Apvisqui Acaz nipyesicsa co Judá
(2~R 16.1-20)1 Vocmec nic nat veinte años aptiyascam Acaz, aptimesacpo apvisqui nipyesicsa co Judá. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo dieciséis años. Am nic nat etnajac appeyvomo napato Dios, am nic nat elhno apyeyjamcaa apvisqui David. 2 Apyiplovcasquic nic nat apquiltemaclha apancaoc apquilviscaa co Israel. Apquillanac nic nat quilaycmasquiscama allanomalhca tava ápac, apquiltimec nic nat acvisay Baal. 3 Apquilvatnec nic nat talha asoc acmasis payjoc alvata Ben-hinom. Apquilvatnec nic nat talha apquilmeta apquitquic macmescama quilaycmasquiscama, acno ilhnic nat metnaja israelitas, actomja ilhnic nat apquilaoclha, apquilantipsomap nic nat napatavo israelitas. 4 Aptingyascasquic nic nat asoc macmescama quilaycmasquiscama najan asoc acmasis actemaclha apquilvatnama acyitnamaclha quilaycmasquiscama, netin inquilhe najan coning yamit acponquinomalhca.
5 Aplingamcoc nic nat apyanmongsayclha Dios, ayinyema as aptemaclha apanco. Apquilimpocjac nic nat co Siria, apquilmacpo apvisqui najan apnaymacoc co Judá, apquilyantamacpo tingma Damasco. Apquilimpocjac nic nat mocjam co Israel apvisqui najan apnaymacoc nipyesicsa co Judá, yoyam eticyoc. 6 Apvisqui co Israel nic nat Peka, Remalías apquitca. Apquilnapquic nic nat nipyesicsa co Judá ciento veinte mil enlhitaoc acma apquilmaycam. Eycaso ayinyema ilhnic nat apquiltemaclha apquilyamasma Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. 7 Lhama singilpilhtetemo co Efraín, apvisay nic nat Zicri, apcaja apvisqui apquitca apvisay Maasías, najan poc apmatnam apvisay Azricam, apquimja apmamyi apvisqui tingma pac, najan poc apvisay Elcana, singilpilhtetemo apvisqui mayayo. 8 Inquilmalhquic nic nat quilvanaa co Judá, apquilmam singilpilhtetemo co Israel, malha doscientas mil quilvanaa najan ayitquic apquilinava najan quilvanaa. Apquilpatmaoclhec nic nat cascama apquilnatam tingma Samaria.
9 Apnec nic nat profeta Dios aplingascama, apvisay nic nat Obed. Apvitac nic nat apquililhyacmo singilpilhtetemo co Samaria. Apquilamyilhamquic nic nat profeta, aptomja apquilanya: Dios aptomja apvisqui apancaoc apquilyeyjamcaa quellhip. Aplovquic alhta apvita apquiltemaclha co Judá. Am alhta emyavac co Judá, quellhip eyca apquiltomja apquilyimnatem. Avanjec alhta apquillom quellhip naysicsa apquilnapma, apquiltomja apquilsilhnanomap apanco napato Dios apna netin. 10 Apquilmacpec alhta co Judá najan co Jerusalén, quellhip apquilmam, eltimesquisic sat yoyam eltimesam apquilinava, yoyam coltimesam quilvanaa almomalhca nipyesicsa quellhip. Coyangvomoc sat apquilsilhnanomap apanco quellhip napato Dios. 11 Quellhip elaylhojo sicpayvam: Elapajas sat yoyam eltajiclha enlhit apquilmomap najan quilvanaa almomalhca. Apquilvisay apquilyalhinga quellhip. Elvoc sat mocjam Dios Visqui ingac, enatovasacpoc sat quellhip napato Dios — nic nat aptomjac profeta.
12 Apnam nic nat napocja apquilviscaa singilpilhtetemo napatavo singilpilhtetemo apquilvactama mocjam, apvisay Azarías, Johanán apquitca, najan Berequías, Mesilemot apquitca, najan Ezequías, Salum apquitca, najan Amasa, Adlai apquitca, apquilvisay alhta co Efraín. 13 Apquiltomjac alhta apquilanya: Elapajas sat apquilmomap, yoyam eltajiclha mocjam. Coyangvomoc sat ningilsilhnanomalhca inganco napato Dios, apvita inlhojo nintemaclha ningilmam enlhit najan quilvanaa yoyam jingiltimesam. Coyangvomoc sat mongilyascalhma nincoo, yoyam elvoc sat Dios eyanmongsiclha nintemaclha inganco — nic nat apquiltomjac.
