Aptoycaoc motajap apactic apquiltamsoycaoc
(Mr 2.23-28Lc 6.1-5)1 Acnim ningnayclha alhta intomjac. Naysicsa aplhingam Jesús apyeycajangveclho alhta ayenomalhquilha. Mayc alhta inquilnapac apquiltamsoycaoc. Yejemoc alhta apquilnaclha motajap apyilhna apquiltamsoycaoc. Aptovcamquic alhta apactic. 2 Lhama alhta apquilvita fariseos. Apquiltomjac alhta apquilanya Jesús:
—Quip ilanojo apquiltamsoycaoc. Apquillanac asoc singascama ongilana acnim ningnayclha —alhta apquiltomjac.
3 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Am ya elyipsatac quellhip vaycajac aptemaclha ilhnic nat David? Mayc nic nat incajac. Mayc nic nat inquilnapac apquillhalhma. Am nic nat coyitnac aptoycaoc. 4 Aptalhningvocmec nic nat David Dios tingma pac. Aptomquic nic nat quilpasmongam apquilponquinomap singascama ontoc. Apvamlha apanco aptoycaoc sacerdotes. 5 ¿Am ya elyipsatac quellhip singanamaclha Moisés actemaclha apquiltamjaycam sacerdotes congne tingma apponquinomap acnim ningnayclha? Jave melyascalhma apancaoc sacerdotes. 6 Actomjac coo silanya quellhip: Acnec coo asi sictomja sicyimtalhnamo, molhno tingma apponquinomap. 7 Melyasamquejec quellhip actemaclha aclhanma actalhesomalhca:
“Altamjoc coo, yoyam ongimlimojoc ingmoc. Am oltamjoc jelmesic asoc seyaycaoc”
—nic nat intomjac Dios appayvam. Apquilyasamcoc ancoc quellhip, meltimesquisejec lhac apquilmapsomcaa as enlhitaoc mepqui apnatovascama asoc.
8 Coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit sictomja acnim ningnayclha avisqui ac —alhta aptomjac.
Enlhit acyamay apmic
(Mr 3.1-6Lc 6.6-11)9 Aplhinquic alhta mocjam Jesús. Aptalhningvoclhec alhta tingma apcaneyquiclhilha. 10 Apnec alhta maa lhama enlhit actimem acyamay apmic. Yejemoc alhta apquiltomja fariseos apquilanya Jesús:
—¿Ingvanqui ya ontamilquiscomoc ingmoc acnim ningnayclha? —alhta apquiltomjac. (Apquililtamjoc alhta elantipsic apvisay Jesús).
11 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip apyanca lhama apanco aptoscama nipquesic? Aptalhnec sat ancoc malhic congno. ¿Melqueje ya apvitip acnim ningnayclha? 12 Apmamnave apanco enlhit, am elhnoc nipquesic. Ingvanquic ongillana actamila asoc acnim ningnayclha —alhta aptomjac.
13 Aptomjac alhta Jesús apcanya enlhit acyamay apmic:
—Ipeyvas apmic —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta appeyvesa apmic. Intamilaclhec alhta apmic, innaclhoc alhta moc apmic. 14 Apquilantipquic alhta fariseos. Apquilpamejitsacpec alhta actemaclha, yoyam elajic Jesús.
Aplhanma nic nat profeta apvisay Jesús
15 Lhama alhta apyicpilca Jesús apquiltomjaclha enlhitaoc. Aplhinquic alhta Jesús. Apquilyiplovquic alhta aplhamoclhojo enlhit. Apquiltamilquiscacmec alhta aplhamoclhojo acmasca apyimpeoc. 16 Apquiltimnaseclhoc alhta appayvam Jesús apcanya mellhenic apvisay. 17 Invocmec alhta nelha Dios appayvam aplhanma ilhnic nat Isaías, profeta Dios aplingascama:
18 Quip elanojo selancam coo silyacyescama.
Sictomja siyasicjayo. Inyispaquic evalhoc aptemaclha.
