Apmatnam Absalón
1 Apquilyipsatquic nic nat David singilpilhtetemo. Apquilyacyesquic nic nat apquilviscaa. Moclhama grupo mil enlhitaoc, enaliclha apquilviscaa. Moclhama grupo cien enlhitaoc, enaliclha apquilviscaa. 2 Apquilyipsatacpec nic nat tercera parte enlhitaoc, enaliclha apvisqui Joab. Mocjam tercera parte enlhitaoc, enaliclha apvisqui Abisai, Joab apyalhing, apquilyap nic nat Sarvia. Mocjam tercera parte enlhitaoc enaliclha apvisay Itai, apquinyema tingma Gat.
Aptomjac nic nat David apquilanya: —Coo sat opasmoc ningilnapomalhca — nic nat aptomjac.
3 Apquilatingmavoc nic nat enlhitaoc: —Jave, mejingilpasmejec sat lhip visqui ingac. Mongilmiyovalhquejec sat napatavo cotnaja ingmoc, naysicsa ningilinyem najan naysicsa ninticyovam. Lhip visqui ingac apmamnave apanco, am elhno diez mil ingnaymacoc. Emyovacpoc sat lhip visqui ingac tingma apvanyam, jingilanic nincoo naysicsa ningilnapomalhca — nic nat apquiltomjac.
4 —Tasi, aclingac lhac apquilpayvam quellhip — nic nat aptomjac David. Apnaclhec nic nat tingma apatong, apquilaneyo enlhitaoc apquilyeycajay, grupos de mil najan grupos de cien enlhitaoc.
5 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya Joab najan Abisai najan Itai: —Elmiyov sat sictamongvoyam Absalón — nic nat aptomjac. Apquillingac nic nat apyovoclhojo enlhitaoc. 6 Apquilquimpaclhec nic nat elnapacpoc enlhitaoc Israel.
Apquilnapacpec nic nat nalhma payjoc Efraín. 7 Apticyovquic nic nat enlhitaoc Israel as acnim, malha veinte mil enlhitaoc. Apquilyimnatem apanco ilhnic nat apnaymacoc David. 8 Apquilnapacpec nic nat lhalhma anco as yoclhilhma. Apquilitsepquic nic nat nalhma appintalhnama apanco, am nic nat colhno apticyovam naysicsa apquilnapomap. 9 Absalón apquinamtem nic nat yeyjaycoc naysicsa apquilnapomap. Inquinyec nic nat yeyjaycoc coning tayit. Incaspec nic nat yamit actingaoc alayjem apcatic Absalón. Inquinyec nic nat yeyjaycoc acvonquepa. Apquilhnec nic nat maa Absalón ayaspom apcatic.
10 Pilapcasquic nic nat apvitacpo. Innec nic nat altimnasa amyaa Joab: —Apquilhnec maa yamit actingaoc Absalón — nic nat intomjac amyaa.
11 Apcatingmavoc nic nat Joab: —¿So actomja yi mengyaja nac lhip? Evanquic omquecsic lhip acyanmongam acyivey solyayem, diez monedas de plata, najan cinturón apyapmam — nic nat aptomjac Joab.
12 Apcatingmavoc nic nat enlhit: —Movanquejec ongvajic visqui ingac apquitca. Momejec coo acyanmongam mil monedas de plata. Ninlingac alhta apcanama visqui ingac, apcanyomap lhip, najan Abisai, najan Itai: —Elmiyov sat sictamongvoyam Absalón — alhta aptomjac. 13 Movanquejec oyilhasquisic siyajem Absalón. Apyasamcoc visqui ingac aclhamoclhojo asoc. Mejemyovejec lhip aplinga inlhojo siyajem - paj — nic nat aptomjac.
14 —¡Vamlha itne! — nic nat aptomjac Joab. Apliquic nic nat natqui sovjeva, apquilyiplha apnenyic Absalón. Am nic nat ingyitsepac quilhvo apquilhna yamit. 15 Apquilanyacpec nic nat diez apquillhalhmaa Joab elajic Absalón. 16 Aptomjac nic nat apquilanya Joab, colhic acpayvasa trompeta. Apquilvatsamquic nic nat apquilminlhinaycam israelitas apquinyajaycaoc. Apquiltajaclhec nic nat tingma apancaoc. 17 Malhic acyivey, payjoc nalhma apyinyovacpo Absalón apmatnam. Apquilicjesquic nic nat mataymong netin tacjalhop.
