Appeyvasquiclha Pedro napatavo Jesucristo apmolhama tingma Jerusalén
1 Apnaycam alhta apóstoles apquilapajasomap najan apquilyalhinga yoclhilhma Judea. Apquillingac alhta amyaa almam apquilvalhoc Dios appayvam metnaja judíos. 2 Lhama alhta apvoclho Pedro tingma Jerusalén. Yejemoc alhta apquilpamejitsaclho mataa judíos melyasquiyam tasic amyaa. 3 Pedro alhta appamejitsacpoc:
—¿Soctomja appalhavocmo alhta lhip enlhit metnaja judíos, appasmec alhta najan aptoycaoc? —alhta apquiltomjac.
4 Yejemoc alhta apquiltimnamcaa Pedro moclhama actemaclha apvitay siclhoc anco:
5 —Acnec alhta coo tingma Jope. Naysicsa silmalhnancama alhta sicvita malha sevanmescama. Acvitac alhta asoc ayinyema netin malha manta apyiviy malmaycaoc nipvayc. Apvayventamo acpayjo sicnaclha. 6 Yejemoc alhta silano. Acvitac alhta alyanca asoc navjac alpalhcomalhca najan asoc alpilhyevaycam nalhpop najan nata nipyesicsa manta. 7 Yejemoc alhta siclinga appayvam: “Pedro, itnimiclha netin. Ilnajap, itov sat” —alhta intomjac siyanyalhco. 8 Ayatingmavoc alhta: “Paj, Visqui. Am otomac coo mocjam asoc ningasomalhca ontoc.” 9 Anit siclingay alhta intomjac ayinyema netin: “Noltime nasa ningasomalhca ontoc aptomja apcayoclha Dios Ingyapam” —alhta intomjac siyanyalhco. 10 Natqui siclingay alhta intomjac. Yejemoc alhta apmiyaclho netin manta apyiviy. 11 Yejemoc alhta apquilvaa sicnaclha tingma apnatqui enlhit apquilapajasomap. Tingma Cesarea alhta apquilinyema. Coo alhta jelquitamac. 12 Eyapajasquic alhta Dios Espíritu, yoyam oyiplaclha enlhitaoc mepqui sicyasquiyam. Seis elyalhinga alhta najan sellhalhmaa. Ningilantalhningvocmoc alhta Cornelio tingma pac. 13 Ingiltimnasquic alhta nincoo Cornelio actemaclha apvitay ángel napaat. Apquiningvaac nic alhta tingma pac. Aptomjac nic alhta apcanya: “Ilapajas enlhit tingma Jope, yoyam elyantamenta Simón, moc apvisay Pedro. 14 Yejemoc sat eltimnacsic amyaa, yoyam elvomsacpoc tap lhip najan apmolhama” —nic alhta intomjac apcanyacpo Cornelio. 15 Naysicsa siltimnaycam alhta apvayventamo Espíritu Santo tacjaplhit enlhitaoc. Innoc actomjaclha alhta nincoo lha apvayventamo tecjinlhit nincoo. 16 Inlhenquic alhta evalhoc actemaclha appayvam Visqui ingac: “Yingmin alhta apyapascasamcoc Juan. Quellhip eyca colhic acyapascasamco Espíritu Santo.” 17 Apnasoc alhta apquilmescama Espíritu Santo Dios Ingyapam actomjaclha alhta nincoo lha, ningiltomja mongyasquiyam Jesucristo Visqui ingac. Enlhit nac coo. ¿Evanqui ya olyacsilhma coo Dios Ingyapam? —alhta aptomjac Pedro.
18 Lhama alhta apquillinga apquiltimnaycam apquilyalhinga apnaycam tingma Jerusalén. Inquiltamilaclhec alhta apquilvalhoc. Inmasquec alhta apquilyasquiyam. Apquilacoc alhta Dios Ingyapam, apquilpamejitsa:
—Dios Ingyapam apmescama elyanmongsic apquilvalhoc metnaja judíos najan colhic acyimnatem apnenyaoc cotmongvoycamlha nelha —alhta apquiltomjac.
