1 Aptomjac nic nat apvisqui David apquilanya: Coo sictamongvoyam Salomón, apponquinomap ayinyema Dios. Apyimnanic mocjam, avanje eyca aptamjaycam, yoyam ellana tingma. Jave enlhit tingma pac yoyam ellanacpoc, eyca apvisay Dios tingma pac apponquinomap. 2 Acvascapquic alhta sictingyasquiscama acyovoclhojo asoc, yoyam colhic allana tingma apponquinomap apmaclha Dios: oro, plata, bronce, hierro najan yamit nicja, yoyam collanalhcac moclhama asoc. Najan mataymong alyinmom carolina, moc mataymong alpalhquemalhca, mataymong acmamnave najan alabastro. 3 Cotlaycaoc asoc sictingyasquiscama coo, ayinyema siyasicjayo Dios Visqui ingac tingma pac apponquinomap. Otnejic mocjam sicmescama nasa oro najan plata ajanco: 4 cien mil kilos oro actamila anco, mocjam doscientos treinta mil kilo plata, yoyam ellanac apnatanma tingma napocja. 5 Collanalhcac sat moclhama asoc enlhit apquilmopvan ellana, ayinyema oro najan plata. ¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip jevjanamcoc sat, etnejic apmescama nasa macmescama Dios?— nic nat aptomjac David.
6 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa, yoyam ellanacpoc tingma, ayinyema ilhnic nat apyapmayc apquilmolhama, najan apquilviscaa tribu, najan apquilviscaa militar batallones najan compañías najan apquilviscaa apquiltamjaycam. 7 Apquilansaclhec nic nat ciento sesenta y cinco mil kilo najan diez mil monedas de oro. Najan trescientos treinta mil kilo de plata. Najan seiscientos mil kilo de bronce. Najan tres millones trescientos mil kilo de hierro.
8 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa mataymong acmamnave alyinmom. Apmamtacja ilhnic nat apvisay Jehiel, Gersón aptavin, aptamilquiscama acyitnamaclha asoc acmamnave congne tingma apponquinomap.
9 Payjeclhec nic nat apquilvalhoc enlhitaoc apquilvita apquiltemaclha apquilmescama nasa asoc macmescama Dios, ayinyema ilhnic nat actamilaycam apquilvalhoc. Payjeclhec nic nat apvalhoc apvisqui David apvita.
10 Aplhenquic nic nat apvisqui David altamila appayvam Dios Visqui ingac napatavo apcaneyquiclha enlhitaoc: Aptasoc apanco lhip Dios Visqui ingac ningilvisay Israel cotmongvoycamlha nelha. 11 ¡Lhip nac apyimtalhnamo, najan apmopvan, najan mayayo, najan apyimnatem apanco Visqui ingac! Lhip apanco aclhamoclhojo asoc netin najan as nalhpop. Lhip apanco apcanamaclha lhalhma anco, aptomja apyimtalhnamo apanco, am elhno poc. 12 Lhip ayinyema ningilnatam najan mayayo. Lhip nac Visqui as nalhpop lhalhma anco. Apyimnatem apanco najan apmopvan apanco lhip. Lhip ayinyema singyimnatescama nincoo najan ningmovan. 13 ¡Lhip Dios Visqui ingac, ningiltomjac gracias najan ningayo lhip apvisay apanco aptamila! 14 Mepqui sicyimtalhnamo coo, mepqui apquilyimtalhnamo enaymacoc enlhit. Jave asoc inganco ningmescama nasa lhip. Lhip alhta ayinyema siclho ningillhoy asoc. Lhip apanco asoc acyovoclhojo ningmescama nasa. 15 Ningno nincoo ningilyeyjamcaa ningileyvam cotnajaclha ningilaoclha, ningiltomja malha maycaa. Malha pisquisca ningilyitsomalhca nincoo mepqui aljalhneycam ingilvalhoc.
16 Dios Visqui ingac, lhip apanco as asoc, lhip alhta alinyema asoc ningmescama nasa ningilnatam, yoyam ongillana tingma apponquinomap mayayoclha lhip. 17 Dios Visqui ingac, acyasamcoc coo, lhip apyasamcoc actemaclha ingvalhoc nincoo, apyispaquic lhip actemaclha acpeyvomo. Ingvalhoc acpeyvomo ayinyema sicmescama nasa as asoc. Najan ayinyema actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc apquilmescama nasa apquilnatam. 18 Lhip nac Dios Visqui apancaoc ningilyeyjamcaa Abraham, najan Isaac najan Israel. Ingyane sat colhic mataa actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc, ilmiyov sat mataa, yoyam melvatsamquejec sat mataa as enlhitaoc. 19 Ingyane sat colhic actamilaycam apvalhoc sictamongvoyam Salomón, yoyam esavojo apyiplovquiscama apcanamaclha ayinyema lhip najan singascamaclha. Ellanac sat maa tingma apponquinomap, sictingyasquiscama alhta aclhamoclhojo asoc — nic nat aptomjac apvisqui David.