Olhnesic sat apvalhoc Espíritu ajanco.
Eltimnasam sat mataa amyaa acpeyvomo nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco.
19 Melnapacpejec sat selancam. Melpalhamamejec sat.
Colngalhquejec sat appayvam nipyesicsa tingma.
20 Mengyintacsejec sat yammamoc acpalhama.
Mesponsejec sat calevascama yatepepa ac apmeta.
Yoyam ingyasinac amyaa acpeyvomo, colhnamcoc sat alnapma.
21 Elaylhic sat enlhit lhalhma anco apquilnancascama apanco
—nic nat intomjac appayvam.
Aplhenamap Jesús acma apmopvan ayinyema somquic quilyicjamo
(Mr 3.20-30Lc 11.14-23Lc 12.10)22 Apquilyantamacmec alhta apnaclha Jesús lhama enlhit somquic quilyicjamo actovascama. Mepqui apataoc alhta najan mepqui appayvam. Aptamilquiscacmec alhta Jesús. Intepeclhec alhta appayvam enlhit, apvitaclhec alhta olhma. 23 Pilapcasquic alhta aplhamoclhojo enlhit. Apquiltomjac alhta enlhitaoc:
—¿David apquitca ya as enlhit? —alhta apquiltomjac.
24 Lhama alhta apquillinga amyaa fariseos, apquilpamejitsa:
—Jesús aptomja appasmom Beelzebú, somquic quilyicjamo inyap. Apquilantipcasquic maa ayinyema Beelzebú, somquic quilyicjamo inyap —alhta apquiltomjac.
25 Apyicpilcoc alhta Jesús alquitamsama apquilvalhoc. Aptomjac alhta Jesús apquilanya fariseos:
—Apquilhpansacpec sat ancoc apquilviscaa, comascoc sat apcanem elhic tingma. Apquilhpansacpec sat ancoc tingma (apmolhama) ayinyema apquilatingmomap, comascoc sat apna tingma. 26 Intipcasquic sat ancoc yavey Satanás moc yavey Satanás, colhpanic sat innaymacoc. Comascoc sat colhic acmovan actimem somquic quilyicjamo inyap. 27 Alantipcasquic ancoc coo somquic quilyicjamo ayinyema Beelzebú, ¿apquilantipcasqui ya najan apquitquic quellhip actema nac jay? Quellhip apquitquic ellhicmocsic sat apquiltomja apquillhinganyam quellhip. 28 Alantipcasquic coo somquic quilyicjamo ayinyema Dios apmopvan. Elyasamcojo anco: Acvaa Dios apquilnancascama nipyesicsa quellhip.
29 ‘¿Ingvanqui ya ontalhningvomoc tingma pac enlhit apyimnatem, yoyam ongilmoc apquilnatam? Ningilpilhtitquic sat ancoc siclho enlhit apyimnatem, eyca pac ongilmoc apquilnatam.
30 ‘Am ancoc jepasmac enlhit, jeyinmelham sat. Am ancoc jepasmac siyansayclha, ingyilhpansic sat.
31 ‘Actomjac coo silanya quellhip: Colmascosalhcac sat mongilyascalhma najan actemaclha ningilantipquiscama apquilvisay ingnaymacoc. Comascosalhquejec sat nintovascascam apvisay Espíritu Santo. 32 Apquiltovascasam sat ancoc sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit, comascosalhcac sat. Apquiltovascasam sat ancoc apvisay Espíritu Santo, comascosalhquejec sat quilhvo najan cotmongvoycamlha nelha.
