- 6 -
1 Lhip sictamongvoyam: Colhen sat mataa apvalhoc aptemaclha apyimtalhnamo apvisqui, apcanyacpo lhip etasomoc.
2 Itamilsojo sat lhip apvalhoc naysicsa mayic ayajem, apvita inlhojo nintom.
3 Nosilhnanacpojo nasa apanco, apvita inlhojo apitic, eyinimsacpoc sat lhaja.
- 7 -
4 Notingya nasa lhip cascama apquilnatam, apyasamcoc lhip yavamlha cotnejic.
5 Naysicsa aptingyey lhip cascama apquilnatam, covonquepoc sat maa, malha mama apvonquepma sat cotnejic.
- 8 -
6 Noncotsip nasa apnenyic etasomoc lhip enlhit apmasma asoc, apvita inlhojo acyivey apitic.
7 Aplinga inyicje lhip apcanyomap: ¡Itov, iyin! — intomjac aplingay lhip. Aptemaclha apanco apyinimquiscama.
8 Eyiclhic sat lhip natamin aptom. Alhto sat cotnejic apcayo lhip as enlhit.
- 9 -
9 Noyascasingvom nasa lhip enlhit acyeyjamelhma, evennacpoc sat lhip.
- 10 -
10 Yitnec lhip apanco amyip. Notne nasa apanco amyip actomja apancaoc apquilyeyjeycam. Yitnec nano allanomalhca monquinatquiscama navayc amyip.
11 Apnec maa apyimtalhnamo apmasma apquilyeyjeycam. Emancangvomoc sat lhip napatavo apquilpeyvescasquiclha.
- 11 -
12 Colhen mataa apvalhoc lhip eltamsacpoc, ayinyema enlhit singiltamescama.
- 12 -
13 Nomyov nasa elyicpilhquetacpoc apquitcoc melyajayquiclho, mengyitsepejec sat maa.
14 Eltamesacpoc sat apquitcoc, colhic sat actamilaycam apvalhoc aclhamoclhojo acnim aptiyascam.
- 13 -
15 Lhip sictamongvoyam: Copayjiclhac sat evalhoc, sicvita inlhojo lhip acyitna acyascamco apvalhoc.
16 Copayjiclhac sat evalhoc, sicvita inlhojo lhip appayvam nintemaclha acpeyvomo.
- 14 -
17 Noyasipquis nasa lhip apquiltemaclha enlhit melyascalhma. Ivascap sat mataa etnejic apcayo Dios.
18 Emyovacpoc sat lhip, aptomja inlhojo apcayo Dios. Comasquejec mataa lhip aptemaclha meyasquiyam Dios.
- 15 -
19 Lhip sictamongvoyam: Ingyeylhojo mataa lhip, etnejic apyascamco. Ivascap sat lhip apyiplovquiscama nintemaclha actamila.
20 Nopasmiclha nasa lhip apnaymacoc anmin alnapma, najan mengyascama aptoycaoc.
21 Mepqui apquilnatam enlhit mengyascama elyinamcoc anmin, najan mengyascama eltovamcoc. Apjapac mataa apava as enlhit, colyacmo eltamjam.
- 16 -
22 Ingyeylhojo mataa lhip apyap appayvam najan inquin acpayvam. Novennam nasa altomjayclho alvanyam.
23 Itingya sat lhip actomja nasoc anco, actomja singyascasingviyam najan singiltamescama, najan actemaclha ningyascamco. ¡Noyinyov mataa lhip!
24 Payjeclhec mataa apvalhoc apyap, apvita apquitca aptemaclha apyascamco najan aptamila.
25 Ivascap sat mataa lhip, yoyam copayjiclha mataa apvalhoc apyap najan inquin.
- 17 -
26 Lhip sictamongvoyam: Ingyeylhojo mataa sicpayvam, jelanojo coo, ivjanaoc sictemaclha coo.
27 Ingyavojo mataa lhip quilvana alanatama cotnaja aptava. Acyitsomalhca acmasom, malha singilmam trampa congne malhic.
28 Inyilhalhcoc mataa as quilvana nicja amay, yoyam jingminyilhic. Aplhamoclhojo apquiltomja apquilsilhnanomap, ayinyema as quilvana.
- 18 -
29 ¿Jalhco ayinyema ninlingaycamco acmasom? ¿najan ningnatjemo? ¿najan ningilatingmomalhca? ¿najan ningilyimsem ningilnapomalhca? ¿najan moc actemaclha ingataoc?
30 Ayinyema mataa ningyam anmin, nintingyey mataa moc actemaclha anmin.
31 Lhip sictamongvoyam: ¡Notingya nasa anmin, nosilhnanacpojo apanco lhip! ¡Nocolhen nasa apvalhoc lhip actomja actamila anmin, najan acmasis mataa ongyinamcoc!
