1 Apquiljalhnacpec nic nat Moisés etyapvotac ayitsicsic inquilhe (mataymong). Apcaneclhec nic nat apnaymacoc apnaclha Aarón, apquiltomja apquilanya: —Noc. Jingilanesquis quilaycmasquiscama malha Visqui ingac singmasma. Paj ongilyasamcoc apnaclha Moisés, as enlhit singnalovsingvoyclha yoclhilhma Egipto — nic nat apquiltomjac. 2 Apcatingmavoc nic nat Aarón: —Jelsantimquis sat acyovoclhojo latquiscama ajaycaoc quilvanaa najan enlhit, najan quilvanaa ayitcoc, najan apquitcavoc — nic nat aptomjac Aarón.
3 Apquilsantimcasquic nic nat latquiscama ajaycaoc acyovoclhojo quilvanaa najan enlhit. Innec nic nat acmesa Aarón. 4 Aptimec nic nat talha acpayesayclha oro asoc alyinmom. Talha alhancoc avalhoc nic nat apquillana quilaycmasquiscama vayqui ayitcoc.
Apquiltomjac nic nat apquilpamesma: —Eycaso apvisay Dios Visqui ingac singnalovsingvoyclha alhta Egipto — nic nat apquiltomjac. 5 Apvitac nic nat Aarón apquiltemaclha enlhit. Apquillanac nic nat acvatnamaclha asoc macmescama Dios nicja quilaycmasquiscama vayqui ayitcoc.
Aplingasquic nic nat amyaa nipyesicsa: —Ongillanac sat fiesta secaseclha, actemaclha ningayo Dios — nic nat aptomjac.
6 Moc acnim nic nat intomjac. Apnalantac nic nat apnatoscama enlhitaoc, eticyoc sat. Lhama cotnejic mataa ningvatnama talha nintoscama acmatnam macmescama Dios. Moc cotnejic mataa nintoscama acmatnam napato Dios, yoyam cotovalhca. Apquilnaclhec nic nat enlhitaoc, yoyam eltovamcoc najan elyinamcoc. Yiplovcoc nic nat apquilinyem vaynca netin.
7 Aptomjac nic nat Dios Apyimtalhnamo apcanya Moisés: —¡Ingyapaja ityip! Apquiltemaclha lhip apnaymacoc, apnalovsingvoyclha lhip yoclhilhma Egipto. Apquilsilhnanacpec apanco. 8 Apquilvatsamquic elyiplovcasojo actemaclha siyanamaclha. Apquillanac quilaycmasquiscama vayqui ayitcoc. Allanomalhca oro asoc alyinmom. Apquilpayasoc enlhitaoc, apquilajac apnatoscama macmescama quilaycmasquiscama. Apquiltomjac apquilpayvam: —Eycaso apvisay Dios Visqui ingac, singnalovsingvoyclha alhta yoclhilhma Egipto — lhac apquiltomjac — nic nat aptomjac Dios Apyimtalhnamo.
9 Aptomjac nic nat mocjam Dios apcanya Moisés: —Acvitac coo apquiltemaclha apancaoc. Cayjec apquilvalhoc as enlhitaoc. 10 Inlovquic evalhoc coo. Pac osavojoc omascoscomoc as enlhitaoc. Omyoc sat lhip, olhamasiclhac sat aptovana lhip. Eltimjic sat appintalhnama — nic nat aptomjac Dios.
11 Aptomjac nic nat Moisés apcanya Dios Apyimtalhnamo: —Dios Apyimtalhnamo. ¿So actomja yi aplova nac lhip ingyinmelham enaymacoc? Lhip apmopvan ayinyema alhta apnalovsingvoyclha yoclhilhma Egipto. 12 Colngalhcac sat amyaa nipyesicsa co Egipto: —Aptemaclha apanco Dios enaliclha as enlhitaoc yoclhilhma actamopeycaoc. Esavojoc sat emascoscomoc as enlhitaoc — sat cotnejic amyaa. Lhip Visqui Dios, noyanmongsiclha nasa lhip apquiltemaclha as enlhitaoc. Ilasicjiclhojo sat mocjam, melmasquingvomejec sat enlhitaoc. 13 Coyit apatic lhip Visqui Dios aptemaclha nat Abraham, najan Isaac, najan Israel. Aplhenquic nat lhip nasoc anco appayvam: —Elhamiclhac sat aptovana quellhip, malha apyova netin mongmovan ongilyipsitic. Najan yoclhilhma aclhenamalhca ellhocac sat aptovana. Cotnejic sat apquilaoclha cotmongvoycamlha nelha — nat intomjac lhip appayvam — nic nat aptomjac Moisés. ,
14 Apquilvatasquic nic nat Dios elyanmongsiclha apquiltemaclha enlhitaoc. Apquilasicjaclhec nic nat mocjam. 15 Aptipquic nic nat Moisés netin inquilhe. Apsantac nic nat anit mataymong nicja. Yitnec nic nat aptalhescama apopejic Dios, lhama nicja mataymong najan moc nicja. 16 Dios Apyimtalhnamo nic nat apquillanay as mataymong. Dios Apyimtalhnamo nic nat aptalhescama apanco.