Ningyicpilquemo acyilhna yamit
(Lc 6.43-45)33 ‘Casomquejec acyilhna yamit actamila. Cotamilejec acyilhna yamit acmasom. Moclhama yamit ningyicpilquemo ayinyema acyilhna. 34 Yitnec quellhip apquilvalhoc malha yamacyeyva ayitcaoc. Apquilmapsomcaa nac quellhip. ¿Apvancaa ya quellhip ellhenic altamila asoc? Actemaclha ninlhanma ayinyema aclaneyo ingvalhoc. 35 Aptipcasquic altamila asoc enlhit aptamalma, ayinyemaclha altamila asoc innac apvalhoc. Aptipcasquic ayasomco asoc enlhit apmapsom, ayinyemaclha ayasomco asoc innac apvalhoc —alhta aptomjac. 36 Actomjac coo silanya quellhip: Colhic sat altimnasiclho enlhit aptemaclha appayvam aplhanma mataa acmasom, acvocmo sat acnim ningyicpilcomalhcoclha. 37 Intasic sat ancoc appayvam lhip, colhic sat actimesa appeyvomo. Am sat ancoc cotamilac appayvam lhip, cosilhnanac sat lhip appayvam —alhta aptomjac.
Apquililtamjoc enlhitaoc elvitac asoc monquinatquiscama
(Mr 8.12Lc 11.29-32)38 Apquilatingmavoc alhta napocja fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha:
—Visqui (Singillhicmoscama), ningiltamjoc ongvita asoc monquinatquiscama apquillanay lhip —alhta apquiltomjac.
39 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Apquiltingya inyicje asoc monquinatquiscama enlhit apquilmapsomcaa najan apquilyinimquiscama. Mellhicmosacpejec sat moc asoc monquinatquiscama. Acvamlha asoc monquinatquiscama nano, aplhenamap nic nat Jonás, profeta Dios aplingascama. 40 Natqui acnim najan natqui alhtaa ilhnic nat apma Jonás avalhoc yamquilasma. Sat colhojoc maa apvisay Aptiyam Aptomja Enlhit. Natqui acnim najan natqui alhtaa sat cotnejic apyitnama congne tacjalhop. 41 Acvocmo sat acnim ningyicpilcomalhcoclha. Elaniclhac sat netin enlhitaoc co Nínive. Ellhenic sat apquilmapsom enlhitaoc as ningvamlha nac jay. Ayinyemaclha apquilyanmoncasquic nic nat apquilvalhoc co Nínive ayinyema ilhnic nat apquiltimnaycam Jonás. Acnec coo asi sictomja sicyimtalhnamo, melhno Jonás. 42 Cotnimiclhac sat netin avisqui co Nipiyam. Collhenic sat apquilmapsom enlhitaoc as ningvamlha nac jay. Ayinyema ilhnic nat mocjay avisqui co Nipiyam, yoyam caylhojoc aptemaclha apyascamcolhma apvisqui Salomón. Acnec coo asi sictomja sicyimtalhnamo, melhno Salomón —alhta aptomjac.
Actajingvoyam somquic quilyicjamo
(Lc 11.24-26)43 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Intipquic ancoc somquic quilyicjamo enlhit apvalhoc, yejemoc acyasa yoclhilhma actamopeycaoc. Acmaclha intingyac. Am sat ancoc cotac, sat cotnejic: 44 “Pac otajojoc sat mocjam sicmaclha alhta apvalhoc enlhit” —sat cotnejic. Invoctac sat ancoc actepaclha alhta, invitangvoctac mepqui asoc apvalhoc najan ayalhnayo najan allanaclha apvalhoc. 45 Yejemoc sat colanyam allhalhmaa siete somquic quilyicjamo almasomcaa anco. Yejemoc sat colantalhningvoclhojoc lhama, colhnam sat apvalhoc enlhit. Coyangvomoc sat apmapsom as enlhit. Sat cotnejic maa enlhitaoc apquilmapsomcaa as ningvamlha nac jay —alhta aptomjac.
Jesús inquin najan apquilyalhinga
(Mr 3.31-35Lc 8.19-21)46 ‘Naysicsa apquiltimnaycam alhta Jesús acvaa inquin najan apquilyalhinga. Am alhta cotatescaclha apnaclha Jesús. Inquiltamjoc alhta copamejitsic. 47 Apquiltimnasacpec alhta Jesús:
—Invaac lhac inquin najan apquilyalhinga. Lhip lhac inquiltamjoc colpamejitsic —alhta intomjac amyaa apcanyacpo.