Jesucristo apmolhama tingma Antioquía
19 Apmatnec alhta Esteban. Apquilminlhinacpec alhta najan enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Invocmoc alhta apquinyajaycaoc yoclhilhma Fenicia najan acyayem inquilhe acvisay Chipre najan tingma Antioquía. Apquiltimnam alhta tasic amyaa apvamlha nipyesicsa judíos. 20 Apquilinyictac alhta napocja enlhit melyasquiyam tasic amyaa acyayem inquilhe Chipre najan tingma Cirene. Apquilvocmec alhta tingma Antioquía. Apquililtimnasam alhta nipyesicsa metnaja judíos (griegos) tasic amyaa ayinyema Visqui ingac. 21 Apquilmopvan alhta innac ayinyema Visqui ingac. Apquilyanmoncasquic alhta apquilvalhoc aplhamoclhojo. Am alhta elyascacmoc Visqui ingac.
22 Lhama alhta apquillinga amyaa Jesucristo apmolhama co Jerusalén. Yejemoc alhta apquilapajasa enlhit apvisay Bernabé tingma Antioquía. 23 Lhama alhta apvoclho maa Bernabé. Apquilitsovasoc alhta apvita actemaclha appasmom Dios Ingyapam enlhitaoc. Apquililtimnasquic alhta, yoyam elinlhanmojo mataa apquilyiplovquiscama Visqui ingac. 24 Aptasic alhta as enlhit Bernabé. Inlanoc alhta apvalhoc Espíritu Santo najan meyasquiyam. Apquilpalhavocmec alhta Visqui ingac aplhamoclhojo enlhit.
25 Yejemoc alhta aplhinga Bernabé. Tingma Tarso alhta apyasa. Saulo alhta apquitamac. Aptajanyavoc alhta Saulo. Yejemoc alhta apyantamaclho tingma Antioquía. 26 Lhama año alhta intomjac apquilnayam nipyesicsa Jesucristo apmolhama. Apquillhicmosquic alhta mataa aplhamoclhojo enlhit. Apquiltomjacpo siclhoc anco apquilvisay “cristianos” enlhit melyasquiyam tasic amyaa tingma Antioquía.
27 Lhama alhta apquilvoclho tingma Antioquía profetas Dios apquillingascama. Apquilinyemac alhta tingma Jerusalén. 28 Apquiningvaac alhta nipyesicsa apquilyalhinga lhama profeta Dios aplingascama. Apvisay alhta Agabo. Espíritu Santo alhta apnac apvalhoc. Apquiltimnasamcaa alhta amyaa, yoyam covac sat alnapma mayc lhalhma anco. Naysicsa aptimem apvisqui Claudio alhta intamongvocmoc mayc. 29 Yejemoc alhta allhena apquilvalhoc enlhit melyasquiyam tasic amyaa tingma Antioquía. Apquililtamjoc alhta elapajasquisic solyayem apquilyalhinga apnaycam yoclhilhma Judea. Apquilmesquic alhta moclhama actemaclha apmopvan apquilmescama. 30 Apquilansaclhec alhta solyayem. Apquilasinacpec alhta Bernabé najan Saulo, yoyam elsaclhac solyayem. Apquillhovamquic alhta apquilimja apmamyi apnaycam yoclhilhma Judea (tingma Jerusalén).
Pedro oñe'ẽ umi Jesucristo reroviaha Jerusalén guápe
1 Apóstol ha oñopehẽngue Jesús reroviaha kuéra oĩva Judéape oikuaa Israelgua'ỹva avei oguerohoryha Ñandejára Ñe'ẽ. 2 Pedro ou jeývo Jerusalénpe katu, oĩ Israelgua Jesús reroviaha oñe'ẽ vaíva hese. 3 Oporandu hikuái chupe:
—Mba'ére piko reho Israelgua'ỹva rendápe ha rekaru hendive kuéra?