20 Aptomjac nic nat mocjam apvisqui David apquilanya enlhitaoc: Eltime sat apquilayo Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac. Yiplovcoc nic nat apquilayo Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Apquiljalhec nic nat, apquilticlha aptapnaoc napato Dios najan napato apvisqui rey. 21 Moc acnim nic nat intomjac. Apquilnapquic nic nat apnatoscama macmescama Dios acyanmongam melyascalhma najan moc asoc macmescama Dios: mil vayqui inquilinava, mil nipquesic apquilinava najan mil nipquesic apquitcoc. Yiplovcoc nic nat apquilmescama nasa uva ayingmenic najan cotlaycaoc moc asoc, yoyam eltovamcoc. 22 Aptovcamquic nic nat, apquilyinamquic nic nat naysicsa acpayjayclha apquilvalhoc napato Visqui ingac Dios. Apquiltimescasquic nic nat mocjam lhama apvisqui apancaoc Salomón, David apquitca, apquilmalhnesquisa napato Dios. Sacerdote ilhnic nat apvisay Sadoc. 23 Aptimec nic nat apvisqui Salomón apya'monquiscama apyap David, mayayo ilhnic nat najan apyimtalhnamo. Apquililyajaclhoc nic nat apyovoclhojo enlhitaoc Israel. 24 Apquilpasmec nic nat mataa singilpilhtetemo apquilviscaa najan David apquitquic, mepqui apquilinmelhaycam. 25 Innec nic nat ayaco apvisqui Salomón ayinyema Dios nipyesicsa enlhitaoc Israel, am nic nat elhno poc apvisqui nano.
Apquitsepma David
(1~R 2.10-12)26 Aptimec nic nat apvisqui David nipyesicsa enlhitaoc Israel. Isaí apquitca ilhnic nat David. 27 Aptimec nic nat apvisqui tingma Hebrón siete años najan tingma Jerusalén treinta y tres años, acyovoclhojo ilhnic nat cuarenta años. 28 Apquitsepquic nic nat David aptomjaclha apvanyam, actamilaycam apvalhoc, mayayo najan cascama apquilnatam. Apya'monquiscama ilhnic nat apquitca Salomón aptomjayclho apvisqui.
29 Aptiyascam nic nat David, ayenmo aptiyaycamlha acvaycmo apquitsepma, acyitna actalhesomalhca vaycajac crónicas profeta Samuel, najan crónicas profeta Natán najan enlhit apvitayo apvisay Gad. 30 Yitnec as vaycajac acnatalhesamalhca aptemaclha apvisqui David, actemaclha apmopvan, actemaclha apquilimpocjay najan aclhamoclhojo amyaa naysicsa aptiyascam David, nipyesicsa enlhitaoc Israel najan lhalhma anco.
Mba'e kuave'ẽ tupaópe guarã
1 Upéi mburuvicha guasu David he'i opavavépe: “Che ra'y Salomónpe añoite Tupã oiporavo. Ha'e imitã gueteri, pe óga ha'e omopu'ã vaerã katu tuicha eterei. Tupã Ñandejárape guarã hína pe óga guasu, ndaha'éi yvypórape guarã. 2 Añeha'ãmbaite vaekue ambyaty haguã pe oñekotevẽva tupaópe guarã: óro, pláta, vrónse, fiérro ha yvyra. Avei ita jegua ijape mbataráva, ita jegua oñembojopype haguã, ita vera opaichaguáva, opaichagua ita jegua ha ita sỹi hesakãva, heta eterei. 3 Opa mba'e arekómava ári, ahayhu etereígui Tupã che Jára róga, ame'ẽve che mba'e teégui tupaópe guarã, 4 óro poravopyre 100.000 kílo, 230.000 kílo pláta ñemosỹimbyre ojejaho'i haguã tupao tápia, 5 opa pe óro ha pláta ojeporútava ojejapo haguã umi mba'e oñekotevẽva ha opa tembiapópe guarã ojapo vaerã umi omba'apóva mba'e jegua apópe. Mávapa ome'ẽse avei imba'e kuave'ẽ Tupãme guarã ipy'aite guive?”
6 Upérõ ogagua ruvicha, Israel ñemoñaregua ruvicha,1.000 aty ruvicha ha 100 aty ruvicha kuéra ha umi mba'e mburuvicha guasu ojapoukáva myakãha kuéra, ogueru imba'e me'ẽ Tupãme ipy'aite guive, 7 ha ome'ẽ tupaópe guarã 165.000 kílo ha 10.000 óro pehẽngue, 330.000 kílo pláta, 600.000 kílo vrónse rupi ha 3.300.000 kílo fiérro.
8 Avei umi oguerekóva ita jegua, ome'ẽ mba'e repyeta tupao pegua rerekuápe, upéva Jehiel, Guersón ñemoñare. 9 Opavavépe ombovy'a ko'ã mba'e Tupãme oñekuave'ẽva, oñeme'ẽgui py'a rorýpe. Mburuvicha guasu David avei ovy'a eterei.
