Timoteo aptimem aplhalhma Pablo najan Silas
1 Apquilvoclhec alhta Pablo najan tingma Derbe najan tingma Listra. Apquilvitangvoclhec alhta maa lhama enlhit meyasquiyam tasic amyaa apvisay Timoteo. Co Judea alhta inquin, coyasquiyam tasic amyaa alhta. Griego alhta apyap. 2 Aplhenacpec alhta mataa aptamalma nipyesicsa apquilyalhinga tingma Listra najan tingma Iconio. 3 Apquiltamjoc alhta Pablo etnejic aplhalhma Timoteo. Yejemoc alhta aptimesquisa Pablo asoc monquinatquiscama apyimpejic Timoteo, yoyam meltanova judíos apnaycam as yoclhilhma. Apquilyasamcoc alhta judíos aptomja apyap griego. 4 Apquilyeycajaoclhec alhta aplhamoclhojo tingma. Apquililtimnasam alhta mataa actemaclha apquilpayvam apquilpamejitsomacpo apóstoles najan apquilimja apmamyi tingma Jerusalén. 5 Inyangvocmec alhta apquiltimem melyasquiyam Jesucristo apmolhama. Aplhameclhec alhta apquilpalhaviyam Jesucristo apmolhama aclhamoclhojo acnim.
Pablo apvitayo ningaat, malha enlhit co Macedonia
6 Am alhta ingyavo Espíritu Santo, yoyam eliltimnam inyicje tasic amyaa yoclhilhma Asia. Yejemoc alhta apquilyeycajangveclho yoclhilhma Frigia najan yoclhilhma Galacia. 7 Apquilvoclhec alhta nicja yoclhilhma Misia. Inlhenquic alhta inyicje apquilvalhoc, yoyam elvoclhoc yoclhilhma Bitinia. Am alhta ingyavo Jesús Espíritu pac. 8 Apquilmiyaclhec alhta nicja yoclhilhma Misia. Apquilvoclhoc alhta tingma Troas nicja yingmin. 9 Apvitac alhta Pablo alhtaa malha ningaat. Apvitac alhta malha enlhit co Macedonia apquinmamcaa napato. Aptomjac alhta apcanya: “Pablo, ilhingma asi Macedonia, yoyam jingilpasmoc nincoo” —alhta intomjac acvitay apvanmoncama. 10 Natamin apvitay alhta Pablo ningaat ningilpecjamcaa ongilmiyaclha yoclhilhma Macedonia. Ningyasamcoc alhta nincoo Dios Ingyapam aptomja singilapajascama, yoyam ongililtimnacsic tasic amyaa nipyesicsa co Macedonia.
Apquilvoyam Pablo najan Silas tingma Filipos
11 Yejemoc alhta ningilquinamta barco. Ningilantiyapvocmec alhta tingma Troas. Ningilpeyvoc alhta acyayem inquilhe acvisay Samotracia. Moc acnim alhta ningilvoclho tingma Neápolis. 12 Ningilquimpaclhec alhta mocjam. Ningilvoclhec alhta tingma Filipos. Co Roma (colonia) tingma apancaoc. Tingma apquimja apmamyi yoclhilhma Macedonia. Ninnacmec alhta anito acnim maa. 13 Acnim ninnayclha alhta intomjac ningilyasa tap tingma. Ningilvoclhec alhta vatsam. Ninganayquic alhta nincoo ningilmalhnancamaclha ningvita. Ninnacmec alhta nincoo. Ningiltimnasquic alhta tasic amyaa quilvanaa alaneclhilha. 14 Innec alhta lhama quilvana acvisay Lidia. Tingma Tiatira alhta inquinyemac. Alhacjam alhta mataa apava apquilyapamatem apquilyilhyevay. Inquilmalhnaquic alhta mataa Dios Ingyapam. Injalhnoc alhta ningiltimnaycam Visqui ingac alhta aptimesquiscama, yoyam colcojoc avalhoc apquiltimnaycam Pablo. 15 Yejemoc alhta actingyaa yapasquiscama yingmin najan acmolhama. Intomjac alhta singilanya:
—Apquilyasamcoc sat ancoc quellhip sictomja moyasquiyam Visqui ingac, elvota sat tingma ajac —alhta intomjac.
Ingilinlhanacmec alhta nincoo, yoyam ongnam tingma ac.
16 Lhama alhta ningilvoclho mocjam ningilmalhnancamaclha. Ningvitac alhta lhama alancam ayitcoc quilvana ayojolhma acyascamco. Apquilviscaa ancaoc alhta intingyascasac mataa cotlaycaoc solyayem acyanmongam aclhanma asoc yoyam colvac sat. 17 Ingilyiplaclhec alhta nincoo (najan Pablo) as quilvana alpalhamamcaa:
—Dios Visqui netin apquilancam nac as enlhitaoc. Apquillingasquic mataa quellhip amyaa ningilvomsomalhca tap —alhta intomjac ayanya.
