Apvisqui Josías
(2~R 22.1-2)1 Vocmec nic nat ocho años aptiyascam Josías aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo treinta y un años. 2 Impeyvoc nic nat aptemaclha Josías napato Dios Visqui ingac. Apvajanamquic nic nat aptemaclha apyeyjamcaa David, mepqui apyeycajascaoc (mepqui apsilhnanomap apanco).
Alhnancoc apquiltemaclha
3 Apquitcoc nic nat mocjam Josías. Vocmec nic nat ocho años aptimem apvisqui. Aptingyac nic nat eyiplovcasojo Dios Visqui pac apyeyjamcaa David. Vocmec nic nat doce años aptimem apvisqui Josías. Apcanama ilhnic nat colhic allanayclha apquilvalhoc co Judá najan co Jerusalén, ayinyema apquiltemaclha apancaoc apquilayo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios, najan quilaycmasquiscama acvisay Asera, najan quilaycmasquiscama allanomalhca tava apac. 4 Apnatovasquic nic nat altares apquilvatnamaclha asoc macmescama quilaycmasquiscama Baal. Apcapajasquic nic nat Josías, colhic acnatovasa altares apquilvatnamaclha asoc acmasis, najan quilaycmasquiscama Asera, najan quilaycmasquiscama allanomalhca tava apac. Intipilcalhquic nic nat maa, cotniclhac anic anco. Appalesquic nic nat as anic netin apcatoynamacpilha apquilayo siclhoc mataa quilaycmasquiscama. 5 Apquilvatnec nic nat talha apilhquipcoc apticyovam sacerdotes netin apquilvatnamaclha apancaoc. Apquillanescasquic nic nat apquilvalhoc enlhitaoc co Judá najan co Jerusalén. 6 Apnasoc nic nat Josías tingma apquilvanyam nipyesicsa apquilmolhama Manasés, najan apquilmolhama Efraín, najan Simeón, najan Neftalí, najan apvalhoc tingma apquilvanyam lhalhma anco. 7 Apnatovasquic nic nat altares apquilvatnamaclha, najan quilaycmasquiscama Asera najan moc lhalhma anco yoclhilhma Israel. Aptajaclhec nic nat Josías tingma pac Jerusalén.
Vaycajac acvitamalhca
(2~R 22.3—23.3)8 Aptimec nic nat apvisqui Josías acvaycmo dieciocho años. Appenasquic nic nat apquillanayclha asoc napato Dios, payjoc tingma apponquinomap najan lhalhma anco. Apcapajasquic nic nat Safan, Azalía apquitca, najan Amasías aptomja apvisqui tingma apvanyam, najan secretario Joa, Joacaz apquitca, apquilanyacpo ellaniclha mocjam tingma apponquinomap, aptomja Dios apanco. 9 Apquiltingyac nic nat apquimja apmamyi sacerdote apvisay Hilcías, apquilmesa solyayem acninquinomalhca tingma apponquinomap, najan solyayem ayinyema apquilansayclha levitas nipyesicsa apquilmolhama Manasés najan Efraín, nipyesicsa enlhit apquilaymomap yoclhilhma Israel, najan solyayem ayinyema apquilmolhama Judá najan apquilmolhama Benjamín, najan ayinyema co Jerusalén. 10 Innec nic nat acmesa solyayem apquilimja apmamyi apquiltamjaycam tingma apponquinomap, yoyam ellhovamcoc acyanmongam moclhama apquiltamjaycam apquillanayclha tingma apponquinomap. 11 Apquillhocac nic nat carpinteros najan apquillhinquiscama apquiltamjaycam, yoyam elyanmongsic mocjam mataymong yatipjaymacaoc najan yamit apquillanomap tingma apyitsicsic, acvisay amarres najan vigas. Am nic nat ellaniclhac mataa apquilviscaa ninga, Josías eyca aptomja apquillanayclha.
