Macyipconma Jesús
(Mt 4.1-11Mr 1.12-13)1 Espíritu Santo alhta apnac apvalhoc Jesús. Aptajingvocmec alhta vatsam Jordán. Espíritu Santo alhta apyantamac yoclhilhma actamopeycaoc. 2 Inyipconquic alhta mataa yavey. Am alhta etomac aptom cuarenta acnim. Natamin alhta ayaja mayc. 3 Intomjac alhta yavey Satanás:
—¿Naso ya lhquip Dios Apquitca? Ingyane sat cotniclha quilpasmongam as mataymong —alhta intomjac.
4 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Eycaso actalhesomalhca: “Jave apvamlha quilpasmongam aptomja singyimnatescama ingnenyic. Eyca moclhama Dios appayvam actomja singyimnatescama ingnenyic” —alhta aptomjac.
5 Yejemoc alhta acyantamaclho yavey Jesús netin inquilhe. Acyavataclhojo alhta inlhicmosac aclhamoclhojo apquilviscaa yoclhilhma lhalhma anco. 6 Intomjac alhta ayanya yavey:
—Quip ilanojo lhalhma anco. Pac otnesquisic lhip apvisqui as yoclhilhma. Selmesomalhca coo aclhamoclhojo ningilnatam. Altamjoc sat ancoc olmesic poc enlhit, evanquic olmesic. 7 Apquilticlhiquic sat ancoc aptapnaoc sicnaclha, yoyam jepayasoc coo, olmesic sat aclhamoclhojo asoc —alhta intomjac.
8 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Conyi Satanás. Eycaso actalhesomalhca: “Ilticlhic aptapnaoc, ipayicsojo Dios lhip Visqui pac. Ilanam sat apvamlha pac” —alhta aptomjac.
9 Inyantamaclhec alhta tingma Jerusalén. Innasquic alhta nitno tingma apponquinomap. Intomjac alhta ayanya:
—¿Naso ya lhquip Dios Apquitca? Ityim sat coning —alhta intomjac. 10 Eycaso actalhesomalhca:
Dios Ingyapam sat elanic ángeles apquilasinancama yoyam eltamilsic lhip.
11 Elmoc sat tacja lhip, yoyam copalvotayc apmancoc mataymong
—alhta intomjac yavey.
12 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Eycaso actalhesomalhca: “Noyipcon nasa Dios lhip Visqui pac” —alhta aptomjac.
13 Masquec alhta acyasamco actomjaclha acyipconma yavey. Acyamyiclho alhta siclho.
Apquenmoclha Jesús apquillhicmoscama
(Mt 4.12-17Mr 1.14-15)14 Aptajingvoclhec alhta Jesús yoclhilhma Galilea. Espíritu Santo alhta apnac apvalhoc. Inlingalhquic alhta apvisay natingma lhalhma anco. 15 Apquillhicmosquic alhta mataa amyaa tingma apcaneyclhilha. Apquilacoc alhta apmopvan apquillhicmoscama.
Jesús tingma Nazaret
(Mt 13.53-58Mr 6.1-6)16 Apvoctac alhta mocjam tingma Nazaret actomjaclha apcaoclha apanco. Aptalhningvoclhec alhta acnim ninnayclha tingma apcaneyclhilha. Aptemaclha apanco mataa. Apquiningvoclhec alhta, yoyam elyipsitic vaycajac.
17 Apmesacpec alhta vaycajac Isaías, profeta Dios aplingascama. Apmayesaclhec alhta vaycajac. Apvitac alhta acyitnaclha amyaa actema nac jay:
18 Visqui ingac Espíritu pac apnac evalhoc coo.
Eponquincasquic coo, yoyam oltimnacsic tasic amyaa enlhit mepqui apquilnatam.
Eyasinaquic, yoyam otamilquiscomoc apquilvalhoc enlhit acyajapmo apquilvalhoc.
Eyasinaquic oltimnacsic amyaa, yoyam colhic alyamyeclho enlhit apquilmomap.
Najan yoyam otascasiclha ilhma enlhit mepqui apataoc.
Najan yoyam colhic alyamyeclho enlhit mayasquiscama apyimpeoc.
19 Najan yoyam oltimnacsic enlhit acvaa acnim singilpasmom Visqui ingac
—alhta intomjac vaycajac.
20 Natamin appatjapaclho alhta vaycajac. Apmesa alhta apquilancam. Apnac alhta eyca. Apquilanoc alhta apquilinmelhavo enlhitaoc tingma apcaneyclhilha. 21 Yejemoc alhta apquiltimnasamcaa:
—Invocmec nelha acnim nac jay aclhanmaclha actomja nasoc anco vaycajac apquiljalhnovo lhac quellhip —alhta aptomjac.