14 Apquilapajasquic nic nat yoyam eltajiclha mocjam enlhit apquilmomap najan quilvanaa almomalhca. Am nic nat elmiyavac apquilnatam ayinyema apquilimpocjay. Apquilvitac nic nat apquilviscaa mayayo apcanaycam maa. 15 Apquilimlacmec nic nat nipyesicsa apquilmomap najan almomalhca quilvanaa. Innec nic nat acmesa apava najan tiyayipeoc, najan aptoycaoc najan apyinaycaoc, apquiltamilquiscacmec nic nat apquilyimsem, apquilnesa ilhnic nat apquilquinamtem yamelyeyjaycoc apquilyateyaycam. Apnalaclhec nic nat tingma Ayimjaclha Alha (Jericó) apquilpalhavocmo ilhnic nat nipyesicsa apquilmolhama. Natamin nic nat apquiltajaclho mocjam tingma Samaria, apquileyvomaclha israelitas.
16 Apcapajasquic nic nat apvisqui Acaz amyaa, colhic altimnasa apvisqui co Asiria, yoyam elpasingvota. 17 Ayinyema ilhnic nat apquilimpocjay co Edom nipyesicsa co Judá, apnalaclho apquilmomap appintalhnama. 18 Apquilimpocjac nic nat co Filistea tingma apquilvanyam najan amyip acvanyam acvisay Néguev, apquileyvomaclha co Judá. Apquilimpocjac nic nat tingma Bet-semes, najan Ajalón, najan Gederot, najan Soco, najan Timna, najan Gimzo, najan tingma nipyava maa. Apquilnaclhec nic nat maa filisteos. 19 Ayinyema ilhnic nat Dios aptomja apyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc co Judá najan apvisqui Acaz, aptomja apsilhnanomap apanco napato Dios, melvatescama ilhnic nat apquilayo quilaycmasquiscama lhalhma anco yoclhilhma Judá.
20 Apvaac nic nat apvisqui co Asiria apvisay Tiglat-pileser, jave yoyam epasingvota apvisqui Acaz, eyca yoyam ingyinmelham. 21 Apcansaclhec nic nat apvisqui Acaz asoc acmamnave congne tingma apponquinomap, najan apvisqui tingma pac, najan apquilviscaa tingma apancaoc, yoyam colhic acmesa apvisqui co Asiria, acvisay aplhoy acyanmongam tributo. Am nic nat epasmac apvisqui maa. 22 Inlingamcoc nic nat acyajapmo apvalhoc Acaz. Am nic nat elyiplovcasac apcanamaclha Dios. ¡Eycaso ilhnic nat aptemaclha apanco apvisqui Acaz! 23 Aptingyascasquic nic nat asoc macmescama quilaycmasquiscama dioses apancaoc co Damasco, ayinyemayaclha apquilinmelhamap. Yitnec nic nat aclhanma apvalhoc Acaz: Inquilpasingvocmec alhta as quilaycmasquiscama, etnejic apyimnatem apvisqui co Asiria. Jelpasingvotac sat coo lha, alvita inlhojo sicmescama asoc macmescama quilaycmasquiscama — nic nat intomjac apvalhoc Acaz. Am nic nat colpasingvotac quilaycmasquiscama. Apquillingamcoc, nic nat acyimtalhnama apyovoclhojo enlhitaoc Israel. 24 Apcapajasquic nic nat Acaz, colhic acnatovasa acyovoclhojo apquilmaycam congne tingma apponquinomap, yoyam colhic ayapeclho apatnaoc tingma apponquinomap, yoyam colhic allana altares apquilvatnamaclha asoc macmescama quilaycmasquiscama moclhama apvalhoc tingma, payjoc tingma Jerusalén. 25 Apquilanyacpec nic nat co Judá yoyam ellana moclhama tingma apquilvanyam acyitnamaclha quilaycmasquiscama, yoyam elvitic talha asoc acmasis, yoyam colhic ayaco quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. Yiplovcoc nic nat yoyam elvoc Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa, ayinyemaclha aptemaclha apanco apvisqui Acaz.
26 Yitnec nic nat mocjam amyaa actelhesomalhca aptemaclha apvisqui Acaz, ayenmoclha acvaycmo nelha aptiyascam, acvisay vaycajac apquilviscaa co Judá najan apquilviscaa co Israel. 27 Apquitsepquic nic nat apvisqui Acaz, apcatoynacpec nic nat tingma Jerusalén payjoc apcatoynamacpilha apquilyeyjamcaa. Am nic nat ingyatoynacpoc nipyesicsa apquilviscaa ninga co Israel. Aptimesacpec nic nat apquitca Ezequías, etnejic apvisqui nipyesicsa co Judá, apya'monquiscama apyap ninga.