18 Naysicsa aptiyascam siclhoc nic nat Absalón, apquinimquisa mataymong acyitnama ingatic, payjoc alvata acvisay Alvata Apvisqui Rey. Inlhenquic nic nat apvalhoc Absalón: Mepqui sictamongvoyam coo seya'monquiscama netamin coo — ilhnic nat intomjac apvalhoc. Quilhvoc as ningvamlha nac jay apquiltimec mataa acvisay: Mataymong Acyitnama Ingatic Absalón.
19 Aptomjac nic nat Ahimaas, Sadoc apquitca apcanya Joab: —Pac omyaclhac apnaclha visqui ingac, oltimnacsic amyaa singmasma Dios napatavo cotnaja ingmoc — nic nat aptomjac Ahimaas.
20 Apcatingmavoc nic nat Joab: —Apvanquic lhip eltimnacsic moc amyaa nalhit acnim. Copvanquejec lhip emyaclhac quilhvo nac jay apnaclha apvisqui. Apmatnec alhta visqui ingac apquitca — nic nat aptomjac Joab.
21 Apcanyacpec nic nat enlhit co Etiopía. Aptomjac nic nat Joab apcanya: —Iltimnasquiclha sat lhip amyaa visqui ingac, aptomja apvitay lhip — nic nat aptomjac. Apjalhec nic nat co Etiopía apnaclha Joab. Appecjasquic nic nat eltimnacsic amyaa.
22 Apquilinlhanacmec nic nat Ahimaas apnaclha Joab: —Ongvimjamcoc sat soycam amyaa etíope, nojemyov nasa lhip — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Joab: —¿So actomja yi? Melhquejec sat lhip acyanmongam soycam amyaa — nic nat aptomjac.
23 —Tasi, ongvimjamcoc sat maa — nic nat aptomjac Ahimaas.
—¡Tasi, ingyinyi! — nic nat aptomjac Joab.
Apyiplaclhec nic nat alvata Ahimaas, apvoyam apmamyi sat etnejic. 24 Apnec nic nat apvisqui David tingma apatong. Apquinatvoclhec nic nat netin tingma guardia aptomja aptamilquiscama. Apquilyajam nic nat, apvita lhama enlhit apquilhyam apquinincamco. 25 Apyimnatasquic nic nat appayvam ingyeylhojoc apvisqui. Apcatingmavoc nic nat apvisqui David: —Actamila nac amyaa apvita inlhojo enlhit aplhapco — nic nat aptomjac.
Apcamquitvoctac nic nat soycam amyaa. 26 Pilapcasquic nic nat apvitacpo mocjam enlhit apquimjayquinta.
Apyimnatasquic nic nat mocjam appayvam, ingyeylhojo aptamilquiscama atong: —Mocjam lhama apquilhyacmo enlhit — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat apvisqui David: —Actamila amyaa mocjam — nic nat aptomjac.
27 Aptomjac nic nat enlhit apvitaycamco: —Acyicpilcoc coo aptomja apquilhyam. Apmamyi apquilhyam apvisay Ahimaas, Sadoc apquitca — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat apvisqui David: —Aptasi nac as enlhit. Intasic sat cotnejic amyaa — nic nat aptomjac.
28 Apcamquitvaac nic nat Ahimaas, apjalhec nic nat napato apvisqui, acticlhicvocmo nalhpop payjaclha napaat.
Appayvasquic nic nat aptomja apcanya: —Innec ayaco Dios, lhip visqui pac. Apmascosquic alhta apquiltemaclha apquilinmelhaycam lhip visqui ingac — nic nat aptomjac.
29 —¿Apjalhnanco ya mocjam sictamongvoyam Absalón? — nic nat aptomjac David.
Apcatingmavoc nic nat Ahimaas: —Acvitac alhta acyinamam olhma naysicsa seyapajascama Joab, lhip apquilancam. Paj coo oyasamcoc ayinyemayaclha — nic nat aptomjac Ahimaas.
30 Aptomjac nic nat apvisqui David apcanya: —Yejemec siclho. Itnamam sat nicja — nic nat aptomjac.
Apquinmam nic nat Ahimaas. 31 Pilapcasquic nic nat apvaa etíope, aptomja apcanya: —Lhip visqui ingac, ingyeylhojo amyaa actamila. Apmascosquic Dios apquiltemaclha apquilinmelhaycam lhip visqui ingac — nic nat aptomjac etíope.
