Apyascama Pablo yoclhilhma Macedonia najan yoclhilhma Grecia
1 Lhama alhta acsovjalhco acyinamam olhma. Yejemoc alhta apquilevamcaa Pablo enlhit melyasquiyam tasic amyaa, yoyam elpamejitsacpojo (Apquilyimnatescasquic alhta almam apquilvalhoc). Yejemoc alhta appayvasamco enlhitaoc. Aplhinquic alhta. Apmiyaclhec alhta yoclhilhma Macedonia. 2 Maycaa alhta aptomjac aplhamoclhojo tingma apmiyaclhilha. Apquilyimnatescasquic alhta almam apquilvalhoc apquilyalhinga. (Apquilpamejitsacpec alhta mataa apquilyalhinga). Apvoclhec alhta yoclhilhma Grecia. 3 Apnacmec alhta apnatqui piltin maa. Apquiltamjoc alhta ingyinamtic barco, yoyam eyacsic yoclhilhma Siria. Aplingac alhta amyaa, yoyam elyilhanimsic co Judea. Yejemoc alhta aclhena apvalhoc etajojo niptamin amay yoclhilhma Macedonia. 4 Apquillhalhmaa alhta apquiltomja Sópater co Berea. Najan poc Aristarco najan Segundo co Tesalónica. Najan poc Gayo najan Timoteo co Derbe. Najan poc Tíquico najan Trófimo co Asia. 5 Apquillhinquic alhta apquilmamyi ingilyalhinga. Ingilalhvocmec alhta tingma Troas. 6 Niptamin caya quilpasmongam mepqui apquimpascaoc ningilantepa tingma Filipos. Ningilquinamtec alhta barco. Cinco acnim alhta ningillhingam. Ningilvoclhoc alhta tingma Troas. Ningiltajanyeclhec alhta ingilyalhinga. Ninnaclhec alhta maa siete acnim.
Pablo aptimem maycaa tingma Troas
7 Domingo alhta intomjac. Apcaneyclhec alhta enlhit melyasquiyam tasic amyaa, yoyam elyaptic quilpasmongam. Apquillhicmosquic alhta Pablo. Inlhenquic alhta apvalhoc, yoyam ingyimpeclha secaseclha sat. Acvoncaclho alhta apquiltimnaycam acvocmo alhtaa aysicso. 8 Inlhamoc alhta calevascama tingma netin apcaneyclhilha. 9 Ajolhec alhta apquiltimnaycam Pablo. Apnacmec alhta netin atong ayitcoc lhama enlhit apquitcoc (apyimnanic) apvisay Eutico. Tiyin alhta incajac. Aptiyanvocmec alhta apquitcoc. Pilapcasquic alhta aptiyacmo nalhpop. Nitnoc alhta tingma apquinyectamlha aptiyacmo. Apquilyoctac alhta apquitsepaclha. 10 Aptipquic alhta Pablo. Apyajapquic alhta apyitnaclha. Appatjitquic alhta. Aptomjac alhta apquilanya:
—Noncavojo nasa apnenyaoc quellhip. Cayjec mocjam apnenyic —alhta aptomjac.
11 Yejemoc alhta aptajavo Pablo tingma netin. Apyaptec alhta quilpasmongam. Aptovcamquic alhta apquilpasmeyquiclha. Ajolhec alhta apquilpamejitquiscama Pablo acvocmo ayitsaca. Yejemoc alhta aplhinga. 12 Apquilyantamaclhec alhta enlhit apquitcoc tingma pac. Apjalhnancoc alhta aptomjaclha. Payjeclhec alhta apquilvalhoc aplhamoclhojo.
Aptiyapma Pablo tingma Troas apyascama tingma Mileto
13 Ningilquinamtec alhta barco. Nalhpop alhta apyasac Pablo aptomjaclha alhta aplhanma. Ningilmiyaclhec alhta barco tingma Asón, yoyam ontimiclha ninlhalhma Pablo. 14 Lhama alhta nintajanyaa Pablo tingma Asón. Apquinamtec alhta najan barco. Ningilmiyaclhec alhta tingma Mitilene. 15 Ningilquimpaclhec alhta mocjam. Moc acnim alhta ningilyeycajangveclho acyayem inquilhe acvisay Quío. Moc acnim alhta intomjac ningilvoclho tingma Samos (nicja yingmin). Ninnaclhec alhta tingma Trogilio. Moc acnim alhta intomjac ningilvoclho tingma Mileto. 16 Inlhenquic alhta apvalhoc Pablo, yoyam eyeycaja tingma Efeso. Coyacmoc alhta elhic mocjam yoclhilhma Asia. Appecjasquic alhta, yoyam evoclha tingma Jerusalén. Apquiltamjoc alhta ingyajojo evoclhac Pentecostés.
