Lhama apquilyascama Bernabé najan Saulo apquiltimem apquilsoycam amyaa
1 Nipyesicsa Jesucristo apmolhama tingma Antioquía apnaycam profetas Dios apquillingascama najan singillhicmoscama. Apnec alhta Bernabé najan Simón (moc apvisay Negro) najan Lucio co Cirene najan Manaén (apquictingaycamco lhama Herodes yatapvisqui yoclhilhma Galilea) najan Saulo. 2 Lhama acnim alhta invocmec ninpayvam. Am alhta elmayajamco aptoycaoc naysicsa apquililmalhnancama. Aptomjac alhta apquilanya Espíritu Santo:
—Elyacyes sat quellhip Bernabé najan Saulo, yoyam eltamjam ayinyema siyanem eltamjam —alhta aptomjac.
3 Yejemoc alhta apquililmalhna mocjam. Am alhta elmayajamco aptoycaoc. Yejemoc alhta apninquina apmeoc apyitsicsaoc Bernabé najan Saulo. Yejemoc alhta apquilapajasacpo (elpayecsic tasic amyaa).
Apquiltimnaycam apóstoles apquilapajasomap acyayem inquilhe Chipre
4 Apquillhinquic alhta Bernabé najan Saulo. Espíritu Santo alhta apquilapajascama. Apquilyasquic alhta tingma Seleucia. Apquilquinatvocmec alhta barco, yoyam elyacsic acyayem inquilhe Chipre. 5 Apquilvoclhec alhta tingma Salamina (nicja yingmin). Apquililtimnam alhta Dios appayvam apcaneyquiclhilha judíos. Apquillhalhma alhta Juan. Apquilancam alhta aptomjac. 6 Apquilyeycajangvocmec alhta acyayem inquilhe. Apquilvocmec alhta tingma Pafos. Apquiltajanyavoc alhta lhama judío apvisay Barjesús. Apyojolhma alhta as enlhit najan aptimescasomap apanco profeta mopvan amyaa. 7 Apnacmec alhta as apyojolhma yatapvisqui tingma pac apvisay Sergio Paulo. Enlhit apyascamcolhma alhta. Apcanyacpec alhta Bernabé najan Saulo. Apquiltamjoc alhta yatapvisqui ingyeylhojo actemaclha Dios appayvam. 8 Apquilyasquic alhta olhma apyojolhma, moc apvisay Elimas. Apquiltamjoc alhta apyojolhma elvatesquisic actemaclha meyasquiyam yatapvisqui. 9 Espíritu Santo alhta apnac apvalhoc Saulo, moc apvisay Pablo. Apquinmelhavoc alhta Pablo apnaclha apyojolhma. 10 Aptomjac alhta apcanya:
—¡Apquilyinimcascam nac lhip! ¡Apmapsom nac lhip! ¡Yavey ayitca nac lhip! Aptovasam mataa lhip nintemaclha acpeyvomo. ¿Soctomja melvatesa nac lhip apquiltajesaycaoc amay acpeyvomo Visqui ingac? 11 Quip ilanojo, eyanmongsiclhac sat Visqui ingac aptemaclha lhip. Mepqui apataoc sat etnejic lhip. Acyavataclhojo metaya acnim sat etnejic lhip.
Yejemoc alhta actiyacmo tacjaplhit, malha tiyam etin alhta intomjac najan yatescamalhma. Apvayncamam alhta. Apquiltamjoc alhta colhic acmamcaa apmic, yoyam colhic acyantamaclha. 12 Lhama alhta apvita yatapvisqui. Inyiplovcoc alhta aptimem meyasquiyam. Pilapcasquic alhta aplinga actemaclha singillhicmoscama aplhenamap Visqui ingac.
