Apquilimpocjay apvisqui Senaquerib najan apnaymacoc
(2~R 18.13-372~Cr 32.1-19)
1 Invocmec nic nat catorce años aptimem apvisqui Ezequías. Apquilvaac nic nat apquillhalhmaa apvisqui co Asiria Senaquerib, yoyam elimpocjac tingma acma apjalhtam yoclhilhma Judá. Apquilmacpec nic nat apyovoclhojo. 2 Apnam nic nat payjoc tingma Laquis. Apcapajasquic nic nat apvisqui Senaquerib lhama singilpilhtetemo apvisqui najan apquillhalhmaa apquilyimnatem, eltiyaningvomjo apvisqui Ezequías tingma Jerusalén. Apquilvocmec siclho yingmin atamnic ayinyema acyitnamaclha yingmin, ningatoc maa amay acyascama amyip Lavador de Paños. 3 Apquilamyilhamquic nic nat mayordomo Eliaquim, Hilcías apquitca. Aplhalhma ilhnic nat cronista Sebna, najan Joa, Asaf apquitca, aptomja secretario apnaclha apvisqui.
4 Aptomjac nic nat apvisqui singilpilhtetemo co Asiria apcanya: —Eliltimnas sat Ezequías as amyaa ayinyema apvisqui apyimtalhnamo, apvisqui co Asiria: ¿Jalhco ayinyema lhip mepqui ayay apvalhoc? 5 ¿Apcanayqui ya lhquip appayvam apanco actomja acyimnatem, yoyam jingilnapalhca? ¿Naso ya mepqui ayay apvalhoc lhip, aptomja seyinmelhaycam coo? ¿Soc sat epasingvota? 6 ¿Apcanayquic lhip co Egipto yoyam elpasingvota? Apquilyitsomacpo co Egipto yammamoc ayintem. Coyiplhac sat apmic, aptomja inlhojo aptiyoscam enlhit. eycaso aptemaclha apvisqui Faraón co Egipto, apquilmalhnacpoc inlhojo epasingvota. 7 Yitnec quellhip apquilpayvam: Singmasma nincoo Dios Visqui ingac — intomjac apquilpayvam. ¿Naso ya Ezequías aptovascama alhta mataymong quilaycmasquiscama, aptomja apmasma asoc macmescama Dios? ¿Naso ya aplhanma eltimjic apquilayo Dios apyovoclhojo apnaymacoc apvamlha tingma apponquinomap Jerusalén? 8 Ipamejitsacpojo sat lhip apvisqui co Asiria, aptomja apcanya: Ongvapajacsic sat dos mil nolhing apnaclha lhip. Itingyasquis sat lhip enlhitaoc, yoyam elquinamtic, - paj. 9 Paj copvanac lhip ingyinyajacsic lhama yamapyimtalhnamo co Asiria. ¿Naso ya elpasingvotac sat nolhing apcapaoc co Egipto? 10 ¿Apcanayqui ya lhquip sicvactama mepqui siclhalhma Dios Visqui ingac, yoyam otvacsic as tingma najan yoclhilhma? Siyanyomalhca coo ayinyema Dios yoyam otvacsic — alhta aptomjac apvisqui co Asiria — nic nat aptomjac apcasinancama co Asiria.
11 Apquilatingmavoc nic nat Eliaquim, najan Sebna, najan Joa: —Quip ingyeylhojo. Jingiltimnas sat arameo appayvam, ingvanquic nincoo. Noelyatam nasa hebreo appayvam. Apquiljalhnoc apyovoclhojo enlhitaoc netin mataymong apjalhtam — nic nat apquiltomjac.
12 Aptomjac nic nat apcasinancama co Asiria apquilanya: —Jave coo siyapajasomalhca oltimnacsic as amyaa lhip najan apvisqui pac. Apcanama alhta apvisqui co Asiria, colhic altimnasa as amyaa apyovoclhojo apnaycam netin mataymong apjalhtam. Apquilanyacpec quellhip najan apnaymacoc, yoyam eltovamcoc sat apyi apancaoc, najan elyinamcoc áse apancaoc — nic nat aptomjac co Asiria.