22 Inlhenalhquic alhta apmopvan. Pilapcasquic alhta anco aclingalhco apquiltimnaycam actamila.
—¿Jave ya José apquitca lha? —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
23 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Jeltimnacsic sat quellhip actemaclha nimpayvam inganco: “Panatem inyap, itamilcasacpojo apanco. Ninlingac alhta apvisay aptamjaycam tingma Capernaum. Ilhnasojo sat najan aptamjaycam as apcaoclha apanco” —sat eltimjic jelanic.
24 Apquilpamejitsa alhta mocjam:
—Actomjac coo siyanya quellhip: Naso, apvanacpec anco profeta Dios aplingascama actomja apcaoclha apanco. 25 Naso coo sicpayvam: Naysicsa aptimem profeta Dios aplingascama ilhnic nat Elías. Innaycam nic nat aclhamoclhojo lhintampaa Israel apcaoclha. Tres años najan seis piltin ilhnic nat invaycmoc mayapayclha netin. Mayc nic nat inquilnapac enlhit lhalhma anco. 26 Am nic nat ingyapajasac Dios Ingyapam Elías acnaycamcaclha lhintampaa Israel apcaoclha. Acvamlha apcapajasomacpo ilhnic nat acnaclha quilvana tampeyi co Sarepta ningatoc tingma Sidón. 27 Najan naysicsa aptimem profeta Dios aplingascama ilhnic nat Eliseo. Apnaycam nic nat aplhamoclhojo lepra ningmasquem ningilyitapaycam actomjaycaoc Israel apcaoclha. Am nic nat etamilquiscacmoc enlhit co Israel, apvamlha apanco Naamán co Siria —alhta aptomjac.
28 Lhama alhta aclingalhco apquiltimnaycam, apquillova alhta eyca enlhit congne apcaneyclhilha. 29 Apquilaneclho alhta netin enlhit. Apquilyengamquic alhta tap tingma. Apquilvoclhasoc alhta ayitsicsic inquilhe apquilanomacpilha tingma. Apquililtamjoc alhta eltimsic coning, yoyam ingyitsapoc. 30 Aptipquic alhta Jesús nipyesicsa enlhit. Apquilyeycajamquic alhta apnaymacoc apyasaclha.
Enlhit acma apvalhoc somquic quilyicjamo
(Mr 1.21-28)31 Apmiyaclhec alhta Jesús tingma Capernaum yoclhilhma Galilea. Acnim ninnayclha alhta apquillhicmosa amyaa. 32 Pilapcasquic alhta aclingalhco apquillhicmoscama. Malha alhta visqui appayvam.
33 Apnec alhta congne apcaneyclhilha lhama enlhit somquic quilyicjamo actovascama. Cayjec alhta apquilpalhamaycam:
34 —Jesús co Nazaret —alhta aptomjac. ¿Soc pa jintimesquisic? ¿Pa ya jingilnajapvotac nincoo? Acyicpilcoc lhip. Dios apponcanma nac lhip —alhta aptomjac.
35 Apquilyasquic alhta ilhma somquic quilyicjamo:
—Nani. Covanma anco, cotyip —alhta aptomjac Jesús.
Yejemoc alhta acyinja nalhpop nipyesicsa apnaymacoc, actepa. Am alhta incascasac apyimpejic enlhit. 36 Pilapcasquic alhta apvitacpo. Apquilpamejitsacpec alhta:
—¿So actema appayvam? Malha nac visqui appayvam. Apmopvan najan innac. Apquilapajasquic anco somquic quilyicjamo, yejemoc alantepa —alhta intomjac apquilpamesma.
37 Inlingalhquic alhta apvisay natingma lhalhma anco.
Jesús aptamilquisquiyam Simón Pedro apipyamong
(Mt 8.14-15Mr 1.29-31)38 Natamin alhta aptepa Jesús tingma apcaneyclhilha. Apmiyaclhec alhta Simón tingma pac. Inyitnec alhta Simón apipyamong. Acmelhanma ayimpejic alhta intomjac. Yejemoc alhta apquiltimnasacpo Jesús. 39 Apquiningvocmec alhta tacjalhit. Apquilyasquic alhta ilhma ningmasquem. Yejemoc alhta acmasca acmelhanma ayimpejic. Inquinmaclhec alhta netin quilvana. Inquillanam alhta innaymacoc.