Pablo najan Bernabé apnaycam tingma Antioquía yoclhilhma Pisidia
13 Yejemoc alhta apquilquinatvocmo barco Pablo najan apquillhalhmaa tingma Pafos. Apquilmiyaclhec alhta tingma Perge yoclhilhma Panfilia. Aptajingvoclhec alhta Juan (Marcos), apmiyantamo mocjam tingma Jerusalén. 14 Apquilquimpaclhec alhta mocjam tingma Perge. Apquilvocmec alhta tingma Antioquía yoclhilhma Pisidia. Acnim ninnayclha alhta intomjac. Apquilantalhningvocmoc alhta tingma apcaneyquiclhilha. Apquilnacmec alhta nipyesicsa apnaymacoc. 15 Inquilyipsatalhquic alhta vaycajac singanamaclha Dios najan profetas Dios apquillingascama. Yejemoc alhta apquilyoctamo apnaclha Pablo apquilimja apmamyi apcaneyquiclhilha. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Ingilyipmaa, ¿yitne ya apquiltimnaycam, yoyam colmoc apquilvalhoc enlhitaoc? Ellhen sat quilhvo —alhta apquiltomjac.
16 Yejemoc alhta apquinmaclho netin Pablo. Apyasquic alhta netin apmic, yoyam elvanmamcoc enlhitaoc. Aptomjac alhta apquilanya:
—Quip elaylhojo enlhitaoc Israel najan quellhip apquiltomja apquilayo Dios Ingyapam. 17 Dios Ingyapam nic nat apvisqui apancaoc enlhitaoc Israel. Apquilyacyesquic nic nat ningilyeyjamcaa. Aplhamaseclhec nic nat enlhitaoc Israel apnaycam yoclhilhma Egipto, cotnaja apquilaoclha apanco. Inyiplovcoc nic nat apmopvan Dios Ingyapam apnalovsingvoyam yoclhilhma Egipto. 18 Apcamquic nic nat mataa aptoycaoc enlhitaoc yoclhilhma actamopeycaoc, malha cuarenta años. 19 Apquilhpancasquic nic nat Dios Ingyapam enlhitaoc metnaja judíos apquileyvam yoclhilhma Canaán. Siete ilhnic nat cotnaja apquiltemolhama. Apquilmesquic nic nat apquilaoclha. Apquillhocac nic nat ningilyeyjamcaa. 20 Cuatrocientos cincuenta años nic nat apquiltimem apquilviscaa singyicpilquemo. Acvocmo ilhnic nat aptimem Samuel profeta Dios aplingascama. , 21 Apquililtamjoc nic nat enlhitaoc Israel etnejic lhama apvisqui apanco. Apcavoc nic nat Dios Ingyapam, yoyam etnejic apvisqui Saúl, Cis apquitca. Israel apmolhama Benjamín nic nat apquinyemayaclha Saúl. Cuarenta años nic nat invocmoc aptimem apvisqui. 22 Apquilvatescasquic nic nat Dios Ingyapam aptimem apvisqui Saúl. David nic nat aptimescaseclha apvisqui. Aplhenquic nic nat Dios Ingyapam: “Acvitac coo David Isaí apquitca. Lhama enlhit actomja acliclamo evalhoc. Etnejic sat mataa actomja sicmayjayoclha” —nic nat aptomjac. 23 David aptavin niptamin as enlhit apvisay Jesús. Aptomjac enlhitaoc Israel apquilvomquiscama tap. Dios Ingyapam aptimesquiscama. Actemaclha ilhnic nat appayvam aplhanma Dios Ingyapam. 24 Mevoyaclha Jesús alhta apquillhicmosa Juan aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Apquilanayquic alhta Juan, yoyam elyanmongsic apquilvalhoc najan eltingyac yapasquiscama yingmin. 25 Lhama alhta acvocmo nelha aptiyascam (aptamjaycam) Juan. Aptomjac alhta apquilanya: “Inquillhenquic apquilvalhoc quellhip selanya Cristo. Jave coo. Aplhingacmec maa netamin lhama enlhit. Eyaponcanalhquic oljalhyovasquisic tiyayipeoc apác” —alhta aptomjac.