10 Upérõ David omomba'e guasu Tupãme opavave rovake he'ívo: “Roguerohory opa árape guarã, nde Tupã ore ru Israel Jára! 11 Nde niko Ñandejára, nde tuichapa ha nde pokatu, nde pópe oĩ opa mba'e ha nde reko mimbipa ndaijojahái! Opa mba'e oĩva yvy ári ha yvágape ne mba'énte voi. Nde hína ore Jára pe mburuvicha guasu pavẽ ha nde mba'e guasuve opavavégui! 12 Nde hegui ou mba'e rereko heta ha terakuã. Nde reisãmbyhy opa mba'e. Pe mbarete ha pokatu oĩ nde pópe, ha nde avei pe reme'ẽva mbarete ha pokatu opavavépe. 13 Upévare, Tupã ore Jára, ro'e ndéve aguije ha romomba'e guasu nde réra herakuã mombyrýva. 14 Máva piko che, ha máva piko umi che retãgua ija haguã oréve roikuave'ẽvo ndéve hetaite mba'e? Opa mba'e niko ou nde hegui ha upévagui jeýnte rome'ẽ ndéve. 15 Ne renondépe niko ore, mombyrygua ramo guáicha ore ru kuéra ypykuéicha avei; ha ore rekove yvy ári ohasa peteĩ kuarahy'ãicha, ndojevýiva araka'eve. 16 Há che Jára! Ko'ã mba'e porãita rombyaty vaekue romopu'ã haguã peteĩ óga nde réra marangatúpe, nde pógui ou ha ne mba'énte voi. 17 Aikuaa, che Jára, nde reipyguaraha ore apytu'ũ ha ne mbovy'aha pe py'a potĩ. Upévare py'a potĩme aikuave'ẽ ndéve ko'ã mba'e. Ha ko'ágã vy'a pópe ahecha ne retãgua ko'ápe ijatýva ogueruha ndéve imba'e kuave'ẽ ipy'aite guive. 18 Tupã Abraham, Isaac ha Jacob, ore ru kuéra ypykue Jára, eñongatu mantékena ne retãgua py'apýpe ta imba'e porã ha eisãmbyhy hekove oguata haguã nde rape rupi. 19 Che ra'y Salomónpe eme'ẽ avei py'a potĩ oñeme'ẽmbaite haguã ndéve ojapóvo ne rembipota ha opa mba'e nde eréva ha tomopu'ã ndéve pe tupao che ambosako'i vaekue.”
20 Upéi David he'i opavavépe: “Pemomba'e Tupã pende Járape!” Ha opavave omomba'e Tupã itúva kuéra ypykue Járape ha oñesũ henondépe ha mburuvicha guasu renondépe. 21 Upe ára ambuépe oikuave'ẽ hikuái mymbajuka*f** ha mymbahapy*f** ramo Tupãme 1.000 tóro ra'y, 1.000 ovecha mácho ha 1.000 ovecha ra'y oikuave'ẽvo avei kaguy hesegua ha heta eterei mymbajuka opa Israel pýre. 22 Upe árape okaru hikuái ha ho'u kaguy tuicha vy'a reheve Ñandejára renondépe. Upéi oguerosapukái mburuvicha guasu mokõihárõ Salomón, David ra'ýpe, ha omoingo chupe mburuvicha guasúrõ ha Sadócpe pa'i guasúrõ ohekuavóvo ñandyry marangatu iñakã nguérare. 23 Salomón oguapy mburuvicha guasúrõ Ñandejára guapyhápe itúva David rendaguépe. Oñakã rapu'ã ha opa Israelgua ohendu iñe'ẽ. 24 Opa mburuvicha, ñorãirõha kuéra, ha David ra'y kuéra oĩ hendive. 25 Ñandejára ombotuicha eterei Salomónpe opa Israelgua renondépe ha omoherakuã porãiterei chupe. Ha'eichagua mburuvicha guasu ndaipóri vaekue araka'eve Israélpe.
David omano
(1 R 2.10-12)26 David, Jesé ra'y, oisãmbyhy opa Israel guápe. 27 Oiko Israel ruvicha guasúrõ 40 áño pukukue, umívagui 7 Hebrónpe ha 33 Jerusalénpe. 28 Omano itujáguima, py'a guapýpe, henyhẽ mba'eta ha terakuã porãgui. Hendaguépe oisãmbyhy ita'ýra Salomón.
29 David rekovekue, iñepyrũ guive ipaha peve, ojehai maranduhára*f** Samuel, maranduhára Natán ha mba'e rechahára*f** Gad kuatia haípe. 30 Umívape oĩ opa mba'e ojehu vaekue chupe, Israel retãme ha umi tetã ambuépe ha'e oisãmbyhy aja.
