Mepqui actamilaycam apquilvalhoc
1 Yitnec alhta nipyesicsa enlhitaoc actomja apquilaoclha apquiltemaclha apquilinmelhaycam apnaymacoc judíos. 2 Apquiltomjac alhta apquilanya: Aplhamoc nincoo inquitquic. Incaymalhquic ontingyasquisic nintom trigo apactic ayinyema mayic singilnapma — alhta apquiltomjac. 3 Poc alhta apquilpayvam: Ningilmec acyanmongam apquilmaycaoc siclho amyip ingac, ayimjaclha uva ingac, najan tingma ingac, yoyam ongilmoc sat nintom. 4 Poc alhta apquilpayvam: Ningilyamonquic nincoo solyayem, yoyam ongilmecsic impuesto apvisqui rey. Inquilmalhquic alhta amyip ingac najan ayimjaclha uva, actomja garantía. 5 Poc alhta apquilpayvam: Ningilanalhco nincoo israelitas. Apquilanacpo inquitquic apno poc israelitas. Apquilmacpec alhta inquitquic eltimjic apquiltimesaycam maa. Inquilmalhquic alhta inquitquic coltimjic altimesaycam maa. Mongvanquejec ongilyacsilhma, ningvita inlhojo almomalhca inquitquic quilvanaa. Apquiltimec apancaoc amyip ingac najan ayimjaclha uva — alhta apquiltomjac.
6 Aclovquic alhta coo siclinga apquilpayvam apquiltemaclha maa. 7 Inquitamquic alhta evalhoc yavamlha otnejic. Actomjac alhta silanya mayayo najan apquilviscaa: ¿Co laa ayinyema apquiltemaclha apancaoc quellhip nipyesicsa apnaymacoc? — alhta actomjac coo. Ayansaclhec alhta apyovoclhojo enlhitaoc. 8 Actomjac alhta silanya: Apquilmacpec alhta ingnaymacoc najan ningilmolhama nipyesicsa cotnaja ingmoc. Ningyinyovquic alhta acyanmongam, yoyam elvotac sat mocjam ningyesicsa. ¿Pa ya etlhaoc quellhip mocjam apnaymacoc, yoyam elmacpoc, nincoo eyca yoyam ongyinyoc mocjam acyanmongam, yoyam elvotac sat mocjam ningyesicsa? — alhta actomjac coo. Am alhta elatingmavoc apquiljalhenmo. 9 Actomjac alhta mocjam silanya: Somcoc quellhip apquiltemaclha apancaoc. Incaymalhquic quellhip eltimjic apquilayo Dios Visqui ingac, elvatsamcoc sat singilasmescama cotnaja ingmoc. 10 Coo najan sicmolhama najan enaymacoc, mepqui alhta ningmasma solyayem najan trigo apactic apquilmaycaoc nasa. Pac ongilasicjiclhojo mocjam mepqui apquiltajescama apquilmaycaoc nasa siclho. 11 Pac olmalhnac quellhip, yoyam eltajicsojoc mocjam apquilmam alhta amyipayc najan ayimjaclha uva najan ayimjaclha olivos najan tingma apancaoc. Elmascos sat quellhip apquilmaycaoc nasa solyayem, najan nintom actic, najan uva ayingmenic najan aceite — alhta actomjac coo. 12 Apquilatingmavoc alhta: Ongiltajicsojo sat acyovoclhojo, ongilmascocsic sat apquilmaycaoc nasa, acno lhac aplhanma lhip — alhta apquiltomjac.
Ayansaclhec alhta sacerdotes, yoyam ellhenic mepqui apquilyeycajascaoc elyiplovcasojo actema nac lha. 13 Acpilhnesam alhta sictalhnama, sictomja siyanya: Sat etnejic Dios Visqui ingac, elpilhnesam sat actemaclha macyamasma quellhip, apvita inlhojo apquilyeycajascaoc apquillhanma quellhip, enatovasacpoc sat quellhip — alhta actomjac coo. Apquilatingmavoc alhta apyovoclhojo: Nasoc sat cotnejic — alhta apquiltomjac. Apquiltomjac alhta apquilayo Dios Visqui ingac.
Apvascapma Nehemías
Apquilyiplovcasquic alhta apquillhanma mepqui apquilyeycajascaoc. 14 Am alhta omac acyanmongam sictimesaycam apvisqui Artajerjes, setnesquiscama alhta apvisqui yoclhilhma Judá, paj najan enaymacoc sictamjaycamó lhama. Ayenmo alhta aptimem apvisqui rey año 20 acvaycmo año 32, sictimesaycam alhta 12 años mepqui acyanmongam. 15 Apquiltimec alhta siclho apquilviscaa apquilmamyi, apquillhoy cuarenta solyayem alyivey moclhama acnim, elmoc nintom najan ningyam. Avanjec apquilyimtalhnescama apnaymacoc, jave eyca coo. Ayinyema alhta Visqui ajac Dios. 16 Acvascapquic alhta sictamjaycam nimpasmeyquiclha ningillanay tingma apjalhtam, mepqui siclhoy amyip, mepqui apquillhoy amyip enaymacoc. 17 Ningiltovquic alhta nimpasmeyquiclha ciento cincuenta judíos najan apvisqui rey apquilasinancama moclhama acnim. Am alhta ongilyipsatac mataa maycaa apquiltasiyam apquilinyema moc yoclhilhma. 18 Eycaso nintom alhta sictingyasquiscama coo moclhama acnim: lhama vayqui najan seis nipquesic apnamilay najan tataa. Cotlaycaoc alhta uva ayingmenic, acvocmo inlhojo diez acnim. Am alhta omac acyanmongam siyanyomalhca olhcac sicvisay apvisqui yoclhilhma Judá. Acvitac alhta coo actemaclha apquillingaycamco enaymacoc. 19 Lhip Dios Visqui ingac, noncolvonquim nasa sictemaclha sictimesaycam enaymacoc enlhitaoc — alhta actomjac coo.