12-13 Impeyvoc nic nat apquiltemaclha as enlhitaoc naysicsa apquiltamjaycam. Apquilimja apmamyi ilhnic nat levitas Jahat najan Abdías, Merari aptovana niptamin, najan Zacarías najan Mesulam, Coat aptovana niptamin. Apquiltomja ilhnic nat apquillhinquiscama apquiltamjaycam. Apquilmopvan música ilhnic nat apyovoclhojo levitas, poc nic nat cronistas, poc nic nat comisarios najan porteros apquiltamilquiscama apatnaoc tingma.
14 Apquilsovjoc nic nat solyayem acninquinomalhca tingma apponquinomap, yoyam elyipsitic. Pilapcasquic nic nat sacerdote Hilcías apvita vaycajac singanamaclha Dios ayinyema Moisés. 15 Innec nic nat altimnasa cronista Safán, amyaa acvitamalhca vaycajac singanamaclha Dios congne tingma apponquinomap. Apmec nic nat tacja Safán.
16 Apsaclhec nic nat vaycajac apnaclha apvisqui, aptomja apcanya: —Lhip visqui ingac, ningilvisay ningilancam lhip, ningiltamjam ningilanyomalhca ongillana. 17 Ninsovjoc alhta solyayem acyitna tingma apponquinomap ningilmesa apquillhinquiscama apquiltamjaycam — nic nat aptomjac.
18 Apquiltimnasquic nic nat Safán apnaclha apvisqui amyaa apvitay sacerdote Hilcías lhama vaycajac singanamaclha Dios. Apquilyipsatquic nic nat Safán apnaclha apvisqui. 19 Pilapcasquic nic nat apvisqui aplinga amyaa aclhanma vaycajac singanamaclha Dios. Apyaptec nic nat aptalhnama netin. 20 Apcapajasquic nic nat colhic altimnasa Hilcías, najan Ahicam, Safán apquitca, najan Abdón, Micaías apquitca, najan Safán aptomja cronista, najan Asaías aptomja singilpilhtetemo apvisqui.
Aptomjac nic nat apquilanya: 21 —Eltingya sat amyaa Dios Visqui ingac, ongilyasamcojo yavamlha ontimjic. Am nic nat elyiplovcasac ningilyeyjamcaa singanamaclha Dios aclhanma as vaycajac. Yitnec aplom pac Dios quilhvo nac jay, apvita nintemaclha nincoo najan apquiltemaclha apquilaymomap co Israel najan co Judá — nic nat aptomjac.
22 Aplhinquic nic nat Hilcías najan apvisqui apquilasinancama, eltingya quilvana profeta acvisay Hulda, Salum aptava. Apyap nic nat Ticva, apyata ilhnic nat Harhas, aptomja aptamilquiscama apava congne tingma apponquinomap. Hulda tingma ac nic nat Jerusalén, payjoc Segundo Barrio. Pilapcasquic nic nat acvita.
23 Intomjac nic nat quilvana profeta ayanya: —Eycaso appayvam apanco Dios Visqui apancaoc Israel. Eliltimnas sat quellhip apvisqui aptomja apcapajascama jelpamejitsic coo: 24 Ingyeylhojo sicpayvam sicvisay Visqui: ellingamcojoc sat acyimtalhnama enlhitaoc as yoclhilhma, acno aclhanma vaycajac alyipsatomalhca napato apvisqui co Judá. 25 Apquiltomja selyamasma as enlhitaoc, apquilvatna asoc acmasis acyitnamaclha quilaycmasquiscama, apquiltomja selvennéycam naysicsa apquiltemaclha apancaoc, pac oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc as enlhitaoc, mepqui sicyeycajascaoc siclhanma — alhta aptomjac Dios — nic nat intomjac profeta quilvana. 26 Intomjac nic nat mocjam: Eliltimnas sat apvisqui co Judá, aptomja apquilapajascama quellhip, eltingya appayvam ayinyema Dios: Eycaso appayvam apanco Dios Visqui apancaoc Israel: Aplingac alhta lhip amyaa, najan acmam apvalhoc lhip. 27 Apquillaneclhec alhta apvalhoc lhip aplinga asoc acyimtalhnama, yoyam ongvapajacsic ellingamcojoc sat enlhitaoc. Apyaptec alhta apava aptalhnama lhip, apvinec alhta najato, acjalhnoc lhac lhip apquilmalhnancama. Naso coo sicpayvam sicvisay Dios. 28 Metejec sat lhip asoc acyimtalhnama, yoyam ellingamcojoc sat enlhitaoc as yoclhilhma. Cotnejic sat mepqui amyaa ingyitsapoc sat lhip, ingyatoynacpoc sat apcatoynamacpilha apquilyeyjamcaa — alhta aptomjac Dios — nic nat intomjac quilvana profeta.
