opa'ỹva. Ha che amopu'ã jeýne chupe kuéra ára pahápe.
41 Ha Jesús he'i haguére “Che niko hína pe mbuja yvágagui oguejy vaekue” opa judío kuéra oñepyrũ oñe'ẽ vai Jesús rehe. 42 He'i hikuái:
--Kóva piko ndaha'éi Jesús, José ra'y? Jaikuaa niko isy ha itúvape. Mba'éicha piko ko'ágã oúta he'i oguejy hague yvágagui?
43 Jesús he'i chupe kuéra:
--Pekirirĩ, anive pengururu. 44 Avave ndoúi che rendápe ndoguerúi ramo chupe kuéra che Ru, che mbou vaekue. Ha che amopu'ã jeýne chupe kuéra ára pahápe. 45 Maranduhára kuéra kuatiápe niko he'i: “Tupã oheko mbo'éta opavavépe.” Aipóramo, oimeraẽ ohendúva che Rúpe ha ohejáva ha'e oheko mbo'e chupe, umíva ou che rendápe.
46 Kóva nde'iséi oĩha ohecháva che Rúpe, nahániri. Pe Tupãgui oúvante pe ohecha vaekue chupe. 47 Añetehápe ha'e peẽme: pe ojeroviáva che rehe oikovéta opa ára guarã. 48 Che hína pe mbuja oporomoingovéva. 49 Pende ru kuéra ypykue niko ho'u vaekue maná*f** yvy ojeiko'ỹháme, ha omano jeýnte avei upe rire. 50 Che niko añe'ẽ peẽme mbuja oguejýva yvágagui, ha oimeraẽ ho'úva upéva nomano mo'ãi. 51 Che hína pe mbuja oporomoingovéva, oguejýva yvágagui. Upéva pe mbuja ho'úva oikovéta opa ára guarã. Pe mbuja che ame'ẽtava peẽme niko che rete voi hína, che ame'ẽva opavave rehehápe, oikove haguã.
52 Kóva ombopochy umi judío kuérape, ha he'i hikuái ojupe:
--Mba'éicha piko hete ho'ukáta ñandéve?
53 Jesús he'i chupe kuéra:
--Añetehápe ha'e peẽme: ndape'úi ramo che, yvypóraicha aju vaekue, retégui ha ndape'úi ramo che ruguýgui, ndapeikove mo'ãi. 54 Pe ho'úva che rete ha che ruguýgui oikovéta opa ára guarã, ha che amopu'ã jeýta chupe ára pahápe. 55 Che rete niko tembi'u ete hína ha che ruguy pe mba'e pey'u vaerã ha'etéva. 56 Che rete ha che ruguýgui ho'úva niko peteĩnte che ndive, ha che peteĩnte hendive. 57 Che Ru, che mbou vaekue niko oikovéva, ha ha'e rupi che aikove. Péicha avei, upe che retégui ho'úva, oikovéta che rupi. 58 Che añe'ẽ hína peẽme upe mbuja yvágagui iguejy vaekuére. Upéva ndaha'éi ku manáicha pende ru kuéra ypykue ho'u vaekue, ha péicha ramo jepe omano. Kóva ko mbuja ho'úva, oikovéta opa ára guarã.
59 Jesús ombo'e ko'ã mba'e Cafarnaúm judío kuéra tupaópe.
Ñe'ẽ oguerúva jeikovete
60 Ohendúvo ko'ã mba'e, heta umi upépe oĩva he'i:
--Ko'ã mba'e he'íva niko hasy ñamokõ haguã. Máva piko ojapóta?
61 Jesús oikuaa ha'e kuéra oñe'ẽ ngururuha ko'ã mba'ére, avave he'i'ỹre chupe mba'eve. Upévare he'i chupe kuéra:
--Kóva piko pene mboguevise? 62 Mba'e piko ndojehúi chéne peẽme péicharõ, che recha ramo chéve, yvypóraicha aju vaekue ko yvy ári, ajupi jey ramo aju haguégui? 63 Tupã Espíritu niko pe oporomoingovéva, ha yvypóra rete naiporãi mba'everã. Opa umi mba'e che ha'éva peẽme niko ogueru peẽme Tupã Espíritu oporomoingovéva. 64 Oĩ jepe gueteri pende apytépe oguerovia'ỹva umi mba'e che ha'éva.
Jesús niko iñepyrũmby guive voi oikuaa mávapa hína umi ndojerovia mo'ãiva hese, ha mávapa upe omoñuhãtava chupe. 65 Upéi he'i chupe kuéra:
--Upévare niko ha'e peẽme: avave ndou mo'ã che rendápe, ndohejái ramo chupe che Ru.
66 Upe guive heta umi hendive oiko vaekue, ko'ágã ojeheja chugui ha ndoikovéi hendive. 67 Jesús oporandu umi 12 hemimbo'e kuérape:
--Peẽ piko pehose avei?
68 Simón Pedro he'i chupe:
--Ore Jára, máva rendápe piko rohóta? Ne ñe'ẽ niko umi oporomoingovéva opa árape guarã. 69 Ore niko rogueroviáma, ha roikuaa nde ha'eha pe imarangatúva Tupã ombou vaekue.
70 Jesús he'i chupe kuéra:
--Ndachéi nga'u piko, peẽ 12 peimévape poiporavo vaekue? Jepe oĩ pende apytépe peteĩ mba'e pochy kuéra ruvicháva.
71 Kóicha he'ívo, Jesús oñe'ẽ hína Judas, Simón Iscariote ra'yre. Judas hína pe omoñuhãtava Jesús, oĩ ramo jepe ha'e umi 12 Jesús remimbo'e kuéra apytépe.