13 Apyimnatasquic nic nat appayvam co Asiria, apquilanya hebreo appayvam: —Quip elaylhojo appayvam apvisqui apyimtalhnamo co Asiria: 14 ¡Apyinimquiscama nac apvisqui Ezequías elavojoc quellhip! Copvanquejec elvomsic tap quellhip ningimpocjay nincoo. 15 Yitnec appayvam Ezequías etnejic ingyanic quellhip: Dios Visqui ingac etnejic singilvomquiscama tap. Elmiyovacpoc sat apyovoclhojo enlhitaoc as tingma, melmejec sat coo Asiria — sat etnejic Ezequías. 16 ¡Noelaylhojo nasa appayvam Ezequías! Pac oltimnacsic mocjam apvisqui co Asiria appayvam: ¡Elvatsaoc sat singinmelhaycam! ¡Elpamejitsacpojo actemaclha apquilmiyovmacpilha! ¡Enanteyip tingma, eljalhaoc sicnaclha coo! Eltajiclhac sat quellhip, eltovamcoc sat uva acyilhna tingma apancaoc, najan higo yamit acyilhna. Elyinamcoc sat yingmin apancaoc. 17 Onaliclhac sat quellhip yoclhilhma actamila anco, acno apquilaoclha quellhip. Yoclhilhma apquimjaclha trigo najan ayimjaclha uva. Colhic sat allana pan najan uva ayingmenic. Yoclhilhma acyitnaclha aceite ayingmenic najan apquimjaclha yamyovjene. Eleyoc sat quellhip mepqui amyaa ningitsepma. Noelaylhojo nasa Ezequías appayvam aptomja apyinimquiscama appayvam: Dios Visqui ingac jingilvomsic sat tap — intomjac appayvam. 18 ¡Elanojo moc yoclhilhma! ¿Avanqui ya quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios colmeyvoc enlhitaoc? ¿Avanqui ya colinmelham apvisqui co Asiria? Ayinayc coo, paj. 19 ¿Co laa acyasa quilaycmasquiscama acvisay Hamat najan acvisay Arfad? ¿Co laa acyasa acvisay Sefarvaim? ¿Co laa acyasa quilaycmasquiscama acmasma enlhitaoc co Samaria, melmacpejec sat nipyesicsa co Asiria? 20 Covanquejec mataa quilaycmasquiscama colmeyvoc enlhitaoc apquilaoclha, apquilimpocja inlhojo apvisqui co Asiria. ¿Naso ya Dios Visqui apancaoc quellhip elmeyvoc apyovoclhojo tingma Jerusalén? — nic nat aptomjac co Asiria.
21 Am nic nat elatingmavoc apquiljalhenmo appayvam, acno ilhnic nat apcanama siclho apvisqui Ezequías. 22 Apquilyaptec nic nat apava mayordomo Eliaquim, najan cronista Sebna, najan secretario Joa. Apquilyocmec nic nat apnaclha apvisqui Ezequías eliltimnacsic amyaa apquillingay ayinyema co Asiria soycam amyaa.
Senaquerib ondyry Judá rehe
(2 R 18.13-372 Cr 32.1-19)
1 Áño 14 oisãmbyhy haguépe Ezequías, Asiria ruvicha guasu Senaquerib, ondyry opa Judá pegua táva oñemombaretéva rehe ha oñemomba'e hese kuéra. 2 Laquis guive omondo Jerusalénpe peteĩ mburuvicha heta ñorãirõhára reheve mburuvicha guasu Ezequías rendápe. Ha opyta pe y rape oúva yno'õ yvatevegua ykére, tape ohóvape Ao Joheiha ñúme. 3 Upépe osẽ hikuái huguãitĩvo: mburuvicha guasu róga rerekua Eliaquim, Hilquías ra'y Sebná ha kuatia kuéra rerekua, ha mburuvicha guasu moirũha Asaf ra'y. 4 Upe Asiria pegua mburuvicha he'i chupe kuéra:
—Peje Ezequíaspe kóicha he'iha Asiria ruvicha guasu: ‘Mba'ére piko rejerovia eterei nde jehe? 5 Nde piko reimo'ã juru he'ẽ ikatuha ñambojoja teko katupyry, ha mba'e kuaa ñorãirõrã rehegua? Mávare piko reimo'ã rejeko repu'ã haguã che rehe? 6 Ahecha rejekoha Egipto rehe. Cháke Egipto niko takuapi ojekámava. Ha oimérõ hese ojekóva, oikutúta chupe ipópe ha ojasuríta hese. Péichako hína Egipto ruvicha guasu Faraón opa umi hese ojekóvape guarã. 7 Ha ere ramo chéve: Ore rojerovia Tupã ore Járare, mañei piko Ezequías ndoipe'ái ra'e umi ha'e oñemomorãha, ha umi Tupã altar, ha he'i Judá ha Jerusalén guápe omomorã haguã chupe peteĩ altar añópente? 8 Ame'ẽ ramo ndéve 2.000 kavaju Asiria ruvicha guasu rérape, cháke nderejuhúi chéne hi'ári guarã. 9 Nde ndaikatúi remboguevi michĩvévape jepe asírio ruvicha kuéra apytégui, ha piko rehupytýta Egipto guágui kavaju kuéra ha hi'ári guarã? 10 Hi'arietegua, nde piko reimo'ã che aju hague andyrývo pende rehe ha ahundívo pene retã, ajeko'ỹre Ñandejára rehe? Ha'e hína upe he'i vaekue chéve andyry haguã pende rehe ha pohundi!’