Aptamilquisquiyam Jesús aplhamoclhojo enlhit
(Mt 8.16-17Mr 1.32-34)40 Yejemoc alhta actalhna acnim. Alhtaa intomjac. Apquilnalantamo alhta apnaclha Jesús ningmasquem actamjaycaoc, moclhama moc actemaclha. Apninquinquic alhta apmeoc tacjaplhit moclhama. Apquiltamilquiscacmec alhta. 41 Aplhamoclhojo ningmasquemataoc inquilantipquic alhta somquic quilyicjamo. Inquiliclhangvec alhta alpametamcaa:
—Lhip nac Dios Apquitca —alhta inquiltomjac.
Apquilyasquic alhta ilhma Jesús. Am alhta ingyavoc colpametam. Inquilyicpilcoc alhta aptomja Cristo.
Apquiltimnaycam Jesús yoclhilhma Galilea
(Mr 1.35-39)42 Alhtooc anco alhta aplhinga Jesús. Apmiyaclhec alhta yoclhilhma mepqui lha tingma. Apquilquitamquic alhta aplhamoclhojo enlhitaoc. Apquilimjamquic alhta. Apmiyovcacpec alhta Jesús, apcanyacpec alhta mepecjam. 43 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Movanquejec coo moyacsic poc tingma. Siyapajasomalhca coo, yoyam oltimnacsic najan maa tasic amyaa Dios apquilnancascama —alhta aptomjac.
44 Apquiltimnasquic alhta mataa tasic amyaa tingma apquilaneyclhilha yoclhilhma Galilea.
Jesús ekyepkónma kelyekhama'
(Mt 4.1-11Mc 1.12-13)1 Apkexyeykmek axta makham Jesús apkenyeykento wátsam Jordán yetlo apláneyo apwáxok Espíritu Santo, apyentamomchek axta nahan Espíritu m'a yókxexma meykexa nak énxet. 2 Cuarenta ekhem axta nahan aphayam ma'a, keñe axta ekyepkónma kelyekhama'. Axta etók apto xama enxoho xa ekhem nak, tén axta eyaqhama meyk. 3 Tén axta ektéma eyenagkama kelyekhama' s'e:
—Naqsók agkok xép apteme Dios Apketche, yána' katnekxak apto s'e meteymog nak.
4 Axta aptemék apchátegmoweykegkokxo Jesús se'e:
—Temék eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e: ‘Háwe ekwánxa agkok nento ekyennaqtésso apnények énxet.’
5 Tén axta kelyekhama' énátchesseykekxo netnók agko' ma'a Jesús, xekmóssegkek axta nahan ekmanyehe agko' ma'a ekyókxoho apkelókxa nak keso náxop. 6 Axta entemék eyenagkama s'e:
—Agkések sa' ko'o exchep yaqwayam etnehek apkeláneykha s'e ekyókxoho nak, tén han ektémakxa nak éltaqmalma agko' se'e apkelókxa nak. Hakte ekxawáyak axta ko'o xa, agkések sa' nahan ko'o m'a sekmakókxa enxoho agkések. 7 Apkeltekxekkek sa' agkok aptapnák emonye' tén han sélpeykásawo enxoho, apagkok sa' xép etnehek xa ekyókxoho nak.
8 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Temék eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e: ‘Kólpeykesho Dios Wesse' kélagkok, kólteme wánxa kéláyo m'a.’
9 Tén axta kelyekhama' ekyentameykekxo m'a tegma apwányam Jerusalén, kenátchesseykekxeyk axta m'a ektáhakxa axta netno' agko' ma'a tegma appagkanamap. Axta entemék eyenagkama s'e:
—Naqsók agkok xép apteme Dios apketche, enextegenta' náxop; 10 hakte temék eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e:
‘Dios sa' eláphaksek
apkelásenneykha
yaqwayam etaqmelchesek xép,
tén han emyók.
11 Emágwaták sa' nahan xép,
yaqwayam enxoho
metyegwaték meteymog
xama enxoho.’
12 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Temék nahan ekxeyenma s'e: ‘Nágkólyepkón Dios Wesse' kélagkok.’
13 Xama axta megkóteyeykekxo yaqweykenxa katnehek keypkónek kelyekhama' m'a Jesús, yamasmeyk axta sekxók yaqwatakxoho.
Jesús apcheynamo aptamheykha Galilea
(Mt 4.12-17Mc 1.14-15)14 Apmeyeykekxeyk axta makham Jesús Galilea yetlo ekláneyo apwáxok Espíritu Santo apmopwána, apxénamakpek axta nahan ekyókxoho yókxexma nak neyáwa m'a Galilea. 15 Apkelxekmóssegkek axta chá'a énxet'ák kañe' apchaqneykekxexa judíos ekyókxoho yókxexma apweykenxa axta chá'a, apyókxoho énxet axta anhan chá'a taqmeleykha apxeyenma.