18 Aclhamoclhojo acnim alhta mataa actimem acpayvam. Incastingvocmec alhta Pablo. Yejemoc alhta appaycacpo. Aptomjac alhta Pablo apcanya asoc acmasom:
—Cotyip acmovan as quilvana ayinyema apvisay Jesucristo —alhta aptomjac. Yejemoc alhta actepa acmovan asoc acmasom.
19 Apquillovquic alhta apquilviscaa ancaoc quilvana. Inmasquec alhta actingyasa solyayem apquilviscaa ancaoc. Yejemoc alhta apquilmacpo Pablo najan Silas. Apquilyantamaclhec alhta apnamcaclha apquilyimtalhnamo napocja tingma. 20 Apquilyantamaclhec alhta apnaclha singyicpilquemo. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—“Judíos nac as enlhitaoc. Apnatovasquic mataa ningmolhama apyovoclhojo tingma. 21 Apquillhicmosquic mataa actemaclha singascama ongilvajanamcoc najan singascama ongilyiplovsic. Co Roma nac nincoo” —alhta apquiltomjac.
22 Yejemoc alhta apquilpasingvocmoc enlhitaoc. Apquilinmelhquic alhta apóstoles apquilapajasomap. Yejemoc alhta apquilanya singyicpilquemo enlhitaoc, yoyam elyapitsic apquilantalhnama. Apquilanayquic alhta elyicpilhquetamcoc apóstoles apquilapajasomap. 23 Natamin apquilyicpilhquetaycaoc alhta apquilnescacmo singilpilhtetomaclha. Apcanyacpec alhta singilpilhtetomaclha avisqui ac eltamilsic apóstoles apquilmomap. 24 Lhama alhta aplinga appayvam apcanyomap eltamilsic. Yejemoc alhta aplhatma congne singilpilhtetomaclha. Apquilatcascasquic alhta apmancoc yamit aysicsic almaycamcolha ingmancoc.
25 Alhtaa aysicso alhta intomjac. Yejemoc alhta apquililmalhna najan apquilminaycmasa Dios appayvam Pablo najan Silas. Apquiljalhnoc alhta apnaymacoc aptomja apquilpilhtetomacpo lhama. 26 Yejemoc alhta acyovjamcaa lhop. Apyovjecac alhta apvojac tingma singilpilhtetomaclha. Yejemoc alhta almayjeclho tingma apatnaoc. Inquiljalhyovasalhquic alhta najan cadenas aplhamoclhojo apquilpilhtetomap. 27 Yejemoc alhta aplhaticja singilpilhtetomaclha avisqui ac. Yejemoc alhta apvita almayjamco apatnaoc tingma. Yejemoc alhta aplica sovo acvinatem. Pac alhta elyiplhacpoc apanco. Ayinyemaclha apcanayquic alhta elvonquepac enlhitaoc apquilpilhtetomap. 28 Yejemoc alhta apquilpalhamamcaa Pablo:
—¡Nani! Nongyajap nasa. Ningilanalhco nincoo aso —alhta aptomjac.
29 Yejemoc alhta apcanya colhic acsantamo calevascama. Invactamoc alhta apquinyem congne tingma. Apquilpilhyinimquic alhta ayinyema apcay. Apquilpolintac alhta apquinmamcaclha Pablo najan Silas. 30 Yejemoc alhta apnalaclho napocja tingma. Apquilmalhna alhta:
—Enaymacoc, ¿jalhco sat otnejic, yoyam ovomsalhca tap? —alhta aptomjac.
31 Apquilatingmavoc alhta Pablo najan Silas:
—Noyasquim nasa lhip Jesucristo Visqui ingac. Evomsacpoc sat tap lhip najan apmolhama —alhta apquiltomjac.
32 Apquililtimnasquic alhta amyaa Visqui ingac appayvam. Apquiljalhnoc alhta najan apnaycamo lhama. 33 Alhtaa alhta intomjac. Apquilmec alhta tacja Pablo najan Silas singilpilhtetomaclha avisqui ac. Yejemoc alhta aplicsa yingmin apquilyimsem. Yejemoc alhta apquiltingyamco yapasquiscama yingmin singilpilhtetomaclha avisqui ac najan apmolhama. 34 Apnalaclhec alhta tingma pac. Apquilmesquic alhta aptoycaoc. Payjeclhec alhta apvalhoc aptomja meyasquiyam Dios Ingyapam najan apmolhama.