Apquilpamejitsomap Pablo najan apquilanma apmamyi co Efeso
17 Ningilvoclhec alhta tingma Mileto. Yejemoc alhta apcapajasa appayvam Pablo tingma Efeso. Apquilanyam alhta apquilimja apmamyi Jesucristo apmolhama. 18 Lhama alhta apquilvactamo. Aptomjac alhta apquilanya:
—Apquilyasamco inyicje quellhip sicvoya siclhoc anco yoclhilhma Asia. Apquilyasamcoc sictemaclha alhta mataa nipyesicsa quellhip. 19 Am alhta ongvajalhco mataa silanamcaa Visqui ingac. Avanjec alhta acyitnocjayo evalhoc naysicsa silancam. Aclingamcoc alhta mataa setvascama seyilhanimquisa mataa judíos. 20 Am ongvayacmoc lhama asoc altamila siltimnascama quellhip. Allhicmosquic mataa quellhip napatavo apnaymacoc najan congne tingma apancaoc quellhip. 21 Altimnasquic alhta mataa judíos najan metnaja judíos. Actomjac alhta mataa silanya: “Elyanmonquis apquilvalhoc napato Dios Ingyapam. Noelyasquim nasa Jesucristo Visqui ingac.” 22 Quilhvoc altamjoc omyaclhac tingma Jerusalén siyanem Espíritu Santo. Am oyasamcoc asoc, yoyam cotnejic sicvaclhilha. 23 Eyascasamcoc mataa Espíritu Santo moclhama tingma sicvamlha mataa. Eyascasamcoc yoyam omalhca coo, yoyam elascacsic eyimpejic. 24 Am colhenam mataa evalhoc, yoyam otnejic sicyimnatem. Altamjo inyicje mataa osavojo sictamjaycam seyanem olana Visqui ingac Jesús. Apquiltamjoc mataa olngacsic tasic amyaa aclhenomalhca Dios Ingyapam singaycaoc.
25 “Quip elaylhojo quellhip. Altimnasquic alhta mataa nipyesicsa quellhip amyaa Dios apquilnancascama. Mejelviticlhejec sat mocjam quellhip. 26 Altamjoc coo oltimnacsic quellhip acnim nac jay. Am cotnajam mataa evalhoc naysicsa apquilsilhnanomap quellhip najan napato Dios Ingyapam. 27 Am ongvayacmoc lhama asoc siltimnascama quellhip. Altimnasquic alhta mataa actomja apmayjayoclha Dios Ingyapam. 28 Eltamilsacpojo apanco quellhip. Eltamilquis sat najan apquilanacpo Jesucristo apmolhama, malha quilancam nipquesic apquiltamilquiscama apnatoscama. Quellhip apquiltomja apquilimja apmamyi ayinyema Espíritu Santo yoyam eltamilsic Jesucristo apmolhama. Apyanmoncasquic alhta em pac Jesús apmolhama. 29 Acyasamcoc coo lha. Acvoncapaclhec sat ancoc coo, elvac sat poc. Elnatovacsic sat Jesucristo apmolhama, malha asoc navjac aclom ayilhpanquiscama nipquesic. 30 Elyimtalhnesacpoc sat apanco napocja nipyesicsa quellhip, yoyam elyitnocjacsic amyaa actomja nasoc anco. Apquililtamjoc elvatesquisamcoc enlhit melyasquiyam tasic amyaa, yoyam elyiplovjoc actemaclha apquilyinimquiscama. 31 Elavojo anco quellhip. Noncolvonquim nasa actemaclha silpamejitquiscama alhta quellhip. Alinlhanacmec alhta acvaycmo tres años silpamejitquiscama moclhama quellhip acnim anco najan alhtaa. Inyitnocjavoc mataa evalhoc.