Ahaz apteme wesse' apwányam ma'a Judá
(2 Re 16.1-20)1 Veinte apyeyam apagkok axta apkeynamo apteme wesse' apwányam Ahaz, dieciséis apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén; asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok, axta kaxnawok aptémakxa axta m'a David, apyáp nano' axta, 2 apyetlamchek axta aqsa m'a aptamheykegkaxa axta apkelwesse'e apkelwányam axta m'a Israel, apkeláneykegkek axta han kéleykmássesso apkeláncháseyak ma'a sawo égmenek kélpeykeseykekxa nak, kéleykmássesso nak Baal, 3 apwatnegkek axta aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ma'a ekyapwátegweykenxa nak xapop ma'a Ben-hinom, apkelwatnegkek axta apketchek apteméssessama aqsok ektekyawa, apkelántekkessegkek axta apmonye'e israelitas Wesse' egegkok ma'a énxet'ák, eñama apkeltémakxa ekmaso agko'. 4 Apkelnapmeyk axta han chá'a aqsok kélnaqtósso, apkelwatnegkek axta han chá'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ma'a kélpeykessamókxa nak chá'a aqsok kéláyókxa', cham'a néten egkexe nak, keñe han kóneg ekyókxoho yenta'a élyentaxno nak pessesse agkok.
5 Axta keñamak Dios Wesse' apagkok apmésa yaqwayam emok ma'a wesse' apwányam nak Siria, apmenxenchek axta m'a sirios, apxámok apagko' axta han apkelma apnaqlákxo m'a Damasco. Apméssek axta han Wesse' egegkok yaqwayam emok ma'a wesse' apwányam nak Israel, apnaqtawásegkók apagko' axta apkelnapa. 6 Ciento veinte mil énxet'ák Judá axta apkelnapa Pécah xa ekhem nak, Remalías axta apketche, énxet'ák megyeye elmahagkok eyesagkexa axta xa apyókxoho nak, eñama apyámasma m'a Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano'. 7 Keñe axta Zicrí, kempakhakma yáp axta m'a Efraín, apchaqha m'a Maaseías, wesse' apwányam axta apketche, tén han Azricam, apkemha apmonye' axta m'a wesse' apwányam apxagkok, apchaqhak axta han ma'a Elcaná, apteme axta aptétéyak aptamheykha m'a wesse' apwányam. 8 Apkelmeyk axta han doscientos mil énxet'ák Judá m'a sẽlpextétamo nak Israel, kelán'ák, wokma'ák apketkók, kelwán'ák étkók, apkelmágkek axta han ekxámokma agko' aqsok, apkelsákxeyk axta m'a Samaria.
9 Aphegkek axta han xama Wesse' egegkok appeywa aplegasso m'a, apwesey axta Obed, apkelanyexeykmo axta sẽlpextétamo apmáheyo elántexek ma'a Samaria. Aptáhak axta apkeláneya s'e:
—Apkeltaqnaweygkek énxet'ák Judá m'a Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a kélyapmeyk nano' nak kéxegke, cháxa keñamak apkelmésa nak kéxegke yaqwayam kólmok. Kélnapchek eyke kéxegke yetlo kélnaqtawáseykegkoho, wákxók apkelwehéseykha m'a néten. 10 Xeyenmék kélwáxok kóltéhek kélásenneykha naqsa m'a énxet'ák Judá, tén han Jerusalén, cham'a apkelennay'a tén han ma'a kelwán'ák nak. ¿Yagkólláneykegkok kéxegkáxa megkólya'assáxma énmexma nak ma'a Dios Wesse' kélagkok? 11 Kóleyxho sa' sekpeywa, kóltaqheksoho sa' makham ma'a kélmá axta, kélnámakkok kéxegke m'a, apkeltaqnaweygko apagko' kéxegke m'a Wesse' egegkok.
12 Tén axta apchaqnágwokmo apmonye'e apkelweykekxa axta apkelenyékta kempakhakma m'a Azarías, Johanán axta apketche, Berequías, Mesilemot axta apketche, Ezequías, Salum axta apketche, tén han Amasá, Hadlai axta apketche, apteme axta apkelámha apmonye'e m'a Efraín. 13 Aptáhak axta apkeláneya:
—Nágkólnaqlanta aqsa énxet'ák kélmá s'e, hakte hẽlsexnenak sa' nápaqtók Wesse' egegkok xa. Kaxámasagkok sa' mólya'assáxma xa kélmakókxa nak kóltéhek kéxegke, tén han nélsexnánémaxche', xámok agko' mólya'assáxma, eltaqnaweygkohok apagko' sa' Wesse' egegkok énxet'ák Israel.