35 Secaseclha alhta intomjac apquilapajasa singilpilhtetemo (apquilancam) singyicpilquemo. Apquiltomja alhta apquilanya singilpilhtetomaclha avisqui ac:
—Ilyamyiclha sat as enlhitaoc —alhta apquiltomjac. 36 Yejemoc alhta aptomjac singilpilhtetomaclha avisqui ac apcanya Pablo:
—Apquilapajasquic amyaa singyicpilquemo, yoyam olantipsic quellhip. Elanteyip, eltajiclha quellhip. Eltamilsojo sat apquilvalhoc —alhta aptomjac.
37 Yejemoc alhta apcatingmavo Pablo:
—Nincoo ningiltomja co Roma apanco. Ingilyicpilhquetamquic alhta napatavo enlhitaoc, mepqui singilmalhnaycam actemaclha nintovascama. Ingilnescacmec alhta singilpilhtetomaclha. ¿Apquiltamjo ya elyilhacpojo jingilantipsic nincoo? Am ontimjic ma. Ingyane sat elvota, yoyam jingilantipsic nincoo —alhta aptomjac.
38 Yejemoc alhta apquililtimnasquiclho singyicpilquemo. Pilapcasquic alhta apquillinga singyicpilquemo apquiltomja co Roma apanco. Apquilacac alhta. 39 Yejemoc alhta apquilvactamo singyicpilquemo. Apquilpamejitsacpec alhta actomjaclha alhta siclho. Apnalaclhec alhta tap tingma. Apquilanyacpec alhta Pablo najan Silas, yoyam eltajiclha. 40 Lhama alhta apquilantepa singilpilhtetomaclha. Yejemoc alhta apquilmiyaclho Lidia tingma ac. Apquilvitac alhta maa apquilyalhinga. Apquilyimnatescasquic alhta almam apquilvalhoc apquilyalhinga. Apquilquimpaclhec alhta mocjam.
Timoteo omoirũ Pablo ha Sílaspe
1 Pablo oguahẽ Derbe ha Lístrape, ha upépe ojuhu peteĩ Jesús reroviaha, hérava Timoteo. Isy, Israelgua Jesús reroviaha ha itúva griégo. 2 Listra ha Iconio pegua pehẽngue kuérava oñe'ẽ porã hese. 3 Pablo oipota Timoteo omoirũ chupe kuéra, ha upéva mboyve ombyapi'ouka chupe, ndoipotáigui ipochy Israel guáva oikóva upe rupi. Opavave niko oikuaa Timoteo ru griegoha. 4 Opa umi táva ohasaha rupi oikuaauka umi Jesús reroviahápe apóstol*f** he'i vaekue ha myakãhára*f** kuéra Jesucristo iglésia Jerusalén pegua. 5 Aipórõ, umi Jesucristo iglésia oñemohatã ijeroviápe ha umi Jesús reroviaha hetave arako'ẽre.
Pablo omba'e recha
6 Espíritu Santo ndohejáigui chupe kuéra omyerakuã upe ñe'ẽ Ásiape, ohasa hikuái Frigia ha Galacia rupi, 7 ha oguahẽ Misia rembe'y peve. Upégui oikese mo'ã hikuái Bitíniape, Jesús Espíritu katu ndohejái. 8 Aipórõ, ohasávo Misia rupi oguejy Tróadepe. 9 Upépe Pablo peteĩ pyharépe oguereko peteĩ jechauka: Ohecha peteĩ kuimba'e Macedoniagua, ñembo'yhápe he'íva chupe: “Ehasána Macedóniape ha ore pytyvõ.” 10 Pablo oguereko rire ko jechauka, roñemoĩ roho haguãicha Macedóniape, roikuaa porãgui Tupã ore renoiha romyerakuã haguã upépe marandu porã.
Ñemoñe'ẽ Filípospe
11 Rojupi várkope Tróadepe ha ropia'ỹre roho yvy y mbyte pegua Samotráciape, ha upe ára ambuépe roguahẽ Neápolispe. 12 Upépe roho Romaguáva táva Filipos, Macedoniagua táva itenondevévape. Upépe ropyta ára mbovymi. 13 Peteĩ pytu'uha árape rosẽ okaháre y rembe'ýpe, oñeñembo'ehápe jepi rupi. Roguapy ha roñe'ẽ marandu porã rehe kuña kuéra oñembyaty vaekuépe. 14 Peteĩ ha'e kuérava héra Lidia, upéva Tiatiragua, poyvi pytã sỹime oñemúva. Ko kuña omomba'e guasúva Tupãme, ohendu hína, ha Ñandejára omokyre'ỹ chupe ojapysaka porã haguã upe Pablo he'ívare. 15 Oñemongaraika opa hogagua ndive ha upéi he'i oréve:
—Perovia ramo añetehápe che ajeroviaha Ñandejárare, peju pepyta che rógape.