11 Eliaquim, Sebná ha joa he'i Asiria pegua mburuvichápe:
—Eñe'ẽna oréve araméope, oréko upéva roikuaa. Ani reñe'ẽ hebréo umi korarapy jere ári oĩva oikuaa'ỹ haguã.
12 Upe Asiria pegua mburuvicha katu he'i:
—Ndaha'éi nde ruvichápe ha ndaha'éi peẽme ave Asiria ruvicha guasu he'i hague chéve ha'e haguã ko'ã mba'e. Umi korarapy jere ári oĩvape uvei. Ha'e kuéra niko peẽicha, ho'úta avei hepoti ha hoy'úta ity.
13 Upérõ pe mburuvicha oñembo'y ha he'i hatã hebréope:
—Pehendúke ko he'ikáva peẽme mburuvicha guasu Asiria pegua: 14 ‘Ani perovia pe Ezequías he'íva. Ha'e ndaikatu mo'ãi pende pe'a jejopy vaígui.’ 15 Ezequías oipota ramo pejerovia Ñandejára rehe he'ívo peẽme: ‘Ñandejára ñande pe'áta katuete ko ivaívagui. Ha'e ndoheja mo'ãi ko táva ho'a Asiria ruvicha guasu po guýpe’, 16 ani pehendu chupe. Asiria ruvicha guasu che mbou ha'évo peẽme oikeseha jekupytýpe pene ndive. Peñemoĩnte haguã ipópe, ha péicha ramo, maymáva ikatúta ho'u iparralty ha hi'igotýgui, ha hoy'úta ijykua teégui. 17 Upéi pende reraháta peteĩ tetãme ko pene mba'évaichagua, oĩháme trigoty ha parralty pejapo haguã mbuja ha kaguy. 18 Ezequías he'i ramo peẽme Ñandejára pende pe'ataha ivaívagui, ani perovia chupe. Oĩ nga'u piko peteĩ, umi tetã tupã nguéra ikatu vaekue oipe'a hetãme Asiria ruvicha guasu poguýgui? 19 Mamo piko oime Hamat ha Arpad tupã nguéra? Mamo piko oime Sefarvaim tupã nguéra? Ikatu nga'u piko oipe'a ra'e Samaríape Asiria poguýgui? 20 Máva piko umi tetã tupã nguéra apytégui ikatu ra'e oipe'a hetãme Asiria ruvicha guasu poguýgui? Mba'ére piko peimo'ã ikatutaha Ñandejára oipe'a ipoguýgui Jerusalén?
21 Ha'e kuéra okirirĩ ha mba'eve nde'íri chupe, mburuvicha guasu he'i haguére ani haguã he'i chupe mba'eve. 22 Upérõ, mburuvicha guasu róga rerekua Eliaquim, mba'e haihára Sebná ha mburuvicha guasu moirũha joa omondoro ijao ñembyasýgui ha oho omombe'úvo mburuvicha guasu Ezequíaspe umi he'i vaekue Asiria pegua ruvicha.