32 “Quellhip elyalhinga. Quilhvoc altamjoc eltamilsic quellhip Dios Ingyapam najan appayvam singmescama. Yitnec apmopvan, yoyam elyimnaticsojo apquilvalhoc quellhip. Apvanquic najan elpalhatesic quellhip nipyesicsa enlhit apquilponquinomap. 33 Am alhta ongvanayc jelmesic solyayem (oro najan plata) najan apava. 34 Apquilyasamcoc quellhip. Emeoc ajancoc alhta sictamjaycam sictingyey asoc alaymomalhca coo najan sictingyascama sellhalhmaa. 35 Aclhicmosquic coo mataa quellhip, yoyam eltimjic apquiltamjaycam, yoyam najan elpasmoc enlhit mepqui apquilnatam (melyimnatem). Inlhenquic alhta mataa evalhoc actemaclha appayvam Visqui ingac Jesús: “Inyangvocmec acpayjayclha ingvalhoc ningmescama asoc, colhnoc ningillhoy asoc” —alhta aptomjac Pablo.
36 Lhama alhta apsovja apquiltimnaycam Pablo. Apquilticlhiquic alhta aptapnaoc Pablo apquilmalhna najan aplhamoclhojo enlhitaoc. 37 Apyapcalhquic alhta aplhamoclhojo. Apquilpatjitquic alhta Pablo apquilpitsisa. 38 Ayinyemaclha inyitnocjavoc alhta apquilvalhoc apquillinga appayvam, yoyam melviticlha mocjam. Apquilyiplaclhec alhta acyitnaclha barco.
Pablo oho Macedonia ha Gréciape
1 Opa rire pe sarambi guasu, Pablo ohenói umi Jesús reroviahápe oheko mbo'e haguã chupe kuéra. Upéi he'i imaitei ha oho Macedóniape. 2 Oguahẽ oporohechávo opa umi henda rupi ha omokyre'ỹ porã iñe'ẽme umi pehẽngue Jesús reroviahápe. Upéi oguahẽ Gréciape. 3 Upépe opyta mbohapy mése. Ojupítama várkope oho haguã Siria gotyo, ha oikuaa Israelgua kuérava oñemoĩ hague peteĩ ñe'ẽme ojeity haguã hi'ári. Upévare oñembopy'a peteĩ ojevy haguã yvy rupi, ohasa jeývo Macedonia rupi. 4 Omoirũ chupe Sópatro Bereagua, Pirro ra'y, ha Aristarco ha Segundo Tesalonicagua, Gayo Derbegua, Timoteo, ha avei Tíquico ha Trófimo, umíva Asiagua. 5 Ko'ã ore pehẽngue kuéra oñemotenonde ha ore ra'arõ Tróadepe. 6 Ore, ohasa rire umi ára oje'uha mbuja oñembovu'ỹva, rosẽ Filíposgui várkope, ha 5 ára haguépe rohupyty chupe kuéra Tróadepe. Upépe ropyta 7 ára.
Pablo Tróadepe
7 Semána pegua ára peteĩháme roñembyaty roipehe'ã haguã mbuja, ha Pablo oñe'ẽ umi Jesús reroviahápe. Osẽ vaerãgui upe ára ambuépe, ombopukuve iñe'ẽ pyhare pyte peve. 8 Roñembyaty peteĩ koty yvate guápe oĩháme heta mba'e rendy, 9 ha peteĩ mitã rusu hérava Eutico oguapy hína ovetãme. Pablo oñe'ẽ pukúgui pe mitã rusu hopehýi eterei ha ipahápe ikeraite ho'a pe koty jo'a mbohapyhágui, ha omopu'ã hikuái he'õnguéma. 10 Upérõ Pablo oguejy, ojepyso pe mitã rusu retekue ári ha oñañuã chupe. Ha he'i Jesús reroviaha ipehẽngue kuérape:
—Ani peñemondýi, oikovéko!
11 Upéi Pablo ojupi jey, oipehe'ã pe mbuja, ho'u ha oñe'ẽve ko'ẽmba peve. Upéi oho. 12 Pe mitãme katu ogueraha jey hikuái hekove, ha upéva omokyre'ỹ eterei chupe kuéra.