4 Pedro omombe'upa chupe kuéra iñepyrũha guive ojehu vaekue. He'i chupe kuéra:
5 —Aime hína táva Jópepe, ha añembo'e aja areko peteĩ jechauka: Ahecha peteĩ savana guasu joguaha, oñeñapytĩva irundy ijapýgui oguejy ramo yvágagui che aimeha peve. 6 Ama'ẽ porã ahecha haguã pe oĩva pype ha ahecha tymba ipy irundýva ha tymba saite, hyére otyryrýva ha guyra. 7 Ha peteĩ oñe'ẽva he'i chéve: ‘Pedro, epu'ã ejuka ha he'u.’ 8 Ha'e chupe: ‘Nahániri, che Jára, araka'eve ndoikéiva che jurúpe mba'eve Tupãme oñemboyke'ỹva, térã ipotĩ'ỹva.*f** 9 Upérõ pe oñe'ẽva yvágagui oñe'ẽ jey chéve he'ívo: ‘Pe Tupã omopotĩ vaekuére ani ere Tupãme oñemboyke'ỹha.’ 10 Kóva ojehu mbohapy jey ha upéi opa mba'e ojehupi jey yvágape. 11 Upérõ mbohapy kuimba'e oñemboúva Cesaréagui che píari, oguahẽ upe óga roimeháme. 12 Espíritu he'i chéve aha haguã hendive kuéra kyhyje'ỹre. Ha oho avei che ndive 6 Jesús reroviaha ñane pehẽnguéva. Opavave roike peteĩ kuimba'e rógape, 13 omombe'úva oréve ohecha hague hógape Tupã remimboúpe,*f** ñembo'yhápe he'íva chupe: ‘Emondo ne rembijokuáiva táva Jópepe, ohenói haguã Simónpe, ojekuaáva avei Pedro ramo. 14 Ha'e he'íta ndéve mba'éichapa ikatúta reñepysyrõ nde ha nde rogagua. 15 Añepyrũvo añe'ẽ chupe kuéra, Espíritu Santo ou hi'ári kuéra ou haguéicha ñande ári iñepyrũháme. 16 Upérõ che mandu'a upe he'i vaekuére Ñandejára: ‘Añete, Juan oporomongarai vaekue ýpe, peẽ katu peñemongaraíta Espíritu Sántope.’ 17 Tupã ome'ẽ ramo avei chupe kuéra upe ome'ẽ vaekue ñandéve, jajerovia vaekuére Ñandejára Jesucrístore, máva piko che ajokose haguã Tupãme?
18 Oñopehẽnguéva Jerusalengua ohendu rire ko'ã mba'e, okirirĩ ha omomba'e guasu Tupãme he'ívo:
—Israelgua'ỹvape avei niko Tupã ome'ẽ ra'e ija haguã chupe kuéra ojevývo Tupã gotyo, ikatu haguã ohupyty jeikove opa'ỹva!
Umi Jesucristo reroviaha Antioquía pegua
19 Omano rire Esteban, oñepyrũ upe ñepu'ã umi Jesús reroviahare, ha upévare okañy hikuái Fenicia, Chipre ha Antioquíape. Upe rupi omyerakuã hikuái umi Israelguávape upe marandu porã ha umi Israelgua'ỹvape katu nahániri. 20 Opáichavo, oĩ Jesús reroviaha Chipre ha Cirenegua oguahẽva Antioquíape ha oñe'ẽ avei umi Israelgua'ỹvape, omyerakuãvo upe marandu porã Ñandejára Jesús rehegua. 21 Ñandejára pokatu oĩ hendive kuéra, ha upéicha rupi heta umi ojehejáva ijerovia yma guarégui ha oguerovia Ñandejárape.
22 Iglésia Jerusalén pegua oikuaávo upéva, omondo Bernabépe Antioquíape. 23 Oguahẽvo Antioquíape Bernabé ohecha mba'éichapa Tupã ohovasa ra'e chupe kuéra, ha ovy'a eterei. He'i chupe kuéra oñembopy'a peteĩ haguã ipy'aite guive Ñandejára ndive. 24 Bernabé vaekue kuimba'e marangatu henyhẽva Espíritu Sántogui ha jeroviágui. Ha upéicha rupi heta umi ojerovia vaekue Ñandejárare.
25 Upéi Bernabé oho Társope Saulo píari, 26 ha ojuhu rire chupe, ogueraha Antioquíape. Upépe opyta ha oñembyaty hikuái upepegua iglésia ndive peteĩ áño pukukue, ombo'évo hetápe. Antioquíape oñepyrũ vaekue oñembohéra “cristiáno”, umi Cristo rehe ojeroviávape.
27 Umíva umi árape mbovymi maranduhára*f** oho Jerusaléngui Antioquíape. 28 Ha peteĩ ha'e kuérava, Agabo hérava, oñembo'y ha Espíritu Santo oikuaauka rupi chupe, omomarandu outaha ñembyahýi guasu opa rupi yvy jerekuévo, ha upéva ojehu Claudio ramo guare Roma ruvicha guasu. 29 Upérõ umi Jesús reroviaha Antioquiagua oñembopy'a peteĩ oguerahauka haguã oguerekóvagui umi Judea guápe, peteĩ-teĩ ikatumiháicha. 30 Upéicha ojapo hikuái, ha Bernabé ha Saulo rupi, oguerahauka hikuái ipytyvõ*f** Jesús reroviaha kuérape Judea guápe.