26 Apquiltimnam alhta mocjam Pablo: “Elyalhinga. Abraham aptovana niptamin najan quellhip apquiltomja apquilayo Dios Ingyapam. Invaac amyaa ningilvomsomalhquilha tap. Quellhip apquillhenacpoc, yoyam elvomsacpoc tap. 27 Am alhta elyicpilcac enlhitaoc tingma Jerusalén najan apquilimja apmamyi. Apquinatsacpec alhta Jesús. Apquilanayquic alhta ematong. Inquilyipsatalhquic alhta mataa as appayvam aplhanmaclha aclhamoclhojo acnim ninnayclha. Invocmec alhta nelha aplhanmaclha ilhnic nat profeta Dios aplingascama. 28 Am inyicje elvitac apmapsom Jesús. Apquililmalhnaquic alhta Pilato, yoyam ematong Jesús. 29 Invocmec alhta nelha aclhanmaclha vaycajac aplhenamap Jesús. Aplicacpec alhta netin asoc timyescama. Apcatongnacpec alhta. 30 Dios Ingyapam alhta aplhaticjasquiyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. 31 Apvitacpec alhta mataa aclhamoclhojo acnim Jesús. Apquilvitaclhec alhta mocjam apquillhalhmaa alhta mengyitsepmaclha. Yoclhilhma Galilea alhta apquilinyictac. Tingma Jerusalén alhta apquilmiyaclha. Quilhvo eyca apquiltomja apquillingascama apvisay as enlhitaoc nipyesicsa apnaymacoc.
32 “Ninsantimcasquic nincoo quellhip tasic amyaa. Aplhanma ilhnic nat Dios Ingyapam apquiltimnascama ilhnic nat ningilyeyjamcaa. 33 Nincoo ningiltomja apquitquic niptamin ningilyeyjamcaa. Invocmec nelha aplhanmaclha Dios Ingyapam. Aplhaticjascacmec alhta Jesús. Yitnec vaycajac actalhesomalhca segundo salmo: “Lhip aptomja sictamongvoyam. Quilhvoc sicvita lhip acnim nac jay” —nic nat intomjac vaycajac. 34 Najan moc amyaa actemaclha aplhaticjasquiyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Am nic nat eltamjoc Dios Ingyapam etjapoc apyovoclhojo Jesús. Intomjac aclhanma ilhnic nat vaycajac: “Coo sat oviscomoc nelha siclhanmaclha siltimnasa nat David” —nic nat aptomjac Dios Ingyapam. 35 Najan moc amyaa actemaclha aclhanma ilhnic nat salmo: “Mengyojoyc sat lhip etjapoc apyovoclhojo lhip apponcanma” —nic nat intomjac vaycajac. 36 Apquictingaycamco lhama ilhnic nat apnaymacoc David. Apquillanac nic nat mataa actomja apmayjayoclha Dios Ingyapam. Apquitsepmec nic nat. Apcatongnacpec nic nat acpayjo apcatongnamacpilha apyeyjamcaa. Aptajapquic nic nat apyovoclhojo. 37 Am alhta etjapac apyovoclhojo aptomja Dios aplhaticjasquiyam. 38 Elyalhinga, elyasamcojo quellhip. Ningiltimnasquic nincoo quellhip amyaa. Apvamlha as enlhit apmopvan emascocsic mongilyascalhma. 39 Colmascosalhcac sat melyascalhma quellhip ayinyema melyasquiyam Jesús. Am alhta colmascosalhca melyascalhma quellhip apquiltomja apquilvajaneycaoc apcanamaclha Moisés. 40 Elavojo quellhip, yoyam meltajanyejec sat actemaclha aplhanma ilhnic nat profeta Dios aplingascama. Aptomjac nic nat:
41 Quip elanojo quellhip selvineycam coo. Colpilapquis quellhip, elinyajaoc quellhip.
Coo nac Dios. Sictomja sictamjaycam as ningvamlha nac jay.
Apquillingac sat ancoc quellhip actemaclha sictamjaycam
acyiviy aplhanma enlhit, elyascomoc sat quellhip
—nic nat aptomjac Dios Ingyapam.
42 Lhama alhta apquilantepa tingma apcaneyquiclhilha Pablo najan apquillhalhmaa. Yejemoc alhta apquiltomja metnaja judíos apquilanya Pablo, yoyam eltimnam mocjam moc acnim ninnayclha sat. 43 Natamin ninpayvam alhta aplhinga Pablo najan Bernabé. Apquilyiplaclhec alhta aplhamoclhojo judíos najan apquilpalhaviyam judíos. Apquilpamejitcasquic alhta mocjam. Apquilanayquic alhta Pablo, yoyam elinlhanmojo apquilyiplovquiscama, yoyam melyascamejec singimlayam Dios Ingyapam.