32 Aptomjac nic nat apvisqui David apcanya: —¿Apjalhnanco ya sictamongvoyam Absalón? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat etíope: —Incaymalhquic apyovoclhojo cotnaja ingmoc najan apquilinmelhaycam lhip visqui ingac, eticyoc maa, acno apmatnam lhip apquitca — nic nat aptomjac.
33 Intiyacmec nic nat apvalhoc apvisqui David. Apquinatvoclhec nic nat aplhancoc netin tingma. Apquiliclhangvam nic nat: ¡Sictamongvoyam Absalón! ¡Sictamongvoyam Absalón! ¡Sictamongvoyam coo! — nic nat aptomjac apvisqui David.
Absalón oguevi ha omano ñorãirõme
1 David oipapa iñorãirõhára kuéra, ha omoĩ mburuvicha kuéra omyakãva 1.000 ha omyakãva 100 kuimba'épe. 2 Upéi David omboja'o iñorãirõhára mbohapy atýpe: peteĩ Joab ndive, ambue Abisai, Seruiá memby ha Joab ryvy ndive ha pe mbohapyha Itai, pe Gat pegua ndive. Ha opa ñorãirõhárape he'i:
—Aháta pene ndive ñorãirõme.
3 Ha'e kuéra katu he'i chupe:
—Nahániri ore ruvicha guasu, ani upéicha. Umi oúva ñandévepeko marãve ndoikói roguevi ramo, térã omano ramo mbytere ore hegui; nde katu ore ruvicha guasu, 10.000 oréicha guáva ramo hína. Iporãve repyta ramo ko távape ha remoguahẽ oréve pytyvõ ko'águive.
4 Ajapóta peẽme iporãveháicha, he'i chupe kuéra David, ha oñemoĩ pe táva rokẽ ykére, osẽ aja ñorãirõhára kuéra aty-atýpe 1.000 ha 100 kuimba'e rehegua.
5 He'i avei Joab, Abisai ha Itaípe, ani ojapo mba'eve ivaíva mitã rusu Absalónre, ha opavave ohendu upéva. 6-7 Upéicha osẽ hikuái ñúme oñorãirõvo Israelgua ndive.
Oñeñorãirõ Efraín yvytýre ha hetaiterei umi ojejukáva upe árape. Omano 20.000 kuimba'e. 8 Pe ñorãirõ isarambi opa ijerekuévo, ha upérõ pe ka'aguy ojuka hetavépe upe kyse pukúgui. 9 Absalón oikóva peteĩ mburika ári ojejuhu sapy'a David irũ nguéra renondépe. Upérõ pe mburika oike ohasa peteĩ yvyra mataguy rupi, ha Absalón opa'ã iñakã raguégui umi yvyra rakãre, ha opyta osãingo upépe imburika katu oho hapére ha'eño. 10 Oĩ ohecháva chupe ha oho he'i Joábpe:
—Ahecha Absalónpe osãingóva iñakã raguégui peteĩ yvyra mátagui.
11 Ha Joab he'i chupe:
—Mba'égui nderejukái ra'e upépe voi? Ame'ẽ vaerã mo'ã ndéve 10 pláta pehẽngue ha peteĩ ku'a jokuaha.
12 Upe kuimba'e katu he'i Joábpe:
—Reme'ẽrõ jepe chéve 1.000 pláta pehẽngue ndajukái vaerã mo'ã David ra'ýpe. Rohendu porã kuri David he'i ramo ndéve, Abisai ha Itaípe, ani haguã pejapo mba'eve ivaíva mitã rusu Absalónre. 13 Upéi katu, reínte voi ajapóta upéva kuri, ndaipórigui mba'eve okañýva mburuvicha guasúgui, ha nde nderejapói vaerã mo'ã mba'eve che mo'ã haguã chugui.