Ha ore reraha hógape.
16 Rohóvo ñembo'ehápero juhu peteĩ mitãkuña oguerekóva mba'e pochy, mba'e ñemi kuaaha. Kóva, peteĩ tembiguái, he'i rupi imba'e kuaa ohupytýva heta viru ijára kuérape guarã. 17 Ko mitãkuña ou ore rapykuéri osapukáivo:
—Ko'ã kuimba'e hína Tupã yvatetegua rembiguái, ha omyerakuã peẽme ñepysyrõ rape!
18 Péicha ojapo heta ára pukukue. Pablo katu ikueráima chugui, ha ojere he'i pe mba'e pochy pype oĩvape:
—Jesucristo rérape ha'e ndéve resẽ haguã chugui.
Upe vove pe mba'e pochy oheja chupe.
19 Upe mitãkuña jára kuéra katu, ohechávo ndaikatu mo'ã veimaha oñemboviru upe ha'e he'íva rupi, ipojái Pablo ha Sílare ha ogueraha mburuvicha kuéra renondépe upe táva roka guasúpe. 20 He'i hikuái mbojovakehárape:
—Ko'ã Israelguáva omyangekói ñande táva, 21 ha oporombo'e heta mba'ére, ñande Romaguáva ikatu'ỹva jarohory.
22 Upérõ opavave opu'ã hese kuéra, ha mbojovakehára kuéra he'i oñemboi haguã ijaógui ha oñenupã yvyrápe. 23 Oinupã heta rire omoinge chupe kuéra koty ypytũme ha he'i herekuápe oñangareko mbarete haguã hese kuéra. 24 Ha'e aipórõ ogueraha chupe kuéra upe koty ruguaitépe ha omoinge ipy yvyra kuápe.
25 Pyhare pyte rupi katu, Pablo ha Silas oñembo'e ha opurahéi Tupãme, ha umi oĩva avei koty ypytũme ohendu hína, 26 peichahágui ou sapy'a peteĩ yvy ryrýi ne ratãva, omongu'epáva pe óga pyenda. Upe vove ojepe'apa okẽ nguéra, ha osopa umi upépe oĩva sã nguéra. 27 Pe herekua opáy, ha ohechávo okẽ nguéra ojepe'apáva ohekýi ikyse puku ojejuka haguã, oimo'ãgui opavave okañy hague. 28 Pablo katu osapukái chupe:
—Ani rejapo nde jehe mba'eve ivaíva, roimembáko hína ápe.
29 Upérõ pe herekua ojerure mba'e rendy, oike pya'e, ha oryryipávo kyhyjégui oñesũ Pablo ha Silas renondépe. 30 Upéi oguenohẽ chupe kuéra ha oporandu:
—Karai kuéra, mba'épa ajapo vaerã añepysyrõ haguã?
31 Ha'e kuéra he'i chupe:
—Ejerovia Ñandejára Jesús rehe ha reñepysyrõta nde ha nde rogagua.
32 Ha oñe'ẽ hikuái Ñandejára ñe'ẽre chupe ha opa hógape oĩvape. 33 Upe pyharépe voi upe herekua oipohano chupe kuéra iñenupãngue, ha upéi ha'e ha hogagua oñemongaraika. 34 Upe rire ogueraha hógape ha omongaru. Ha'e ha hogagua kuéra ovy'a eterei oguerovia haguére Tupãme.
35 Ko'ẽmba rire, mbojovakehára kuéra omondo ñorãirõhára kuéra he'ívo koty ypytũ rerekuápe opoi haguã Pablo ha Sílasgui. 36 Pe koty ypytũ rerekua he'i Páblope:
—Mbojovakehára kuéra he'ika chéve apoi haguã pende hegui. Aipórõ ikatúma peho kyhyje'ỹre.
37 Pablo katu he'i ñorãirõhára kuérape:
—Ore Romaguávape ore nupã kuri opavave renondépe ore mbojovake'ỹre, ha ore moinge koty ypytũme, ha piko ágã pepoise ore hegui ñemiháme? Nda upéicha mo'ãi hína! Tou ha'e kuéra voi ore renohẽvo! 38 Ñorãirõhára kuéra ogueraha ko'ã ñe'ẽ mbojovakehára kuérape ha ha'e kuéra oñemondýi ohendúvo Roma peguaha. 39 Oho aipórõ mbojovakeha kuéra, he'ívo Pablo ha Sílaspe ombyasyha, oguenohẽ, ha ojerure chupe kuéra osẽ haguã pe távagui. 40 Osẽvo koty ypytũgui Pablo ha Silas oho Lidia rógape, ha ohecha rire pehẽngue kuéra Jesús reroviahápe ha omokyre'ỹ rire chupe kuéra, oho upégui.