44 Moc acnim ninnayclha alhta intomjac. Lhincasquic alhta esovjacpojo enlhit apcaneyclho, yoyam elaylhojo Dios appayvam. 45 Lhama alhta apquilvita judíos enlhit appintalhnama. Inquillovquic alhta apquilvalhoc judíos. Yejemoc alhta apquilantipsamcaa apvisay Pablo. Mopvan amyaa alhta apcanyacpoc. 46 Am alhta cotimcasac apvalhoc Pablo najan Bernabé. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Mongvanquejec ongilvatsamcoc ongiltimnacsic quellhip apquilmamyi Dios appayvam. Am colmac apquilvalhoc quellhip Dios appayvam. Apquilvineycam apanco quellhip colhic acyimnatem ingnenyic. Actemaclha apquilaponcanomap quellhip. Pac ongilpeyvojo sat enlhitaoc metnaja judíos. 47 Eycaso aptomja singanama Visqui ingac:
Actimescasquic lhip apquilsasquiscamalhma nipyesicsa metnaja judíos.
Actimescasquic lhip soycam amyaa apquilvomquiscama tap enlhitaoc lhalhma anco
—nic nat aptomjac.
48 Lhama alhta apquillinga amyaa. Apquilitsovasoc alhta metnaja judíos. Apquilacoc alhta Visqui ingac appayvam (Dios appayvam). Am alhta elyascacmoc aplhamoclhojo apquiltomja apquilyacyesomap ayinyema Dios Ingyapam, yoyam colhic acyimnatem apnenyaoc. 49 Inpayjingvocmec alhta Visqui ingac appayvam natingma lhalhma anco. 50 Yejemoc alhta apquillova judíos. Apquillovcasquic alhta quilvanaa alpeyvomo najan enlhit apquilyimtalhnamo natingma. Aptipsacpec alhta Pablo najan Bernabé. Inyiplovcoc alhta najan macminlhinaycam. 51 Yejemoc alhta apquilpalesa lhopactic alyipitcay apmancoc, yoyam melquinatsic enlhitaoc. Apquilyasquic alhta tingma apvisay Iconio. 52 Payjeclhec alhta apquilvalhoc enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Espíritu Santo alhta apnac apquilvalhoc.
Bernabé ha Saulo oñepyrũ omba'apo opa rupi
1 Antioquía pegua iglésiape oĩ maranduhára*f** ha mbo'ehára kuéra. Umíva Bernabé, Simón (oñembohérava avei Kamba), Lucio Cirenegua. Menahem (okakuaa vaekue Herodes, upe Galiléa sãmbyhyhare ndive) ha Saulo. 2 Peteĩ ára, omomba'e guasu aja hikuái Ñandejárape ohasa jave hikuái karu'ỹme, Espíritu Santo he'i: “Pemboyke chéve Bernabé ha Saulo. Areko niko hembiaporã nguéra.”
3 Ha ñembo'e ha karu'ỹme ohasa rire, omoĩ hikuái ipo hi'ári kuéra ha omondo.
Ñemoñe'ẽ Chíprepe
4 Espíritu Santo omondógui chupe kuéra Bernabé ha Saulo oho Seléuciape. Upégui oho Chipre gotyo. 5 Oguahẽvo upe várko oñembojaha, Salamínape, oñepyrũ hikuái omyerakuã Ñandejára Ñe'ẽ umi judío tupaoha rupi. Juan oho avei hendive kuéra ipytyvõha ramo.
6 Oguata hikuái pe Chipre tuichakue ha oguahẽ Páfospe, ha upépe ojuhu peteĩ paje apoha Israel guáva, hérava Bar Jesús, upéva maranduhára*f** gua'u. 7 Ko paje apoha oĩ sãmbyhyhára Sergio Paulo, kuimba'e katupyry rógape. Pe sãmbyhyhára ohenoika Bernabé ha Sáulope, ohenduségui Ñandejára Ñe'ẽ. 8 Pe paje apoha katu, griégo ñe'ẽme hérava Elimas, ojokose ani haguã oguerovia pe sãmbyhyhára. 9 Upérõ Saulo, hérava avei Pablo, henyhẽva Espíritu Sántogui, oma'ẽ hatã hese, 10 ha he'i chupe:
—Tekove japu, mba'e vai apoha, mba'e pochy ñemoñare, nde a'e'ỹva opa mba'e iporãvare! Mba'érepa nderejehejái Ñandejára rape ñemokarẽgui? 11 Ko'ágã Ñandejára ne nupãta, repytáta ne resatũ ha are ndaikatu mo'ãvéi rehecha kuarahy resape.