32 Actemaclha anmin, colhojoc sat yamacyeyva. Asquejec sintaclhama yoyam jingajic.
33 Anmin ayinyema singyeyescama olhma, acmasom ningilyataycam, acmasom ningvitay asoc.
34 Colhojoc ninlhingam, malha naysicsa alyayajayam yingmin acvanyam. Colhojoc sat ninlhingam, malha netin barco actiyascam nayingmin nipyesicsa yatepiyam.
35 Monlingamquejec mataa acmasca, singilticponga inlhojo ninlhalhmaa. Monlingamquejec mataa acmasca, singyicpilhquetamcaa ninlhalhmaa. Natamin ninlhaticjay mocjam, ontingyac sat mocjam anmin, yoyam ongyinamcoc.
- 6 -
1 Reguapýrõ poguasu mesápe,
ema'ẽ porã
máva renondépepa reguapy
2 ha ejejoko,
ne ñembyahyive ramo jepe.
3 Anítei nde taryrýi
umi tembi'u hetáre,
ikatu porãnte oime
nembotavyse hína.
- 7 -4 Ani reñeha'ã heta rei
ne mba'e reta haguã,
eipe'a ne akãgui upéva.
5 Rema'ẽ porãrõ rehecháta
pe mba'e reta ndaiporiha,
oñembopepo
ha oveve guyráicha.
- 8 -6 Ipojopýva ndive ani rekaru,
ha ani re'use eterei hembi'u.
7 He'i gua'u ndéve hína:
“Ekaru, he'u kaguy”,
ha ipy'a noĩri ne ndive.
8 Reity jeýne re'u vaekue,
ha reñe'ẽ porã
reieténe ra'e.
- 9 -9 Itavýva ndive ani reñe'ẽ,
oñembohory reíne nde rehe.
- 10 -10 Ani reipysove,
nde yvy rembe'y rechaukaha,
térã reike tyre'ỹ mba'épe.
11 Ha'e kuéra oguereko
ijykeregua imbaretéva
ne renonde'a vaerã.
- 11 -12 Eipe'áke ne apytu'ũ rokẽ
teko mbo'e porãme,
ha nde apysa katu,
iñarandúva ñe'ẽme.
- 12 -13 Ani ne rakate'ỹ
tukumbóre,
mitãme reheko mbo'e haguã.
Reinupã haguérente
nomanói chéne.
14 Nde reinupãrõ chupe,
ha'e nomano mo'ãi.
- 13 -15 Che ra'y,
nde ne arandu ramo,
che avy'áta.
16 Che py'a renyhẽta
vy'águi,
ahendúrõ reñe'ẽ hekópe.
- 14 -17 Ani reikose
iñangaipáva oikoháicha,
embyaje uvei Ñandejárape
opa ára.
18 Upéicharõ, añetehápe
reguahẽ porãne hu'ãme,
ha reha'arõva
ndopa rei chéne.
- 15 -19 Ehendu, che ra'y,
ha ne arandúne,
ha eguata tape ikarẽ'ỹvare.
20 Ani rejehe'a ika'úvare,
ha ikarúvare.
21 Umi ika'úva ha ikarúva,
imboriahupa,
iñate'ỹva katu oikopa opívo.
- 16 -22 Ehendu nde rúpe,
nde regueru ypy vaekue,
ha ani rejahéi nde sýre
iguãiguĩ haguére.
23 Ne rakate'ỹke añeteguávare
ha ani reme'ẽ hepýre,
upéicha avei arandúre,
mba'e kuaa ha akã porãre.
24 Tapicha heko jojáva,
túvape ombovy'a,
ita'ýra arandúva
ovy'a heseve:
25 ta hory nde ru ha nde sy,
ha ta henyhẽ vy'águi
umi nde regueru ypy vaekue!
- 17 -26 Che ra'y, ejapysaka
che ñe'ẽre,
ha eguata vy'ápe che rapére.
27 Ñuhã ko hína
kuña reko vai
ha tapicha rembireko.
28 Umíva oporoha'arõ avei
ku mondaháicha,
ha ombohetave
umi oporomyakã ratĩva.
- 18 -29 Mávape guarã piko
umi jahe'o ha umi pyahẽ,
umi ñorãirõ ha umi ãho?
Mávape guarã piko
umi jekutu rei,
ha umi ma'ẽ saguy?
30 Umi ára ha pyhare oka'úva,
ha kaguy ryakuã porã
ohekávape guarãnte.
31 Ani rema'ẽ pe kaguy
pytã asy etéva rehe
omimbipáva hyrúpe
ha osyry mbegue katúvare.
32 Amo ipahápe oporosu'u
ñakanináicha,
ha oporojuka ñanduriréicha.
33 Heta mba'e reikuaa'ỹva
nde resa ohecháta,
ha výro rei reñe'ẽta;
34 Reñandúta
ku yguasu apére
revevýirõ guáicha,
ku yvyra puku apỹime
reimérõ guáicha.
35 Ha eréta:
“Añenupã ha nañandúi,
añembyepoti
ha ndahecha kuaái.
Apáyvo katu
ajerurevéta hína.”