Jesús apha Nazaret
(Mt 13.53-58Mc 6.1-6)16 Apmeyeykekxeyk axta Jesús Nazaret, cham'a apwáneykenxa axta. Aptaxnegweykmek axta apchaqneykekxexa judíos ekhem sábado, cham'a aptémakxa axta chá'a, apkenmeykha axta apmáheyo elyetsetek ma'a ektémakxa axta Eknaqtáxésamaxche Weykcha'áhak. 17 Apxawáyak axta nahan yaqwayam elyetsetek ma'a weykcha'áhak apagkok axta m'a Dios appeywa aplegasso Isaías; xama axta apmeykessama weykcha'áhak, apweteyak axta ekyetnamakxa ektéma axta eknaqtáxésamaxche s'e:
18 “Aphegkek ko'o tekhéxet
ma'a Wesse' egegkok
Espíritu apagkok,
hakte epagkanmeyk axta ko'o
yaqwayam asókasek
amya'a ektaqmela m'a
énxet'ák meyke aqsok nak;
eyáphassegkek axta ko'o
yaqwayam
altennaksek ekmáheyo
kólchexeykxak ma'a
énxet apkelmomap nak,
tén han alwetásekxaxma m'a
énxet'ák meyke apaqta'ák nak;
tén han alwagkasek teyp ma'a
kélnaqtawáseykegkoho nak;
19 keñe nahan altennaksek
énxet'ák ekwaya m'a
ekhem yaqwánxa nak
elwagkasek teyp
Wesse' egegkok
ma'a énxet'ák apagkok.”
20 Tén axta apchápeykekxo weykcha'áhak ma'a Jesús, apmeyáseykekxeyk axta m'a appasmeykha axta kéltamheykha m'a apchaqneykekxexa judíos, keñe aphama. Axta nahan elwátéssók apkelányo apyókxoho énxet'ák ektáha axta apheykha m'a. 21 Apcheynamók axta appaqmeyesma m'a Jesús. Axta aptemék se'e:
—Sakhem agko' ektáha m'a ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche, kélleg'a exchek kéxegke.
22 Apyókxoho énxet axta nahan keltaqmeleykha chá'a apkelpeywa apxeyenma m'a Jesús, leklamók axta nahan apkelwáxok apkellegaya m'a ektémakxa axta aqsok ektaqmela apxeyenma. Axta aptemék chá'a apkelmaxneyeykencha'a pók se'e:
—¿Háweya José apketchel'a xa?
23 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Ekya'ásegkók ko'o peya kóltéhek hélának kéxegke s'e ektéma nak amya'a: ‘Pánaqte yáp, etaqmelchesakpekxoho apagko' xép.’ Sa' kóltéhek nahan hélának se'e: ‘Aqsok nenlegaya axta negko'o apkeláneya exchep ma'a Cafarnaúm, elána' nahan se'e apchókxa apagko' nak.’
24 Axta aptemék nahan appeywa s'e:
—Naqsók ko'o sektáha séláneya kéxegke méko xama enxoho Dios appeywa aplegasso ektaqmalma apmomap takha' m'a ektáhakxa nak apchókxa apagko'. 25 Naqsók axta ekxámokma tampe' Israel ma'a aphamakxa axta Dios appeywa aplegasso Elías, cham'a megkammáya axta ekweykmoho apqántánxo apyeyam nepxet pók, teyepmeyk axta ekyawe agko' meyk segaqhe ekyókxoho m'a apchókxa nak; 26 axta eyke kóláphassók Elías yaqwayam epasmok xama enxoho m'a tampe' israelitas, axta eyke m'a tampe' ekha axta m'a Sarepta, nekha axta m'a tegma apwányam Sidón. 27 Apxámok axta anhan ektamhéyak negmasse ektepelchamáxche egyempehek Israel ma'a aphamakxa axta Dios appeywa aplegasso Eliseo, axta eyke kóltaqmelchesseykmok xama enxoho, wánxa axta aqsa m'a Naamán, apkeñama axta m'a Siria.
28 Xama axta apkellegaya xa, apkellamchek axta apyókxoho m'a énxet'ák apheykha axta m'a kañe' apchaqneykekxexa judíos. 29 Apkelchampeykekxeyk axta néten, keñe kéltekkessama Jesús ma'a tegma apwányam, kélya'assegkek axta m'a néten egkexe apkeláneykegkaxa axta tegma apwányam, yaqwayam enxoho eyenyenták náxop. 30 Aptaxnegkek axta eyke aqsa nepyeseksa Jesús xa énxet'ák nak, keñe apxegama.