Apquiltajaclhec nic nat apvisqui apquilasinancama, eliltimnacsic appayvam ayinyema Dios. 29 Apcapajasquic nic nat apvisqui, colhic altimnasa mayayo apquilvanyam co Judá najan co Jerusalén, yoyam ingyaniclhac apnaclha. 30 Apmiyaclhec nic nat tingma apponquinomap apvisqui rey, najan apyovoclhojo co Judá najan Jerusalén, najan sacerdotes, najan levitas, najan apquilvanyam najan apquitcavoc. Apquiljalhnoc nic nat apquilyipsatem apvisqui rey vaycajac acvitamalhca congne tingma apponquinomap, acvisay vaycajac actemaclha ningmiyovmalhca pacto. 31 Apquinmaclhec nic nat netin apvisqui nicja poste columna, aplhanma mepqui apyeycajascaoc, elyiplovcasojoc sat mataa singanamaclha najan singascamaclha, acno aclhanma pacto actemaclha ningmiyovmalhca acnatalhesomalhca as vaycajac. 32 Aptomjac nic nat apquilanya napatavo co Jerusalén najan apquilmolhama Benjamín, yoyam elilyejiclhojo mataa singanamaclha Dios. Inquilmec nic nat apquilvalhoc enlhitaoc, elyiplovcasojo apcanamaclha Dios, Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. 33 Apcapajasquic nic nat apvisqui, colhic acnatovasa quilaycmasquiscama nipyesicsa co Israel lhalhma anco. Apquilanyacpec nic nat apyovoclhojo co Israel, eltimjic apquilayo Dios Visqui ingac, apvamlha pac lhama. Am nic nat elyinyavac mocjam enlhitaoc Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa.
Oisãmbyhy Josías
(2 R 22.1-2)1 Josías oguereko 8 áño oñepyrũrõ oisãmbyhy, ha oisãmbyhy Jerusalénpe 31 áño. 2 Josías rembiapokue iporã Ñandejára renondépe, oguatágui itúva ypykue David rape rupi, opia'ỹre mba'evépe.
Josías omoĩ porã jey opa mba'e
3 Áño 8ha oñepyrũ haguépe oisãmbyhy, imitã ramo jepe, Josías oñepyrũ oheka Tupã, itúva ypykue David Járape. Ha áño 12hápe oñepyrũ omopotĩ Judá ha Jerusalén opaichagua tupã gua'u tupaógui, Astarté*f** ha tupã gua'u kuéra ra'ãngágui ita verágui ojejapóva, 4 ha oityka yvýre hovake opaichagua Baal*f** kuéra altar ha oñemyangu'i umi ojehapyha insiénso oĩva umíva ári, umi Astarté*f** ra'ãnga, umi tupã gua'u ha umi ta'ãnga ita térã ita vera ñemboyku pyre guigua; umíva omyangu'i tumi yvy timbóicha ha omosarambi oñeñotỹháme umi omomba'e guasu vaekue chupe kuéra. 5 Ijaltar kuéra ári ohapyka avei umi ipa'i gua'u kuéra kãnguekue, ha upéicha omopotĩ vaekue Judá ha Jerusalén. 6 Upéicha avei ojapo Manasés, Efraín, Simeón ha Neftaligua peve táva kuérape, ha opa ijerére. 7 Oity yvýre altar, Astarté ha tupã gua'u kuéra ra'ãnga, omyangu'i tumi umíva ha ohundi opa altar ojehapyha insiénso oĩva Israel rupi. Upéi ou jey Jerusalénpe.