14 —Ndaikuaaséi mba'eve, he'i chupe Joab; ha ojapyhy mbohapy kyse yvuku michĩva japoíva ñande pópe, ha ojakutu umíva Absalón py'a mbytetépe, oisãingóva gueteri hekove upe yvyra mátagui, 15 Upéi 10 Joab irũ nguéra omongora Absalónpe ha ojukaite chupe. 16 Upéi Joab ombopuka turu ha iñorãirõhára kuéra nomuñavéi Israel guápe, Joab ojokógui chupe kuéra. 17 Upérõ ojapyhy hikuái Absalón retekue ha oity peteĩ yvykua guasúpe oĩva pe ka'aguýpe ha omopu'ã hi'ári peteĩ ita atýra guasu. Upe rire opa Israelgua okañy ha oho jey hógape.
18 Absalón oikovépe omopu'ãka vaekue ijupe guarã peteĩ ita aty guasu mandu'arã, oĩva David ñúme ha omoĩka vaekue hese héra, ndaipórigui ita'ýra oñangareko vaerã hese. Ha ko'agãite peve upéva héra “Absalón momandu'aha”.
19 Upéi Ahimaas, Sadoc ra'y, he'i Joábpe:
—Taha pya'éna tamomarandu mburuvicha guasúpe, Ñandejára ojapo hague pe hekopeguáva, oipe'ávo chupe umi hese ija'e'ỹva pógui.
20 Joab katu he'i chupe:
—Ko árape ndaha'éi hína nde upe iporãva ogueraha haguã ko momarandu. Agãvénte rejapóne, ko'ágã katu nahániri, omano haguére David ra'y.
21 Ha Joab he'i peteĩ kuimba'e Etiopía guápe:
—Tereho nde ha emombe'u mburuvicha guasúpe upe rehecha vaekue.
Pe Etiopiagua ojayvy Joab renondépe ha osẽ oho ñaniháme. 22 Ahimaas he'i jey Joábpe:
—Opáichavo, tahána che avei hapykuéri.
Joab katu he'i chupe:
—Maerã piko rehose, che ra'y? Nderejererohory mo'ãi niko pe remombe'úvare.
23 —Marãve ndoikói, añaníta hapykuéri, —he'i Ahimaas.
—Eñani katu upéicharõ! —he'i chupe Joab.
Upérõ Ahimaas oñani pe ñu rupi ha oñemotenonde pe Etiopía guáre. 24 Upe aja David oguapy hína umi mokõive táva rokẽ pa'ũme, ha pe mañahára ojupi ra'e upe táva korapy jere yvate mañaháme oĩva táva rokẽ ári. Pe mañahára ohecha pe kuimba'épe oñaníva oúvo ñu rupi ha'eño, 25 ha omombe'u hatã mburuvicha guasúpe. David he'i:
—Ou ramo ha'eño, ogueru hína iporãva. Oñemboja aja pe kuimba'e, 26 pe mañahára ohecha ambue oñaníva oúvo, ha osapukái pe okẽ rerekuápe:
—Ambue kuimba'e oñani oúvo!
—Oime vaerã upéva avei ogueru iporãva, he'i David. 27 Pe mañahára he'i:
—Pe kuimba'e tenondegua oñaniháicha, hi'ã chéve Ahimaas, Sadoc ra'y, hína.
—Péva kuimba'ete hína, ha oiméne ogueru iporãva, he'i David.
28 Ahimaas oñemboja ha ojayvy yvy peve David renondépe, omomaitei ha he'i chupe:
—Tojererohory Ñandejára, che ruvicha guasu Jára, ohundi haguére umi opu'ã vaekuépe hese.
29 —Oĩ porãpa mitã rusu Absalón? —oporandu David.
Ahimaas he'i chupe:
—Ahecha peteĩ apañuãi guasu, ne rembijokuái Joab che mbou ramo ne rendápe, ha upévare ndaikuaái mba'épa ojehu.
30 Upérõ David he'i chupe:
—Eñemoĩ che ykére ha epyta upépe. Ahimaas ojapo péicha. 31 Upérõ oguahẽ pe Etiopiagua, ha he'i:
—Aru ndéve momarandu iporãva, che ruvicha guasu; ko árape Ñandejára ojapo hekópe guáva ne ndive, nde pe'ávo opa umi opu'ã vaekuégui nde rehe.
32 David oporandu pe Etiopía guápe:
—Ha mitã rusu Absalónpa oĩ porã?
Pe Etiopiagua he'i chupe:
—Hánga'u opa ija'e'ỹva nde rehe, che ruvicha guasu, ha umi opu'ãva nde rehe ha ohekáva ivaíva ndéve guarã opa, opa haguéicha pe mitã rusu!