Xama énxet ekha apwáxok espíritu ekmaso
(Mc 1.21-28)31 Apmeyeykekxeyk axta Jesús Cafarnaúm xama yókxexma axta m'a Galilea, apkelxekmóssegkek axta chá'a énxet'ák ma'a ekhem sábado. 32 Kelpelakkassegkek axta nahan chá'a énxet'ák apkelweteya ektémakxa apkelxekmósso, hakte eltennasha axta chá'a yetlo ekyawe agko' apmopwána.
33 Aphegkek axta nahan kañe' apchaqneykekxexa judíos xama énxet ekha axta apwáxok kelyekhama' essenhan espíritu ekmaso. Axta aptemék apyennaqtéssamo appeywa apkelpáxameykencha'a s'e:
34 —¡Náhenteméssesha aqsa! Jesús apkeñama nak Nazaret, ¿yaqsa ektáha sempáxaqwa'a nak negko'o? ¿Apwa'aya exchep yaqwayam hegmasséssók? Ekyekpelchawók ko'o exchep, ekya'ásegkók han apteme Appagkanamap apkeñama Dios.
35 Appaqhetchessegkek axta Jesús xa kelyekhama' nak. Axta aptemék apkenagkama s'e:
—¡Kawanma, katyep xa énxet apwáxok nak!
Keñe axta kelyekhama' ekyaqnegkessama náxóp xa énxet nak nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák, teyepmeyk axta nahan kañe' apwáxok meyke ekteméssesseykmohóxma ekmaso. 36 Apkelyegwaktegkek axta nahan apyókxoho énxet'ák. Axta aptemék chá'a apkenagkama pók se'e:
—¡Ekmowána nak la'a eghak appeywa! Yetlo apya'áseyak tén han apmopwána apkeltamhók kalántépok espíritu élmasagcha'a xa énxet nak, ¡yetlókók nahan élánteyapma!
37 Apxénamakpek axta nahan Jesús ekyókxoho yókxexma nak xa apchókxa nak.
Jesús aptaqmelchesseyam Simón apepyámog
(Mt 8.14-15Mc 1.29-31)38 Apteyepmeyk axta Jesús kañe' apchaqneykekxexa énxet'ák judíos, tén axta aptaxnegweykmo m'a Simón apxagkok. Háxamáxcheyk axta nahan ma'a Simón apepyámog, mexanmeyk agko' axta nahan émpehek, kéltennássessegkek axta Jesús kéltémo etaqmelchessók. 39 Apháxegweykmek axta Jesús ekyetnamakxa m'a kelán'a nak, appaqhetchessegkek axta m'a ekmexanma émpehek, massémók axta anhan ekmexanma émpehek. Yetlómók axta anhan ekheykekxa néten, tén axta élánéssama aqsok.
Jesús apkeltaqmelchesseyam apxámokma apkelháxamap
(Mt 8.16-17Mc 1.32-34)40 Xama axta ektaxneykmo, kélnaqlókassegkek axta Jesús apyókxoho apkelháxamap ekyetnamakxa axta chá'a mók ektémakxa apkelháxamap; appaknegweykmók axta chá'a xama xama, tén axta apkeltaqmelchesseykmo. 41 Apxámok axta anhan apkelháxamap élánteyapma chá'a apkelwáxok kelyekhama', axta entemék chá'a élyennaqtéssamo élpeywa s'e:
—¡Xép apteme Dios Apketche!
Apnókáseykha axta eyke Jesús ma'a kelyekhama', axta yahayók kalpaqmétek, hakte kelya'ásegkók axta apteme Mesías.
Jesús apkeltenneykha apchaqneykekxexa judíos
(Mc 1.35-39)42 Xama axta élsáya, apteyepmeyk axta Jesús tegma apwányam apmaheykegko yókxexma meykexa énxet. Apketamsegkek axta eyke m'a énxet'ák, apkelweykmek axta anhan ma'a apheykenxa axta. Apmáheyók axta eykhe emagkok Jesús xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho mexñekxeyk makham, 43 axta eyke aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
—Kéméxcheyk eyke anhan ko'o añeksek amya'a ektaqmela aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios ma'a pók tegma apwányam, hakte axta keñamak ko'o seyáphásamáxko xa.
44 Axta keñamak apkeltenneykencha'a chá'a tásek amya'a Jesús ma'a apchaqneykekxexa nak judíos ma'a yókxexma Judea.