Ojejuhu kuatia oĩháme Tupã rembiapoukapy
(2 R 22.3—23.3)8 Áño 18 oisãmbyhy haguépe, omopotĩ rire upe tetã ha tupao, omondo Asalías ra'y Safán, táva ruvicha Amasías ha hembijokuái joa Joacaz ra'ýpe, omyatyrõ haguã Tupã Ijára tupao. 9 Ko'ãva oho pa'i guasu Hilquías rendápe ha ome'ẽ chupe upe viru ojereraha vaekue tupaópe ha umi levíta ha okẽ rerekua ombyaty vaekue Manasés ha Efraínpe, umi opytávagui Israélpe, ha opa Judá ha Benjamín ha Jerusalén guágui. 10 Upéi ome'ẽ hikuái tupao ñemopu'ã rerekuápe, ha'e kuéra ohepyme'ẽ haguã umi omba'apóvape tupao ñemyatyrõme. 11 Ome'ẽ avei yvyra kytĩha ha óga mopu'ãha kuérape, ojogua haguã ita oñekytĩva ha yvyra kuéra tupaópe guarã, mburuvicha guasu kuéra Judagua oheja vaekue oñembyaipa.
12 Ko'ã kuimba'e ojapo hembiapo kuéra hekoitépe. Huvicha kuéra ramo oĩ Merarí ñemoñaregua levíta Jáhat ha Abdías; ha Quehat ñemoñaregua Zacarías ha Mesulam. Ko'ãva oisãmbyhy pe tupao ñemyatyrõ. Opa ko'ãva, levíta vaekue ha ombopukuaa opaichagua mba'epu. 13 Ha'e kuéra avei oisãmbyhy umi mba'e rerojaha ha umi omba'apóvape tupao ñemyatyrõme. Oĩ avei levíta kuatia haiha, oĩ sãmbyhyhára ha oĩ okẽ rerekua.
14 Oguenohẽvo pe pira pire ojereraha vaekue tupaópe, pa'i Hilquías ojuhu pe kuatia ojehaihápe Ñandejára rembiapoukapy, oñeme'ẽ vaekue Moisés rupi. 15 Upépe voi ha'e omombe'u mba'e haihára Safánpe ojuhu hague tupaópe kuatia Ñandejára rembiapoukapy rehegua ha ome'ẽ chupe upe kuatia. 16 Safán ogueraha upe kuatia mburuvicha guasúpe ha he'i chupe:
—Ne rembiguái kuéra ojapo opa mba'e ere vaekue chupe kuéra. 17 Oguenohẽ pe viru oĩva tupaópe ha ome'ẽ umi omba'apóvape.
18 Upéi Safán he'i mburuvicha guasúpe: —Pa'i Hilquías ome'ẽ chéve peteĩ kuatiañe'ẽ.
Ha Safán omoñe'ẽ pe kuatia mburuvicha guasúpe.
19 Mburuvicha guasu, ohendúvo Ñandejára rembiapoukapy, omondoro ijao, 20 ha pya'e he'i Hilquías, Safán ra'y Ahicam, Micaías ra'y Abdón, kuatia haihára Safán ha mburuvicha guasu rembiguái Asaíaspe:
21 —Tapeho peporandu*f** Ñandejárape, che rérape ha opa umi Israel ha Judápe opytáva rérape, mba'épa he'i pe kuatia ñe'ẽ ojejuhu vaekuépe. Oimearã Ñandejára ipochy hendy hína ñane ndive, ñande ru kuéra ypykue ndoikuaaséi haguére mba'eve chugui ha ndojaposéi haguére pe Ñandejára he'i vaekue.