17 Pilapcasquic nic nat Josué aplinga apquilitsovascama (apquilminaycmascama) vaynca netin.
Aptomjac nic nat Josué apcanya Moisés: —Quimpocjacme nipyesicsa enlhit (natingma) — nic nat aptomjac.
18 Apcatingmavoc nic nat Moisés: —Jave apquilitsovascama ayinyema quimpocjacme. Jave apquiliclhangveycam ayinyema apticyovam. Aclingac coo vaynca netin — nic nat aptomjac Moisés.
19 Apcamquitvoctac nic nat Moisés, apvita quilaycmasquiscama vayqui ayitcoc. Najan apquilinyem vaynca netin. Aplovquic nic nat Moisés apvita. Apyinyovquic nic nat appalhcata mataymong nicja, payjoc nicja inquilhe. 20 Apyinyovquic nic nat quilaycmasquiscama talha acyivey. Aptipilcasquic nic nat aptimesquisa anic asoc acmeta (oro acpayjayclha). Appalhacasquic nic nat (ayincajay) yingmin ningyam. Apquilyinamquic nic nat enlhitaoc Israel.
21 Aptomjac nic nat Moisés apcanya Aarón: —¿So actomja yi apsilhnanimquisa lhip apyovoclhojo enlhitaoc? — nic nat aptomjac.
22 Apcatingmavoc nic nat Aarón: —Visqui, nolov nasa setanova lhip. Apyasamcoc lhip apquiltemaclha apancaoc enlhit. 23 Apquiltomjac alhta seyanya: —Jingilanesquis quilaycmasquiscama malha Visqui ingac singmescama. Paj ongilyasamcoc apnaclha Moisés, as enlhit singnalovsingvoyclha yoclhilhma Egipto — alhta apquiltomjac seyanya. 24 Actomjac alhta silanya enlhitaoc: —¡Yitnec quellhip oro apquilnatanma, eljalhyovas! — alhta actomjac coo. Elsantimcasquic alhta oro apquilnatanma. Acyinyovquic alhta natilh. Intipquic alhta as quilaycmasquiscama vayqui ayitcoc — nic nat aptomjac Aarón.
25 Apvitac nic nat Moisés apquiltemaclha apancaoc enlhitaoc. Intipsalhquic nic nat acvisay nipyesicsa cotnaja ingmoc. Mepqui ilhnic nat apyascama olhma Aarón.
26 Apquinmam nic nat Moisés tingma apatong, apyimnatesa appayvam: —¡Elmiyama jilip, aptomja apyiplayclha mocjam Visqui ingac! — nic nat aptomjac. Apquilmiyantac nic nat apcaneclho Leví apquilmolhama apyovoclhojo.
27 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso Dios appayvam: —Elnateticlha sat sovo acvinatem. Elsavojo sat elnapoc apquilsilhnanomap apanco. Eticyoc sat aptomja apquilyalhing, aptomja ingmoc, aptomja apquilmolhama — nic nat aptomjac Moisés.
28 Apquilyajaclhoc nic nat levitas Moisés appayvam. Apquilnapquic nic nat as acnim malha 3000 (tres mil) apnaymacoc.
29 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Apquilyajaclhoc quellhip Dios appayvam. Mepqui apquilmasma quellhip apquitquic najan apquilyalhinga, yoyam eticyo. Malha macmescama Dios intomjac apticyovam, ayinyema quellhip. Apquillhocac quellhip apvaticjapquiscama Dios, yoyam epasmoc mataa — nic nat aptomjac Moisés.