48 Aptomjac alhta Jesús apcanya aptomja apquiltimnascayclha:
—¿Soc lha meme yi? ¿Soc lha elyalhinga yi? —alhta aptomjac.
49 Yejemoc alhta apyaseclho apmic apnamcaclha apquiltamsoycaoc. Aptomjac alhta apquilanya:
—Quip elanojo meme najan elyalhinga. 50 Aplhamoclhojo enlhit apquiltomja apquilyajayquiclho apmayjayoclha Dios Ingyapam, eyca as enlhit najan quilvana actomja elyalhinga najan meme —alhta aptomjac.
Jesús ha fariséo kuéra oñe'ẽ pytu'uha árare
(Mc 2.23-28Lc 6.1-5)1 Umiha árape, Jesús ohasa ohóvo kokue rupi peteĩ pytu'uha árape. Ha hemimbo'e kuéra iñembyahýigui, oñepyrũ oipo'o trígo ha ho'u. 2 Umi fariséo ohecha upéva he'i Jesúspe:
—Ema'ẽmi, ne remimbo'e kuéra niko ojapo, ojejapo'ỹ arã pytu'uha árape.
3 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Ndapeikuaái nga'u piko mba'épa Ñandejára Ñe'ẽme he'i David ha iñirũ nguéra ojapo hague iñembyahýi ramo guare? 4 Oike hikuái Tupaópe ha ho'u umi mbujape Tupãme oñemboyke vaekue. Ha'e térã iñirũ nguéra ndaikatúi vaekue ho'u umíva, pa'i kuérape guarã añónte vaekue umi mbujape. 5 Ndapeikuaái nga'u piko Moisés rembiapoukapýpe he'iha, pa'i kuéra ndopytu'úi ramo jepe pytu'uha árape Tupaópe, upéva ndojererekoiha chupe kuéra tembiapo vai ramo? 6 Che katu ha'e peẽme, ko'ápe oĩha hína peteĩ mba'e guasuvéva Tupaógui. 7 Peẽ ndapeikuaái mba'épa he'ise Ñandejára Ñe'ẽme he'ihápe: “Che aipota peiporiahurereko pende rapichápe, pemymbajuka*f** rangue chéve.” Upéva peikuaa rire ndapejéi vaerã mo'ã ojapo vai'ỹvare ojavyha. 8 Che, yvypóraicha aju vaekue, areko che pópe ha'évo mba'e-mba'épa ikatu ojejapo pytu'uha árape.
Kuimba'e ipo ypíva
(Mc 3.1-6Lc 6.6-11)9 Jesús oho upégui, ha oike umi judío tupaópe. 10 Upépe oĩ peteĩ kuimba'e ipo ypíva. Ha fariséo kuéra ohekáva omoĩ vai haguã Jesúspe, oporandu chupe:
—Ikatúpa ñamonguera hasývape pytu'uha árape?
11 Jesús he'i chupe kuéra:
—Mávapa pende apytépe pende ovecha peteĩ ho'árõ yvy kuápe pytu'uha árape, ndapehói peguenohẽ haguã? 12 Peteĩ yvypóra niko mba'e guasu eteve ovechágui. Upévare, ikatu jajapo iporãva ñande rapicháre pytu'uha árape.
13 Upépe Jesús he'i pe kuimba'épe:
—Eipyso nde po.
Pe kuimba'e oipyso ipo ha okuera. Opyta hesãi pe ambuéicha. 14 Upéi, fariséo kuéra osẽ oho. Oñepyrũ oñomongeta hikuái mba'éichapa ikatúta ojuka Jesúspe.