22 Hilquías oho ohechávo maranduhára kuñávape hérava Huldá, Salum rembireko. Ko Salum, Ticvá ra'y ha Harhás remineno, pe oñangarekóva ao kuéra tupao peguáre. Huldá oiko Jerusalén pegua Barrio mokõiháme. 23 Huldá he'i chupe kuéra:
—Kóicha he'i Tupã Israel Jára: ‘Peje upe pene mbou vaekuépe peporandúvo chéve, 24 che, pende Jára, ha'eha kóicha: Amboúta ivaíva ko táva ha umi ápe oikóva ári. Opa umi mba'e vai ojehaíva pe kuatia ñe'ẽme pehendu vaekue Judá ruvicha guasu renondépe, amboúta pende ári. 25 Che hegui niko peñemomombyry ha pehapy insiénso tupã ambue kuérape. Upévare che pochy hendy umi mba'e pejapóvare. Hendýma hína che pochy ko peimeháre, ha ndogue mo'ã véima. 26 Peje aipo ramo Judá ruvicha guasúpe, pene mbou vaekue peporandúvo chéve, che Tupã Israel Jára ha'eha avei kóicha: Rejapo haguére upe rehendu vaekue, 27 ha rembyasy ha reñemomirĩ haguére che renondépe rehendúvo umi mba'e ha'éva ojehutaha ko táva ha umi ko'ápe oikóvape, ha reñemomirĩ haguére ha nde ao remondoro, ha rejahe'o haguére che renondépe, che avei rohendu. Che opa mba'e Jára ha'e ndéve. 28 Remanóta py'a guapýpe ha rehóta reñembyaty nde ru kuéra ypykue ndive, rehecha'ỹre pe ivai etéva ahekuavótava ko táva ha umi ko'ápe oikóva ári.’
Mburuvicha guasu remimbou kuéra ojevy ha ogueraha chupe umi ñe'ẽ. 29 Upérõ mburuvicha guasu ohenoika opa myakãhára*f** Judá ha Jerusalén guápe, oñembyaty haguã. 30 Upéi mburuvicha guasu, kuimba'e kuéra Judagua, opavave Jerusalénpe oikóva, pa'i kuéra, maranduhára kuéra ha pe tetãgua oĩ haguéicha, oho tupaópe. Upépe mburuvicha guasu omoñe'ẽ hatã chupe kuéra opa mba'e oje'éva pe ñe'ẽ ñome'ẽ rehegua kuatiápe, ojejuhu vaekue tupaópe. 31 Upéi mburuvicha guasu oñembo'y pe horkon imba'éva ykére, ha ome'ẽ iñe'ẽ Ñandejára renondépe iñe'ẽ rendúvo chupe, ojapóvo hekoitépe ha ipy'aite guive opa umi hembiapoukapy, ha ombyajévo opa mba'e ojehaíva pe kuatiápe. 32 Upéi he'i opa Judá ha Benjamingua upépe oĩvape, ome'ẽ haguã Tupãme iñe'ẽ ha he'i haguã chupe ojapotaha opa mba'e he'íva hikuái iñe'ẽ me'ẽme. Ha umi Jerusalengua ojapo iñe'ẽ ome'ẽva Tupã itúva kuéra ypykue Járape. 33 Josías oipe'apa umi tembiapo ahẽ oikóva opa Israel rupi, ha he'i opa umi oikóva Israélpe omomba'e guasu haguã Tupã Ijárape. Ha ha'e oikove aja, ndojeíri hikuái Tupã itúva kuéra ypykue Járagui.