30 Moc acnim nic nat intomjac, aptomja Moisés apquilanya enlhitaoc: —Avanjec quellhip apquilsilhnanomap apanco. Pac ongvinamtic sat ayitsicsic inquilhe apnaclha Dios. Olmalhnesquisic sat quellhip, yoyam ingyasicjiclhojo mocjam — nic nat aptomjac.
31 Apyoclhec nic nat Moisés apnaclha Dios. Aptomjac nic nat apcanya: —Avanjec alhta melyascalhma enlhitaoc, apquilsilhnanomacpo apanco. Apquillanac alhta quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. 32 Ingyasicjiclhojo sat lhip mocjam. Paj sat ancoc, nojeyasicjiclhojo nasa coo lha. Imascos sat sicvisay vaycajac lhip aptalhescama — nic nat aptomjac Moisés.
33 Apcatingmavoc nic nat Dios: —Omascocsic sat apquilvisay enlhit apquilsilhnanomap apanco selinmelhaycam coo. 34 Ingva. Inaliclha sat enlhitaoc yoclhilhma alhta. Apquimja apmamyi sat etnejic ángel siyasinancama coo. Covac sat acnim, oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc enlhitaoc — nic nat aptomjac Dios Apyimtalhnamo.
35 Dios nic nat ayinyema apcapajascama ningmasquem nipyesicsa enlhitaoc. Apyanmongsaclhec nic nat apquiltemaclha apquilpayescamo quilaycmasquiscama, apquillanay siclhoc alhta Aarón.
Tóro ra'y óro guigua
(Dt 9.6-29)
1 Israelgua ohechávo Moisés ndoguejyveiha yvytýgui, oho Aarón rendápe ha he'i chupe:
—Ndoroikuaái mba'épa ojehu Moiséspe ore renohẽ vaekue Egíptogui. Roipota rejapo oréve peteĩ tupã oho haguã ore renonderã.
2 Aarón he'i chupe kuéra:
—Peipe'a pene rembireko, pende ra'y ha pende rajy kuéra nambígui inamichãi óro ha peru chéve.
3 Opavave oipe'a inambígui inamichãi óro ha ogueraha Aarónpe. 4 Ha'e ojapo tóro ra'y ra'ãnga hyepy nandíva, omboyku hyepýpe óro ha ojapo upérõ Israelgua he'i joa:
—Israel, kóva ha'e tupã ne renohẽ vaekue Egíptogui
5 Aarón, ohechávo upe ojehúva, omopu'ã tóro ra'ýpe ijaltarã ha osapukái:
—Ko'ẽrõ oikóta vy'a guasu Ñandejára rérape
6 Ára ambuépe opu'ã hikuái ko'ẽ mboyve ha oikuave'ẽ mymbahapy*f** ha mymbajuka*f** joajurã. Upéi oguapy hikuái okaru, ho'u kaguy ha opu'ã ojeroky.
Ñandejára ipochy
7 Upérõ Ñandejára he'i Moiséspe:
—Nde pya'e eguejy Ne retãgua renohẽ vaekue Egíptogui ojapo ivaíva. 8 Pya'e eterei ojei hikuái che rapégui. Ojapo tóro ra'y órogui, oñesũ henondépe, ogueru chupe imba'e kuave'ẽ ha he'i joa: “Israel, kóva hína tupã ne renohẽ vaekue Egíptogui”.
9 Tupã he'i avei Moiséspe:
—Ahecha ha'e kuéra oikoseha iñakã rehénte voi. 10 Eheja tahendy che pochy ha tambokusugue chupe kuéra, nde hegui katu ajapóta peteĩ tetã guasu.
Moisés ojerure Israelguáre
11 Moisés katu oha'ã ombopochy jera Tupã Ijárape ha he'i:
—Mba'ére piko che Jára rehejáta hendy nde pochy ne retã guáre, renohẽ vaekue Egíptogui tuicha pokatu reheve ha pyapy mbaretépe? 12 Mba'e piko he'íta nde rehe Egiptogua? Rehejáta piko he'i py'a ñaña reheve renohẽ hague reraha mombyry rejuka yvytýpe, rehapo'o haguã chupe kuéra yvy árigui? Eñembyesaráina nde pochy rendýgui ha ani rejapo mba'eve ivaíva ne retã guáre. 13 Ne mandu'ána ne rembiguái Abraham, Isaac ha Jacob rehe, chupe kuéra niko reme'ẽ vaekue ne ñe'ẽ erévo: “Ambohetáta pene ñemoñare mbyjaita yvágape guáicha. Ko yvy ha'e vaekue ame'ẽtaha peẽme, ame'ẽta pene ñemoñarépe imba'e tee ramo opa árape guarã”.