Imboriahúva ojejopy vai
1 Umi ára ohasa, ha heta karai ha kuñakarai he'i hapicha Israel guápe: 2 “Heta niko umi ore rogagua ha omanombáta ñembyahýigui, ndoroguerekóigui ro'uka vaerã chupe kuéra.” 3 Ambue katu he'i ndorekóigui ho'u vaerã ome'ẽha ikokue, iparralty ha hóga jepe tembi'úre. 4 Oĩ avei he'íva: “Roiporu niko pláta ikatu haguã romoguahẽ umi impuésto kuéra mburuvicha guasúpe ha upevarehápe rome'ẽmba ore yvy ha ore parralty. 5 Ñande nga'u piko ndaha'éi ojuehegua meme? Ore rogagua kuéra ha umíva rogagua kuéra niko peteĩcha pánte. Mba'ére piko ore rome'ẽta ore rogagua kuéra tembiguái ramo? Oĩ ome'ẽmava voi plátare tajýra tembiguái ramo. Mba'eve ndaikatúi rojapo. Ore yvy ha ore parralty ndaha'e véima ore mba'e.”
Nehemías oñeha'ã oipytyvõ imboriahúvape
6 Ko'ã mba'e ahendúva che mbopochy. 7 Ha heta ambojere rire che akãme ahenói umi omyakãva Israel guápe ha ha'e chupe kuéra: “Pende pojopy eterei niko pende rapicha kuéra ndive.”
Pe rire ambyaty opa Israel guápe roñe'ẽ haguã ko'ã mba'ére. 8 Ha ha'e chupe kuéra: “ore niko ikatumiháicha rojogua vaekue roikóvo ore rapicha Israel guápe oñeme'ẽ vaekue tembiguái ramo tetã ambue rupi. Ha ko'ágã katu peẽ voi peme'ẽ pende rapicha plátare ore rojogua jey haguã chupe kuéra.”
Okirirĩ mbaite hikuái ndoikuaáigui mba'épa he'íta. 9 Ha'e upémarõ chupe kuéra: “Naiporãi ko pejapóva. Peiko ha pejapóna Tupã oipotaháicha, ani haguãtei umi ñande rayhu'ỹva opuka ñande rehe. 10 Che jepe aiporuka chupe kuéra pláta ha ame'ẽ chupe kuéra ho'u vaerã. Upéicha avei ojapo che rogagua ha umi che rógape omba'apóva. Jaheja reína chupe kuéra umi mba'e, 11 ha ñame'ẽmba jey ñande rapicha kuérape ijyvy, iparralty ha hóga kuéra. Ñañembyesarái pe pláta, tembi'u, kaguy térã ñandy jaiporuka vaekuégui.” 12 Ha he'i hikuái: “Pe nde ere haichaite rojapóta. Rome'ẽmba jeýta ijára kuépe opa mba'e ha ndorojerure mo'ãi chupe kuéra mba'eve.”
Ahenói upémarõ pa'i kuérape ohendu haguã mba'épa pe oje'éva ojejapotaha. 13 Upéi aityvyro che ao ruguái ha ha'e chupe kuéra: “Péicha ta pende tyvyro Tupã ndapejapói ramo pe pejéva, ha toipe'a pende hegui pende yvy, pende róga ha opa mba'e perekóva.” Maymáva he'i: “Upéicha toiko”. Romomba'e guasu Tupãme, ha oje'e haguéicha ojejapo.
Nehemías naimba'e potái
14 Mburuvicha guasu Artajerjes che moĩ vaekue mburuvicha ramo tetã Judápe 20 áño ha'e ojupi rire. Ha upéva pe ára guive 12 áño aja che ndaiporúi mba'evete umi mba'e mburuvicha kuérape guarãvagui. Upéichante avei ojapo umi che ndive omba'apóva. 15 Ndaupéichai umi ojupi vaekue che mboyve. Umíva ojerure vaekue opa árape 40 pláta pehẽngue hembi'u ha kaguy repyrã. Umi ipo guýpe omba'apóva katu vaípe oguereko vaekue opavavépe. Che katu, Tupãme amomba'égui, ndaikói upéicha. 16 Che rembiapo korapy jere ñemopu'ã ha upéva ajapo opa umi che rógape omba'apóva ndive. Yvy katu namboykéi che mba'erã. 17 Mesápe oguapy okaru che ndive 150 Israelgua ha umi omyakãva chupe kuéra, avei oime raẽ oúva tetã ambuégui ore jere rupi oĩva. 18 Opa árape Cheté voi ajukauka peteĩ vaka, 6 ovecha kyra ha ryguasu. Ku 10 arahápe katu agueruka heta kaguy. Upéicha ramo jepe ndajeruréi pe che mba'erãva, che mburuvicha haguére, añandúgui ipohyitaha opavavépe.
19 “Tupã che Jára, aipota ne mandu'a opa ko'ã mba'e porã ajapo vaekuére ko che retãre.”