Upete vove Elimas opyta pytũmby etépe, ha oheka oisãmbyhy vaerã chupe ipógui opytágui hesatũ. 12 Ohechávo kóva upe sãmbyhyhára, oguerovia ohecha ramógui Ñandejára remimbo'e.
Antioquía Pisidia guápe ñemoñe'ẽ
13 Pablo ha iñirũ nguéra ojupi várkope Páfospe ha oho Perge Panfilia guápe. Juan katu oheja chupe kuéra ha ojevy Jerusalénpe. 14 Pérgegui ohasa hikuái Antioquía Pisidia guápe. Upépe, pytu'uha árape oike hikuái umi judío kuéra tupaópe ha oguapy. 15 Omoñe'ẽ rire hikuái tembiapoukapy ha maranduhára kuéra, upépe omyakãva he'i chupe kuéra:
—Che pehẽngue kuéra, pereko ramo peje vaerã peporomokyre'ỹ haguã, peje ko'ágã.
16 Upérõ Pablo opu'ã ha omokirirĩvo ipópe, he'i chupe kuéra:
—Pehendu peẽ Israelguáva ha avei peẽ mombyryguáva pembyajéva Tupãme. 17 Tupã Israel Jára oiporavo vaekue ñande ru kuéra ypykuépe, ojapo chugui kuéra tetã guasu, oikórõ gueteri mombyrygua ramo Egíptope, ha upéi ipokatúpe oguenohẽ chupe kuéra upe tetãgui. 18 Tupã ogueropu'aka ijepokuaa vai kuéra yvy ojeiko'ỹháme 40 áño pukukue, 19 ha ohundi 7 tetã Canaán yvýpe ome'ẽ haguã ijyvy kuéra ñande ru kuéra ypykuépe. 20 Opa ko'ã mba'e hi'are 450 áño rupi.
Upéi ome'ẽ umívape tendota kuéra, maranduhára Samuel ára peve. 21 Upérõ ha'e kuéra ojerure peteĩ mburuvicha guasu oisãmbyhy haguã chupe kuéra, ha Tupã 40 áño aja ome'ẽ chupe kuéra mburuvicha guasúrõ Quis ra'y Saúlpe, Benjamín ñemoñaréva. 22 Upéi Tupã omongúi Saúlpe ha omoĩ mburuvicha guasúrõ Davídpe, ha'e he'i hague: ‘Ajuhu David Jesé ra'y, ha'eha kuimba'e arovy'áva, ha oĩva ojapo haguãicha che rembipota. 23 Peteĩ David ñemoñarévagui, Tupã ombou vaekue Jesús oipysyrõ haguã Israélpe iñangaipágui, ome'ẽ haguéicha iñe'ẽ. 24 Jesús ou mboyve, Juan omyerakuã vaekue iñe'ẽ opa Israel guápe, he'ívo ojevy vaerãha Tupã gotyo ha oñemongaraika. 25 Ha Juan, hi'aguĩma ramo hi'ára guahẽ, he'i vaekue: ‘Che ndaha'éi upe peẽ peimo'ãva: che rire katu ou peteĩ, chéve ija'ỹva ajora ipy reheguánte jepe.’
26 Che pehẽngue kuéra Abraham ñemoñare, ha peẽ mombyrygua pembyajéva Tupãme, ko ñepysyrõ omombe'úva, ñandéve guarã hína. 27 Umi Jerusalénpe oikóva ha huvicha kuéra niko ndoikuaái Jesúspe, ha ndoikuaái maranduhára ñe'ẽ oñehendukáva, judío kuéra tupaópe pytu'uha árape. Upéicha ha'e kuéra voi, ojerurévo Jesús ojejuka haguã, ojapo umi maranduhára he'i vaekue. 28 Ha ndojuhúi ramo jepe hese, mba'érepa ojukáta, ojerure Pilátope ojukauka haguã. 29 Upéi, ojapopa rire opa mba'e oje'éva hese Tupã kuatia ñe'ẽme, omboguejy kurusúgui ha oñotỹ. 30 Tupã katu omoingove jey chupe. 31 Ha heta ára aja Jesús ojekuaauka, umi omoirũ vaekuépe chupe Galiléagui Jerusalénpe. Ha ko'ágã ha'e kuéra umi Jesús rechahare tetãgua renondépe.