14 Tupã ombyasy jey ha oheja rei hetãgua rembiapo vaikue.
Moisés ojoka mokõive ita pehẽngue ohechaukáva tembiapoukapy
15 Moisés oguejy yvytýgui ha ogueraha ipópe mokõive ita pehẽngue tembiapoukapy rechaukaha ojehaíva mokõive hova guio. 16 Mokõive ita pehẽngue, Tupã rembiapokue ha tembiapoukapy ojehaíva ipype kuéra, ha'e voi ohai vaekue ipo teépe.
17 Josué ohendúvo sapukái oikóva he'i Moiséspe:
—Sapukái ñorãirõha megua hi'ã chéve upe ahendúva.
18 He'i chupe Moisés:

—Ndaha'éi sapukái rory ñorãirõha megua,
ndaha'éi avei guahu oikóva osẽ vai ramo,
purahéi hína upe ahendúva.

19 Oguahẽ Moisés tekoha ypýpe ha ohechávo tóro ra'y ha jeroky, hova rendypa pochýgui, omombo moikõive ita pehẽngue oguerúva ipópe ha ojoka yvyty mátare. 20 Upérõ ojapyhy tóro ra'y ha omombo tatápe, upéi omongu'i tumi upe tóro ra'y, iku'ikue oity ýpe ha ho'uka Israel guápe. 21 Ha he'i Aarónpe:
—Mba'épa ojapo hikuái nde rehe, rejapouka haguã chupe kuéra ko angaipa peichaite ivaíva?
22 Aarón he'i chupe:
—Anína nde pochy che ndive. Reikuaa porã ha'e kuéra oguerohoryha ivaívante voi. 23 Ha'e kuéra he'i chéve: “Ejapóke oréve peteĩ tupã, toho ore renonderã. Upe Moisés ore renohẽ vaekue Egíptogui ndoroikuaái mba'épa oiko chugui.” 24 Upérõ ha'e chupe kuéra: “Oguerekóva óro togueru.” Ha'e kuéra ogueru, aity tatápe ha osẽ chugui ko tóro ra'y.
Levigua kuéra oñemoĩ Moisés ykére
25 Moisés ohechávo Israelgua ndaijokohavéi, Aarón oheja haguére chupe kuéra oiko iñakãre omomba'e guasúvo tupã gua'u ha upéicha opytaha tetã ambuegua rembi'urã, 26 oñembo'y tekoha rokẽme ha osapukái:
—Ohayhúva Ñandejárape ta che moirũ
Ha oñemoĩ ijyke rehe Levigua oĩ haguéicha. 27 Ha'e he'i chupe kuéra:
—He'ika Tupã Israel Jára: “Pemoĩ kyse puku pende ku'a ykére, tapeho tekoha rupi, peike óga kuérape ha pejuka pejuhúva guive, taha'e pende ryvy, pende ryke'y, pende kuaaha térã oimeraẽ pende rogagua.”
28 Ha'e kuéra ojapo Moisés he'i haguéicha ha upe árape omano 3.000 kuimba'e. 29 Upérõ Moisés he'i chupe kuéra:
—Ko árape oñeme'ẽ peẽme pene rembiapokue repy ramo pa'i reko, napembyasýi haguére pene génte tee térã pende ra'y kuérape Tupã rehehápe. Upévare ha'e pende rovasa.
Moisés oñembo'e Israelguáre
30 Upe ára ambuépe Moisés he'i Israel guápe
—Ivai eterei pene angaipa. Ajupíta ko'ágã Ñandejára rendápe, jahecha ndoheja reíripa peẽme.
31 Moisés oho jey Ñandejára rendápe ha he'i chupe:
—Angaipa nde vaipa jepéva niko upe ojapóva Israelgua omomba'e guasúvo tupã gua'u óro guigua 32 Ajerure ndéve reheja rei haguã chupe kuéra. Nderejaposéi ramo katu eipe'a che réra nde líbrogui.
33 Tupã he'i Moiséspe:
—Iñangaipáva réra aipe'áta che kuatiágui. 34 Nde katu tereho eraha chupe kuéra ha'e haguépe ndéve. Che remimbou*f** ohóta ne renonderã, ha che ainupãta chupe kuéra hi'árape iñangaipáre.
35 Ñandejára oinupã chupe kuéra upe tóro ra'y Aarón ojapo vaekuére.