Tróadegui Milétope
13 Roñemotenonde ha roho Aso peve rohupi haguã Páblope, ha'e ohose haguére yvy rupi. 14 Rojojuhúvo hendive Ásope, ojupi ore ndive ha roho Mitilénepe. 15 Rosẽ upégui ha upe ára ambuépe rohasa Quío renondépe ha roguahẽ peteĩ ára rire Sámospe, várko oñembojahápe. Ohasa rire ára ambue roguahẽ Milétope, 16 Ojejapo péicha, Pablo ndohasaséi haguére Éfeso rupi ani haguã hi'are eterei Ásiape, oguahẽse pya'e niko Jerusalénpe, ikatukue jave oĩ haguã upépe Pentekostés*f** árape guarã.
Pablo oñemoñe'ẽ myakãhára*f** Éfeso guápe
17 Oĩ aja Milétope Pablo ohenoika myakãhárava Jesucristo iglésia Éfeso peguápe. 18 Oguahẽvo hikuái, he'i chupe kuéra: “Peẽ peikuaa mba'éichapa aiko, aju ypy guive Ásiape. 19 Opa ára aiko pende apytépe Ñandejára rembiguáirõ ajejapo'ỹre, heta tesay ha heta jehasa asy pa'ũme, oúva che ári umi Israelguáva guio. 20 Opáichavo, ndahejái vaekue amyerakuã'ỹre peẽme opa mba'e iporãtava peẽme guarã, pombo'évo opavave renondépe ha pende róga kuéra rupi. 21 Israelguáva ha Israelgua'ỹvape ha'e vaekue ojevy haguã Tupã gotyo ha oguerovia Ñandejára Jesúspe. 22 Ha ágã aha Jerusalénpe, Espíritu he'ígui chéve, aikuaa'ỹre che ra'arõva upépe. 23 Peteĩ mba'énte aikuaa, opa táva ahaha rupi, Espíritu Santo he'i chéve che ra'arõha koty ypytũ ha heta jehasa asy. 24 Che katu nambyasýi che rekove, ikatúma guive añani py'a rory reheve ipahaite peve. Ha ajapo upe tembiapo ome'ẽ vaekue chéve Ñandejára Jesús amyerakuãvo Tupã rayhu marandu porã.
25 Ha ágã aikuaa porã, mavave peẽ amyerakuã vaekuépe Tupã remisãmbyhy,*f** nda che recha mo'ã veimaha. 26 Upévare ha'ese peẽme ko árape, ndo'aiha che ári mba'eve ikatúva ojehu peẽme, 27 ndahejái haguére amyerakuã'ỹre peẽme opaite Tupã rembipota, añomi'ỹre pende hegui mba'eve. 28 Upévare peñangareko pende jehe, ha peñangareko opa ovecha atýre Espíritu Santo pene moĩ haguépe herekuárõ Jesucristo iglésiape, ha'e ojogua vaekue huguy teépe. 29 Aikuaa, che aha rire outaha ambue, aguara guasu ñarõicha ohundisétava Jesús iglésia. 30 Pende apytépe voi opu'ã vaerã oporombo'éva japúre, ogueraha haguã hapykuéri umi Jesús reroviahápe. 31 Peñeñangarekóke: Pene mandu'a mbohapy áño pukukue, ára ha pyharépe, ndahejái hague poheko mbo'e'ỹme che resay che rováre peteĩ-teĩme.
32 Ko'ágã, che pehẽngue kuéra, poheja Tupã ha imborayhu ha ñe'ẽ pópe. Ha'e ipokatu pene mongakuaa haguã pende espíritupe ha ome'ẽ haguã peẽme opa he'i vaekue ome'ẽtaha Tupã mba'évape. 33 Ndaipotái vaekue che mba'erã avaveichaguáva viru térã ao. 34 Upéva rangue, peikuaa porã amba'apo hague che po teépe, ahupyty haguã che ha umi che ndive oĩva rekotevẽ. 35 Opa ára pombo'e vaekue ñamba'apo ha ñaipytyvõ vaerãha oikotevẽvape, ñane mandu'ávo pe Ñandejára Jesús he'i vaekuére: “Javy'ave ñame'ẽvo, ñandéve oñeme'ẽrõ guágui.”
36 He'ipa rire ko'ã mba'e, Pablo oñesũ ha oñembo'e hendive kuéra. 37 Opavave hasẽ ha ohetũ ha oñañuã Páblope. 38 Ha ipy'a ñembyasy eterei he'i haguére chupe kuéra ndohecha mo'ã veimaha chupe. Upéi omoirũ hikuái chupe várko peve.