Maranduhára he'i vaekue Jesús rehe
15 Jesús oikuaávo ojukaseha chupe hikuái oho upégui, ha heta umi ohóva hapykuéri. Ha omonguerapa umi hasývape, 16 ha he'i chupe kuéra ani haguã imandu'a hese avave renondépe. 17 Upéicha niko ojehu oiko haguã hekoitépe pe Tupã he'i vaekue maranduhára Isaías rupi:
18 Kóva hína che rembiguái
aiporavo vaekue,
upe che ahayhu ha arohorýva.
Amoĩta che Espíritu hi'ári,
ha'e omyerakuãta teko joja opa tetãme.
19 Nopórombohovái mo'ãi
ha ndosapukái chéne,
ha avave nohendu mo'ãi oñe'ẽrõ pe okáre.
20 Ha'e ipo imba'e porãta umi ikangýva ndive,
ha ipy'a porãta umi oikotevẽva ndive
teko joja ohupytyka peve opavavépe,
21 ha hese ojeroviáne opa tetã.
Oje'e Jesús rehe oguerekoha mba'epochy pokatu
(Mc 3.20-30Lc 11.14-23Lc 12.10)22 Ha ojereraha Jesús rendápe peteĩ kuimba'e ohecha'ỹva ha iñe'ẽngúva, oĩva mba'epochy poguýpe. Jesús omonguera chupe, ha pe kuimba'e ohecha ha oñe'ẽ jey. 23 Ha opavave ohecha ramoite pe ojapóva, ha he'i joa:
—Kóva piko ndaha'éi chéne David ra'y mba'e?
24 Umi fariséo ohendúvo upéva katu he'i:
—Beelzebú, Aña nguéra ruvicha voi niko hína pe ohejáva chupe omosẽ umi mba'epochy kuérape.
25 Jesús oikuaa upe ha'e kuéra he'íva ipy'apýpe, ha he'i chupe kuéra:
—Peteĩ tetã oñemboja'opa ramo ha maymáva opu'ã oñoakãre, oñehundi. Oimeraẽva táva térã óga pegua opu'ãmba ramo ojuehe oñehundi avei. 26 Péicha avei Sataná voi opu'ã ramo ijehe, mba'éicha piko imbarete tapiáta? 27 Peẽ niko peje che amosẽha mba'epochy Beelzebú pokatu rupi. Péicharõ añete, máva piko ome'ẽ pene remimbo'e kuérape pokatu omosẽ haguã chupe kuéra? Pene remimbo'e kuéra ojapóva rupi voi, ojehecha peẽ pejavyha. 28 Che amosẽ ramo mba'epochy Tupã Espíritu rupi, upéva he'ise Tupã sãmbyhy oguahẽmaha peẽme.
29 Avave ndoike mo'ãi peteĩ kuimba'e imbaretéva rógape omonda haguã chupe, ndoipokuái ha ndoipykuái raẽirõ. Péicha ojapo ramo mante ikatúne omonda chugui.
30 Upe che ndive oĩ'ỹva, oñemoĩ che rehe. Ha upe che ndive omono'õ'ỹva, omosarambi.
31 Añetehápe ha'e peẽme, Tupã oheja reitaha opavavépe opaichagua angaipa, ha oñe'ẽ vai haguére hese jepe. Upe Espíritu Santo rehe ojahéivape katu, ndojeheja rei mo'ãi. 32 Tupã oheja reíta oimeraẽvape che rehe jepe, yvypóraicha aju vaekue, oñe'ẽ vaívape. Upe Espíritu Santo rehe oñe'ẽ vaívape katu, ndojeheja rei mo'ãi araka'eve.