14 Keñe axta sẽlpextétamo apkexeykxo m'a énxet'ák apkelma axta, apnegkenwokmek axta han aqsok apkelyementaméyak axta m'a nápaqta'awo' nak apkelámha apmonye'e, tén han ma'a apyókxoho nak énxet'ák. 15 Tén axta m'a énxet'ák apkelxénákpo axta, apkelánencha'a m'a ektáha axta apkelmomap, apkelántaxneyásekxeyk axta chá'a apkelnaqta m'a meyke nak apáw'ák, apkelhaxyawasa chá'a m'a aqsok kélyementaméyak axta, apkelatchessásekxeyk axta han chá'a apkelatchesso apmagkok, apkelágkek axta han aptéyak, keñe han apyenéyak, apkelánessek axta han chá'a m'a apkelyense, apkelchenátchásekxeyk axta han yámelyeheykok apnaqlákxo ekweykekxoho Jericó m'a apkelyelqamap nak, tegma apwányam élámhakxa nak áxa, apnaqlákxéssek axta chá'a m'a apnámakkok. Tén axta apkelchexyekmo makham apkelmeyánto Samaria.
16 Cháxa apyeyam apkeláphassamakxa axta apkeláneykha wesse' apwányam Ahaz ma'a aphakxa nak wesse' apwányam Asiria, apkeltamho epasmok, 17 hakte apketámegkokxeyk axta makham énxet'ák Edom ma'a, apmenxenchek axta makham ma'a énxet'ák Judá, apkelmeyk axta makham nápakha énxet'ák. 18 Keñe axta filisteos apkelmágko han aqsok ma'a tegma apkelyawe aphéyak axta m'a ekpayhegweykenxa xapop, tén han Négueb, ektáha axta apagkok ma'a Judá; apmeyk axta m'a yókxexma nak Bet-semes, Aialón tén han Guederot, keñe han ma'a Socó, Timná tén han Guimzó yetlo m'a tegma aphéyak axta nepyáwa', apkelheykmek axta han ma'a. 19 Mékoho axta apkeltémok etnessásekxak Wesse' egegkok ma'a Judá, eñama aptémakxa m'a Ahaz, wesse' apwányam axta m'a Judá, hakte axta emágweykekxak chá'a aqsok ekmaso apkelane m'a nepyeseksa énxet'ák Judá, apyenseykmók apagko' axta apyetleykha m'a Wesse' egegkok.
20 Apxegakmek axta Tiglat-piléser, wesse' apwányam nak Asiria, peya elnapakpok ma'a Ahaz, axta epasmak, apyánchessessekmók axta aqsa ektáhakxa ekmaso apha. 21 Apkelhaxyawássekxeyk axta eykhe Ahaz aqsok élmomnáwa m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, tén han ma'a wesse' apwányam apxagkok nak, keñe han ma'a apkelámha apmonye'e axta apxanák, yaqwayam elmések ma'a wesse' apwányam Asiria, axta eyke ét'ak xama enxoho ekpasmo apkelmésa xa aqsok nak. 22 Apweteyak axta eykhe xa ekmaso nak apha, apkelenxáneykmek axta aqsa melyaheykekxa m'a Wesse' egegkok. ¡Cháxa aptémakxa axta wesse' apwányam Ahaz xa! 23 Apkelméssek axta kélnaqtósso ektekyawa m'a aqsok apcháyókxa axta m'a énxet'ák Damasco, élsexnáneya axta apmenxenákpo. Hakte apkenagkamchek axta kapasmok apkelmésa enxoho aqsok kélnaqtósso ektekyawa m'a aqsok kéláyókxa nak Siria, ektéma axta ekpasmoma chá'a m'a kelwesse'e apkelwányam nak ma'a apchókxa nak. Axta keñamak eknaqtawáseykha xa aqsok nak, tén han ma'a apyókxoho nak énxet'ák Israel. 24 Apchánchesákxeyk axta Ahaz ekyókxoho aqsok kélmeykegkaxa axta m'a Dios tegma appagkanamap apagkok, apkelekkexákxeyk axta, apkelápegkokxeyk axta atña'ák ma'a tegma appagkanamap, apkeltamhók axta kóllánésagkok apkelwatnéssamakxa chá'a aqsok kéleykmássesso m'a ekyókxoho yókxexma nak kañe' Jerusalén. 25 Apkelanak axta kélpeykessamókxa chá'a aqsok kéláyókxa m'a apyókxoho tegma apkelyawe nak Judá, yaqwayam ewatnések chá'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ma'a mók aqsok kéláyókxa nak, axta keñamak aplókassama m'a Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano'.
26 Ektémakxa axta apweynchámeykha tén han ekyókxoho aqsok apkelane, eyeynamo m'a sekxók axta ekwokmoho apketsapa, hágkek eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak apagkok axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Judá tén han Israel. 27 Xama axta apketsapma, kélátawanyegwákxeyk axta xamo' apyapmeyk nano' ma'a tegma apwányam Jerusalén, axta kólya'ásekxak ma'a kélátawanyamakxa axta chá'a kelwesse'e apkelwányam axta Israel. Tén axta apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a apketche Ezequías.