32 Aipórõ ore romyerakuã hína peẽme ko marandu porã. Upe ñe'ẽ Tupã ome'ẽ vaekue ñande ru kuéra ypykuépe, 33 Péicha Tupã omoañete ñande ita'ýrape omoingove jeývo Jesúspe, oĩháicha salmo mokõiháme: ‘Nde hína che Ra'y, che romoñemoña ko árape.’ 34 Tupã omyerakuãma vaekue omoingove jeytaha, ani haguã hete oñembyai, he'ívo ikuatia ñe'ẽme: ‘Ajapóta umi ñe'ẽ marangatu añetegua ame'ẽ vaekue Davídpe.’ 35 Upévare he'i avei ambue hendápe: ‘Nderehejái chéne oñembyai ne rembiguái marangatu rete.’ 36 David añete oipytyvõ vaekue hetã guápe, Tupã he'i haguéicha chupe ha upéi omano ha oñembyaty itúva kuéra ndive, ha hete oñembyai. 37 Upe Tupã omoingove vaekue rete katu, noñembyaíri. 38-39 Aipórõ, che pehẽngue kuéra, peikuaa vaerã Jesús rupi oñemyerakuãha peẽme peñepysyrõ haguã pene angaipágui, ha ikatu'ỹ vaekue guive oñembohekojoja Moisés rembiapoukapy rupive Jesús rehe ojeroviáva guive hekojoja. 40 Peñeñangarekóke aipórõ, ani ho'a pende ári umi ohai vaekue maranduhára kuéra:
41 ‘Cháke, peẽ peporoapo'íva,
peñemondýi ha pejeíke,
ajapótagui pende árape
mba'e peẽ peroviase'ỹtava
oĩrõ omombe'úva.’”
42 Pablo ha iñirũ nguéra osẽ rire pe judío kuéra tupaógui, ojerure hikuái chupe upe pytu'uha ára ambuépe oñe'ẽ jey haguã chupe kuéra ko'ã mba'ére. 43 Opa rire upe ñembyaty, pe judío kuéra tupaópe, heta judío ha umi ojeroviáva Tupãre judío kuéraicha, oho Pablo ha Bernabé ndive. Ha ha'e kuéra oñemoñe'ẽ oñemohatã haguã upe jerovia Tupã mborayhu ohenoihápe chupe kuéra.
44 Upe pytu'u ára ambuépe haimete opa tavagua oñembyatypa ohendu haguã Ñandejára ñe'ẽ. 45 Umi Israelgua katu, ohechávo heta etereiha umi oñembyatýva, ojepicha eterei, ha oñepyrũ oñe'ẽ api Páblope ha oñe'ẽ reity chupe. 46 Upérõ Pablo ha Bernabé oñe'ẽ kyhyje'ỹre ha he'i chupe kuéra:
—Ore romyerakuã vaerã kuri Ñandejára Ñe'ẽ peẽme raẽ, peẽgui Israelgua. Ko'ágã katu peẽ pemboyke ha ndapeikuaaséigui mba'eve upe jeikove opa'ỹvagui, rohóta Israelgua'ỹvape. 47 Upéicha niko he'i vaekue oréva Ñandejára, he'írõ guare:
‘Romoĩ tetã nguéra
resapehárõ,
reraha haguã ñepysyrõ
che aguerúva,
yvy pahaite peve.’
48 Ohendúvo kóva, umi Israelgua'ỹva ovy'a ha oñepyrũ he'i Ñandejára ñe'ẽ iporãha, ha oguerovia umi ojeporavo vaekuéva ohupytytaha jeikove opave'ỹva. 49 Upéicha oñemyasãi Ñandejára ñe'ẽ opa upe tetãpýre. 50 Israelguáva katu oñe'ẽ kuñakarai iñembo'e rayhúva ndive, ha ombohuguy raku chupe kuéra opu'ã haguã Saulo ha Bernabére, ha omosẽ upégui. 51 Upérõ ha'e kuéra oityvyro yvy tĩmbo ipýgui, techaukahárõ chupe kuéra, ha oho hikuái Icóniope. 52 Umi oguerovia vaekue katu henyhẽmba vy'águi ha Espíritu Sántogui.