Yvyra jaikuaa hi'áre
(Lc 6.43-45)33 “Peteĩ yvyra máta iporã ramo, hi'a porã vaerã. Ivai ramo katu, hi'a vai vaerã. Pe yvyra máta jaikuaa hi'áre. 34 Peẽ mbói ñemoñare! Mba'éicha piko iporãva pejéta, ko peẽ voi pende reko vaíva? Pe ñande py'apýpe jarekóva, ñahenduka ñande juru rupi. 35 Peteĩ ipy'a porãva, mba'e iporãvante he'i, ipy'apýpe voi imba'e porãgui. Ha upe heko añáva katu, ivaívante voi he'i, ipy'apýpe voi oĩgui ivaíva. 36 Che ha'e peẽme, ágã mbojovakeha árape, opavave omombe'u vaerã Tupãme mba'érepa he'i raka'e umi ñe'ẽ rei. 37 Ne ñe'ẽngue voi Tupã oiporúta nde reja rei haguã térã ne rundi haguã.”
Ojejerure Jesúspe ojapo haguã mba'e hechapyrãva
(Mc 8.12Lc 11.29-32)38 Upéi, fariséo kuéra ha umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha he'i Jesúspe:
—Mbo'ehára, rohechase niko rejapórõ mba'e hechapyrãva.
39 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Tekove ahẽ Tupãre ojerovia'ỹva ñemoñarénte ojerure ohecha haguã mba'e hechapyrãva. Ndojehechauka mo'ãi peẽme mba'eveichagua mba'e hechapyrãva. Tupã ohechaukáta peẽme maranduhára Jonás rehe ojapo haguéicha. 40 Ha Jonás oĩ haguéicha mbohapy ára ha pyhare pe pira guasu ryépe, péicha avei che, yvypóraicha aju vaekue, apyta vaerã mbohapy ára ha pyhare yvy guýpe. 41 Ágã Tupã ombojovakévo opavavépe, umi Ninivegua pene moĩ vaíta Tupã renondépe pene rembiapo vai haguére. Ha'e kuéra niko oheja vaekue iñangaipa Jonás oñemoñe'ẽ ramo chupe kuéra. Ha che ha'e peẽme, peteĩ mba'e guasuvéva Jonásgui oĩ hína ko'ápe ko'ágã. 42 Pe mburuvicha guasu kuñáva tetã Sebá pegua, opu'ã vaerã avei mbojovakeha árape, ha pene moĩ vaíta Tupã renondépe pene rembiapo vai haguére. Ha'e niko mombyryvégui ou vaekue ohendu haguã Salomón ñe'ẽ arandu. Ha che ha'e peẽme, peteĩ mba'e guasuvéva Salomóngui oĩ hína ko'ápe ko'ágã.
Pe mba'epochy ojevýva osẽ haguégui
(Lc 11.24-26)43 Peteĩ mba'epochy osẽ ramo oimeraẽvagui, oho oiko umi oky'ỹha rupi ohekávo pytu'u. Ndojuhúi ramo he'i: 44 “Aha jeýta che rógape, mamo asẽ haguégui.” Ha ou jeývo, ojuhu pe osẽ haguégui inandi porã, ojetypei ha ipotĩ porã. 45 Upéi, oho ha ogueru ambue 7 mba'epochy heko añavéva chugui ha oike hikuái ipype, ha oiko upépe. Ha péicha, pe yvypóra rekove opyta vaive iñepyrũmbýgui. Peichaite avei ojehúta opa heko añáva ko'ágã guápe.
Jesús sy ha ityvýra kuéra
(Mc 3.31-35Lc 8.19-21)46 Jesús oñe'ẽ jave gueteri hína, oguahẽ ha'e oĩháme isy ha ityvýra kuéra, oñe'ẽséva hendive. Ha opytágui hikuái pe óga rokápe, 47 peteĩ umi upépe oĩva he'i Jesúspe:
—Nde sy ha nde ha ryvy kuéra oime okápe, ha oñe'ẽse nendive.
48 Jesús katu he'i:
—Mávaiko che sy ha máva che ryvy?
49 Ha omañávo, hemimbo'e kuérare he'i:
—Ko'ãva hína che sy. Ko'ãva hína che ryvy. 50 Ha oimeraẽ ojapóva che Ru yvága pegua rembipota, upéva hína che ryvy, che reindy ha che sy.
